تزئينات مراسم سوگواري

  • تغييرات در معماري و تزئينات تكيه معاون الملك كرمانشاه

    تغييرات در معماري و تزئينات تكيه معاون الملك كرمانشاه مقدمه:         گرداورنده علی عباسیان سوگواري و گرامي داشت ياد از دست رفتگان آييني است كه قرنها با روح و ذهن مردم ايران پيوند دارد . منشاء آئين را بنا به اقوال و افسانه ها به كيخسرو در پاسداشت خون سياوش نيك نهاد منسوب مي‌دارند.اما همواره در بيان مفهوم و آئين تعزيه  اولين بارقه ذهن، متوجه تعزيه و آئين سوگواري بر شهادت امام حسين(ع)  و گرامي داشت واقعه كربلاست و تكايا بعنوان عرصه گاهي در برگزاري اين مراسم ملي و مذهبي نقش مهمي را در تجلي احساسات و اعتقادات مذهبي مردمان اين ديار داشته اند . دخيل ها، قفل ها و شمع هاي افروخته شده در اين مكانها شاهد گوياي اين مدعا هستند. تكيه معاون الملك كرمانشاه درميان ديگر تكاياي ايران يكي از زيباترين و استثنائي‌ترين آنها به شمار مي‌رود اين ويژگي  را در واقع مديون كاشي كاري منحصر به فرد خود است كه علاوه بر روايت و صحنه سازي واقعه كربلا كه موضوعي  بسيار مرتبط با بنا است، به مضامين ديگري چون اسطوره ، حماسه و تاريخ پرداخته  و درواقع دايره المعارفي تصويري از سنن، اعتقادات و عقايد مذهبي، ملي و اسطوره اي  در قالب قصص قرآني و داستانهاي شاهنامه  و همچنين  با نمايش تصاويري از رجل سياسي معاصر (معاصر باني تكيه) گذشته تاريخي  و تاريخ معاصر را به نحو ظريف و دلپذيري به هم پيوند داده است. تحولات سياسي وحكومتي پس از مشروطيت موجبات آسيب و كم توجهي نسبت به اين بنا را فراهم ساخت تا بدانجا كه آنرا در آستانه ويراني كامل قرارداد. ايجاد نگرش تازه نسبت به حفظ آثار تاريخي و فرهنگي اين بنا را از نابودي كامل نجات داد و اقداماتي  جهت حفظ و مرمت آن صورت گرفت اما به دليل از سرگذراندن يك دوره قترت بسياري از بخش هاي ساختمان از بين رفت كه هنگام بازسازي  به دليل نبودن مدارك و شواهد كافي يا عدم توجه به ضرورت گردآوري اين شواهد[1] تغييراتي در شكل معماري و كاشيكاري بنا ايجاد شد چنانكه اكنون بسياري از كاشي هاي موجود در انبارجايي براي نصب ندارند و بر عكس برخي از فضاهاي معماري كه قبلا" داراي كاشي بوده اند، اكنون فاقد آن ميباشند. درواقع اين تغييرات سبب شده كه بازديد كنندة بنا در پايان ديدارش تنها تصويري گنگ  از كاشي هاي زيبا در ذهنش نقش ببندد بدون اينكه رابطة حسي عميق با بنا و فلسفه وجودي آن باتوجه به باورها، اعتقادات، آئين ها و انديشه هاي باني بنا و مردم هم دوره او برقرار نمايد. درواقع  اين دگرگوني ها موجب  بهم ريختگي  و بي نظمي در معماري و كاشي ها شده است كه از ارزش بصري و همچنين تاريخي – فرهنگي آن به شدت كاسته شده است. هدف اين مقاله مقايسه وضع كنوني ...



