آموزش زبان کردی مهابادی

  • ]موزش عروض و قافیه

    آموزش عروض به زبان ساده از آقای میرزازادهآموزش عروض به زبان ساده       از آقای میرزازادهفهرست مطالبپیشگفتار 1تعریف وزن 2انواع وزن در زبان های گوناگون 2تعریف زحاف 3اوزان متحد الارکان شعر فارسی و زحافات آن 4بحر رمل 4بحر هزج 6بحر رجز 9بحر متقارب 11اوزان مختلف الارکان شعر فارسی و زحافات آن 12بحر منسرح 12بحر سریع 13بحر مضارع 14بحر خفیف 15بحر مجتث 16جدول زحافات 18مآخذ 19آموزش عروض به زبان سادهبه کوشش :اعظم ظفرنیا-شهلا مهابادی-لادن خواجه زادنظر به اینکه در پاورقی کتاب ادبیات تخصصی (1) عروض و قافیه ی پیش دانشگاهی نام اوزانی آورده شده است که فقط برای مطالعه می باشد ولی در کنکور از این مباحث چندین سوال مطرح می شود و اغلب دبیران محترم مطالعه ی این قسمتها را به عهده ی خود دانش آموزان می گذارند و با توجه به اینکه فهم این مطالب نیز دشوار می باشد و باید به نوعی به دانش آموز تفهیم شود که در یاد و خاطر آنها ثبت شود و ضرری از این بابت متوجه آنها نشود اینجانبان اعظم ظفرنیا، شهلا مهابادی و لادن خواجه زاده تصمیم گرفتیم که این اوزان را به گونه ای که قابل فهم برای فراگیران باشد تدریس کنیم. بدین منظور جزوه ای تهیه نموده ایم که اگر صلاح بدانید ضمیمه کتاب شود و یا به طریقی از طرف مدیران در اختیار دانش آموزان علاقمند قرار گیرد.تعریف وزن:وزن، نظم و تناسب خاصی است و اصوات شعر(= هجاها) این نظم و تناسب اصوات به انحنای گوناگون نزد ملل مختلف مبین نوعی آهنگ و موسیقی است.انواع وزن در زبان های گوناگوندر شعر سنتی هر زبانی، تساوی تعداد هجاهای هر مصراع، در وزن دخیل است. علاوه بر این عامل مشترک، وزن شعر هر زبانی مبتنی بر عامل خاصی است:1- وزن عددی(Numerical)این وزن مبتنی است بر تساوی تعداد هجاهای هر مصراع (یعنی عامل خاصی در این گونه وزن دخیل نیست) وزن اشعار فرانسوی، ایتالیایی و اسپانیایی از این گونه است.2- وزن تکیه ائی(Accentaal)این وزن مبتنی است بر تکیه ای که بر هجاها واقع می شود. وزن اشعار انگلیسی و آلمانی چنین است.3- وزن آهنگی یا نواختی (Tonic)این وزن بر حسب زیری و بمی اصوات(هجاها) مشخص می شود. وزن شعر چینی و ویتنامی از این قبیل است.4- وزن کمی(Quantitative)این وزن مبتنی بر امتداد زمانی، یعنی کمیت(کوتاهی و بلندی) هجاهاست. وزن شعر فارسی و عربی وسانسکریت و یونان باستان و لاتین از این دست است.تعریف زحافعروضیان تغییراتی را که به اجزای سالم اصلی داده می شود. تا اجزای فرعی غیر سالم از آن منشعب شود، زحاف خوانده اند. به عبارت دیگر، اختلافاتی را که ممکن است در هر یک از اوزان اصلی رخ دهد به شرط آنکه وزن از قاعده نیفتد در خلال قواعدی بیان می دارند که حاصل آن زحافات و علل ...



  • زبان کردی و گویش های آن (زبان شناسنامه هویت ملتهاست )

