تجربيات يك دبير مطالعات اجتماعي
نمونه تجربیات خلاق
عنوان تحقیق :تجربیات خلاق آموزشی در تدریس جامعه شناسی 1 سال تحصیلی 90 بهمن ماه تهیه کننده :افسانه عزیزبیگی استان قزوین ناحیه یک دبیر دبیرستان شاهد نرگس فهرست مطالب : 1- مقدمه 2- بيان مساله وتوصیف وضع موجود 3- گردآوری اطلاعات و شواهد(1) 4- پیشینه ی تحقیق در مورد روشهای نوین تدریس 5- تجزیه و تحلیل اطلاعات شواهد (1) 6- چگونگی انجام کار: 7- گردآوری شواهد (2) 8- پیشنهادات 9- نتيجه گيري 10- منابع و ماخذ مقدمه : تعلیم وتربیت ،مهمترین فرایندی است که جوامع مختلف درگیر آن هستند چراکه ،زندگی بشر واعتلای آن بدون آموزش وپرورش ،غیر ممکن است . امروزه بخش عمده ی آموزش وپرورش ،حاصل تعامل افراد با یکدیگر یا حاصل زندگی اجتماعی انسان است .تدریس عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم وشاگرد ،بر اساس طراحی منظم وهدفدار معلم برای ایجاد تغییر دررفتار شاگرد .تنها فعالیت معلم درکلاس تدریس نیست بلکه تدریس ،فعالیتی است دوجانبه از طرف معلم ودانش آموزان که درجریان آن ،بین دانش آموزان با یکدیگر ومعلم تعامل وجود دارد.همگام با توسعه ی همه جانبه ی دنیای امروز ،روش های تدریس وانتقال مفاهیم نیز تکامل یافته وتغییر می یابند.ازجمله این روش های نوین تدریس است که در کشور ما نیز به صورت جسته وگریخته مورد مطالعه واجرا قرار گرفته است.بسیاری از معلمان درتلاش هستند تا فرایند آموزش را ازحالت منفعل بیرون بیاورند ودانش آموزان را ترغیب کنند تا به صورت فعالانه دریادگیری مطالب درسی مشارکت داشته باشند.فنون نوین تدریس می توانند راهکارهای مفیدی دراین زمینه ارایه دهند.دردنیای پرشتاب تحولات آموزشی ،مجهز شدن به رویکردهای نوین آموزش وتدریس امری اجتناب ناپذیر است.از جمله ی فنون تدریس کارا،تدریس مشارکتی می باشد. تدریس مشارکتی ،نوعی رابطه ی بین فردی است که تنها با همکاری ،بلکه باحساسیت نسبت به نیازهای دیگران مشخص است. - بيان مساله وتوصیف وضع موجود من افسانه عزیزبیگی دبیر دبیرستان شاهدنرگس استان قزوین رشته علوم اجتماعی 14 سال سابقه تدریس در دروس علوم اجتماعی رادارم کلاس دوم انسانی شاهد نرگس حدود 28 دانش آموزدارد امسال پس از چند جلسه تدریس درس جامعه شناسی 1 دوم انسانی به این نتیجه رسیدم که دانش آموزان علاقه چندانی به درس جامعه شناسی ندارند ودرس جامعه برای آنها جذابیتی نداشت .لازم به ذکر است که من با همین دانش آموزان درس اقتصاد دارم وآنها اقتصادرابیشتر ازجامعه دوست داشتند اين مسئله فکر مرا به خود مشغول ساخته بود که به راستي چگونه مي توانم دانش آموزان را با درس جامعه شناسی آشتي دهم ؟ و شيوه هاي انديشيدن را پيرامون يک موضوع ...
