بندر عباس هرمزگان آکا ایران - عکس های از بندر عباس در فروردین95
تا قبل از قرن چهارم هجری در حوالی بندرعباس فعلی، بندر و روستای کوچکی به نام «سورو» وجود داشت که جغرافیا نویسان قرن چهارم هجری قمری از آن نام بردهاند. برخی معتقدند «شهرو» که اصطخری به عنوان «دهی کوچک بر کنار دریا» از آن نام برده، همان بندر «سورو» است. این بندر در سال نهصد و بیست و چهار هجری قمری «بندر جرون» خوانده میشد و دهکدهای کوچک بود و در روبهروی سواحل شمالی جزیره پراهمیت «هورموز» آن روزگار، قرار داشت. در سال هزار و پانصد و چهارده، پرتغالیها این دهکده کوچک را برای پیاده شدن و بارگیری اجناس از خشکی انتخاب کردند. به دلیل خرچنگ زیادی که در ساحل این بندر وجود داشت، نام آن را «بندر کامارااو» یا «کامبارائو»، یعنی بندر خرچنگ
گذاشتند. نام متداول بعدی؛ یعنی «گمبرون» یا «گامبرون» به احتمال زیاد از لغت پرتغالی «گامارائو» اقتباس شده است. در سال هزار و ششصد و بیست و دو میلادی شاه عباس توانست با کمک انگلیسیها دست پرتغالیها را از این بندر کوتاه کند. به افتخار این پیروزی «بندر گمبرون» به «بندرعباس» تغییر نام داد. تا قبل از سال هزار و ششصد و پنجاه میلادی (هزار و هفتاد هجری قمری) بندرعباس حصار نداشت؛ ولی از این زمان دور شهر را محصور کردند و بر امنیت آن افزوده شد. انگلیسیها و هلندیها در بندرعباس تجارتخانه، و در کنار دریا عمارت زیبایی بنا کردند. در این بندر لنگرگاه مناسبی وجود داشت؛ لذا اکثر کشتیهای بزرگی که از هند برای ایران و عثمانی و سایر نقاط کالا حمل میکردند، در این بندر لنگر میانداختند. هلندیها در سال هزار و صد و ده هجری قمری (هزار و ششصد و نود و هشت میلادی) با کسب اجازه از دولت ایران، شهر تازهای با بافت و معماری ویژه، در وسط شهر بندرعباس بنا نمودند. (عمارت کلاهفرهنگی در همین ایام بنا شده است.) بافت و شکل ظاهری شهر جدید تا سال 1135 هجری قمری دوام یافت. در نیمه نخست قرن هفدهم، نمایندگان کمپانی هند شرقی سعی کردند بندرعباس را به پایگاه اصلی خود در خلیجفارس تبدیل کنند؛ به همین لحاظ، مرکز کمپانی هند شرقی در بندرعباس مستقر گردید. ناوهای نظامی کمپانی هند شرقی نیز در آبهای نزدیک بندرعباس پهلو گرفتند. این شرکت در سال هزار و هفتصد و پنجاه و نه به علت متشنج شدن اوضاع و بمباران تأسیسات تجاری انگلیسیها در بندرعباس، مرکز تجارت خود را از این بندر به بندر بصره منتقل نمود. این امر بیش از پیش، شرایط انحطاط بندرعباس را فراهم کرد. بعد از ظهور نادرشاه، بندر بوشهر مقر ناوگان ایران شد و بندرعباس و توابع آن طبق قرارداد، به سلطان مسقط به اجاره واگذار شد. درپی شورش سال 1868 میلادی در مسقط، این امتیاز لغو شد و شهر بندرعباس و توابع آن دوباره به تصرف کامل دولت ایران درآمد. پس از پیروزی نهضت مشروطیت و تصویب قانون ایالات و ولایات، بندرعباس و توابع آن جزء محدوده ایالت فارس قرار گرفت و سپس در محدوده اختیارات حاکم کرمان درآمد. در تقسیمات فعلی کشوری شهر بندرعباس مرکز استان هرمزگان است. این شهر یکی از مهمترین مراکز استراتژیکی و تجاری ایران در جوار خلیج فارس و دریای عمان است. بارانداز شهید رجایی، اسکله عظیمی است که بخش وسیعی از مبادله کالاهای تجاری بین ایران و دیگر کشورها از طریق آن صورت میگیرد. بندرعباس از طریق راههای دریایی، راهآهن، جادههای ترانزیتی درجه یک و از طریق هوا به کلیه مناطق داخلی و دیگر کشورهای جهان مرتبط است.
عکس های از بندر عباس در فروردین95
مراکز تاریخی و باستانی
عمارت کلاه فرنگی
بنای این عمارت به دوران صفویه تعلق دارد و سابقاً اداره گمرک بندر عباس در آن قرار داشت. این عمارت در مجاورت اسکله قدیمی بندر عباس در بلوار طالقانی قرار دارد از آنجا که این عمارت از معماری اروپایی آن دوره تأثیر گرفته، مثل تعداد زیادی از عمارات دوره قاجاریه به عمارت کلاهفرنگی معروف شده است.