    زبان کردی و گویش های آن (زبان شناسنامه هویت ملتهاست ) هر ملتی در جهان ابتدا بر اساس زبانش شناخته شده است ملت بدون زبان ، بدون هویت نیز می باشد .  هه ژار مکریانی  می گوید : اجتماعی که فاقد زبان و فرهنگ است زیر گام های ملل دیگر له خواهد شد . هر ملتی که خواستار زبان و ادبیات خویش باشد ملتی زنده محسوب می شود ملت زنده نیز در صورت فقدان آزادی و گرفتاری در بند و اسارت ، از خطر نابودی رسته است . برای ملتی چون ما پاسداری از زبان کردی خویش ، جمع آوری لغات و اصطلاحات کردی ، فولکولر کردی و آموزش زبان کردی تنها وسیله زنده نگه داشتن ملت کرد  است نباید فراموش کرد که یک ملت زنده تنها با زبان ملی خویش زنده خواهد ماند . زبان شناسنامه هویت ملتهاست ، به بالندگی می رسد ، رشد می کند ، متحول می شود ، در زمان ها و مکانهای مختلف دگرگون می شود و در اثر اختلاط فرهنگ های گوناگون تغییر می کند . با نگاهی به شاخه های زبان های مستقل در جهان می توانیم جایگاه زبان خویش ( زبان کردی ) را در میان این زبان ها مشخص نماییم  . بی شک زبان کردی از یکی از دو شاخه اصلی به وجود آمده است . ۱- زبان های هندی شامل : پنجآبی ، گجراتی ، بهاری ، بنگالی ، هندی غربی و شرقی ، بارکراتی و راجاسانی . ۲- زبان های ایرانی شامل : فارسی کهن و نو ، کردی ، بلوچی ، زبان منطقه پامیر ، اسیتی در منطقه قفقاز و افغانی ( در واقع افغانی زبان نیست بلکه نام سرزمین و کشوری به همین نام است که ساکنان آن به زبانهای پشتو – اردو – تاجیک و … تکلم می کنند ) دیاکونوف زبان ایرانی را سه دسته می داند : ۱- زبان های ایرانی گروه ″ اسکیثی – خاورمیانه ، زبانهای ایرانی شرقی ۲- زبان های ایرانی گروه ″ جنوب شرق ″ که تنها نماینده ممتاز آن  زبان فارسی کهن است . ۳- زبانهای ایرانی گروه ″ ایرانی غرب ″ زبانهای ایرانی گروه ″ ایران غرب ″ نیز بر اساس تقسیم بندی زبان شناسان دو دسته اند : الف : زبان های گروه ″ شمال غرب ″ : کهن ترین آنها ″ ماد ″ یا زبان کتاب مقدس زردتشت ″ اوستا ″ است که زبان کردی را زنده ترین تجلی آن می دانند . ب: زبان های گروه ″ جنوب غرب ″ : خط میخی عصر هخامنشی در حریم فارس . با استناد به شواهد تاریخی انجام گرفته می توان اذعان کرد که زبان کردی جزو زبان های هند و ایرانی و از شاخه های زبان های هند و اروپایی است . در ازمنه کهن هرودوت از قوم ماد که نام آنها در کتیبیه های میخی بیستون نیز آمده ، یاد کرده است . اگر اوستا را منبع و ماخذ قرار دهیم می توان زبان اوستا  ″ بویژه گاتها″ را زبان مادها دانست . کتیبه های پادشاهان آشور در مورد اقوام ماد ، پراکندگی جغرافیایی و نام رهبران آنها در کنار اوستا ، بزرگترین منبع ...

  • زبان کردی و گویش های آن (زبان شناسنامه هویت ملتهاست )