پاسخ فعاليت هاي كتاب علوم اجتماعي پيش دانشگاهي(بخش دوم)
پاسخ فعاليت هاي كتاب علوم اجتماعي پيش دانشگاهي(بخش دوم) درس 5 گفت وگو کنيد (صفحه37) 1- درارتباط با سازمان تجارت جهاني (WTO) کشورها به سه دسته تقسيم مي شوند: الف – کشورهاي عضو ب – کشورهاي ناظر ج – ساير کشورها 2-اکثر کشورهاي دنيا به ويژه در قاره آمريکا واروپا عضو سازمان تجارت جهاني هستند . 3-تعداد کمي ازکشورها (آسيايي وآفريقايي ) که کمتر از 10 تاهستند عضو ناظر سازمان تجارت جهاني هستند . 4-تعداد کمي ازکشورها (آسيايي وآفريقايي ) که کمتر از 10 تاهستند هنوز به عضويت سازمان تجارت جهاني در نيامده اند . 5-ميزان صادرات وواردات کالاوخدمات به توليدناخالص داخلي در بيشتر کشورهاي عضو به ويژه آمريکا (که مرکزشرکت هاي چند مليتي متعددي درآن وجوددارد وسرمايه گذاري خارجي در آن بيشتر مي باشد) پايين است ونشان دهنده اين موضوع است که علاوه بر اينکه ارزش صادرات وواردات بالاست ارزش توليد ناخالص داخلي نيز بالا مي باشد . 6- ارزش تجارت جهاني(صادرات وواردات ) با افزايش اعضاي سازمان تجارت جهاني افزايش يافته است . 7- به دليل افزايش مصرف توليدات کارخانه اي روند افزايش اين توليدات سير صعودي بيشتري دارد(شيب منحني روند بيشتر است ) ولي روند افزايش توليدات معدني وسوخت وتوليدات کشاورزي سير صعودي کمتري دارد (شيب منحني روند کمتر است ). درس5 بررسي کنيد (صفحه50) موانع وعوامل تسهيل کننده جذب سرمايه خارجي مزاياي جذب سرمايه خارجي : - راهي براي تسريع حرکت اقتصادي به سوي توسعه -اهرمي براي شتاب توسعه ورشد اقتصادي - ايجاد اشتغال - اصلاح نظام مديريتي - تبادل تجربيات اقتصادي - به کارگيري فن آوري نوين عوامل تسهيل کننده جذب سرمايه خارجي : - ثبات سياسي ، اجتماعي ،اقتصادي - زير ساخت هاي اقتصادي مناسب - مقررات گوناگون شفاف مربوط به سرمايه گذاري خارجي - فراهم کردن فضاي ارزشي واقتصادي در جامعه موانع عمده جذب سرمايه خارجي : موانع جذب سرمايه خارجي در مقولات اقتصادي ، سياسي ،فرهنگي ،حقوقي قابل بررسي است : 1-موانع اقتصادي : - گسترش بيش ازحد بخش دولتي - دولتي بودن اقتصاد - نوسانات ارزي - سياست تجاري ناکارآمد - نبود ثبات اقتصادي - عدم زيرساختار هاي فيزيکي - ضعف بنادر - ضعف اقدامات تشويقي وترويجي وخدمات پس ازسرمايه گذاري - عدم مهارت کافي نيروي انساني - بي ثباتي قوانين ومقررات اقتصادي ...
پژوهش درعمل (تجربه خلاق در اقدام پژوهی)
پژوهش در عمل موضوع تحقيق: فعالسازي دانش آموزان در درس جامعه شناسي آموزش و پرورش شهرستان چايپاره دبيرستان معلم تهيه كننده : عين اله قليزاده دبير علوم اجتماعي سالتحصيلي 91-90 فعال سازي دانش آموزان در كلاس درس جامعه شناسي: توصيف وضعيت موجود: براي اولين بار در اين بيت و چندسال تدريسم با اين وضعيت ناخوشايند روبرو مي شدم. امسال شرايط مدرسه ام با سالهاي ديگر فرق مي كرد و سطح علمي و همچنين وضعيت اقتصادي خانواده هاي دانش آموزان نيز بهتر بود. مدرسه نيمه دولتي بود كه مديرش با توجه به سابقه خوشايند تدريسم من را بعنوان دبير علوم اجتماعي انتخاب كرده بود. ولي اكنون در تمامي 2 كلاس دوم انساني با چنين استقبال سردي روبرو مي شدم. سعي مي كردم با روشهاي جديدي كه در طول خدمتم تجربه كرده بود، به دانش آموزان تدريس كنم. ولي هر موقع كه شروع به تدريس مي كردم با واكنش هاي سرد دانش آموزان كه با بي رغبتي چشم به من مي دوختند و در ذهن خود به جاي ديگري سفر مي كردند، و يا عده اي در آن پشت دروس ساعت ديگر خود را مطالعه مي كردند. گاهي با اخطار گاهي با نهيب زدن آن ها را از فضاي كلاس مي آوردم ولي بعد از مدتي باز كلاس درس بحالت اوليه بر مي گشت. جالب است بدانيد كه دانش آموزان سطر به سطر درس را حفظ كرده و با كسب نمره بيشتري بر جاي خود مي نشستند و اين ديگر تير خلاصي بود كه بر پيكر معلم زده مي