شمارش معکوس برای پدر شدن، پدر
شمارش معکوس آغاز می شود
امروزه به پدران جدید نکات بسیار زیادی گوشزد میشود که باید در مورد همسران باردارشان رعایت کنند. آنها باید مهربان، همراه و یاور خوبی باشند و شرایط همسر خود را درک کنند. علاوه بر آن باید به فراهم آوردن شرایط رشد مناسب جنین نیز توجه نمایند. بسیاری از پدرانی که این دوره را تجربه کردهاند، میدانند که رسیدن به این ایدهآلها هم آسان نیست.
پدر
حاملگی و تولد نوزاد، مراحلی هستند که در مردان نیز تغییراتی را ایجاد میکنند. گاهی اوقات تغییرات روحی و احساسی پدران مورد غفلت واقع میشود، شاید به خاطر آن که این تغییرات در بدن و روحیات مادر کاملاً واضح و قابل فهم برای همگان است. از سوی دیگر، مادر به دلیل تغییرات فوق، نوعی از ارتباط را با جنین تجربه میکند که پدر نمیتواند در آن مشارکتی داشته باشد. این مسایل، گاهی به حساس شدن پدران و ایجاد احساس کنار گذاشته شدن در آنها منجر میشود.
مجموع این شرایط میتواند نگرانیهایی را برای پدر ایجاد کند، از جمله آن که:
1) آیا من قادر به حمایت و تأمین خانوادهام هستم؟
این مسأله یکی از بزرگترین ترسهای پدر را تشکیل میدهد. واقعیت آن است که در اکثر خانوادهها با تولد اولین فرزند، وضعیت تأمین معیشت از دو در آمد برای دو نفر به یک درآمد برای سه نفر تغییر میکند. این مسأله در دنیای امروز بسیار مهم است و پدر باید خود را برای برخورد با مشکلاتی که شاید تصورش را نمیکرده، آماده کند. او باید نه تنها حمایت مالی که حمایت عاطفی همسر را نیز در نظر داشته باشد، همسرش به کمک او نیاز دارد، او تغییرات عاطفی قابل توجهی را تجربه میکند و در این مسیر نیاز جدی به همراهی شوهرش دارد.
2) تا چه زمانی سایه من بالای سر فرزندم خواهد بود؟
وقتی شما شاهد آغاز زندگی فرزندتان باشید، ناخودآگاه به مرگ خودتان خواهید اندیشید. ممکن است فکر کنید که شما دیگر از نسل جوان نیستید، زمان جابجایی شما با جوانترها فرا رسیده است.
حضور پدران، باعث کاهش مشکلات زایمان و عدم احساس تنهایی مادر و کمک به سلامت ی مادر و فرزند میشود.
3) آیا فرزند من سالم به دنیا خواهد آمد؟ آیا همسرم از زایمان جان سالم به در میبرد؟
به دنیا آمدن کودک نیز از اتفاقات نگران کننده است. حوادث ناگواری ممکن است کسی را که در دنیا از همه بیشتر به او عشق میورزید، تهدید کند. حدود هفتاد سال قبل، علت اصلی مرگ زنان زیر پنجاه سال، مشکلات زمان زایمان بود. با این که امروزه این مشکلات بسیار کمتر شده است، اما هنوز نگرانی در پدر وجود دارد. حتی اگر زایمان بدون مشکل و کودک نیز سالم باشد، پدران و مادران فراوانی را میتوان یافت که در خلوت انگشتان دست و پای نوزاد خود را برای اطمینان از عدم وجود نقص خلقت میشمارند (اتفاقی که شاید برای شما نیز افتاده باشد!!).
