چند کلاچ در یک خودرو - کلاج پروانه سالم

چند کلاچ در یک خودرو!    

در خودروهای مجهز به دنده های دستی، وظیفه اتصال و قطع کردن رابطه میان موتور و چرخ ها بر عهده سیستم کلاچ خودرو است.
این بخش با توجه به اهمیتی که دارد معمولاً کمتر مورد توجه قرار می گیرد و بیشتر ما وقتی به سراغ آن می رویم که سیستم کلاچ دچار مشکل و آسیب شده باشد. قصد داریم مروری بر نحوه کارکرد سیستم کلاچ خودرو داشته باشیم تا در آینده با دیدی بهتر به رفع مشکلات احتمالی آن بپردازیم.

 

 

کلاج پروانه سالم

کلاج پروانه سالم

کلاچ ها در ابزارهایی که دو محور چرخنده دارند مفیدند. در این ابزارها، یکی از محورها الزاماً توسط یک موتور یا کشنده حرکت می کند و محور دیگر ابزار دیگری را به حرکت وا می دارد. مثلاً در یک مته، یک محور توسط یک موتور حرکت داده می شود و دیگری یک گیره مته را به حرکت وا می دارد.
کلاچ دو شفت را به نوعی که می توانند با یکدیگر یکپارچه شوند و با یک سرعت بچرخند متصل می کند یا اینکه جدا شوند و با سرعت های متفاوت بچرخند. در یک اتومبیل نیاز به کلاچ دارید زیرا موتور همه وقت می چرخد اما چرخ های اتومبیل این طور نیستند.
برای اینکه یک اتومبیل بدون خاموش کردن موتور بایستد، چرخ ها نیاز دارند تا از موتور به نحوی جدا شوند. کلاچ به ما اجازه می دهد به نرمی گردش یک موتور چرخشی را به یک محور دیگر منتقل کنیم و یا در مواقع لزوم این گردش و این نیرو را قطع کنیم.
برای درک کردن اینکه کلاچ ها چطور کار می کنند، باید کمی درباره اصطکاک بدانیم. اصطکاک توسط پستی ها و بلندی هایی که در هر بخشی از سطوح وجود دارند حاصل می شود. حتی سطوح بسیار نرم نیز پستی و بلندی های میکروسکوپی دارند.
هر قدر این پستی بلندی ها بزرگ تر باشد لغزیدن شی سخت تر است. یک کلاچ به دلیل اصطکاک بین یک صفحه کلاچ و یک چرخ طیار (فلایویل) کار می کند. در ادامه نحوه کار این سیستم می پردازیم.
فلایویل و صفحه کلاچ و اصطکاک: در کلاچ اتومبیل، یک فلایویل به موتور و یک صفحه کلاچ به محور انتقال نیرو متصل می شود. وقتی پایتان را از کلاچ بر می دارید، فنرها فشار را به دیسک کلاچ منتقل می کنند که در عوض به فلایویل فشار می آورد. این موتور را به شفت ورودی انتقال قفل می کند که باعث می شود همان زمان با سرعت یکسان بچرخند.

مقدار نیروی کلاچ می تواند به اصطکاک صفحه کلاچ و فلایویل و اینکه فنر چه میزان نیرو به صفحه فشار وارد می کند بستگی دارد. وقتی پدال کلاچ فشرده شود، یک کابل یا پیستون هیدرولیک به چنگک آزادسازی فشار می آورد که بخش میانی فنر دیافراگم را فشارمی دهد.
همان طور که وسط فنر دیافراگم فشرده می شود یک مجموعه از پین های نزدیک خارج فنر باعث می شوند که فنر صفحه فشار را از دیسک کلاچ دور می کند ( به عقب می کشد ) و این عمل کلاچ را از موتور چرخشی جدا می کند.
در این ساختار فنر ها نقش مهمی دارند. این فنرها به جداسازی (محور) انتقال از شوک آزاد شدن کلاچ کمک می کند. این طراحی معمولاً به خوبی کار می کند و می تواند به راحتی شوک اولیه ناشی از درگیری را بگیرد به گونه ای که در آغاز درگیری هیچ ضربه ای را احساس نمی کنید.

● انواع کلاچ

شاید بسیاری این گونه فکر کنند که در خودرو فقط یک کلاچ وجود داشته و آن هم در مسیر انتقال قدرت قرار دارد.
می توان گفت این کلاچ بزرگترین کلاچی بوده که در خودرو استفاده می شود اما این کلاچ تنها کلاچی نبوده که در خودرو استفاده می شود. بلکه از چندین کلاچ در نقاط دیگر و سایر سیستم ها استفاده شده که نحوه کار متفاوتی دارند ولی آنها نیز از انواع کلاچ هستند.
کمپرسور تهویه مطبوع در یک اتومبیل یک کلاچ الکترو مغناطیسی دارد که اجازه می دهد کمپرسور حتی در حالی که موتور کار می کند خاموش شود. وقتی جریان از طریق یک سیم پیچ مغناطیسی در کلاچ انتقال پیدا می کند کلاچ می چسبد. به محض اینکه جریان متوقف می شود یا زمانی که تهویه مطبوع را خاموش می کنید، کلاچ جدا می شود.
در بعضی خودرو ها یک کلاچ حرارتی در پروانه موتور و رادیاتور وجود دارد. این کلاچ به گونه ای کار می کند که با دمای آب موتور میزان نیروی منتقل شده را کم یا زیاد می کند.
آب گرم سبب می شود تا بخش میانی کلاچ که در وضعیت هم دمایی با آب است کمی منبسط شود در نتیجه این انبساط درگیری آن با قسمت دیگر بیشتر می شود.
در این حالت به دلیل درگیری شدیدتر نیروی بیشتری به پروانه رادیاتور منتقل شده و تندتر می چرخد. زمانی که آب موتور سرد شد انبساط قسمت میانی کمتر شده و درگیری نیز کمتر می شود. در نتیجه سرعت چرخش پروانه کمتر شده و آب تا بالا رفتن دمایش فرصت دارد.
در این وضعیت موتور نیز به راحتی دمایش کنترل می شود. در زمان آغاز به کار موتور سرعت چرخش پروانه بسیار کم است چون آب موتور بسیار سرد بوده و درگیری پروانه بسیار کم است. با بالا رفتن دمای موتور به تدریج میزان سرعت چرخش پروانه نیز بیشتر شده و دما ثابت نگه داشته می شود.
ویرایش و تلخیص: برگزیده ها


,