    هر ملتی در جهان ابتدا بر اساس زبانش شناخته شده است ملت بدون زبان ، بدون هویت نیز می باشد .  هه ژار مكریانی  می گوید : اجتماعی كه فاقد زبان و فرهنگ است زیر گام های ملل دیگر له خواهد شد . هر ملتی كه خواستار زبان و ادبیات خویش باشد ملتی زنده محسوب می شود ملت زنده نیز در صورت فقدان آزادی و گرفتاری در بند و اسارت ، از خطر نابودی رسته است . برای ملتی چون ما پاسداری از زبان كردی خویش ، جمع آوری لغات و اصطلاحات كردی ، فولكولر كردی و آموزش زبان كردی تنها وسیله زنده نگه داشتن ملت كرد  است نباید فراموش كرد كه یك ملت زنده تنها با زبان ملی خویش زنده خواهد ماند . زبان شناسنامه هویت ملتهاست ، به بالندگی می رسد ، رشد می كند ، متحول می شود ، در زمان ها و مكانهای مختلف دگرگون می شود و در اثر اختلاط فرهنگ های گوناگون تغییر می كند . با نگاهی به شاخه های زبان های مستقل در جهان می توانیم جایگاه زبان خویش ( زبان كردی ) را در میان این زبان ها مشخص نماییم  . بی شك زبان كردی از یكی از دو شاخه اصلی به وجود آمده است .1- زبان های هندی شامل : پنجآبی ، گجراتی ، بهاری ، بنگالی ، هندی غربی و شرقی ، باركراتی و راجاسانی .2- زبان های ایرانی شامل : فارسی كهن و نو ، كردی ، بلوچی ، زبان منطقه پامیر ، اسیتی در منطقه قفقاز و افغانی ( در واقع افغانی زبان نیست بلكه نام سرزمین و كشوری به همین نام است كه ساكنان آن به زبانهای پشتو – اردو – تاجیك و … تكلم می كنند )دیاكونوف زبان ایرانی را سه دسته می داند :1- زبان های ایرانی گروه ″ اسكیثی – خاورمیانه ، زبانهای ایرانی شرقی2- زبان های ایرانی گروه ″ جنوب شرق ″ كه تنها نماینده ممتاز آن  زبان فارسی كهن است .3- زبانهای ایرانی گروه ″ ایرانی غرب ″زبانهای ایرانی گروه ″ ایران غرب ″ نیز بر اساس تقسیم بندی زبان شناسان دو دسته اند :الف : زبان های گروه ″ شمال غرب ″ : كهن ترین آنها ″ ماد ″ یا زبان كتاب مقدس زردتشت ″ اوستا ″ است كه زبان كردی را زنده ترین تجلی آن می دانند .ب: زبان های گروه ″ جنوب غرب ″ : خط میخی عصر هخامنشی در حریم فارس .با استناد به شواهد تاریخی انجام گرفته می توان اذعان كرد كه زبان كردی جزو زبان های هند و ایرانی و از شاخه های زبان های هند و اروپایی است .در ازمنه كهن هرودوت از قوم ماد كه نام آنها در كتیبیه های میخی بیستون نیز آمده ، یاد كرده است . اگر اوستا را منبع و ماخذ قرار دهیم می توان زبان اوستا  ″ بویژه گاتها″ را زبان مادها دانست . كتیبه های پادشاهان آشور در مورد اقوام ماد ، پراكندگی جغرافیایی و نام رهبران آنها در كنار اوستا ، بزرگترین منبع برای شناخت  زبان مادهاست در اوستا كلمات بسیاری می توان یافت كه هنوز هم ...

  • کردی یک زبان یا یک لهجه؟

    کردی یک زبان یا یک لهجه؟           زبان پدیده ای  و یا شاید هم گفت کشفی منحصر به فرد بشر است.زبان  بستری است که تصور و معنی تازه ای از جهان برای انسان آفرید،واو را به درک معانی ارزشمندمفاهیم  زندگی،عشق،زیبایی،آزادی و.... نائل کرد.                                                                 انسان به وسیله ی زبان بود که توانست به اعماق وجود دیگران نفوذ کند و دیگران بپیوندد و نخستین اجتماعات بشری را شکل دهد.زبان انسان را قادر ساخت که تمایز و تفاوت را احساس کند و توانست در سایه ی آن بنیان های پیشرفت و ترقی راپا یه ریزی کند.پس می توان ادعا کرد زبان مهم ترین و بارزترین خصوصیت ذاتی انسان ووجه تمایز او با حیوانات است. لذا در مورد اهمیت زبان می توان اظهار داشت که زبان، زندگی است و زندگی در زبان معنا می یابد چنان که هایدگر هم معتقد است که زبان، خانه بودن است و همه چیز در آن هستی و معنا پیدا می کند.زبان، مقام و نقش های ارزشمندی را در زندگی بشری ایفا نموده و می نماید . یکی از مهم ترین نقش های زبان ، نقش ارتباطی آن است . به صورتی که به وسیله زبان است که انسان با دیگران و دنیای پیرامونش ارتباط برقرار می کند و دنیای خود را با دنیای دیگران پیوند می دهد و با کمک جستن از آن احساسات ، عواطف ، خواسته ها و اندیشه و تفکرات خود را ابراز می دارد. علاوه بر نقش ارتباطی، زبان در تفکر نیز نقش قابل توجهی دارد و از فاکتورهای موثر در نحوه تفکر فرد است. بدین معنی که نحوه ادراک و توصیف فرد از جهان تحت تاثیر زبان او شکل می گیرد. قدرت انتزاع و تخیل نیز به میزان رشد زبان فرد بستگی دارد. به عبارتی، هر چه زبان فرد از رشد بیشتری برخوردار باشد تفکر انتزاعی او به مراتب بهتر است . ویتگنشتاین زبان را به دو نوع زبان فردی و جمعی تقسیم می کند . او زبان فردی را ارتباط به شیوه متمایز و متفاوت با نحوه ارتباط با دیگران ؛یعنی ارتباط با عمیق ترین لایه های ذهن خود فرد تعریف می نماید که اشاره به همان نقشی است که زبان در تفکر دارد و زبان جمعی را استفاده از زبان و واژه ها برای برقراری ارتباط با دیگران می پندارد که با نقش ارتباطی زبان مطابقت دارد . عده ای از محققان نیز معتقدند که فرایند ادراک و زبان اموری وابسته به یکدیگرند و بر همدیگر تاثیر دارند چنانچه نحوه ادراک و شناخت ما از جهان متاثر از زبانی است که برای توصیف جهان به کار می گیریم . درمبحث اهمیت نقش زبان در تفکر”هردر“ اندیشمند آلمانی معتقد است که زبان ، فقط ابزاری برای اندیشه نیست بلکه قالبی است که اندیشه و تفکر در آن شکل می گیرد. عباس میلانی نیز در تذکره الاولیاء و تجدد اظهار می دارد که عقل ...