شد. ولي اين چيزها من را هرگز راضي نمي كرد. من كلاس سرزنده و با نشاط و پر جنب و جوش كه دانش آموزان در آن فعال مايشاء باشند را مي خواستم، يك روز بعد از كلاس با خودم خلوت كردم و راهكارهاي جديدي را كه در اين كلاس ها آزمايش نكرده بودم را بررسي نمودم و پس از بررسي ديدم تقريبا تمامي آموخته هايم را آزمودم بايد راهكار جديدي را ابداع مي كردم ولي براي اينكار بايد ابتدا آسيب شناسي جدي مي كردم و بهترين افرادي كه مي توانستند بمن كمك كنند دانش آموزان و همكاران بودند. از فردايش شروع به تحقيق كردم وقتي به كلاسم رفتم به دانش آموزان گفتم، عده اي به بيراهه زدند و عده اي نيز سعي در بهم زدن كلاس برآمدند و عده اي نيز توانستند مشكلات « عدم پذيرش » را باز گويند كه در همان روز من موضوعات پيشنهادي كه عامل باز دارنده بود را جمع آوري كنم ! 1- موضوع كتاب درسي ملموس و كارگاهي نيست بيشتر ما نمي دانيم كه از چه موضوعي يا درباره چه چيزي بحث مي شود. 2- مطالب كتاب بصورت كليشه اي نوشته شده است و قابل فهم نيست. 3- مثالي مناسب و در خور فهم براي مطالب كتابي نوشته نشده است. 4- احساس مي كنم كه بيشتر مطالب كتاب زايد است و در طول زندگي به درد ما نمي خورد. 5- مي ...
طرح درس مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه اول
« طراحي آموزشي ويژه يك موضوع درسي » ماده‌ي درسي : مطالعات اجتماعي دوره‌ي اول متوسطه (پايه‌ي اول «هفتم») موضوع : من حق دارم نام مدرسه : شاهد نام دبير : علیرضا گلی صفحه‌ي اول مراحل موضوع من حق دارم اقدامات قبل از تدريس هدف كلي آشنايي دانش آموزان باحقوق خوددر خانواده مدرسه جامعه اهداف رفتاري انتظار مي رود كه در پايان اين درس دانش‌آموزان بتوانند : 1ـ حقوق طبيعي خود در زندگي را نام ببرند. 2ـ نظر خود را راجع به آيه‌ي 70 سوره‌ي اسراء بيان كنند. 3ـ منظور از حق و حقوق را بيان كنند. 4ـ مسئوليت‌هاي خود را نسبت به خود، ديگران و محيط زندگي توضيح دهند. 5ـ تكاليف خود را در قبال خداوند متعال بيان كنند. اهداف جزئي 1ـ آشنايي دانش‌آموزان با مفهوم حق و حقوق 2ـ آشنايي دانش‌آموزان با حقوق طبيعي در زندگي 3ـ آشنايي دانش‌آموزان با مسئوليت‌هاي خود در زندگي و همچنين برخورد با ديگران و محيط زندگي 4ـ آشنايي دانش‌آموزان با تكاليف خود در قبال خداوند متعال 5ـ آشنايي با مفهوم آيه 70 سوره‌ي اسراء و اهميت آن در زندگي روش تدريس پيشنهادي بحث گروهي ـ پرسش و پاسخ ـ بارش مغزي (به صورت تلفيقي) مدل كلاس تقسيم بندي دانش‌آموزان به گروههاي 3 نفري و چيدن صندلي‌ها به شكل U رسانه آموزشي كتاب درسي ـ پاور پوينت موضوعات درسي ـ تصاوير كتاب كه به صورت اسلايد تهيه شده است. صفحه‌ي دو اجراي تدريس [فرآيند يادهي و يادگيري و تعامل تجربيات ] ايجاد ارتباط و انگيزه سازي جلسه‌ي اول سلام و احوالپرسي و آشنايي با دانش‌آموزان ـ خوش آمد گويي به تك تك دانش‌آموزان به خاطر ورود به دوره‌ي تحصيلي جديد و صحبت با آنها در مورد برنامه‌ها و انتظارات و قواعد درس و كلاس زمان َ10 ارزشيابي تشخيصي كارتهايي كه قبلاً تهيه شده در اختيار گروه‌ها قرار مي گيرد تا با كمك هم به آنها پاسخ دهند اين كارتها در واقع اطلاعات دانش‌آموزان را در مورد درس اول مورد سنجش قرار مي دهد. َ10 فعاليتهاي معلم و دانش‌آموز ابتدا درس را با آيه‌ي 70 سوره‌ي اسراء شروع مي كنيم و از دانش‌آموزان مي خواهيم رابطه‌ي آيه با موضوع درس را بيان كنند سپس مطالب درس اول كه به صورت پاور پوينت تهيه شده است در كلاس به نمايش در مي آيد و از دانش‌آموزان مي خواهيم به صورت گروهي نظرات خود را در برگي نوشته و در پايان بحث براي گروههاي ديگر بيان كنند از آنجا كه بحث گروهي ـ استدلال، اظهار نظر در كلاس درس باعث يادگيري بهتر مي شود با هدايت معلم سعي مي شود تمامي مباحث درس اول با كمك دانش‌آموزان تدريس شود. َ30 فعاليتهاي ...
