کتاب مهادصنعت

تفاوت ها و مزیت های سیستم سوخت رسانی انژکتوری نسبت به سیستم سوخت رسانی کاربراتوری

1- توزیع سوخت به اندازه لازم به کلیه سیلندرها :

به علت اینکه در سیستم‌های کاربراتوری، کاربراتور در وسط مانیفولد هوای ورودی قرار دارد، سوخت به طور یکنواخت به همه سیلندرها نمی‌رسد. ولی در سیستم‌های انژکتوری سوخت لازم برای هر سیلندر بطور مجزا توسط سوزن‌های انژکتور پشت سوپاپ ورودی آماده تحویل است. در ضمن در سیستم انژکتوری مشکل تغليظ سوخت در داخل سیلندر وجود ندارد.

2- خام سوزی کمتر در سیستم انژکتوری ( آلودگی کمتر ) :

به علت آنکه ارسال سوخت اندازه‌گیری و بسته به شرایط مختلف کارکرد موتور، به سیلندرها ارسال می‌گردد، گازهای خروجی ( Co – HC – NOX ) به حداقل می‌رسد.

3- راندمان حجمی موتور زیادتر است :

در سیستم‌های کاربراتور، گلوگاه يا ونتوری باعث می‌شود هوا به خوبی وارد کاربراتور نشود اما در سیستم انژکتوری هوا به مقدار لازم موجود است.

4- ارتفاع کوتاه‌تر موتور:

به علت حذف کاربراتور ارتفاع موتور کوتاه‌تر شده است.

5- نیاز به سیستم کنترل حرارت مانیفولد نمی‌باشد:

در سیستم کاربراتوری به علت سردی هوا، سوخت ورودی به سیلندر در داخل مانیفولد به خوبی با هوا ترکیب نمی‌شود و به صورت بخار به داخل مانیفولد می‌چسبد و باعث بد روشن شدن خودرو می‌شود.

6- قدرت شتاب گیری خودروهای انژکتوری زیادتر است‌:

در سیستم‌های انژکتوری سوخت همیشه و به صورت اتمیزه پشت سوپاپ ورودی فراهم است و آوانس بموقع و دقیق باعث بالا رفتن قدرت شتاب‌گیری می‌شود.

7- مصرف کمتر و بهینه سوخت‌:

در سیستم انژکتوری به علت اندازه‌گیری دقیق و مداوم کلیه شرایط محیطی و قطع سوخت‌پاشی در حالت خود گردانی موتور، داغ شدن موتور یا در سرعت نهایی، مصرف سوخت به اندازه چشمگیری کاهش می‌یابد.

8- عمر بیشتر موتور:

تنظیم دقیق و مداوم آوانس جرقه زنی و تنظیم کارکرد موتور بطور دائم در سیستم انژکتوری، عمر قطعات داخلی موتور را بالا می برد.

9- قابلیت استارت بهتر در هوای سرد :

در سیستم انژکتوری مقدار دقیق سوخت مطابق درجه حرارت موتور و سرعت استارت مشخص گردیده و امکان استارت سریع فراهم آمده است و مشکلات سیستم کاربراتوری از قبیل روشن نشدن، استارت‌های کند و متعدد و فلوت کردن را برطرف کرده است.

10- فشار هوا یا دمای محیط در مقدار سوخت موثر نمی باشد.

انواع سیستم های انژکتوری

بطور کلی سیستم انژکتوری به سه دسته تقسیم می‌شود:

1- سیستم انژکتوری پاشش تک نقطه‌ای ( SPFI )

2- سیستم انژکتوری پاشش چند نقطه‌ای ( MPFI )

3- سیستم انژکتوری پاشش مستقیم گازوئیل ( GDI )

1. سیستم انژکتوری پاشش تک نقطه‌ای

از یک انژکتور الکترومغناطیسی که مستقیماً در بالای دریچه گاز قرار دارد، تشکیل شده است. این انژکتور سوخت را به صورت اتمیزه و متناوب به داخل مانیفولد ورودی پاشش می‌کند.

شكل 2-1. سيستم پاشش تك نقطه‌اي

این گروه از نظر ترتیب پاشش سوخت به سه دسته تقسیم می‌شود‌:

الف – دسته‌ي غیر ترتیبی‌:

در این دسته هر چهار انژکتور با هم پاشش می‌کنند. به این دسته مگنتی مارلی نیز گویند. مثل اولین سری پژو پرشیا و سمند تولید ایران خودرو.

ب – دسته‌ي نیمه ترتیبی‌:

در این دسته انژکتورها جفت جفت پاشش می‌کنند. یعنی انژکتورهای 1 و 4 با هم و انژکتور های2 و 3 با هم پاشش می‌کنند. این دسته معروف به گروه SL96 می‌باشد. مثل سمند، پژو 405، پیکان و پژو آردی تولید ایران خودرو.

ج- دسته‌ي ترتیبی:

این دسته با پیشرفت تکنولوژی، جایگزین دو گروه قبلی شده و امروزه در تمام اتومبیل‌های ساخته شده از این گروه استفاده می‌شود. پاشش سوخت در این دسته به صورت تک تک می‌باشد. همانند ترتیب احتراق1342 است. این دسته معروف به S2000 و سیستم بوش است. مثل پراید، سمند، پیکان تولید جدید، پژو 206 و زانتیا.