  • کیستی لک ها

    1-  در باب ترادف کرد وشبان وبحث های پیرامون آن،باید عرض نمایم این موضوع به دلایلی چند خالی از ایراد نیست:<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 1ـ1ـ باعنایت به بافت ایلی وعشیره ای قاطبه ی ایرانیان وشیوه ی معیشتی دام داری وکشاورزی ایشان تا دوران معاصر ، چرا مورخان از خیل عظیم عشایر همدان ،اصفهان ،مرکزی وقشقایی وترک وبلوچ وطبری چشم پوشیده اند وفقط لرها ولک هارا کرد دانسته اند؟ مگر بلوچ ها دام دار نبوده اند  واشتراکات عمیق زبانی با کردی ندارند به حدی که ارانسکی بلوچی را هم سنخ با کردی جزو زبان های شمال غربی می داند(← مقدمه ی فقه اللغه ی  ایرانی همان،ص277:«مگر عشایر دام دارهمدان نزدیک به حوزه ی مناطق کردنشین نیستند،چرا آن ها را کرد محسوب نکرده اند؟). 2ـ1ـ برفرض در یک دوره ی تاریخی ،کُرد را معادل شبان به کار برده اند اما آیا کردها درمورد ملیت خود نیز این چنین تصور کرده اند؟ دودان در قرن چهارم به صراحت از دین خاص کردها سخن می گوید: سرهنگ دودان... از که ناممن سرهنگ دودان چنی ایرمانان مگیلم هردان تا زنده کریم آیین کردان «دودان324.هـ » همچنین شاه ویس قلی (قرن 8)وخانای قبادی به صراحت به هویت قومی خود اشاره می نمایند(میژووی ویژه ی کوردی، بوره که یی صدیق،کردستان ،ناجی،ج1و2)یا ترکه میر آزادبخت از شاعران بنام لک در لرستان در قرن13 می سراید: ترکه میر نه ترک نه عرو  لفظم کرد کم سواد،حافظ والحفظم (گلزار ادب لرستان،غضنفری،.... )حال اگر صراحت بیان ترکه میر مبنی بر کرد بودن خود انکار می شود و اشاره او را صرفاً بیان نوع شغل وصنف (همانا شبانی) فرض می شود پس دیگر بحثی باقی نمی ماند .  3-1 جالب است بدانیم که بحث ترادف کرد و شبان  به همین جا ختم نمی شود. دیدگاه های دیگری  مبنی بر عرب بودن کردها یا ازنسل اجنه بودن کرد ها یا به قول فردوسی کردها گریختگان  بیداد گاه ضحاک هستند و ... موجود است که همه ی این ها از نفی و انکار هویت اقلیت ها سرچشمه می گیرد، هرچند کالبد شکافی این دیدگاه ها در حوصله ی این مقاله نیست اما آیا عقلانی  و منطقی است که مردمی  با این جمعیت و گستردگی جغرافیایی و زبانی که آن را از حیث جمعیت  ومتون نظم ونثرو قدمت، دومین زبان مطرح ایرانی پس از فارسی به شمار آورده می شود ،  شبان فرض نمود ؟ آیا می توان تلقی های موجود  در مورد سایر ملت ها نظیر عرب ها ( بیابان گرد ) ترک ها ( یغما گر) را معیار مناسبی برای قوم شناختی محسوب کرد ؟ عیوقی می گوید : با مردم لک تا بتوانی تو میامیز زیرا که جز از عار نیاید ز لک ولاک (فرهنگ عمید ، حسن عمید ،جلد 3، ص  2115)  -4-1- اگر مورخان گذشته به جهت بی اطلاعی از علوم زبان شناسی و قوم شناسی لک ها را به جهت نوع ...