شیوه نامه درس پژوهی
مفهوم درس پژوهي : (lesson study) گروهي از معلمان موضوع خاصي از برنامه درسي را برمي گزينند. آن را به عنوان واحد كار طراحي ، اجرا وارزشيابي مي‌كنند واز محصول آن در تدريس بهتر استفاده مي‌برند. يكي از اعضاي گروه برنامه را اجرا و ديگران در جهت رسيدن به الگوي مشترك آن را نقد واصلاح مي‌كنند. در واقع گروه درس پژوه ، كارمي‌كنند تا تدريس را مورد مشاهده قرارداده وپس از نقد وبررسي تدريس، آن را به شيوه‌اي بهينه اصلاح نموده تا به تدريس موثرتري برسند. اهداف درس پژوهي : - گسترش فرهنگ يادگيري در مدارس وفراهم كردن محيط يادگيري معلمان از يكديگر - تبادل تجارب مفيد آموزشي وتغيير در ديدگاه آموزشي همكاران - ارتقا سطح دانش حرفه‌اي معلمان - باز انديشي معلمان در رفتار خود - مدلي اثربخش براي پژوهش در مدرسه - توسعه دادن محيطي انعطاف پذير براي دستيابي به يادگيري سازماني - ترويج تفكر انتقادي - درك عميق تر مديران آموزشي از درس پژوهي وبكارگيري استراتژي‌هاي اثربخش‌تر در ارتقاي مديريت آموزشي مراحل درس پژوهي 1- تبيين مساله وانتخاب موضوع : - دانش‌آموزان در درك كدام مباحث ودروس مشكل دارند؟ - يافتن روشي براي انتقال يك مفهوم جديد در كلاس درس - مساله مي‌تواند يك سوال جزئي 2- برنامه‌ريزي درس پژوهي: - ضرورت واهميت پرداختن به موضوع (از طريق درس پژوهي) - كاربرد‌هاي عملي ونظري - تهيه وتدوين الگوي طرح درس (مبتني بر روشهاي فعال تدريس ) - تعيين اعضاي گروه (3 الی ۶نفر) وظايف ومسئوليت - امكانات مورد نياز براي مجري درس ،زمان انجام فيلمبرداري،تعيين دبير تيم و... - تهيه طرح درس توسط گروه 3- آموزش درس بر اساس برنامه وطرح درس تنظيم شده انجام گردد. - تعيين تاريخ تدريس ، نشستن معلمان هنگام تدريس در عقب كلاس - انجام فيلمبرداري توسط يك نفر - يك نفرتدريس معلم را براساس طرح درس تعيين نظارت مي‌كند. - يك نفر واكنش ها ، عملكرد دانش آموزان را زير نظر دارد و ضمن تهيه گزارش ميزان علاقه و فعاليت هاي آنان را زير نظر دارد . 4- ارزشيابي تدريس و بازتاب تاثير آن در برنامه ريزي مجدد درس : ابتدا معلم مجري طرح در مورد تدريس خود و چگونگي اجراي درس و مسائل عمده آن صحبت مي نمايد . در ادامه معلمان عضو گروه با ديدي انتقادي درباره ي قسمت هايي از درس كه از نظر آنان مشكل داشته است صحبت مي نمايند . لذا تمركز بر درس مي باشد نه معلمي كه آن را تدريس نموده است . درس محصول گروه است و همه اعضا در مورد نتيجه برنامه خود احساس مسئوليت نموده و در واقع از خود انتقاد ...