1- سیستم انژکتوری پاشش مستقیم گازوئیل (Gasoline Direct Injection):

در این سیستم گازوئیل توسط یک انژکتور مجزا برای هر سیلندر داخل محفظه احتراق پاشش می‌کند. این سیستم در کشور ایران روی خودروهای سواری وجود ندارد.

طریقه کارکرد سیستم انژکتوری

برای تشریح آسان‌تر سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری از مثالی ساده استفاده می‌شود. فرض کنید سیستم انژکتوری مثل بدن انسان است. سلسله اعصاب یا رشته های عصبی در تمام نقاط بدن وجود دارند. حسگرهای چشایی، بینایی، شنوایی و لامسه و ... همگی به یک مرکز که همان مغز هوشمند است متصل هستند. مغز پس از دریافت پیام های عصبی از اعضای بدن آنها را تحلیل و بررسی کرده سپس فرمان لازم را با توجه به شرایط خاص محیطی به اعضای بدن می دهد.

در سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری سنسورها بجای اعصاب و واحد كنترل الكترونيكي به جای مغز انسان و عملگرها بجای اعضای بدن عمل می‌کنند.

" ECU " اطلاعات لازم را از سنسورهای واقع در نقاط مختلف موتور دریافت کرده با استفاده از برنامه‌های موجود در حافظه خود به تجزیه و تحلیل می‌پردازد. سپس دستور لازم را جهت بهتر کار کردن موتور به عملگرها می‌دهد.

با توجه به رابطه‌ای که بین حسگرها، ECU و عملگرها گفته شد، باید به این نکته توجه کرد که اگر سیستم انژکتوری دچار مشکل شد، باید دانست چه پیغام اشتباهی، از کدام حسگر به ECU رسیده است که باعث ارسال فرمان نادرست به عملگرها شده است. یا در صورت ارسال پیام درست، کدام عملگر در انجام وظیفه خود دچار ایراد گردیده است. با این تجزیه و تحلیل به راحتی می‌توانید عیب مورد نظر را یافته و نسبت به رفع عیب اقدام شود. بطور مثال مشتری به شما مراجعه کرده و از مصرف بالای سوخت خودروی خود ابراز ناراحتی می‌کند. لذا در ابتدا باید بدنبال پیام اشتباهی گشت که ممکن است یکی از سنسور ها به ECU ارسال کرده و ECU فرمانی اشتباه به عملگرها مانند انژکتورها فرستاده، باعث مصرف زیاد سوخت شده باشد. از سنسورهایی که در این زمینه فعال هستند می‌توان به سنسور دمای مایع خنک کننده موتور و سنسور دمای هوای ورودی اشاره کرد؛ اگر این سنسورها دچار ایراد شوند دمای آب موتور و یا هوای ورودی به اشتباه پایین به ECU اعلام شده و تحلیل ECU از این پیغام سرد بودن هوا می باشد. بنابراین مدت زمان پاشش انژکتورها افزایش می‌یابد يعني حالت ساسات به وجود مي‌آيد.

فرض کنید بعد از انجام آزمایشات لازم متوجه خرابی سنسور دمای مایع خنک کننده موتور شده‌اید که دمای آب را در حالت گرم بودن خودرو بجای 60+ سانتیگراد اشتباهاَ 40+ سانتیگراد به ECU ارسال می‌کرده است. ECU پس از دریافت پیام خطا مدت زمان پاشش انژکتورها را بر حسب سرد بودن هوا زیاد می‌کرده است. در نتیجه مصرف سوخت خودرو افزایش یافته است.

باید بدانیم:

در سیستم انژکتوری که امروزه در نسل جدید اتومبیل‌ها بکار رفته است تمام قطعات مکانیکی و برق خودرو هماهنگ با هم در یک مجموعه کار می‌کنند و به آنها قطعات الکترومکانیک می‌گویند.

· فرمانده و تصمیم گیرنده اصلی در این مجموعه، کامپیوتری به نام ECU است که در واقع واحد کنترل کننده الکترونیکی سیستم می‌باشد.

· حسگرها به قطعاتی گفته می‌شود که شرایط کارکرد موتور را به ECU اطلاع می‌دهند. بدین ترتیب که آنها پس از اندازه‌گیری پارامترهای فیزیکی اطلاعات خود را به جریان الکتریکی تبدیل کرده به ECU ارسال می‌کنند.

· عملگرها قطعاتی هستند که از ECU فرمان می‌گیرند و هر کدام وظیفه خاص خود را انجام می‌دهند.

واحد کنترل الکترونیکی (ECU)

ECU بکار رفته در خودروها در واقع یک میکرو کنترلر است که از قبل برای اطلاعاتی که سنسورها به آن ارسال می‌کنند برنامه نویسی شده است تا بر اساس اطلاعات دریافتی و پس از تجزیه و تحلیل آنها و مطابقت با دستوراتی که در برنامه قرار داده شده است فرامین لازم را به عملگرها بدهد.

ECU دارای دو حافظه است:

1- حافظه دائم :

به قسمتی از حافظه ECU گفته می‌شود که محل قرارگیری جدولی است که بر اساس آن ECU شرایط لازم جهت راه اندازی موتور را به دست می‌آورد. با قطع برق خودرو يا بازكردن باطري اطلاعات این قسمت از بین نمی‌رود.

این قسمت توسط کارخانه سازنده برنامه‌ریزی شده، قابل تغییر نیست.