  • مطالعه وبررسي ايلات وعشاير (گروههاي انساني كوچ رو ) ايل قشقايي1

         موضوع تحقيق:  مطالعه وبررسي ايلات وعشاير (گروههاي انساني كوچ رو )                                       ايل قشقايي    نام درس :مردم شناسي  نام استاد:آقاي دكتر مينائي  نام دانشجو:داود فتاحيان  رشته:روابط عمومي           فهرست                                                                                                  صفحه مقدمه ساختارسنتي ايلي الف)ساخت اجتماعي ايل طايفه تيره بنكو ب)ساخت سياسي سوابق تاريخي انواع ايلهاي استان فارس  تيره ها در ايل قشقايي كوچ سر زمينهاي ييلاق و قشلاق در ميان ايل قشقايي الف)سردسير) ييلاق) ب) گرمسير (قشلاق) فوائد كوچ ضررهاي كوچ چادر و ايل پوشاك برخي پيشه هاي مردم برخي عادتها و آداب و رسوم مذهب وآيين عوامل موثر در انتخاب همسر ۱ـ دين ۲ـ ازدواج فاميلي ۳ـ طبقات اجتماعي ۴ـ محدوديتهاي مالي سن ازدواج خون بس طلاق ازدواج در ايل قشقايي  توليد نسل ازدواج هاي زودرس تشريفات عروسي در ايل قشقائي مراسم خواستگاري مراسم شال و انگشتري مراسم تعيين باشلق يا شير بهاء تدارك مراسم عروسي برنامه خريد دعوت تو شمال (نوازنده) تهيه  هيزم تهيه تركه (چوب تازه) تهيه وسائل پخت و پز و آوردن عروس چيدن سفره دعوت مدعوين مرگ و مراسم سوگواري و تدفين تزئينات مخصوص زنان تزئينات خردسالان تزئينات لباس زنان موسيقي قشقايي سرپرستي درايل قشقايي عوامل موجب قدرت ايلخان آموزش عشايري بعضي از بزرگان ميرزا ماذون قشقايي منابع 4 5 5 5 5 5 6 6 6 7 8 8 8 8 8 9 9 10 10 10 11 12 13 13 13 13 14 15 15 15 15 16 16 17 17 17 18 18 18 19 20 20 20 20 21 21 22 22 22 22 23 24 24 24 25 26   مقدمه   همه ما انسانها به گذشته اي تعلق داريم كه خواه ونا خواه به ان كشش داريم؛ اما امروزه ودر دنياي هستي وجود فرد به رگ وريشه واصالت او اكتفا نمي كند ولي هيچ كس نمي تواند گل زيبا را ببيندبدون انكه ريشه ي فرو رفته درخاك را ناديده بگيردومن اين مقدمه را با كلامي از پروردگار متعال مي خواهم ادامه دهم: (اي مردم ما شما رااز يك زن ومرد افريديم وملتهاوقبيله­ها قرارداديم تا يكديگر را بشناسيد؛بي ترديدگرامي ترين شمانزد خدا پرهيزكارترين شما است )(1) گردش وكاوش در ميان قوم هاوقبيله ها نه تنها چيزي از ما نمي كاهد بلكه فرد را پخته تر از ان چه كه هست مي كند ؛او اگاه تر از قبل خواهد شد و نگاه عاميانه او به نگاه عالمانه تبديل خواهد شد. زبان ونژادومرزو بوم تنها براي اين است كه بدانيم كه هستيم و براي شناخت ديگرقوم ها برانگيزيم وراه هاي نجات و پيشرفت خود را با ديگران بررسي نماييم ؛هيچ قومي نسبت به قوم ديگر برتري ندارد مگر در تقوا وايمان به خدا. ايران داراي سرزميني چهار فصل خداداديست ؛اين موهبت الهي باعث ...

  • تکیه زاغرم

    تکيه زاغرم با بيش از 150 سال قدمت يکي از قديمي ترين تکايا در کشور پس از تکيه نور و زمان مي باشد و يکي از 14 تکيه موجود تفرش است که در محله زاغرم شهر تفرش واقع شده و در حال حاضر هر چهار طرف آن باز مي باشد. پوشش چوبي بناي تكيه زاغرم تفرش به تاريخ 9/1/1378 به شماره 2281 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. در ايام سوگواري ابا عبدالله الحسين (ع) مراسم هاي عزاداري امام حسين (ع)، مراسم سينه زني، تعزيه خواني و سوگواري، برگزاري تعزيه ، در اين تکايا برگزار مي شود تکيه زاغرم که ازمعمارهاي قابل توجه ايراني برخورداراست که درسال 1274 هجري قمري بنا شده است. اين بنا با خشت و کاه گل وتيرهاي چوبي بنا شده و از نظر معماري قابل توجه است و متعلق به دوران قاجار مي باشد. كتيبه سنگي كه بر روي جرز سمت راست ايوان ورودي اصلي بنا قرار گرفته مويد دوران سلطنت ناصر الدين شاه قاجار مي باشد اما قديمي ترين بخش تكيه زاغرم، ايوان ورودي ضلع جنوب شرقي مي باشد. قوس جناقي كند بوده و اسم معمار آن بر داخل رسم بنديهاي مركزي ايوان ورودي نقر شده است مقرنس كاري ظريف داخل رسم بنديهاي ايوان شباهت زيادي به شيوه مقرنس كاري دوران صفوي دارد بناي فوق از جمله بناهاي دو ايواني مي باشد كه در ضلع هاي شمالي غربي و جنوب شرقي قرار گرفته اند . كف ايوانها، از كف اصلي تكيه 5/1 متر بالاتر مي باشد در مجاورت ايوان شمال غربي يك حجره در طرفين ايوان قرار دارد. در اضلاع شمالي و جنوبي تكيه هشت حجره وجود دارد كه داراي طاقهاي گنبدي مي باشند داخل صحن شش ستون استقرار يافته كه در دو رديف سه تايي مي باشند بناي فوق داراي چهار ورودي در زواياي اصلي مي باشد. تزئينات بناي مذكور شامل مقرنسكاريهاي ظريف و ريم بنديهاي واقع در ضلع جنوب شرقي ايوان ورودي اصلي است ضمنا" درب دو لنگه چوبي قديمي اين تكيه داراي تزئينات گل ميخ كولون و تسمه هاي بسيار زيبايي است كه به احتمال زياد مربوط به دوره صفويه مي باشد. مصالح اصلي به كار رفته در بناي تكيه زاغرم شامل سنگ درپي ها، خشت در سازه اصلي آجر در سازه و نماها، چوب در ستونها و پوشش سقف و آهك گل و گچ كه در تزئينات نيز به كار رفته است مي باشد تكيه زاعزم محل برگزاري مراسم مذهبي بويژه دهه محرم و صفر بوده وهيئتهاي عزاداري سالار شهيدان به سوگواري و اجراي تعزيه خواني مي پردازند. نكته جالب توجه درمورد اين بنا تداوم انجام مراسم مختلف مذهبي در اين تكيه از دوران صفويه تا عصر حاضر مي باشد كه هنوز رونق اوليه خود را بر خوردار مي باشند. منبع ازسایت www.tafresh.net 