راهنمايي تحليل محتواي كتب درسي
انتخاب محتوا و سازماندهی محتوا فهرست مطالب : -برنامه ریزی درسی چیست؟ - تعاریفی از برنامه ریزی درسی جایگاه انتخاب محتوا و سازمان دهی آن در فرایند برنامه ریزی درسی محتوا چیست و قبل از انتخاب آن چه باید کرد؟ - چگونه محتوا را انتخاب کنیم؟ معیار های انتخاب محتوا کدامند؟ - از نظر هیلدا تابا - از نظر سیلور ، الکساندر و لوئیس - از نظر آیزنر - ازنظر لوئی اصول حاکم بر انتخاب و ارائه محتوا: 1. رابطه محتوا و هدف 2 . رابطه محتوا و رغبت 3. رابطه محتوا وتوان مخاطب 4 . رابطه محتوا وزمان 5 . رابطه محتوا وسودمندی چند نمونه از معیار های انتخاب محتوا مروری بر انتخاب محتوا - سازماندهی محتوا چیست؟ - معیار های سازماندهی محتوا کدام است؟ 1. توالی 2 . تداوم 3 . وسعت 4 . تعادل 5 .ارتباط عمودی و افقی ارتباط افقی و عمودی چیست؟ برنامه ريزي درسي چيست ؟ تعاريفي از برنامه درسي : عليرغم روشن بودن معني و مفهوم برنامه درسي ، ما شاهد دو رشته تعريف و تبيين از اين دانش هستيم ، دسته اول برداشت تك بعدي از اين رشته است و شامل موارد زير مي باشد : - برنامه درسي به عنوان مجموعه اي از دروس يا برنامه اي براي مطالعه . - برنامه درسي به عنوان فهرست رئوس مطالب درسي . - برنامه درسي به عنوان محتواي يك درس يا مجموعه اي از دروس . - برنامه درسي به عنوان برنامه زماني معين براي تدريس و يادگيري دروس . - برنامه درسي به عنوان مجموعه اي از اهداف و مقاصد . - برنامه درسي به عنوان مجموعه اي از تجارب و فعاليتهاي يادگيري . همان گونه كه از تعاريف فوق برمي آيد ، اين عبارات نشان دهنده برداشتي محدود و تك بعدي از برنامه درسي است . و تنها به بخشي يا جزئي از فعاليتهاي مربوطه اشاره مي كند . دسته دوم اشاره به تعاريفي است كه صاحبنظران اين علم در اثار خود مطرح نمودند كه عبارتند از : · برخورد يادگيرنده با جنبه هاي متنوع محيط كه تحت هدايت و راهنماي مدرسه طرح ريزي شده است . (نظر ماكنزي) · محتوا و جريان رسمي و غير رسمي كه از طريق آن يادگيرنده تحت نظارت مدرسه معلومات و شيوه فهميدن را كسب مي كنند، مهارتها را فرا مي گيرند ، نگرش ها و ارزش گذاري و ارزش ها را تغيير مي دهند . (نظر دال) فرصت هاي انتخاب شده براي يادگيري يا طرح مجموعه اي از فرصت هاي يادگيري جهت افرادي كه بايد تحت تربيت قرار گيرند .(سيلور و همكاران )) بنابراين تعاريف فوق نشان مي دهند كه برنامه درسي در پي آنست شرايط ، موقعيت و وسايل مورد احتياج را در حيطه تعليم و تربيت براي فراگيران با شرايط فعلي و نيازهاي مشخص آنان فراهم سازد ...
