معایب زایمان طبیعی
مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین
در زایمان طبیعی نوزاد بلافاصله در آغوش مادر قرار می گیرد
اگر شما هم گیج شده اید و نمی دانید کدام روش زایمان را انتخاب کنید این مطلب راهنمای شماست تا با عوارض و مزایای زایمان طبیعی و سزارین آشنا شوید و با چشم باز انتخاب کنید.
ایران از نظر آمار سزارین در جهان رتبه دوم را دارد. این خبری است که نگرانی ها درباره شیوع بیش از حد سزارین در میان زنان ایرانی را برانگیخت ولی کم نیستند خانم هایی که از عوارض زایمان طبیعی رنج می برند و از اینکه سزارین را به جای روش طبیعی انتخاب نکرده اند، پشیمانند.
اینکه بالاخره زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین، بهانه ای شد تا با دکترنیرومنش، متخصص زنان و زایمان و همچنین خداکرمی، رئیس انجمن مامایی ایران صحبت کنیم تا بگویند هر یک از این روش ها چه عوارضی به دنبال دارند تا خانم های بارداری که این گزارش را مطالعه می کنند، با مقایسه دو دسته عوارض، تصمیم بگیرند به چه روشی زایمان کنند.
زایمان طبیعی
عوارض کوتاه مدت زایمان طبیعی:
1- انقباض های رحم در حین زایمان مادر
2- نامرتب شدن ضربان جنین
3- تحت فشار قرار گرفتن بند ناف نوزاد در طول زایمان: در این حالت ممکن است مادر در حین زایمان دچار خونریزی شود.
4- خونریزی: تا حد 500 سی سی طبیعی است. اگر میزان خونریزی زیاد باشد و مادر دیر به پزشک مراجعه کند، احتمال اینکه جانش را از دست بدهد وجود دارد.
5- تغییر فرم دستگاه تناسلی: افتادگی مثانه یا پارگی قسمت انتهایی واژن، عمدتا در خانم هایی که زایمان های متعدد داشته اند یا جنین درشت دارند دیده می شود.
6- عفونت
7- فشار خون بالا
8- درد شدید: یکی از روش های کنترل درد، تزریق داروی مسکن داخل عضله است. روش دوم استفاده از گازهای تنفسی است و درد زایمان مادر با تنفس این گاز تا حدودی کاهش پیدا می کند. روش سوم، ایجاد بی حسی از طریق اپیدورال در ناحیه کمر است. داروی بی حسی با استفاده از سوزن باریکی از میان ستون فقرات مادر به داخل فضای اپیدورال تزریق شده و زائو دچار بیهوشی موضعی در ناحیه کمر می شود که این خود عوارضی را در پی دارد.
9- تولد دیررس نوزاد در نتیجه تزریق داروی بی حسی: تزریق داروی بی حسی در فضای اپیدورال، زایمان را به تاخیر می انداز. یعنی اگر قرار است نوزاد در طول 6 ساعت به دنیا بیاید، این زمان به 8 ساعت تغییر پیدا می کند.
10- ناتوانی مادر در زور زدن: تزریق داروی بی حسی باعث می شود تا مادر توان لازم برای زور زدن را نداشته باشد و پزشکان از فورسپس برای خارج کردن نوزاد استفاده کنند.
11- استرس زیاد: تولد به موقع نوزاد و جلوگیری از آسیب های بعدی به بچه و مادر
عوارض بلندمدت زایمان طبیعی:
1- خونریزی های دیررس: یعنی ممکن است بعد از زایمان مقداری از جفت درون بدن باقی مانده و مادر بعد از چند روز دچار خونریزی شده و عفونت کند.
2- افتادگی، شل شدگی و باز شدن واژن: خانم ها بیشترین شکایت را از این مورد دارند.
3- عدم کنترل ادرار و مدفوع: عدم کنترل ادرار شایع تر است. عدم کنترل مفدوع در مادرانی دیده می شود که ماهیچه های اسفنکتر مقعدشان در موقع زایمان آسیب دیده باشد.
عوارض برای نوزاد در زایمان طبیعی:
1- مرگ جنین در داخل رحم: اگر نوزاد به موقع متولد نشود، یا صدای قلب جنین افت کند و به کمتر از 120 ضربه در دقیقه برسد و پزشک معالج این احتمال را بدهد که بچه تا 10، 15 دقیقه آینده به دنیا نخواهد آمد، در این صورت جنین داخل رحم مادر جانش را از دست می دهد.