  • خانه بروجردیها

    در بروشور تبليغاتي اين خانه آمده است : «در سال 1280 هجري توسط يکي از بازرگانان معروف کاشان ساخته شده ليکن بعضي از تزئينات بدنه داخلي هشتي ورودي آن در سال 1295 هجري انجام گرفته است.» در کتاب « گنجنامه خانه هاي تاريخي کاشان » در اين زمينه آمده است: «بنا بر اظهارات موثق ساخت اين مجموعه در حدود 18 سال يعني تا سال 1310 هجري قمري به درازا کشيده و در آن بيش از 150 بنا و هنرمند و گچ کار و آينه کار و ديگر هنرمندان بکار گرفته شده اند. » در کتاب «تزئينات معماري خانه بروجرديهاي کاشان» اين گونه نقل شده که: « خانه بروجردي از دو بخش تزئيني معماري برخوردار است؛ يکي ساختار کلي که بر اساس ساختار گودال باغچه اي است و خود سبک بسيار زيبايي دارد ديگر ساختار تزئيناتي همچون کاربندي، مقرنس، طاسه سازي، يزدي بندي رخ بام و خورشيدي ها و پيش طاق و غيره است که به شکل بسيار شايسته در اين بنا اجرا شده است. » خانه بروجرديها از دوبخش بيروني و اندروني تشکيل شده است که امروزه قسمت بيروني آن در معرض ديد عموم قرار گرفته است وسقف اندروني که در شمال و شمال شرق بناست سالهاست که تحت حاکميت شخصي است پس از ورود با هشتي ورودي خانه مواجه مي شويم که ورودي اصلي قسمت اندروني خانه هم در اين هشتي تعبيه شده است. بعد از گذشتن از راهرو طولاني و شيبدار به فضاي بزرگ حياط مي‌رسيم که در دو سر آن دو مجموعه فضايي اصلي تعبيه شده است که ارتفاع بيشتري نسبت به دو وجه ديگر ساختمان دارند. ايوان شمالي خانه در کنار راهرو قرار دارد و در شمال ايوان يک پنج دري وجود دارد که براي پذيرايي از مهمانان مورد استفاده بوده که در دو طرف آن دو اتاق بهار خراب تعبيه شده که به دليل نورگيري مطلوب و گرماي زياد بيشتر مناسب استفاده در زمستان بوده است. براي تزئينات ديوار بيروني اتاقهاي اين ايوان داخل اتاق پنج دري از گچبري هايي با طرح گل و مرغ خيلي دقيق و ظريف استفاده شده است. حوضي بزرگ در ميان باغچه هاي زيبا در داخل حياط طراوت فضا را صد چندان مي کند. فضاهاي خدماتي مانند مطبخ در شمال شرقي مجموعه واقع شده اند واتاقها و ايوان سرپوشيده اي در شرق بنا وجود دارد و پله هايي برا ي دستيابي به سردابها (زير زمين) در جلو ايوانها تعبيه شده است که در قسمتهاي مختلف بنا به چشم مي خورد. بادگيرهاي بلندي وظيفه تهويه هوا و قابل تحمل کردن محيط در هواي گرم و سوزان تابستان را به عهده دارند. تالار سرپوشيده اي در جنوب ساختمان موجود است که نمايانگر هنر ظريف و با ارزش استاد کارهاي ايراني است. زيرا براي تهويه هواي تالار از منافذ مشبکي بهره جسته اند سپس روي آنها را با گچبري زيبا و ظريفي پوشانده اند و ترکيبي جالب پديد آورده اند که ...

  • نگاهي به آداب و رسوم مردم آيسك در محرم

    اين حسين كيست كه دل ها همه ديوانه اوستاين چه شمعي است كه عالم همه پروانه اوستهمه ساله در موسم محرم غوغايي در جهان اسلام برپاست و آن شور و اشتياق به خاندان عصمت و طهارت است كه با جانبازي خود براي امر به معروف و نهي از منكر بزرگ ترين درس تاريخ را در مدرسه عشق و ايثار برجريده عالم با خون پاك و رنگين خود ثبت كردند و اين تجلي ثبت ايام را در زمان سوگواري سرور و سالار شهيدان حضرت ابا عبد الله الحسين(ع) در محرم هر سال نظاره گر هستيم؛ شور و شوقي كه نشأت گرفته از دل محبان و خادمان اهل بيت (ع) است. آري! محرم با كوله باري از غم و اندوه آمد و در و ديوار شهر را با پارچه هاي مشكي و بيرق هاي سبز و سياه مزين كرد آري! عاشورا برگ سرخ تاريخ ولايت و امامت و جهان تشيع فرا رسيده است. در محرم دل هاي شيفتگان اهل بيت عصمت و طهارت(ع) رنگ و بويي ديگر مي گيرد. حركت دسته هاي عزاداري و سينه زني، علم ها، بيرق ها و پارچه هاي سياه حال و هواي خاصي به مردم شهرها و روستاها مي دهد.با حلول ماه محرم ماه پيروزي خون بر شمشير، شيعيان علاقه مند به خاندان اهل بيت(ع) در شهرها و روستاهاي استان همانند ديگر هم وطنان با كاستن از كارهاي شخصي و روزمره خود با حضور گسترده در مراسم و مجالس عزاداري، سينه زني، نوحه و روضه خواني موجب زنده نگه داشتن خاطره پرشور حماسه عاشورا كه در سال ٦١ هجري در سرزمين نينوا رخ داد، مي شوند.شهر آيسك در شمال غرب خراسان  جنوبي هم اين روزها شاهد برپايي عزاداري باشكوه دهه اول ماه محرم است. منحصربه فرد بودن آيين ها و مراسم خاص عزاداري در شهر آيسك انگيزه اي شد تا گوشه اي از اين مجالس را در قالب گزارش تقديم خوانندگان كنيم.علم بنداندر روز اول ماه محرم عزاداران علم هاي چوبي ٨ متري را با پارچه هاي سياه و رنگي مخصوص تزئين و در ٢ طرف هيئت هاي مذهبي شهر نصب مي كنند و اين پرچم ها تا آخر ماه صفر در اهتزاز است و مورد زيارت مردم قرار مي گيرد. در روز هفتم محرم هم گروهي از معتمدان و خانواده هاي وابسته به علم دار، چهار علم بزرگ به طول ٧ متر را در منازل خود با پارچه هاي مخصوص سياه و چارق هاي رنگي تزئين مي كنند و طي مراسمي خاص آن را با سلام و صلوات و چاووشي به مسجد جامع شهر مي آورند و در آن جا دعاي مخصوص قرائت و براي اموات طلب آمرزش مي شود اين علم ها درمراسم (حلقه ماتم) و روز عاشورا مورد استفاده قرار مي گيرد.علم گردانيدر شب عاشورا به ياد اضطراب خاندان رسالت گروهي از مردم به ويژه جوانان و نوجوانان آيسك از انتهاي شب تا سحر علم هاي عزا را همراه با نواي طبل و سنج و نوحه خواني در خيابان ها و كوچه هاي شهر حركت مي دهند و زمزمه امشب عاشورا بود كربلا غوغا ...

  • شش مورد از نمادهايي كه در سوگواري حادثه عاشورا جلوه كرده اند

    عاشورا اگرچه حماسه اي الهي است، اما «نماد» نيز هست و فرهنگ، تشكيل شده از نمادها و نشانه ها(رسم و رسوم) و آيين هاي هر ملت است كه با اين اجزاء فرهنگ و جامعه استحكام پيدا مي كند. وظيفه اين مراسم در ميان مجموعه عناصر فرهنگي اين است كه به بقيه عناصر فرهنگ جان بدهد. ما در اين مبحث به دنبال «نشانه هاي فرهنگي عاشورا» هستيم. براي پيدايي نشانه ها اغلب زمان مشخصي وجود ندارد ولي براي مردمان اهل آن فرهنگ آشنا است. نشانه ها از ساده و پيچيده مي توانند وجود داشته باشند اما نماد صورت پيچيده نشانه است. نماد اغلب مقدس و اسطوره اي است و با بنيادهاي فرهنگي در دور دست تاريخ زندگي انسان مربوط است. در مراسم عاشورا، فراواني اين نمادها وجود دارد. در اين نوشته شش مورد از نمادهايي كه در سوگواري حادثه عاشورا جلوه كرده اند، به اختصار بررسي مي شود.* * *۱- دسته دسته گرداني حركتي است دسته جمعي كه با آواها و نواها و حركات دست و زدن دست بر سينه و حركات ديگر بدن، از وحدت باشكوه و پرجوش و خروش محله ها و تكيه هاي شهر حكايت مي كند. هر دسته شامل نشانه يك محله يا تكيه است كه بر بيرق هايي كه در ابتداي دسته حركت مي كند، نقش بسته است. دسته گرداني؛ طبق يك الگوي كهن، خود حركتي در جهت تحريك مردم به صف آرايي در مقابل دشمن است و نوحه ها هم نماد رجزخواني در مقابل دشمن است. در بعضي از دسته ها كفن  پوشان با حركتي موزون و هماهنگ، سنج ها و زنجيرها و گام هاي سنگين و استوار خود را كه هر بار يك نيم گام برمي دارند با ضرب مي كوبند، و اين جلوه اي است از عزم آهنين سوگواراني كه هزاران سال پياپي اين مراسم را با ابهتي هر چه بيشتر برپا مي كنند. در دسته گرداني شام غريبان همه چيز حاكي از تمام شدن جنگ و پايان روز است، همان گونه كه غم در شب سنگين تر نمايان مي شود. در شام غريبان دسته ها ديگر علم و پرچمي به عنوان نشانه ندارند، جنگ روز به پايان رسيده و آنها ديگر با هيجان حركت نمي كنند. بلكه غم بر همه جا سنگيني مي كند. نوحه هاشان از رزم و شهادت خبر نمي دهد. چلچراغي همراه ندارند، بلكه شمع هايي كه در دستان كودكان است راه را به آنها نشان مي دهد. در هيچ جا توقف نمي كنند. هيچ موسيقي(ساز) با آنها هم صدا نيست. آرام و بي صدا با دست به سرها مي زنند و با صدايي غريبانه و غمناك نوحه اي مي خوانند. در تمام شهرهاي ايران نمايش شب عاشورا به همين صورت است. ۲- عَلَم اين كه عَلَم نشانه چيست و از كجا آمده است به درستي معلوم نيست، اما نخستين عَلَم ها از چوب خشك شده يك صنوبر يا يك درخت بلند قامت بوده است. «در برخي اساطير و طبق برخي روايات، درخت به عنوان جايگاه خداوند و گاه به صورت خود خدا و هم چنين ...

  • تاریخچه علم و علامت کشی در محرم

    تاریخچه علم و علامت کشی در محرم

    چیزی که محرم امسال را برای من متفاوت از محرم­های قبل کرد، سعی در نگاه کردن از زوایه­ی دیگر به این واقعه بود. البته به شدت معتقدم که محرم امسال به هیچ وجه دلنشینی سال­های قبل را برای من نداشت، اگر چه می­دانستم که بسیاری از کارهایی که سال­های قبل تحت عنوان عزاداری انجام می­دادم ریشه­ی تاریخی محکمی ندارد و اغلب نوعی بدعت است. به نظر من دو نوع ندانستن ممکن است برای کسی رخ دهد: اول اینکه نمی­داند که کاری درست است یا خیر ولی آن را انجام می­دهد، دوم اینکه نمی­داند چرا یک کار غلط است و آن را انجام نمی­دهد. که صد البته برای من و عزاداری امام حسین (ع) ندانستن اول دلچسب­تر است تا دوم. ولی به این هم معتقدم که باید یک جایی ریشه­ی جهالت برچیده شود تا نسل­های بعد از ما، دست از سطوح بی­ارزش و بی­مایه­ی عزاداری بردارند و به کنه قضیه برسند تا تأثیر عزاداری پایدار و مفید باشد. برخی از مواردی که در محرم امسال برای من ایجاد سؤال کرد عبارتند از: فلسفه­ی علامت کشی، زنجیر و سینه زنی، تعزیه، دسته­های عزاداری با آن ابزار موسیقیایی خود و  داستان­هایی که از عاشورای 61 قمری نقل می­شود. نا گفته از پست­های قبلی پیداست که ذهن من هم اکنون درگیر مسائل ریشه­ای تر از این­ها، خدا و دلایل وجودش گرفته تا پیامبران و امامان، است اما بدلیل اینکه مسائل ذکر شده نیاز به مطالعات دقیق­تر و زمان طولانی­تری دارد، فعلا به بدعت­ها و شبهاتی که در مورد محرم وجود دارد پرداخته می­شود تا اینکه در زمان مناسب به مسائل ریشه­ای تر نیز پرداخته شود. امید است که بتوانم این شبهات را برای خود بر طرف کنم و با قرار دادن مطالعاتم در این وبلاگ برای دیگر عزیزان نیز مفید واقع شود. به عنوان اولین قدم به تاریخ علامت کشی پرداخته می­گردد. علم و علامت در فرهنگ دهخدا به صورت زیر تعریف شده­اند: علم: پرچم ، رعيت ، نشان لشكر ، بيرق ، آنچه به سر نيزه بندند ، درفش و در اصطلاح عزاداري حسيني نام علم و علامت خاصي است كه هر هيئت و دسته ، ويژه خود دارد و آن را از دسته‌هاي ديگر متمايز مي‌سازد «فرهنگ دهخدا جلد 32». علامت: صليب مانندي كه بر چوب يا آهن افقي كه از آن از سوي پايين شالهاي ترمه آويزند و سوي زير لاله و تنديسهايي از مرغ وپرنده روي آن نصب كنند و در ميانه از فلز طويل دارد و بر نوك آن فلز ، پر يا گلوله اي از شيشه الوان نصب كنند و اين زبانه هاي فلزي كه به تيغ مشهور است سه يا پنج باشد كه ضمناَ قدمت آن به سلاطين قاجار مي رسد «فرهنگ دهخدا جلد 32». تاریخچه­ی علم و علامت تاريخچة علم و علامت محل اختلاف و داراي اقوال مختلف مي باشد. مورخان تاريخچة علم و علامت را دوره‌هاي مختلف ذكر مي‌كنند. عده‌اي ...

  • تجزيه و تحليل نماي اصلي خانه بروجردي ها

            اين خانه در محله سلطان اميراحمد کاشان در خيابان علوي واقع است. اين خانه توسط بازرگاني به نام حاج سيدحسن نطنزي در حوالي سال 1275 قمري در دوره قاجاريه ساخته شده است. چون صاحب خانه مال التجاره از بروجرد وارد ميکرده، لذا به حاج آقا حسن بروجردي مشهور شده و خانهاي هم که متعلق به وي بوده است به خانه بروجردي موسوم گرديده است. معمار اين خانه يکي از نوابغ معماري کاشان و از طراحان معروف ساختمان به نام استاد علي مريم بوده است که در ايجاد دو بناي تاريخي ديگر کاشان، يکي خانه تاريخي طباطبائي (در نزديکي خانه بروجردي) و ديگري تيمچه امينالدوله (واقع در بازار) نقش داشته است. اين خانه شامل دو قسمت بيروني و اندروني است و محلي که فعلا در معرض ديد عموم است قسمت بيروني اين خانه است. در بدو ورود به خانه واردهشتي ورودي خانه ميشويم که درب ورود به قسمت اندروني خانه هم در اين هشتي قرار گرفته است، پس از آن از راهروي نسبتا طولاني و شيبدار گذشته و وارد حياط ميشويم، در کنار اين راهرو ايوان شمالي خانه قرار دار، در قسمت شمالي ايوان يک پنج دري واقع است که محل پذيرائي مهمانان بوده و دوطرف آن دو اطاق بهار خواب قرار دارد که به علت نور مناسب و گرماي زياد، بيشتر در زمستان مورد استفاده قرار ميگرفته، ديوار بيروني اطاقهاي اين ايوان و نيز داخل اطاق پنجدري با گچ بريهاي بسيار ظريف با طرح گل و مرغ زينت يافته است. در داخل حياط يک حوض بزرگ و باغچههاي وسيع در اطراف آن قرار دارد. در قسمت شمال شرقي، مطبخ (آشپزخانه) قرار گرفته، در قسمت شرقي بنا اتاقها و ايوانهاي سرپوشيدهاي به چشم ميخورد که در جلو و ايوانها پلههايي جهت رفتن به سردابها (زيرزمينها) ساخته شده است، اين سردابها در جبهههاي مختلف بنا واقع است که به وسيله بادگيرهايي بلند هواي آنها تهويه و خنک شده و قابل استفاده در هواي گرم تابستان بوده است. در روبرو يعني در قسمت جنوبي بنا، تالار سرپوشيدهاي به چشم ميخورد که بر پيشاني آن ميتوان هنرنمايي استادکار ايراني را نظارهگر بود، بطوري که منافذ مشبکي که جهت تهويه هواي تالار در اين قسمت تعبيه گرديده با گچ بري جالب و ديدني در آميخته و دلربائي ميکند. در بام تالار نيز نورگيرها و بادگيرهاي فوقالعاده جالب و منحصر به فرد خودنمائي مينمايد که از نظر طرح و اجرا در زمره آثار بديع معماري سنتي است. تالار بزرگ سر پوشيده که محل برگزاري اعياد و مراسم سوگواري بوده است شامل يک ايوان که داراي سقف بلندي است در جلو و يک قسمت شاهنشين در انتهاي تالار که از قسمتهاي ديگر مرتفعتر بوده تزئينات خاصي است و نيز تالارهايي در دو طبقه در جنبين آن ديده ميشود. سقف تالار با طرح بسيار ...

  • آداب و رسوم محرم در آیسک

                          اين حسين كيست كه دل ها همه ديوانه اوستاين چه شمعي است كه عالم همه پروانه اوستهمه ساله در موسم محرم غوغايي در جهان اسلام برپاست و آن شور و اشتياق به خاندان عصمت و طهارت است كه با جانبازي خود براي امر به معروف و نهي از منكر بزرگ ترين درس تاريخ را در مدرسه عشق و ايثار برجريده عالم با خون پاك و رنگين خود ثبت كردند و اين تجلي ثبت ايام را در زمان سوگواري سرور و سالار شهيدان حضرت ابا عبد الله الحسين(ع) در محرم هر سال نظاره گر هستيم؛ شور و شوقي كه نشأت گرفته از دل محبان و خادمان اهل بيت (ع) است. آري! محرم با كوله باري از غم و اندوه آمد و در و ديوار شهر را با پارچه هاي مشكي و بيرق هاي سبز و سياه مزين كرد آري! عاشورا برگ سرخ تاريخ ولايت و امامت و جهان تشيع فرا رسيده است. در محرم دل هاي شيفتگان اهل بيت عصمت و طهارت(ع) رنگ و بويي ديگر مي گيرد. حركت دسته هاي عزاداري و سينه زني، علم ها، بيرق ها و پارچه هاي سياه حال و هواي خاصي به مردم شهرها و روستاها مي دهد.با حلول ماه محرم ماه پيروزي خون بر شمشير، شيعيان علاقه مند به خاندان اهل بيت(ع) در شهرها و روستاهاي استان همانند ديگر هم وطنان با كاستن از كارهاي شخصي و روزمره خود با حضور گسترده در مراسم و مجالس عزاداري، سينه زني، نوحه و روضه خواني موجب زنده نگه داشتن خاطره پرشور حماسه عاشورا كه در سال ٦١ هجري در سرزمين نينوا رخ داد، مي شوند. شهر آيسك ( آسمان آبی پر ستاره )در شمال غرب خراسان جنوبي هم اين روزها شاهد برپايي عزاداري باشكوه دهه اول ماه محرم است. منحصربه فرد بودن آيين ها و مراسم خاص عزاداري در شهر آيسك انگيزه اي شد تا گوشه اي از اين مجالس را در قالب گزارش تقديم خوانندگان كنيم.علم بنداندر روز اول ماه محرم عزاداران علم هاي چوبي ٨ متري را با پارچه هاي سياه و رنگي مخصوص تزئين و در ٢ طرف هيئت هاي مذهبي شهر نصب مي كنند و اين پرچم ها تا آخر ماه صفر در اهتزاز است و مورد زيارت مردم قرار مي گيرد. در روز هفتم محرم هم گروهي از معتمدان و خانواده هاي وابسته به علم دار، چهار علم بزرگ به طول ٧ متر را در منازل خود با پارچه هاي مخصوص سياه و چارق هاي رنگي تزئين مي كنند و طي مراسمي خاص آن را با سلام و صلوات و چاووشي به مسجد جامع شهر مي آورند و در آن جا دعاي مخصوص قرائت و براي اموات طلب آمرزش مي شود اين علم ها درمراسم (حلقه ماتم) و روز عاشورا مورد استفاده قرار مي گيرد.علم گردانيدر شب عاشورا به ياد اضطراب خاندان رسالت گروهي از مردم به ويژه جوانان و نوجوانان آيسك از انتهاي شب تا سحر علم هاي عزا را همراه با نواي طبل و سنج و نوحه خواني در خيابان ها و كوچه هاي شهر حركت مي دهند و زمزمه امشب ...

  • تصاویر شام غریبان، گالری عکس های شب شام غریبان و عزاداری بر سرور آزادگان حسین (ع) در قم

    آيا شما تا به حال کلمه شيعه (Shiite) را در گوگل، ياهو، ام اس ن، و يا هر موتور جستجوگر مهم ديگري در شبکه جهاني اينترنت سرچ کرده ايد؟ در قسمت عکس آنها چطور؟ چه ديده ايد؟ آيا چنين نيست که حداقل در ده صفحه اول حتي يک عکس که ديدگاه مثبتي راجع به شيعه داشته باشد پيدا نميکنيد؟ اولين و مهم ترين عکس هاي موجود از قمه زني، حجاب افراطي، سنگسار، تيرباران، ترور و ... است. به نظر شما در دنياي امروز که مهم ترين منبع تحقيق و مطالعه شبکه جهاني اينترنت است، اگر کسي که هيچ آشنايي با اسلام و شيعه ندارد براي تحقيق پا به اين عرصه بگذارد چه شناختي از اين دين و مذهب پيدا ميکند؟ آيا آنچه که ميبيند واقعيتست؟ آيا پس از ديدن اين تصاوير رغبتي به ادامه تحقيق در اين مورد خواهد داشت؟ به مناسبت ايام محرم بر آن شدم تا تحقيق و تحليلي راجع به دلايل وجود وفور عکس هاي مربوط به قمه زني در اولين صفحات مربوط به شيعه و اسلام که باعث خشن و تروريست نشان دادن چهره اين دين و مذهب هستند داشته باشم.به راستي چند درصد از شيعيان جهان به اين امر براي عزاداري در ايام محرم مبادرت مي ورزند؟ مسلما نسبت به کل جمعيت شيعيان تعدادشان زياد نيست. کشور هند که از ديرباز به کشور رمز و رازها و مرتاض ها شهرت داشته و اعمالي چون راه رفتن روي زغال در حال سوختن، غلتيدن روي شيشه خرد شده و ... در آن مرسوم بوده شيعياني نيز دارد که قمه ميزنند و متأسفانه باعث مي شوند که ديگر اعمال مرتاضانه هم وطنانشان نيز به شيعه نسبت داده شود. در عراق تعدادي از کشورهاي عربي ديگر و افغانستان هم تعداد اندکي از شيعيان دست به اين کار ميزنند. در ايران از آنجا که حکومت با آن مخالف بوده و سخت در صدد پيش گيري اين امر هستند. عرب هاي ساکن در ايران يا سال هاست که از اين کار دست کشيده اند يا مخفيانه دست به اين کار ميزنند و خود ايرانيان هم که از گذشته چنين کاري نکرده اند. پس مي بينيم که تعداد کساني که به اين کار اقدام ميکنند نسبت به کل جمعيت شيعيان جهان بسيار کم است. پس چرا نام شيعه با اين کار گره خورده و باعث شده شيعيان مردماني چنين بي رحم و خون ريز تلقي شوند؟اولين و بهترين دليل سودجويي و فرصت طلبي رسانه هاي جمعي و خبرگزاري هاي مهم دنيا و موتورهاي اينترنتي که به صورت مستقيم يا غير مستقيم وابسته به صهيونيزم جهاني هستند. اين رسانه ها تبحر بالايي در تغيير هويت چهره هر چيزي در نظر ديگران دارند و عجيب نيست که چهره شيعه را هم بخواهند اين چنين نشان دهند. اما دليل بعدي بي توجهي خود شيعيان نسبت به تبعات اين کار نادرست است. بحث درباره درستي يا نادرستي اين کار نيست. اما آيا آنان نمي بينند که با اين کار چه ضربه مهلکي به دين و آئين ...

  • آثار تاریخی کاشان به تفکیک

    آثار تاریخی کاشان به تفکیک

    تپه هاي باستاني سيلك پس از فرونشستن آب درياچه مركزي و خشك شدن تدريجي آن، ساكنان اطراف آن مجبور شدند نواحي حاصلخيزي مانند اطراف فين كه همان منطقه «سيلك» باشد را جهت زندگي كردن و سكونت اختيار كنند، ولي اين قدمت تا پيش از شصت سال پيش همچنان ناشناخته بود تا اينكه بر اساس بررسي هاي علمي پروفسور گريشمن در سال 1311 ش (1933 م) قدمت آثار به جا مانده در اين تپه ها به هزاره پنجم تا اول قبل از ميلاد منسوب گرديد. آثاري از اين تپه ها در موزه هاي لوور فرانسه، ملي ايران و باغ فين موجود مي باشد.اين تپه در مغرب مسير كاشان- فين و در مجاورت جاده قرار دارد. سيلك در حال حاضر مشتمل بر يك تپه شمالي و يك تپه جنوبي است كه به فاصله 500 متر از يكديگر قرار دارند. و در جلو اين تپه ها گورستانهائي از انسانهاي ماقبل تاريخ وجود دارد.       باغ فين بناي اوليه باغ فين به قبل از اسلام و با تمدن سيلك پيوند خورده است كه تمدن سيلك نيز پيوندي ناگسستني با چشمه جوشقاني دارد كه در بالاي باغ جاري است، و به چشمه سليمانيه معروف است و از ديرباز همچنان در آبادي منطقه فين موثر بوده است.از زمانهائي بس دور در پائين اين چشمه باغي وجود داشته است كه كمي پائينتر از باغ فعلي بوده و بر اثر زلزله اي كه در سال 982 ه.ق روي داد باغ به كلي ويران شد كه به دستور شاه عباس صفوي بعد از سال 1000 ه.ق باغي در مكان فعلي كه در حقيقت قسمتي از باغ قديمي بود ساخته شد.از سال 1135 قمري بعد از حمله افاغنه آباداني باغ به ركود گرائيد ولي با دستور كريم خان زند به خصوص با ساختن عمارت كه به نام «خلوت كريم خاني» در ضلع جنوبي باغ واقع است باغ فين روي به آباداني گذاشت ولي با زلزله معروف سال 1192 قمري باغ فين نيز آسيب كلي ديد،كه پس از آن يعني از سال 1200 قمري و با روي كار آمدن سلسله قاجار به خصوص با دستور فتحعلي شاه به مرمت و عمارت، باغ جاني دوباره گرفت كه ساختمان شتر گلوي فتحعلي شاهي در ضلع جنوب غربي باغ و حمام سلطنتي بزرگ كه در مجاورت حمام اوليه ساخته شد از آثار آن مي باشد. ولي با تبعيد صدر اعظم مقتدر ايران يعني اميركبير و سپس شهادت آن رادمرد در اين باغ، اين آباداني روي به ويراني نهاد. با آغاز مشروطيت به جهت وضع دفاعي بناي باغ، اين مكان پناهگاه اشرار و ياغيان گشت و در مدت 14 سال ياغيان مصالح و اشياء گرانبهاي آن را به يغما برده و به تخريب باغ پرداختند. پس از ختم غائله اشرار، به مرمت باغ پرداخته شد. از وقايع مهم تاريخ در اين باغ مي توان به جشن تاج گذاري رسمي شاه اسماعيل صفوي و نيز قتل ميرزا تقي خان امير كبير در اين باغ اشاره كرد.       سردرب، ديوار و برج ها      مجموعه باغ فين حدود 25000 متر مربع مساحت دارد كه در ...