در همايش مشاغل نوين راهكاري براي اشتغال جوانان عنوان شد،جوانان از تكنولوژي هاي نو و مشاغل جديد استقب
همايش "مشاغل نوين راهكاري براي اشتغال جوانان" 4 آذر توسط مركز مطالعات اجتماعي ـ اقتصادي جوانان دانشگاه تهران و با حمايت و همكاري سازمان ملي جوانان در تالار ابن خلدون دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران برگزار شد. در اين همايش يكروزه كه با هدف تبادل نظر و طرح ديدگاههاي تخصصي در مورد زمينههاي جديد اشتغال و تحليل راهكارهاي بهرهگيري از توانمنديهاي جوانان برگزار شد كارشناسان، اساتيد و صاحبنظران اين حوزه، ديدگاه‌ها و مقالات تخصصي خود را با رويكردهاي اجتماعي، اقتصادي و مديريتي ارايه نمودند. حجتالاسلام و المسلمين حاج علي اكبري رئيس سازمان ملي جوانان در اين همايش طي سخنان به تشريح مقوله اشتغال جوانان به عنوان يك ضرورت انكارناپذير پرداخت و گفت: جامعه ما از نظر تركيب جمعيتي، يك جامعه جوان است و حدود 25 ميليون نفر از جمعيت كشور را جوانان 14 تا 29 ساله تشكيل ميدهند اين تركيب جمعيتي باعث شده است كشور ما در صدر جوانترين كشورهاي دنيا قرار گيرد. وي افزود: دقت در اين آمار نشان از وجود ابتكار، خلاقيت و انرژي بسيار زيادي در كشور است كه بايد قدر آن را بدانيم و زمينه‌ها و بسترهاي شكوفا شدن آنرا فراهم كنيم. بايد همه امكانات كشور از جمله انديشمندان و دانشمندان را بسيج كنيم تا بتوانيم از ظرفيتها و پتانسيلهاي جوانان به نحو شايسته در توسعه كشور استفاده كنيم. رئيس سازمان ملي جوانان به نقش مراكز علمي در اين زمينه اشاره كرد و گفت: اگر بين مراكز علمي و سياستگذاران يك ارتباط تعريف شده و مستمر به وجود آيد شاهد نتايج بسيار ارزشمندي در بخشها و حوزههاي مختلف از جمله اشتغال جوانان خواهيم بود. مراكز علمي بايد به عنوان كانونهاي تفكر وارد عرصه شده و همه ظرفيتهاي خود را بكار گيرند و سئوالات بيشمار دستگاههاي اجرايي كشور را جواب دهند. معاون رئيس جمهور گفت: سازمان ملي جوانان تاكنون سعي داشته است تا سهم خود را در وظايف محوله به نحو شايسته انجام دهد. اين سازمان يك پل ارتباطي است كه مي‌تواند سوالات مختلف را به پژوهشگران و نخبگان انتقال و پاسخها را به متن برنامه‌ريزي كشور منتقل كند. حجتالاسلام و المسلمين حاج علي اكبري سپس به درجه اهميت مقوله اشتغال جوانان اشاره كرد و گفت: اشتغال پس از هويت صدرنشين مسائل جوانان است. اشتغال يك مساله چندضلعي است كه از جهات مختلف از جمله هويت ديني و كرامت انساني زندگي جوانان را تحت تاثير قرار ميدهد و بايد به صورت متناسب با هم پيش برده شوند. رئيس سازمان ملي جوانان مساله اشتغال را يك موضوع فرابخشي عنوان كرد و گفت: تمام دستگاهها و مراكز علمي بايد يكي از محورهاي اصلي فعاليت ...
جامعه شناسی پدیدار شناسی
پديدار، چيزي است كه خود را نشان دهد و با وضوح كافي جهت ادراك در برابر حواس يا وجدان ظاهر شود. سپس پديدار چيزي فراتر از يك امر ظاهري است و واضعيتي ملموس يا مُدرك است. در زبان جامعه شناسي، پديدار يك واقعيت اجتماعي است به هر شكل و صورت كه باشد و صرفاً با توجه به مسلم بودنش براي همگان و عيني بودنش اطلاق مي‌شود. به عقيده "ماكس شلر"، از ديگر صاحب نظران اين مكتب، تا ارزشهاي جامعه شناخته نشوند، پديده‌هاي اجتماعي قابل درك نخواهند بود. بدينسان ، پديدار شناسي نه تنها به پيچيدگي، عمق، تعدد ابعاد، ذهنيت و بالاخره كيفيت پديده‌هاي اجتماعي توجه دارد، بلكه فهم جوامع يا گروههاي مورد مطالعه را نيز ضروري مي‌داند. در گذشته، جامعه شناسان هنگام مطالعه جوامع ابتدايي آنها را وحشي يا غير عقلاني تلقي مي‌نمودند اما، زماني كه به ارزشها نگريستند، پيچيدگي جوامع ابتدايي و وجود فرهنگ را در آنها تصديق نمودند؛ و جامعه شناسي پديده شناسي، به نفي هر نوع پيش فرض، خرافه و تعصب در برخورد با پديده‌هاي اجتماعي انجاميد. يكي ديگر از معروفترين مطالعات پديدار شناختي مربوط به "برگرولاكمن" (1967) است. نقطه عزيمت اينان، تحليل پديده شناختي براي دستيابي به معرفتي است كه با زندگي روزمره تناسب دارد. "برگرولاكمن" اظهار مي‌كند كه اين معرفت روزمره محصول خلاقيت افرادي است كه در عين حال خودشان از وزن انباشته معرفت نهاد يافته‌اي كه ديگران توليد كرده‌اند، تأثير مي‌پذيرند. انتقاداتي كه بر مكتب جامعه شناسي پديدار شناسي شده است عبارتند از: 1) اين مكتب خود را وقف موضوعات پيش پا افتاده مي‌كند؛ 2) توصيفي محض است؛ 3) كاربرد تجربي بسيار ناچيزي دارد؛ 4) مفهوم ساختار اجتماعي را در خور اعتنا نمي‌داند. منابع: 1- شايان‌مهر، عليرضا؛ دائرة المعارف تطبيقي علوم اجتماعي (كتاب دوم)، تهران، كيهان، چاپ اول، مهر 1379، ص 136. 