  • آموزش عروض به زبان ساده

    آموزش عروض به زبان ساده  به کوشش : اعظم ظفرنیا شهلا مهابادی لادن خواجه زاد   نظر به اینکه در پاورقی کتاب ادبیات تخصصی (1) عروض و قافیه ی پیش دانشگاهی نام اوزانی آورده شده است که فقط برای مطالعه می باشد ولی در کنکور از این مباحث چندین سوال مطرح می شود و اغلب دبیران محترم مطالعه ی این قسمتها را به عهده ی خود دانش آموزان می گذارند و با توجه به اینکه فهم این مطالب نیز دشوار می باشد و باید به نوعی به دانش آموز تفهیم شود که در یاد و خاطر آنها ثبت شود و ضرری از این بابت متوجه آنها نشود اینجانبان اعظم ظفرنیا، شهلا مهابادی و لادن خواجه زاده تصمیم گرفتیم که این اوزان را به گونه ای که قابل فهم برای فراگیران باشد تدریس کنیم. بدین منظور جزوه ای تهیه نموده ایم که اگر صلاح بدانید ضمیمه کتاب شود و یا به طریقی از طرف مدیران در اختیار دانش آموزان علاقمند قرار گیرد.   تعریف وزن وزن، نظم و تناسب خاصی است و اصوات شعر(= هجاها) این نظم و تناسب اصوات به انحنای گوناگون نزد ملل مختلف مبین نوعی آهنگ و موسیقی است.   انواع وزن در زبان های گوناگون در شعر سنتی هر زبانی، تساوی تعداد هجاهای هر مصراع، در وزن دخیل است. علاوه بر این عامل مشترک، وزن شعر هر زبانی مبتنی بر عامل خاصی است:   1- وزن عددی(Numerical) این وزن مبتنی است بر تساوی تعداد هجاهای هر مصراع (یعنی عامل خاصی در این گونه وزن دخیل نیست) وزن اشعار فرانسوی، ایتالیایی و اسپانیایی از این گونه است.   2- وزن تکیه ائی(Accentaal)  این وزن مبتنی است بر تکیه ای که بر هجاها واقع می شود. وزن اشعار انگلیسی و آلمانی چنین است.   3- وزن آهنگی یا نواختی (Tonic)  این وزن بر حسب زیری و بمی اصوات(هجاها) مشخص می شود. وزن شعر چینی و ویتنامی از این قبیل است.   4- وزن کمی(Quantitative) این وزن مبتنی بر امتداد زمانی، یعنی کمیت(کوتاهی و بلندی) هجاهاست. وزن شعر فارسی و عربی وسانسکریت و یونان باستان و لاتین از این دست است.   تعریف زحاف عروضیان تغییراتی را که به اجزای سالم اصلی داده می شود. تا اجزای فرعی غیر سالم از آن منشعب شود، زحاف خوانده اند. به عبارت دیگر، اختلافاتی را که ممکن است در هر یک از اوزان اصلی رخ دهد به شرط آنکه وزن از قاعده نیفتد در خلال قواعدی بیان می دارند که حاصل آن زحافات و علل خوانده می شود، و این تغییرات که در اصول بحور حاصل می شود نه تنها در شعر گرانی پدید نمی آورد، بلکه شعر را قبول تر و خوشاهنگ تر می سازد. زحاف مأخذ است از زحف که به معنی دور شدن از اصل و خطاشدن تیر و به نشانه اصابت نکردن است و جمع زحاف در عروض زحافات و از احیف است. اوزان متحد الارکان شعر فارسی و زحافات آن   1- بحر رمل رمل در لغت حصیر بافتن است و این بحر را ...

  • مقاله در مورد قیام قاضی محمد (جمهوری مهاباد) بخش اول

    فهرست مطا لب چکیده مقدمه زندگینامۀ قاضی محمّد فراز و فرود حکومت خودمختار کردستان (1324 – 1326) روش قاضی در اداره ی امور تلاشهای سیاسی و فرهنگی روسها در آذربایجان و کردستان در این شرایط سخت و پر مخاطره ، قاضی محمّد چه کرد جمهوری مهاباد در اینه  خاطرات: مرحوم سعید همایون خاطرات  آرچی بالد روزولت خاطرات آقای مهدی‌نیا بخشی از خاطرات محمود تفضلی نویسنده و مترجم مشهور ایرانی خاطره از آقای مناف کریمی وزیر معارف (آموزش و پرورش) کردستان خاطره‌ای از حاج قادر  مهابادی   اسلامیان – سند وزارت امور خارجه ی بریتانیا درباره ی قاضی محمد وجمهوری کردستان نتيجه گيري منابع: