پایتخت های صفویان

صفویان در طول حکومت نسبتاً طولانی سیصد ساله خود در ایران (907 هـ .ق. الی 1200 هـ .ق) سه شهر مهمتبریز، قزوین و اصفهان را به پایتختی برگزیدند. 
شاه اسماعیل صفوی تبریز را به پایتختی برگزید تا هم به مرکز قدرت معنوی خاندان خود در اردبیل نزدیک باشد و هم از جایگاه استقرار پیروان و فداییان پرشور خود ، ایلهای ترکمان شیعی مذهب در سرزمین آناتولی ، فاصله زیادی نداشته باشد. شاه اسماعیل در طول سلطنت خود گهگاهی از قزوین دیدار می‌کرد و مدتی را در این شهر به سر می‌برد. در زمان حکومت شاه اسماعیل و پس از او (شاه طهماسب) ، عثمانیها و ازبکان بطور مکرر از ناحیه شمال غرب به ایران حمله میکردند و قتل و غارت ایشان گاهی به شهر تبریز هم میرسید. این درگیریها به همراه وجود تنشهای اجتماعی ناشی از دو دستگی (حیدریها و نعمتیها) در تبریز موجب شد که شاه طهماسب برای انتقال پایتخت اقدام کند. پایتخت جدید می بایست در جایی باشد که در صورت هرگونه حمله غافلگیرانه‌ای از سوی نیروهای عثمانی و ازبکان ، هیچ‌گاه چون تبریز مورد تهدید قرار نگیرد و در عین حال نیز از میدانهای نبرد در شرق و غرب فاصله زیادی نداشته باشد. بنابراین انتخاب قزوین با توجه به موقعیت استراتژیک آن ، انتخابی منطقی به شمار می‌رفته است. 
قزوین با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی از دوران ساسانیان به عنوان یکی از پایگاههای مهم در برابر منطقه کوهستانی شمال ایران به شمار می آمد. با روی کار آمدن دولت سلجوقی ، قزوین از رشد قابل توجهی برخوردار شد، به طوری که تا قبل از دولت صفوی ، چنین رونقی نداشته است. 
آماده سازی شهر قزوین برای تبدیل آن به پایتخت از سال 951 هـ .ق. آغاز شد و بیش از یازده سال به طول انجامید و کار انتقال پایتخت در زمانی (962 هـ .ق.) صورت گرفت که حکومت در موضع قدرت بود. 
طرح توسعه قزوین ، بر یک طرح جامع استوار بود و شهر جدید (جعفرآباد) به صورت هماهنگ با پایتخت قدیم در مجاورت آن ایجاد شد و کمبودهای خدماتی شهر قزوین را مرتفع ساخت (ورجارند ، پایتختهای صفویان ، اصفهان). 
یکی از نکات مهمی که در انتخاب قزوین به پایتختی مورد توجه شاهان صفوی قرار نگرفته بود مشکل کم آبی قزوین بود. مشکل کمبود آب قزوین از یک سو، و محاسن شهر اصفهان از سوی دیگر، در آن زمان موجب شد که شاه عباس پایتخت خود را به اصفهان منتقل سازد. اصفهان از آب فراوان زاینده‌رود برخوردار و دارای مرکزیت جغرافیایی در ایران بود همچنین در مسیر راههای بزرگ بازرگانی قدیم مانند دمشق و حلب در غرب ، و سمرقند و بخارا در شرق ، قرار داشت . علاوه بر این ، فراهم بودن شرایط اقتصادی (راه) ، سیاسی (مرکزیت) و کشاورزی (آب زاینده رود) اصفهان موجب شد که این شهر در ادوار مختلف به عنوان پایتخت ایالتی (در دوره آل زیار) و پایتخت حکومتی (در دوره سلجوقیان) انتخاب شود. در دوره سلجوقیان ، هنرمندان زیادی به اصفهان روی آوردند و بناهای متعددی همچون مساجد، کاروانسراها ، پلها و غیره را را در محلات قدیمی بنا نهادند. با حمله مغولان ، اصفهان نیز مانند شهرهای دیگر ایران رو به ویرانی نهاد و با طی فراز و نشیبهایی ، در سال 1597 میلادی ، شاه عباس پایتخت خود را به این شهر منتقل ساخت.



مطالب مشابه :


پایتخت های صفویان

سکوی علم و دانش - پایتخت های صفویان - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان ارجمند و




صفت تعجبی

سکوی علم و دانش - صفت تعجبی - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان ارجمند و اولیا گرامی




PH چیست؟

سکوی علم و دانش - ph چیست؟ - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان ارجمند و اولیا گرامی




سوالات زیر توسط دانش آموزان کلاس ششم طراحی و تدوین شده است.

سکوی علم و دانش - سوالات زیر توسط دانش آموزان کلاس ششم طراحی و تدوین شده است. - با احترم تقدیم




چرا بادکنک به دیوار می چسبد

سکوی علم و دانش - چرا بادکنک به دیوار می چسبد - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان




املا

سکوی علم و دانش - املا - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان ارجمند و اولیا گرامی




درس میوه هنر

سکوی علم و دانش - درس میوه هنر - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان ارجمند و اولیا




متن تبریک دانش آموزان پایه ششم به حارث معین پور

سکوی علم و دانش - متن تبریک دانش آموزان پایه ششم به حارث معین پور - با احترم تقدیم به دانش




هم خانواده

سکوی علم و دانش - هم خانواده - با احترم تقدیم به دانش آموزان عزیز و معلمان ارجمند و اولیا گرامی




برچسب :