در کنار این نگرانیها امروزه سوالاتی نیز در مورد نقش پدر در دوران بارداری مطرح می شود. گروهی طرفدار مشارکت مردان در دوران بارداری هستند. این گروه معتقدند که زمانی که پدران نقش فعالی را در طول بارداری همسرانشان بر عهده گیرند، احساس نزدیکی عاطفی بیشتری با همسر داشته و مسئولیت روانی سنگینتری در زندگی کودک در حال رشد خود حس میکنند. در مقابل گروه دیگر میپرسند که چرا پدران باید توجه ویژهای به رشد جنین و تولد آن داشته باشند؟ آیا این بخش از ماجرا بر عهده مادر نیست؟ آیا بهتر نیست مردان در انتظار دو، سه یا چهار سالگی فرزندشان بمانند و در آن زمان ارتباط واقعی را با وی برقرار سازند؟
پدر ونوزاد
پدران باید درباره مشارکت خود در دوران بارداری فکر کرده و تصمیم بگیرند. واقعیت آنست که نقش سنتی پدران، همواره تأمین خانواده بوده است. اکنون نیز این نقش باید بماند، اما بهتر است به روز شود؛ مثلاً پدران میتوانند اطلاعات و آگاهیهای زیر را تأمین کنند:
- رشد جنین چگونه است؟
- در دو ماهگی یا شش ماهگی چه اتفاقاتی برای جنین در حال وقوع است؟
- چه زمانی حرکت جنین در داخل رحم آغاز خواهد شد؟
- چه زمانی جنین میشنود، میبیند، حس میکند یا حتی یاد میگیرد؟
هر چه مشارکت پدر در دوران جنین ی و دو ماهه اول پس از تولد بیشتر باشد، رشد اجتماعی کودک در آینده بیشتر خواهدبود
لازم است بدانیم که تمام اینها در دوران جنین ی و نه پس از زایمان ، اتفاق میافتد. پس توصیه می شود که پدر نقش پدری و ارتباط خود با فرزندش را خیلی زود و نه از چند سالگی ایفا کند. امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، در طول حاملگی برای پدران نیز کلاسهای آموزشی بر پا شده و حتی حضور پدر در زمان زایمان نیز لازم است. مطالعات نشان داده است که پدرانی که در زمان زایمان در کنار همسر خود هستند، بهتر میتوانند به فرزند خود توجه کرده و احساسات خود راجع به او را توصیف کنند. حضور پدران، باعث کاهش مشکلات زایمان و عدم احساس تنهایی مادر و کمک به سلامت ی مادر و فرزند میشود. این مسأله همان نقش حمایت پدری است که از قدیم نیز وجود داشته است. پدر و مادر هر دو دوست دارند به فرزندی که در ایجادش موثر بودهاند، گره بخورند و همواره با او باشند. رسیدن به این مسأله با تلاشهای قبل از زایمان شروع میشود و همواره ادامه خواهد داشت. در بسیاری از کشورها، بریدن ناف نوزاد در اتاق زایمان به پدر واگذار میشود.
نوزاد
این کار نمادین، باعث آزادی کودک شده و به پدر اجازه میدهد تا به کودک خود خوشامدگویی کند. در آغوش گرفتن کودک در لحظات اولیه تولد توسط پدر نیز ارتباط نزدیکی را بین پدر و فرزند برقرار میسازد. شیر دادن به نوزاد نیز میتواند توسط پدر انجام شود و جالب آن که مطالعات علمی نشان داده که پدران به خوبی از عهده این امر بر میآیند. پیشنهاد میشود مقداری از شیر مادر دوشیده شده و توسط پدر با شیشه به نوزاد داده شود. در مطالعات دیگری ثابت شده است که پدران از نظر پایش سلامت ی نوزاد، بروز خفگی و ... میتوانند موثرتر از مادران باشند.
سئوال این است که واقعاً مشارکت پدران در ماههای اول تولد و دوران جنین ی چه نقشی در سلامت ی فرزندان خواهد داشت؟ بررسیهای علمی میگویند هر چه مشارکت پدر در دوران جنین ی و دو ماهه اول پس از تولد بیشتر باشد، رشد اجتماعی کودک در آینده بیشتر خواهدبود و در صورتی که این روند تا شش ماهگی حفظ شود، مهارتهای حرکتی نوزاد را افزایش خواهد داد. در نهایت باید گفت، پدر شدن یک اتفاق و فرصت در زندگی است. با مشارکت فعال در دوران جنین ی و نوزادی به فرزند خود فرصت بهتری برای سربلندی و موفقیت در زندگی خواهیم داد.
ماهنامه کودک- دکتر اعرابی
,