2- حافظه موقت:

به قسمتی از حافظه ECU گفته می‌شود که توسط حافظه دائم راه اندازی می‌شود. کلیه خطاهای سیستم در حافظه موقت ثبت می‌شود. این خطاها به صورت دائم ( P ) و یا به صورت موقت و لحظه ای ( I ) ثبت می‌شوند. با قطع برق خودرو بیش از 15 دقیقه اطلاعات این قسمت پاک می‌شود.

در صورت پاک شدن این قسمت از حافظه ECU، خودرو دچار معایبی از قبیل ریپ زدن یا خاموش شدن بدون دلیل در هنگام رها کردن گاز و تعویض دنده یا هنگام شتاب‌گیری می‌شود.

نکات:

خطاهای دائمی ( P ) و خطاهای لحظه ای یا موقت ( I ) را می‌توان در قسمت دیدن خطاها در دستگاه دیاگ – اسکنر مشاهده کرد. اگر خطا یا عیب موجود در سیستم مدت زمان کوتاهی داشته باشد این خطاها بصورت لحظه ای ( I ) ولی اگر خطا یا عیب بصورت دائم باشد بصورت ( P ) نمایش داده می‌شود. برای رفع خطاها باید خودرو را خاموش و در حالت سوئیچ باز قرار دهیم و خطاها از حافظه موقت ECU پاک شود.

در خودروهایی با -ECU SL96 کدهای خطا به دو صورت خطاهای کنونی و خطاهای ذخیره شده در حافظه موقت ECU ضبط می‌شود. به این صورت که خطاهای کنونی همان خطاهایی هستند که در لحظه آزمایش روی موتور خودرو وجود دارند و چنانچه عیب مورد نظر از روی موتور خودرو رفع شود خود به خود از حافظه ECUحذف می‌شوند. اما خطاهای ذخیره شده به خطاهایی اطلاق می‌شود که در داخل حافظه ECU ذخیره شده است که بعد از رفع عیب بایستی آن خطاها را از روی حافظه پاک کرد.

در خودروهایی با -ECU S2000 اگر خطاها به‌صورت لحظه‌ای ( I ) باشد با پاک کردن خطاها از حافظه موقت پاک می‌شوند. ولی اگر خطاها به‌صورت دائمی ( P ) باشند ابتدا باید رفع عیب از قطعه مورد نظر انجام گیرد آنگاه خطا از حافظه ECU پاک شود. برای این کار ابتدا اتصالات از نظر وصل و محکم بودن، تمیز بودن و سولفاته نبودن کانکتورها بررسی می‌شود. در صورت نداشتن عیب‌های ذکر شده قطعه خراب است و باید تعویض شود. سپس خطا توسط اپراتور از حافظه ECU پاک می‌شود. بعد از پاک کردن خطاها از حافظهECU، خودرو را روشن کرده دوباره صفحه نمای کد خطاها ‌مي‌شود تا پاک شدن خطاها مطمئن شویم.

بعد از پاک کردن حافظه باید عمل تجدید حافظه را توسط گزینه‌ای به همین نام در دستگاه دیاگ 2000 اجرا کرد و عبارت پاک کردن خطا ها در دستگاه دیاگ – اسکنر را با زدن کلید مورد نظر انجام داد.

بعد از انجام مراحل بالا بهتر است ابتدا کلید خودرو داخل سوئیچ کرده، به مدت ده ثانیه به حالت بسته نگاه داشته شود. سپس ده ثانیه سوئیچ باز بماند و بعد بدون گاز دادن استارت زده شود. بعد ده ثانیه خودرو بدون گاز دادن در جا كار كند. با اجرای دستورات فوق عمل تجدید حافظه انجام می‌شود.

ECU اطلاعات مورد نیاز خود برای تنظیم مدت زمان تداوم جرقه، پاشش سوخت و آوانس جرقه را از سنسورها دریافت و بعد از پردازش برای کنترل مقادیر عملگرها مورد استفاده قرار می‌دهد.

در زمان باز بودن سوئیچ یا روشن بودن اتومبیل هیچگاه کانکتور ECUرا جدا ننمایید.

باید بدانیم:

دیاگرام ارتباط سنسورها و عملگرها با ECU

عملگر رله ECU سنسور

عمل تجدید حافظه ECU:

توجه داشته باشید که برای تمام ECU های موجود بر روی خودروها باید این عمل صورت گیرد. ولی بعد از انجام مراحل تایم گیری باید شما معرفی دنده را برای ECU انجام شود که مراحل آن به صورت زیر می باشد.

معرفی دنده گروه mm8P (مگنتی مارلی)»

خودرو را روشن کرده در دنده 1 قرار دهید و حرکت نمایید عقربه دور موتور شما باشد Rpm3500 برسد و پس از آن شما مستقیما وارد دنده 2 شوید و در این دنده هم Rpm3500 را مدنظر قرار دهید و سپسپ دنده را خلاص نموده و با کم شدن دور موتور مجددا در دنده 1 قرار داده بدین ترتیب دنده 1 معرفی می شود. پس تمام دنده ها بجز دنده 5 و عقب که نیاز به معرفی ندارند را برای ECU معرفی می نماید.

دنده 1 ← Rpm3500 دنده 2 ← Rpm3500 ←خلاص (با کاهش دور موتور) ←دنده1 ←دنده 1 معرفی می شود.

دنده 2 ← Rpm3500 دنده 3 ← Rpm3500 ←خلاص (با کاهش دور موتور) ←دنده2 ←دنده 2 معرفی می شود.

دنده 3 ← Rpm3500 دنده 4 ← Rpm3500 ←خلاص (با کاهش دور موتور) ←دنده4 ←دنده 3 معرفی می شود.

دنده 4 ← Rpm3500 دنده 5 ← Rpm3500 ←خلاص (با کاهش دور موتور) ←دنده4 ←دنده 4 معرفی می شود.

دنده 5 و عقب نیاز به معرفی ندارد.

معرفی دنده گروه: S2000-Bosch

در این گروه از ECU ها معرفی دنده بدین صورت است که شما بعد از انجام مراحل تایم باید اتوموبیل را روشن کرده و هر دنده را به طول 50 متر با دورهای مختلف حرکت نمایید و بدین صورت معرفی دنده برای ECU صورت می گیرد.

دنده 1 ← با دورهای مختلف ← 50 متر

دنده 2 ← با دورهای مختلف ← 50 متر

دنده 3 ← با دورهای مختلف ← 50 متر

دنده 4 ← با دورهای مختلف ← 50 متر

دنده 5 و عقب نیاز به معرفی ندارد.

در گروه ECU های SL96 شما نیازی به معرفی دنده برای ECU ندارید و فقط همان عمل تایم را انجام می دهید.

توجه: عمل تایم حافظه موقت ECU را که دچار اختلال شده و پاک گردیده است را مجددا برنامه ریزی می نمایید. حافظه که با قطع سر باتری بیشتر از 15 دقیقه از بین می رود مجددا به حالت اولیه خود باز می گردد.

توجه : علائمی را که حافظه موقت ECU را پاک می کنئ، می توانید روی خودرو مشاهده نمایید که از مهمترین آنها:

· خودرو در هنگام تعویض دنده دچار ریب زدن می شود

· خودرو در سرعت های بالا و یا معکوس کشیدن بدون دلیل دچار کپ یا ریب می شود.

· در شتاب های ناگهانی اتوموبیل ریب زده یا خاموش می شود.

· در هنگام حرکت اولیه دچار کپ اولیه می شود.

اجزای تشکیل دهنده سیستم انژکتوری

الف- واحد کنترل الکترونیک موتور ECU و سنسورها

ب- سیستم جرقه‌زنی

ج- سیستم سوخت‌رسانی

د- سیستم هوا‌رسانی

واحد کنترل الکترونیک ( ECU ) و سنسورها

اجزای تشکیل دهنده این مجموعه عبارتند از :

1. ( ECU )

2. سنسور دور موتور و موقعیت میل لنگ

3. سنسور موقعیت میل سوپاپ

4. سنسور موقعیت زاویه ای دریچه گاز

5. سنسور ضربه

6. سنسور دمای مایع خنک کننده موتور

7. سنسور اکسیژن

8. سنسور سرعت خودرو

9. رله دوبل

10. چراغ اخطار

11. گرم کن دریچه گاز

12. پتانسیومتر CO

ECU

جدول زیر نشان دهنده انواع ECU بر روی اتوموبیلهای مختلف است.

ردیف	نوع ECU	نوع خودرو	تعداد پایه	تعداد کانکتور
1	MM8p	پژوه پارس ، سمند، زانیتا	35	1
2	SL96	سمند، پژو پارس ، پژو 405 ، پیکان ، پژو RD	55	1
3	S2000	پژو 206، پژو پارس ، سمند ، پژو 405، پیکان ، پژو RD، پراید	112	3
4	Bosch	پژو 206(تیپ 5و 6) پژو 206 (SD آریان)	112	3
5	Bosch	زانتیا 1800، پارس ELX	88	1
6	Bosch	زانتیا 2000	55	1

نکات:

از روی برچسب نصب شده روی انواع ECU ها می توان به مطالب زیر پی برد:

1- (SL96) ECU با برچسب آبی رنگ: مورد استفاده در خودروهای سمند، پژو پارس و پزو 405

2- (SL96) ECU با برچسب صورتی رنگ : مورد استفاده در خودروهای پژو RD

3- (SL96) ECU با برچسب سبز رنگ : مورد استفاده در خودروهای پیکان

4- (S2000) ECU با مشخصات فنی بر روی بر چسب ، نشان دهنده مدل و تیپ خودروهای زیر می باشد:

پژو 206 تیپ یک (معمولی) Hom:sagem s2000-35:

پزو206 تیپ 2 و 3(مالتی پلکس) Hom:sagem s2000-3F or 3E

سمن پژو پارس ،پژو 405 (با یونیت فن) sagem s2000-10

سمند پژو پارس ، پژو 405 (بدون یونیت فن) sagem s2000-10LC

پیکان و پژو RD 11 sagem s2000-

پراید JCAE S2000

5- ECU(Bosch) : با مشخصات فنی بر روی بر چسب و نشان دهنده مدل و تیپ خودروهای زیر می باشد:

پژو 206 تیپ 5 و 6 Bosch ME 7.4.4:

پزو 206 SDآریان Bosch ME 7.4.5:

زانتیا 1800 و پارس (ELX) Bosch ME 7.3:

زانتیا 2000 Bosch ME 5.2:

سنسور دور موتور Engine Speed Sensor (ESS):

این سنسور یکی از مهمترین قطعات تشکیل دهنده سیستم انژکتوری می باشد.

وظایف:

الف) تشخیص نقطه مرگ بالا (T.D.C)یا همان زمان جرقه زنی سیلندر یک

ب: تشخیص دور موتور

ج) تنظیم آوانس جرقه

د: تنظیم دور آرام موتور

محل قرار گیری

محل قرار گیری این سنسور روی پوسته کلاچ مقابل فلایویل است. فاصله نوک سنسور تا دندانه های فلایویل حدود mm 5/0 1 می باشد و غیر قابل تنظیم است.

ساختار داخلی

این سنسور تشکیل شده از یک اهرنبا و یک هسته آهنی نرم که توسط یک سیم پیچ احاطه شده است.

مدارهای الکتریکی

دارای سوکت سه پایه به رنگ قهوه ای می باشد. و دسته سیم آن از سه سیم مجزا تشکیل شده است:

پایه 1: ارسال سیگنال

پایه 2: اتصال بدنه

پایه 3: اتصال به غلاف شیلد یا پارازیت گیر

ممکن است در این کتاب در قسمت مدارهای الکتریکی شماره پایه قطعاتی که مشخص شده در بعضی از خودروها جابجا باشد.

شرح کار قطعه

کار این سنسور با استفاده از قانون القاء مغناطیسی می باشد. به این صورت که هر گاه یک آهنربا ثابت باشد و یک قطعه آهن را به آن دور و نزدیک کنیم در اطراف آهنربا میدانی مغناطیسی ایجاد می شود. با استفاده از یک آهنربا و یک سیم پیچ که دور هسته آهنی نرم پیچیده شده است می توان در سیم پیچ ایجاد سیگنال یا ولتاژ (AC – برق متناوب) کرد.

در خودرو های انژکتوری بر روی فایویل غیر از دنده فلایویا که با دنده استارت در گیر می شود در این قسمتها قرار دارند . اما نکته قابل توجه این است که جای دو عدد از این دنده ها خالی است و بجار 60 دنده، 58 دنده موجود است.(مطابق شکل)

جای خالی این دو دنده مقیاسی برای زمان نقطه مرگ بالا یا زمان جرقه زنی سیلندر 1 میباشد.

وقتی موتور می گردد دندانه های فلایویل از جلوی سیم پیچ و اهنربا 0سنسور دور موتور) عبو رمی کنند و با استفاده از قانون اهنربا در سیم پیچ سنسور ایجاد سیگنال یا پالس می کند. ولی وقتی که قسمت خالی دو دندانه به جلو سنسور دور موتور می رسد دامنه پالس تولید شده دچار افت می شود.ECU با دریافت دامنه پالس های ارسال شده از سنسور ، موقعیت میل لنگ و زمان جرقه زنی سیلندر یک را تشخیص می دهد.

روش های عیب یابی

شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید:

در صورت خرابی کامل قطعه که به خاطر عواملی مثل شکستن نوک سنسور (مه اغلب به خاطر شکسته شدن فنرهای صفحه کلاچ و برخورد انها با نوک سنسور بوجود می اید) یا قطعی در سیم پیچ سنسور ایجاد می شود خودرو روشن نخواهد شد.

در صورت آلودگی سنسور با براده های آهن و روغن و گریس ممکن است خودرو در دور آرام بد کار کند. گاهی براده های آهن داخل پوسته گلدانی گیربکس بر اثر چرخش فلایویل و صفحه کلاچ بصور غباری روی سنسور جمع می شود(بخاطر خاصیت آهنربایی قطعه) . تجمع بیش از حد براده ها بر روی سنسور باعث ایجاد و ارسال پالی های اشتنباه به ECU می گردد و در نهایت باعث بد کار کردن خودرو و دور آرام می شود.

در صورتی که عقربه دور موتور به طور غیر معمول حرکت کند (شلاق زدن) و یا خودرو دچار کپ کردن یا (Cut off) بی موقع شود(مثلا در دور 3500 ) سنسور باید چک شود.

-روشهای تست قطعه

در صورت روشن نشدن خودرو بعد از چک کردن قسمتهای دیگر سیستم سوخت رسانی به سراغ این قطعه می رویم.

1-روش تست اهمی :

ابتدا سوکت قطعه را از دست سیم اصلی جدا می کنیم. یک سر پروب اهم متر را به پایه یک و سر دیگر آن را به پایه دو سوکت سنسور اتصال می دهید. اهم متر باید مقاومتی را در حدود زیر نشان دهد:

پژو پارس – سمند – پیکان- زانتیا : Ω 300 الی Ω 400

پراید : Ω 300 الی Ω 420

پژو 206: Ω 300 الی Ω 480

در غیر اینصورت سنسور باید تعویض گردد.

2-روش تست ولتاژی (AC):

ابتدا سوکت قطعه را از دسته سیم جدا می کنیم و یک سر پروب ولت متر را که در حالت AC قرار داده ایم به پایه یک و سر دیگر آنرا به پایه دو سوکت سنسور اتصال می دهیم. سپس به خودرو استارت زده و در حین استارت زدن ولتاژ خروجی را چک می کنیم. ولت متر باید ولتاژی در حدود زیر را نشان دهد:

پژو 206: بالای 5 ولت

کلیه خودرو های ایران خودرو: بالای 2 ولت

کلیه خودروهای سایپا: بین 5/2 تا 5 ولت

سرویس قطعه

در زمان چک کردن سیستم انژکتوری در صورت لزوم سنسور دور موتور را از جای خود باز کرده و اگر به روغن و گریس و براده های آهن آغشته بود آنرا تمیز می کنیم.

نکات

این سنسور منبع تغذیه ولتاژ نداشته خود تولید ولتاژ می کند.

فاصله سنسور دور موتور را از دندانه های فلایویل تغییر ندهید.

وقتی دو دندانه خالی فلایویل جلو سنسور می رسد ایجاد تغییر شار مغناطیسی می کند و همزمان پیستون 1 و 4 به نقطه مرگ بالا (T.D.C) می رسند. در این حالت پیستون 1 در حالت انفجار و پیستون 4 در حالت ابتدای زمان مکش قرار دارد.

در سیستم انژکتوری بعضی از سنسورها سنسور کمکی دارند که در صورت خراب شدن یک سنسور ECU اطلاعات لازم را از سنسور دیگر کسب می نماید.

مثل سنسور دمای هوای ورودی برای سنسور دمای مایع خنک کننده موتور

سنسور دور موتور سنسور کمکی ندارد.

یکی از سریعترین روشهای عیب یابی این سنسور به این صورت است که:

اگر خودرو روشن نشد برای آزمایش این که بدانیم این سنسور کار می کند یا نه سوئیچ را باز کرده و به صدای کار کردن پمپ بنزین گوش می دهید . صدای پمپ بنزین 3 تا 5 ثانیه به گوش میرسد و بعد قطع می شود و بعد استارت بزنیم. اگر در حسن استارت زدن صدای کارکرد پمپ بنزین به گوش نرسید نشان از خرابی این سنسور دارد.

سنسور میل سوپاپ (CS) Camshaft Sensor:

وظایف:

ECU با استفاده از اطلاعات دریافتی از این سنسور موارد زیر را کنترل می کند:

1- تفکیک موقعیت سلندر 1 در نقطه مرگ بالا نسبت به موقعیت اندازه گیری شده توسط سنسور دور موتور

2- کوئل و انژکتور را کنترل می کند تا در مد ترتیبی (سیلندر به سیلندر) عمل کنند.

3- مقدار اوانس جرقه سلندر ها را برای از بین بردن پدیده ضربه یا کوبش کاهش می دهد.

4- سیلندرها را برای جرقه زنی مناسب در مرحله احتراق شناسایی می کند.

5- احتراق های ناقص را مشخص می کند.

محل قرار گیری:

این سنسور روی سیلندر و مقابل سطح شاخص میل سوپاپ قرار دارد.(این سنسور در خودروی پراید بجار دلکو های مدل قدیم زیر کوئل دوبل قرار دارد)

ساختار داخلی

این سنسور شامل یک المنت سنسور هال و یک قطعه نیمه هادی می باشد که جریان از آن عبور می کند.

مدارهای الکتریکی:

دارای یک سوکت سه پایه می باشد:

پایه 1: تغذیه ولتاز 127 + یا 57 +

پایه 2: ارسال سیگنال با دامنه مربعی شکل

پایه 3: سیم اتصال بدنه

شرح کار قطعه:

این سنسور با اثر الکترومغناطیسی هال کار می کند. به این ترتیب که هر گاه جریان در داخل این سنسور توسط یک میدان مغناطیسی منحرف شود، ولتاژ دو سر سنوسر تغییر کرده ، باعث ایجاد پالسهای مربعی شکل می شود.

هر گاه برآمدگی انتهای میل سوپاپ از برابر این سنسور عبور کند، به علت ولتاژ منفی سطح فلز ، میدان مغناطیسی تغییر کرده و سیگنال ارسال شده به ECU صفر می شود. در زمانی که برآمدگی میل سوپاپ روبروی سنسور قرار ندارد، سیگنال ارسال شده به ECU 12 ولت می باشد.

پس این سنسور با ارسال سیگنال های مربعی شکل ، به ECU زمان دقیق مرگ بالای سیلندر یک را خبر می دهد.

روش های عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می اید:

در صورت خرابی این سنسور خودرو ریتارد کار می کند با کمی ریپ.

-روش تست قطعه

تست یا دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت:

برای عیب یابی این قطعه توسط دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت ، ابتدا دستگاه را به خودرو وصل کرده و سپس خودرو را روشن می نماییم. وارد قسمت پارامترها شده و مقدار آوانس جرقه را مطابق جدول ضمائم شماره 1 مقایسه می کنیم. اگر مقدار آوانس جرقه از مقدار استاندارد کمتر باشد. یعنی زیتارد باشد ممکن است علت این عیب خرابی سنسور موقعیت میل سوپاپ باشد.

با استفاده از دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت وارد منو دیدن کد خطاها می شویم. در صورت خرابی قطعه کد خطا بصورت لحطه ای (I) و یا دائمی (P) در حافظه ECU نسبت می گردد. اگر خطا بصورت لحظه ای بود کد خطا را پاک کرده و دوباره کد خطا را چک می کنیم. باید از حافظه ECU پاک شده باشد. اگر خطا بصورت دائمی بود ابتدا سوکت قطعه را از نظر تمیزی و سولفاته نداشتن و محکم بودن چک می کنیم سپس کد خطا را پاک کرده و مجددا وارد منوی دیدن کد خطا ها می شویم. اگر کد خطا دوباره بصورت دائمی مشاهده گردید. یعنی قطعه خراب است و باید تعویض گردد.

نکات:

بطور کلی از این سنسور برای سیستم های انژکتوری ترتیبی استفاده می شود. در صورت خرابی این سنسور پاشش سوخت از حالت ترتیبی به حالت پاشش سوخت نیمه ترتیبی تبدیل می شود و مصرف سوخت بالا می رود.

این سنسور در خودرو پارس ELX و سممند سریر و زانتیا و پژو 206 تیپ 5 و 6 و پراید مدل S2000 استفاده شده است.

این سنسور سرویس خاصی ندارد.

سنسور کمکی این قطعه سنسور دور موتور می باشد.

در بعضی مواقع فیلنر نبودن صحیح سوپاپ باعث ایجاد آوانس جرقه ریتارد یا منفی در سیتم انژکتور می شود. که این عیب را باید درست کار نکردن سنسور موقعیت میل سوپاپ تفکیک کرد.

آوانس جرقه بر اساس موارد زیر تعیین می گردد:

1- دور موتور

2- بار موتور

3- دمای موتور

سنسور موقعیت دریچه گاز (TPS) Throttle Position Sensor:

وظایف

این قطعه موقعیت دریچه گاز را به ولتاژ تبدیل کرده و به ECU ارسال می کند. ECU طبق معلومات خود جرم هوای ورودی را محاسبه می کند. اطلاعات ارسال شده از سنسور در موارد ذیل به کار می رود:

1- حالت های بسته بودن دریچه گاز یا دور آرام (Idle) نیمه بودن و باز بودن کامل دریچه گاز

2- وضعیت های مختلف از قبیل افزایش شتاب، کاهش شتاب و قطع پاشش سوخت را مشخص می کند.

محل قرار گیری

روی دریچه گاز قرار دارد . میله دریچه گاز از یک طرف به سیم گاز متصل است و از طرف دیگر داخل سنسور قرار دارد.

ساختار داخلی

این سنسور عنصری مقاومتی می باشد که مقاومت آن وابسته به یک حرکت مکانیکی است.

مدارهای الکتریکی

از یک سوکت سه پایه به رنگ مشکی تشکیل شده است:

پایه 1: تغذیه 5 +ولت

پایه 2: ارسال سیگنال یا ولتاژ

پایه 3: اتصال بدنه

شرح کار قطعه:

در حالت موتور روشن از طرف ECU ولتاژ 5+ به پایه 1 و منفی ثابت به پایه 3 ارسال می گردد( به دو پایه ثابت بیرونی ). در حالت دور آرام که دریچه گاز بطور کامل بسته است ولتاژ ارسالی صفر است. در نتیجه ECU تشخیص می دهد که دریچه گاز کاملا بسته است و مدار کنار گذر را فعال می کند و دور آرام را تنظیم می نماید.

وقتی که پدال گاز فشار داده می شود، سیم گاز اهرم میل گاز را حرکت داده مقاومت سیم پیچ سنسور تغییر می کند. در نتیجه ولتاژی بین صفر تا 5 ولت (به اندازه مقدار گاز دادن) از طرف این سنسور مقاومتی به ECU ارسال می شود. ECU با استفاده از اطلاعات دریافتی و پیاغام هایی که از سنسور کمکی مسیر هوای ورودی دریافت می کند، جرم هوای ورودی را محاسبه کرده دستور لازم برای پاشش سوخت را ارسال می کند.

خروجی های این سنسور به دو صورت سیگنال دور هرزگرد یا آرام (IDLE) و سیگنال دور قدرت موتور (PSW) به ECU ارسال می گردد.

سیگنال دور هرز گرد اصولا برای کنترل قطع سوخت پاشی (هنگامی که در حالت پا را از روی پدال گاز بر می داریم) و سیگنال دور قدرت برای افزایش زمان سوخت پاشی و در نتیجه افزایش قدرت خروجی بکار می رود.

روش های عیب یابی

-شناسایی عیب هایی که در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید:

1- در صورت خرابی ، باعث قطع سوخت پاشی و نوسان در دورهای بالا می شود که ممکن است بخاطر کثیفی و آب خوردگی سنسور باشد.

2-در صورت سرد بودن خودرو ، دور موتور در حد نرمال و در موقع گرم بودن خودرو ، دور موتور تا حالت Cut off بالا می رود.

-روشهای تست قطعه

تست با دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت:

دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت را به خودرو وصل کرده و خودرو را روشن می کنیم. وارد صفحه پارامترها می شویم و در حالت دور آرام یا بسته بودن دریچه گاز زاویه دریچه گاز و ولتاژ خروجی انرا چک می کنیم. باید مطابق جدول شماره 1 ضمائم باشد. باید با گاز دادن، زاویه دریچه گاز تغییر کرده ولتاژ خروجی زیاد شود. وقتی گاز می دهیم و بطور ناگهانی پدال گاز را رها می کنیم. در قسمت پاشش سوخت عبارت قطع سوخت پاشی را برای لحظاتی مشاهده می کنیم. در غیر این صورت نشان دهنده ایراد در قطعه می باشد.

حال وارد منوی دیدن کد خطا می شویم. بررسی می کنیم آیا خطایی در حافظه ECU نسبت به این قطعه ثبت شده است یا خیر. اگر خطا بصورت لحظه ای (I) باشد باید آنرا از حافظه ECU پاک کنیم ولی اگر خطا بصورت دائمی (P) باشد ابتدا سوکت قطعه را چک کرده سپس کد خطا را پاک می کنیم. اگر مجددا خطایی بصورت دائمی (P) مشاهده شد نشان از خرابی سنسور دارد و باید تعویض شود.

تست اهمی:

دستگاه مولتی تستر را در وضعیت اهم متر قرار داده ، سوکت قطعه را جدا می کنیم و دو سر پروب اهم متر را به دو پایه بیرونی وسطی قطعه اتصال می دهیم و با دست اهرم گاز را می چرخانیم . مقاومت قطعه باید تغییر کند . در غیر این صورت قطعه خراب است.

تست ولتاژی

دستگاه مولتی تستر را در وضعیت ولت متر (DC ) قرار داده و خودرو را روشن می کنیم. دو سوزن را یکی به پایه و اتصال منفی و سوزن دیگر را به پایه تغذیه 5+ ولت وصل می کنیم . دو سر پروب ولت متر را به دو سوزن اتصال می دهیم و به خودرو گاز می دهیم . ولتاژ باید 5+ ولت باشد و اغییر نکند سپس سوزن و پروب متصل به پایه تغذیه 5+ ولت را به پایه ارسال سیگنال یا ولتاژ وصل می کنیم. ولتاژی بین صفر تا 5+ ولت را باید نشان دهد وقتی به خودرو گاز می دهیم. ولتاژ نشان داده شده باشد نزدیک به 5+ ولت شود و وقتی گاز نمی دهید نزدیک به صفر شود. در غیر اینصورت قطعه خراب است.

دستگاه ترمینال باکس

با این دستگاه می توان عیب یابی مسیرهای مداری سیستم انژکتوری را انجام داد . ولی به علت گران قیمت و کم یاب بودن این دستگاه بالاجبار برای تست مدارهای سیستم انژکتوری در بعضی مواقع از سوزن ته گرد استفاده می شود.

نکات

در پژو 206 به این سنسور حسگر می گویند نه پتانسیومتر.

این سنسور سرویس خاصی ندارد

سنسور کمکی این قطعه ، سنسور مپ است.

این قطعه در خودرو 206 تیپ 1 و 2 ، قابل تنظیم است در صورتی که دریچه آن از تنظیم خالی شده باشد در قسمت پارامترهای دستگاه دیاگ- اسکنر مهاد صنعت زاویه دریچه گاز باید ضفر باشد. در غیر اینصورت با استفاده از ابزار مخصوص ، دریچه را تنظیم کرده تا عدد بالا بدست اید.

سنسور ضربه (KS) Knock Sensor:

وظایف

این قطعه ضربات حاصل از احتراق زودرس (کوبش) و با خود سازی موتور را به صورت سیگنالهای الکتریکی به ECU ارسال می کند و ECU با استفاده از اطلاعات دریافتی آوانس جرقه را به طور صحیح تنظیم می کند.

محل قرار گیری

روی پوسته بلوکه سیلندر و معمولا در خودروهای 4 سیلندر بین سیلندر 1 و 2 قرار دارد.

ساختار داخلی

این قطعه ساخته شده از یک پیزوالکتریک که در داخل دو قاب مرتعش و چدنی قرار دارد.

موقعیت های سنسور ضربه

-سنسور ضربه مابین سیلندرهای 2و 3 قرار دارد

-اگر دو سنسور ضربه وجود داشته باشد مابین سیلندرهای 2و 3 سیلندرهای 3و4 قرار دارند.

سنسور ضربه

1- قاب مرتعش

2- قاب چدنی

3- سرامیک پیزوالکتریک

4- رابط الکتریکی

مدارهای الکتریکی

این قطعه دارای یک سوکت 2 یا 3 پایه به رنگ سفید – مشکی می باشد.

پایه 1: تغذیه 5+ ولت

پایه 2: ارسال سیگنال

پایه 3: غلاف شیلد

شرح کار قطعه:

پدیده ضربه باعث کاهش کارايي و قدرت موتور و افزايش انرژي وفشار حرارتي مي گردد. در نتيجه باعث بوجود آمدن فشار حرارتي زيادي روي واشر سر سيلندر و پيستون و اطراف سوپاپ ها شده و آسيب ديده گي سيستم را بوجود مي آورد اين پديده وقتي بوجود مي آيد که مخلوط سوخت و هواي جديد در قسمت بالاي سيلندر منفجر شود اين انفجار قبل از رسيدن جرقه شمع بوجود مي آيداين احتراق ناخاسته را خود سوزي(مخلوط محترق نشده) مي گويند.

وقتي اين حالت در يکي از چهار سيلندر رخ بدهد سنسور ضربه ارتعاشات حاصل از پديده خود سوزي به بلوکه را حس مي کند و با ارسال يک ولتاژ حد اکثر، (ECU) را از اين خود سوزي مطلع مي گرداند.

کتاب مهادصنعت

مطالب مشابه :

لیست قیمت روز انواع مدلهای پژو 206

قیمت خودرو + سامانه قیمت خودرو

قیمت روز خودرو ها در سال 88

مقایسه 206 صندقدار با فیات لینا

آزمایش فنی پروتون، مدل GEN.2 | مشخصات فنی

دانلود رایگان فیلم کلیپ آموزش پاورپوئینت تعمیر موتور-برق-مکانیک خودروهای پژو-زانتیا-پارس و ..

درتصادف بابل 6 نفر را روانه بيمارستان کرد

کتاب مهادصنعت