2- خونریزی و شکستگی جمجمه نوزاد: وقتی خروج جنین با مشکل مواجه شود، پزشکان با استفاده از یک وسیله فیزیکی به نام فورسپس یا دستگاه مکش، نوزاد را از شکم خارج می کنند. از این وسیله نباید افراد غیرمتخصص استفاده کنند چرا که بعضا باعث به وجود آمدن آسیب هایی به مغز و جمجمه بچه و همچنین پاره شدن مجرای تناسلی مادر می شود.
مزایا زایمان طبیعی
1- جمع شدن سریع رحم
2- سرپا شدن: اگر مادر بعد از زایمان طبیعی در قسمت انتهایی واژنش برش نداشته باشد، یکی دو ساعت بعد می تواند بنشیند. در صورتی که برش داشته باشد، با استفاده از مسکّن در کمتر از شش ساعت می تواند سرپا شود اما نمی تواند فعالیت های روزمره اش را داشته باشد.
3- ارتباط بهتر نوزاد با مادر: در زایمان طبیعی چون نوزاد بلافاصله در آغوش مادر قرار می گیرد، نوزاد از اولین شیر مادر که به نوعی واکسن هم هست، تغذیه کرده و تکامل بهتری پیدا می کند. علاوه بر اینها مادر هر چه زودتر نوزادش را در آغوشش بگیرد، خونریزی پس از زایمانش کمتر خواهد بود.
ایران از نظر آمار سزارین در جهان رتبه دوم را دارد
سزارین
نوعی عمل جراحی است که در آن با برش دادن بخشی از پوست شکم، رحم باز شده و بعد از اینکه مادر تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد یا از ناحیه کمر بی حس می شود، جنینش به دنیا می آید.
عوارض کوتاه مدت سزارین:
1- میزان خونریزی: هزار و حتی 2 هزار سی سی. در خانم هایی که دوقلو یا چند قلو باردار بوده اند، خونریزی بیشتر اتفاق می افتد. برای این خانم ها همیشه باید خون آماده در اتاق عمل وجود داشته باشد.
2- عفونت: در سزارین نسبت به زایمان طبیعی به دلیل وجود محل برش از درصد بالاتری برخوردار است.
3- بیهوشی: ممکن است مادر نسبت به داروهای بیهوشی از خود حساسیت نشان دهد. مشکلات ریوی و تنفسی پیدا کند. حتی احتمال دارد دچار سردردهای شدید هم بشود.
4- فشار خون بالا
5- چسبندگی داخل رحمی: در سزارین بعدی، وقتی پزشک زائو را تحت عمل جراحی قرار می دهد، جنین خارج می شود اما جفت نه؛ چرا که جفت داخل عضلات رحم فرو رفته است. به همین علت پزشک مجبور می شود رحم را برای جلوگیری از مرگ مادر از شکم خارج کند.
6- صدمه به احشای داخل شکم مادر در هنگام سزارین
7- تشکیل لخته در عروق پاها: این لخته همراه با قرمزی و تورم است و عوارض ریوی ایجاد می کند. اگر این لخته درمان نشود، وارد جریان خون شده و آمبولی ریه می دهد. در نتیجه آمبولی ریه هم بیمار دچار تنگی نفس می شود و در خانم ها بسیار کشنده است. این لخته در خانم های چاق، کسانی که زایمان سزارین زیادی داشته یا زیاد استراحت کرده اند، دیده می شود.
8- ارتباط نوزاد و مادرک عدم موفقیت کافی در شیردهی و گرفتن سینه مادر توسط نوزاد
عوارض بلند مدت سزارین:
1- دیر تر جمع شدن رحم: در سزارین بیشتر است و علل مختلفی دارد. استفاده از داروهای بیهوشی، داشتن فیبروم های رحمی، خانم هایی که جنین درشت داشته یا دوقلو یا چند قلو باردار بوده و سزارین کرده اند.
2- عفونت محل سزارین: در کسانی که کیشه آبشان پاره شده است یا درگیر ترشحات عفونت شده اند و علائمی مثل تب، قرمزی، تورم و خروج ترشحات چرکی از محل برش دارند. با این عوارض مادر نیاز مجدد به بستری شدن دارد.
3- ضایعات پستانی: چون ترشح شیر در مادرانی که سزارین کرده اند، دیرتر اتفاق می افتد، بنابراین ضایعات پستانی همچون زخم شدن نوک پستان ها یا التهاب پستان ها در آنها بیشتر دیده می شود.
4- افسردگی
5- ناباروری ثانویه
عوارض برای نوزاد:
1- عواقب کوتاه مدت سزارین: کم وزنی، نیاز بیشتر به مراقبت های ویژه، عدم تکامل دستگاه گوارش، زردی و اختلال تنفسی
2- عوارض درازمدت سزارین: بیشتر به آسم، دیابت و چاقی مبتلا می شوند و خود چاقی زمینه ساز بروز بیماری های قلبی – عروقی و انواع سرطان ها خواهد بود.
مزایا سزارین
1- میزان درد زایمان برای سزارین: در زایمان طبیعی درد پیش از زایمان و پس از آن دیده می شود اما درد سزارین عمدتا پس از زایمان در محل برش حس می شود و به کمک مسکن های تزریقی و خوراکی می توان آن را رفع کرد.
2- میزان استرس در سزارین: کم
بررسی مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین
زایمان، تولد یا زایش، اوج دوران بارداری یک زن است که شامل خارج شدن یک یا چند نوزاد از رحم مادر است. انتخاب بین زایمان طبیعی و زایمان به شکل سزارین دغدغه 
تعداد زیادی از مادرها می باشد.
کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان توصیه می کند که زنان باردار بجز در مواردیکه دلیلی پزشکی وجود ندارد، از زایمان طبیعی بجای زایمان به روش سزارین استفاده نمایند. این کالج تاکید میکند، سزارین های برنامه ریزی شده و درخواستی برای زنانیکه می خواهند چندین بار بچه دار شوند و یا زنانیکه 39 هفته از بارداری خود را کامل نکرده اند، مناسب نمی باشد.
مزایای زایمان طبیعی
- این روش، روشی طبیعی تر برای زایمان می باشد. بدن شما، طوری طراحی شده تا بتواند بصورت طبیعی و بدون دخالت پزشکی کودک را بدنیا بیاورد.
- بعد از اتمام زایمان طبیعی، زنان حس قدرت و توانایی می کنند. زنان مشارکت کنندگان فعال تجربه زایمان هستند.
- بعد از زایمان طبیعی، مدت کمتری می بایست در بیمارستان بستری شد.
- طول دوره بهبود بعد از زایمان کوتاه تر بوده و درد پس از زایمان کم تری وجود دارد.
- خطر بیماری های تنفسی خاص در کودکان متولد شده از طریق زایمان طبیعی کم تر می باشد. این بیماری های ریوی که خطر آنها در کودک متولد شده از طریق زایمان طبیعی کاهش می یابد، شامل تاکی پنه گذرا از نوزاد (TTN)، پرفشاری خون ریوی و بیماری آسم می باشند.
- کودکانیکه بطور طبیعی بدنیا آمده اند، در خطر کمتری برای ابتلا به آلرژی ها و حساسیت های غذایی و عدم تحمل لاکتوز در بزرگسالیشان می باشند.
- در بارداری های آتی، درد خانم کمتر بوده و کودک سریتر بدنیا می آید.
- مادرانیکه نوزاد خود را بصورت طبیعی بدنیا می آورند، راحت تر و موثرتر می توانند به کودک خود شیر (شیر مادر) دهند.
- بعد از زایمان طبیعی، رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد آسان تر بوده چراکه سریعا بعد از تولد مادر می تواند با کودک خود در تماس باشد.
- خطر خونریزی مادر، لخته خون و آسیب به اندام های داخلی در زنانیکه بصورت طبیعی فرزند خود را بدنیا می آورند، کم تر می باشد.
معایب زایمان طبیعی
- در بعضی از خانم ها، ترس از زایمان می تواند باعث اضطراب و آشفتگی عاطفی شود.
- هرچند بیشتر زایمان های طبیعی ساده هستند، عوارض پیش بینی نشده همچون خونریزی مادر در هنگام زایمان ممکن است رخ دهد.
- خطر پارگی کف لگن در زایمان طبیعی وجود دارد. این پارگی می تواند طول دوره بهبود شما را افزایش دهد.
- خطر محرومیت از اکسیژن در صورتیکه بندناف فشار وارد کرده و یا سایر مشکلات رخ دهد، برای کودک وجود دارد.
- هنگام عبور از کانال تولد، ممکن است خطراتی همچون کبودی، ورم و در موارد نادر شکستگی استخوان برای کودک وجود دارد.
- زایمان طبیعی شانس افتادگی لگنی بعد از تولد نوزاد را افزایش می دهد.
- در موارد خیلی نادر، ممکن است وارونگی رحمی رخ دهد. اگر این مشکل بموقع درمان نشود، می تواند خطرناک و جدی باشد.
- اگر زخم و یا اپی زیاتومی رخ دهد، ممکن است در 3 ماه بعد از بدنیا آمدن کودک احساس درد در رابطه جنسی خود داشته باشید.
مزایای زایمان برنامه ریزی شده به روش سزارین
- ممکن است سزارین برنامه ریزی شده برای زنان ساده تر باشد. از آنجاییکه روز زایمان از قبل برنامه ریزی شده است، مادر استرس و اضطراب کم تری در رابطه با زایمان دارد.
- زنان حس کنترل بیشتری دارند، چراکه می دانند کودک چه روزی بدنیا آمده و می توانند برنامه ریزی بهتری برای مرخصی شغلی، نگهداری از کودک و سایر موارد داشته باشند.
- در مقایسه با زایمان طبیعی و سزارین برنامه ریزی نشده، خطر خونریزی پس از زایمان در زنانیکه سزارین داشته اند، کم تر می باشد.
- در مقایسه با سزارین های اورژانسی، سزارین برنامه ریزی شده عوارض کم تری دارد.
- درصورتیکه دچار بیماری های مقاربتی همچون ایدز، تبخال تناسلی، هپاتیت وزگیل تناسلی هستید، خطر آلوده شدن کودک در زایمان به روش سزارین بیشتر می باشد.
عوارض زایمان برنامه ریزی شده به روش سزارین
- سزارین عمل جراحی بزرگ شکمی است که خطرات و عوارض جراحی و بیهوشی را در پی دارد. عوارض بیهوشی می تواند شامل سردرد شدید، تهوع و استفراغ می باشد. همچنین بیهوشی ممکن است تاثیراتی همچون تنبلی، کسلی و یا سستی در هنگام تولد برروی کودک داشته باشد.
- خانمی که سزارین برنامه ریزی شده دارد، می بایست مدت بیشتری در بیمارستان بماند و دوره بهبود طولانی تری نسبت به زایمان طبیعی دارد.
- در سزارین خطرات جدی و عوارض جدی وجود دارد. زمانیکه این روش را با زیامان طبیعی مقایسه نماییم، زنانیکه سزارین انجام می دهند، در خطر بیشتری هستند. این خطرات شامل:
- حمله قلبی
- هماتوم زخم (جمع شدن خون لخته شده زیر محل زخم سزارین)
- عفونت اندومتریت پورپرال
- لخته خون در رگها
- خنریزی (Hemorrhage) که نیاز به برداشتن رحم برای درمان آن دارد.
- باز شدن زخم.
- بی حسی و یا درد در ناحیه برش.
- عفونت پس از زایمان.
- آسیب دیدن مثانه و روده ها.
- در سزارین برنامه ریزی شده خطر زایمان زودرس بعلت اشتباه در تخمین روز وجود دارد.
- در یک سزارین پیچیده، خطر اینکه جراح ناخواسته به روده و یا مثانه آسیب بزند، وجود دارد.
- خونی که افراد در سزارین از دست می دهند بیشتر از خونی است که افراد در زایمان طبیعی از دست می دهند. 2 تا 3 درصد زانانیکه از سزارین استفاده می کنند، نیاز به تزریق خون پیدا می کنند.
- ممکن است عملکرد روده شما بعد از سزارین کاهش یابد.
- مشکلات تنفسی در کودکانیکه از طریق سزارین بدنیا آمده اند، بیشتر از کودکان بدنیا آمده از طریق زایمان طبیعی می باشد.
- بعضی از تحقیقات نشان می دهند که خطر مرگ نوزاد در 28 روز اول زندگی نسبت به زایمان طبیعی بیشتر می باشد.
- اگر تصمیم به داشتن فرزندان بیشتر دارید، سزارین گزینه مناسبی برای شما نمی باشد.
- سابقه سزارین قبلی، خطر پاره شدن پارگی رحم را افزایش می دهد.
- تغذیه با شیر مادر بعد از سزارین مشکل تر می باشد. زنان بعد از جراحی ناراحت بوده و تماس فوری با کودک خود ندارند.
- ممکن است هنگام جراحی و درآوردن کودک توسط پزشکان کودک شما زخمی شود. این زخم ها و آسیب ها اغلب کم شدت و معمولی می باشند.
- کودکانیکه از طریق سزارین بدنیا می آیند نسبت به کودکان متولد شده از طریق زایمان طبیعی در خطر بیشتری برای ابتلا به پرفشاری خون ریوی می باشند.
- سزارین انتخابی بیشتر از زایمان طبیعی هزینه در پی داشته و اغلب بیمه ها آنرا پوشش نمی دهند.
میزان درد لگنی پس از زایمان، اختلال جنسی، پرولاپس ارگان لگن و افسردگی پس از زایمان در هردو روش مشابه می باشد. بااینحال تحقیقات بیشتری برای بررسی اثرات کوتاه مدت و بلندمدت هردو روش برروی خانم ها و کودکان مورد نیاز می باشد.