2- ابراهيمي، پريچهر؛ پديدار شناسي، تهران، دبير، چاپ اول، زمستان 1368، صص 127- 126. 3- ساك لوفسكي، رابرت؛ درآمدي بر پديدار شناسي، محمد رضا قرباني، ترجمه، تهران، گام نو، چاپ اول 1384، ص 56. 4- ريتزر، جورج؛ نظريه جامعه شناسي در دوران معاصر، محسن ثلاثي (ترجمه)، تهران، علمي، چاپ چهارم 1379، صص 95 و 325. 5- بيرو، آلن؛ فرهنگ علوم اجتماعي، باقر ساروخاني ترجمه، تهران، كيهان، چاپ چهارم، 1380، ص 265. 6- آبركراسبي، نيكلاس و ديگران؛ فرهنگ جامعه شناسي، حسن پويان(ترجمه)، تهران، چاپخش، چاپ اول، بهار 1367، ص 283. 7- ساروخاني، باقر؛ دائرة المعارف علوم اجتماعي (جلد دوم)، تهران، كيهان، چاپ اول 1375، ص 583. جامعهشناسى آگاهى : هوسرل ، شوتس ، گارفينكل نوشته رندل كالينز ترجمه شهرام ...
نگاهی اجمالی بر مقاله نویسی برای مطبوعات
مقاله و مقاله نويسي براي مطبوعات* [email protected] مقاله هاي مطبوعات و ساير وسايل ارتباط جمعي كه به منظور تشريح ، تجزيه و تحليل و تفسير وقايع و مسائل اجتماعي و ارائه افكار و عقايد عمومي ، عرضه مي شوند ، عنصر اساسي روزنامه نگاري آرماني بشمار مي روند . در طبقه بندي وظايف اجتماعي وسايل ارتباط جمعي ، كه در سال 1948 بوسيله « هارولد لاسول» محقق و متخصص معروف علوم سياسي و ارتباطات ايالات متحده ، عرضه شد، نيز براي تجزيه و تحليل و تفسير و تشريح رويدادها و مسائل عمومي كه از طريق مقاله هاي مطبوعات و ساير وسايل ارتباطي صورت مي گيرند ، مقام مهمي پيش بيني گرديده است. وي در مقاله اي ، تحت عنوان « ساختار و كاركرد ارتباطات در جامعه » در مورد ارتباطات جمعي ، سه نقش متمايز ، قائل شده است: الف : نظارت بر محيط : نقش خبري . به عقيده لاسول يكي از نقشهاي مهم وسائل ارتباط جمعي « نظارت بر محيط» زندگي انساني است . اين وسايل ، با تهيه و پخش اخبار و اطلاعات ، افراد جامعه را با محيط زندگي خود آشنا مي كنند و بدين گونه آنان را آماده مي سازند تا از محيط خود ، اطلاع كافي بدست آورند و عكس العملهاي لازم را براي انطباق با آن نشان مي دهند . ب: همبستگي اجتماعي : نقش تفسير و راهنمايي . دومين نقشي كه اين محقق آمريكائي براي وسايل ارتباط جمعي در نظر گرفته ،« همبستگي اجتماعي » است . اين نقش ، مكمل نقش قبلي است و با توجه به ضرورت نظارت بر محيط ، لزوم همبستگي افراد را در اين مورد يادآوري مي كند . در اين زمينه ، تجزيه و تحليل و تفسير رويدادهاي مسائل زندگي جمعي و همچنين راهنمايي افكار عمومي و نيز تبليغات سياسي ، براي همبستگي اجتماعي ، اهميت خاص دارند . پ: انتقال ميراث فرهنگي : نقش آموزشي . نقش سوم مورد نظر« هارولد لاسول» براي وسايل ارتباط جمعي ، كمك به « انتقال ميراث فرهنگي » جامعه از نسل هاي گذشته به نسل هاي آينده است . زيرا هر نسلي براي ادامه زندگي ناچار است كه از تجربيات نسل هاي قبل استفاده كند و وسايل ارتباطي با انتخاب و ارائه ارزشها و معيارهاي فرهنگي نسل هاي گذشته ، به نسل معاصر آموزش مي دهند. بررسي مطبوعات نخستين كشور ، نشان مي دهد كه مقاله ركن اساسي روزنامه نگاري را تشكيل مي داده است . در روزنامه كاغذ اخبار كه اولين شماره آن در روز دوشنبه 25 محرم الحرام سال 1253 قمري ( برابر با سال 1216 هجري شمسي و 1837 ميلادي ) چاپ شد، اگر چه به معناي امروزي مقاله اي چاپ نشده بود اما شكل خبرنويسي آن بيشتر به مقاله نويسي شباهت داشت. مقاله مطبوعاتي نويسنده مطبوعات يا مقاله نويسي كه قلم بدست مي گيرد تا در مورد يك رويداد ...
نقدي بر نظريات دانيل لرنر پيرامون توسعه در جهان سوم
نقدي بر نظريات دانيل لرنر پيرامون توسعه در جهان سوم<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> دكتر علي گرانمايه پور کلید رسیدن به توسعه در جهان سوم تغییر در بینش و فرهنگ مردم است نه توسعه وسائل ارتباط جمعیارتباطات و توسعه يكي از چالش برانگيزترين مباحث در عرصه علوم اجتماعي، اقتصاد، سياست و فرهنگ بوده است. از زماني كه دانيل لرنر، جامعه‌شناس و نظريه‌پردازان آمريكايي، نخستين كتاب خود را به سفارش كاخ سفيد تحت عنوان «گذر از جامعه سنتي با نوسازي خاورميانه» در سال 1958 انتشار داد و در آن كوشيد رسانه‌ها را به عنوان عامل و نيروي پيش برنده و توسعه در انتقال جوامع سنتي جهان سوم به شرايط صنعتي، معرفي كند تا امروز يعني ادبيات وسيعي در اين حوزه حساس شكل گرفته است كه طيف متنوعي از علايق و ديدگاه‌ها و نيز كاميابي‌ها و شكست‌ها را باز مي‌نمايايد. اين بحث و منازعه، مختص غربي‌ها و طرفداران اقتصاد بازار، يا سوسياليست‌ها و ماركسيست‌هاي مخالف الگوي غربي نبوده است. گرچه اين گروه در دو سوي طيف گسترده چالش گران قرار دارند ولي صاحب نظران كشورهاي در حال توسعه نيز صداهايي را از چهار گوشه جهان، آسيا، آفريقا و آمريكاي لاتين بلند كرده‌اند كه هر روز رساتر شده است و در اين ميان، مفهوم‌سازي‌ها و نظريه‌پردازي‌هاي انتقادگران غربي و آمريكايي كه خاستگاه اوليه ديدگاه توسعه بخشي ارتباطات بوده است، جايگاهي ويژه و در خور توجه داد. راستي چرا ارتباطات و توسعه به يكي از بحث برانگيزترين موضوعات در نيمه دوم سده بيستم تبديل شد و هيچ‌گاه از اهميت و اعتبار آن كاسته نشد؟ علت را در دو زمينه اساس تشكيل دهنده اين حوزه پرقدرت بايد جست و جو كرد. هر كدام از اين زمينه‌ها به تنهايي كافي است كه سهم بالايي از توجه، انرژي، هزينه و مطالعات و نظريه‌پردازهاي جهاني را به خود اختصاص دهد. بنابراين طبيعي است كه تركيب آنها، حوزه نيرومندي را شكل دهد كه نه تنها اهميت، تازگي و تعيين‌كنندگي خود را تا به امروز حفظ كرده است بلكه به نظر مي‌رسد حال‌هاي آغازين و هزاره سوم ميلادي نيز شاهد مبحث‌هاي جدي و كشمكش‌هاي اساسي در اين زمينه باشد. اين دو زمينه كدامند؟ 1ـ ارتباطات 2ـ توسعه رشد فراگير و روزافزون ارتباطات به ويژه در چهار دهه آخر سده بيستم به جايي رسيد كه هويت اصلي اين قرن را از آن خود كرد. حجم تحقيقات، مطالعات و ادبيات اين رشته نيز آنچنان جهش داشته است كه با هيچ زمينة ديگر قابل قياس نيست. ارتباطات كه تا آغاز قرن بيستم، بارزترين جلوه خود را در صنعت مطبوعات متجلي ساخته بود امروز با انقلاب ديجيتال، ماهواره‌اي مخابراتي، ارتباطات كامپيوتري و ساير تكنولوژي‌هاي ...