قلعه خمیر
این قلعه در نزدیکی بندر خمیر قرار دارد از این قلعه امروزه به جز بقایای دو سر در شمالی و جنوبی و برج شرقی نیمه ویران آن اثری بر جای نمانده است سر در شمالی قلعه که اکنون در کنار کوچه تنگی متصل به شهر خمیر جای دارد، به صورت شکوهمندی از سنگ و گچ و به سبک قلعههای اروپایی ساخته شده است در چهار گوشه قلعه چهار برج مدور بنا شده و بین هر دو برج یک برج کوتاه نیز ساخته شده است در جنوب غربی قلعه، عمارت دوطبقهای وجود دارد در وسط قلعه آبانباری ساخته شده که باقی مانده است.
قلعه لافت
در انتهای تپه ای که روستای لافت در کنار آن قرار دارد، قلعه مخروبهای وجود دارد که اهالی محل به آن قلعه نادری میگویند. این قلعه، نقشه مربع شکل دارد و آثار چهار برج در آن دیده میشود. در ورودی قلعه رو به جنوب باز میشده است. این قلعه در جنوب روستای لافت قرار دارد .
قلعه هرمز
قلعه هرمز در ضلع شمالی جزیره هرمز و در ساحل دریا قرار دارد، قلعه هرمز مهمترین قلعه باقی مانده از روزگار تسلط پرتغالیها بر سواحل و جزایر خلیجفارس است. این قلعه به فرمان «آلفونسو آلبوکرک» دریانورد پرتغالی در سال هزار و پانصد و هفت میلادی، در محلی موسوم به «مورنا» احداث شد. قلعه به شکل چند ضلعی نامنظم است. ساختمان آن بسیار محکم است و دیوارهایی به قطر سه و نیم متر با چند برج به ارتفاع دوازده متر دارد. تأسیسات قلعه شامل انبارهای تسلیحات، آبانبار و اتاقهایی با سقف هلالی است. در زمان شاه عباس که به استعمار پرتغالیها در ایران خاتمه داده شد، این قلعه به دست یکی از سرداران بنام شاه عباس به نام امام قلی خان بدست ایرانی ها آزاد گردید.
محله باستانی سورو
محله سورو، در غرب شهر بندرعباس قرار دارد. از این محله سکههای متعدد مربوط به دوران مختلف، بویژه دوران ساسانی، صفوی و قاجار به دست آمده است که اکنون در موزه بندر عباس نگهداری میشود. از سکههای مکشوفه چنین برمیآید که ملوک هرمز صاحب ضرابخانه بودهاند و به غیر ازمسکوکات مس و نقره، مسکوکات طلا هم ضرب میکردهاند. در سال 1925، تعداد شصت و چهار سکه طلا ضرب ملوک هرمز و جرون در قریه گودو کشف شده است.
حمام گلهداری
تنها حمام تاریخی در بندرعباس، حمام گلهداری است که در محله اوزیها قرار دارد. این بنا که احتمالاً به دوره صفوی مربوط است، در دوره قاجار به وسیله حاج شیخ احمد گلهداری به مسجد گلهداری وقف شده است. بنای حمام به شکل مستطیل و سقف آن شامل چند گنبد کوچک و بزرگ است .
پل لاتیدان
پس ازاخراج پرتغالیها از ایران رفته رفته از اهمیت بندری جزیره هرمز کاسته شد و بندرعباس جای آن را گرفت و مهمترین بندر ارتباطی ایران گردید. پل لاتیدان در مسیر کاروان روی لار- بندرعباس، در جهت گسترش امور بازرگانی احداث شد. این پل در پنجاه کیلومتری غرب بندر عباس بر روی رودخانه کل (کول) ایجاد شده و یادگار دوره صفوی است. برخلاف پلهای دیگر دوره صفوی که آجری هستند، این پل از سنگ بدون شکل ساخته شده و از طویلترین پلهای ایران است. این پل دارای صد دهانه بوده است که در حال حاضر سی و سه دهانه آن مشهود است که در میان آنها چشمه تاقهایی در دو طبقه تعبیه شدهاند. بنای این پل از عالیترین طرحهای پلسازی در ایران قدیم به حساب می آید.
معبد هندوها
ساختمان این معبد، در سال هزار و سیصد و ده هجری قمری، در زمان حکومت محمد حسنخان سعدالملک احداث شده است. اساس ساختمان این معبد عبارت است از یک اتاق چهارگوش میانی که بر روی آن گنبدی قرار گرفته است. سبک معماری این گنبد را مقرنسهای پیرامونی آن نه تنها از دیگر گنبدهای موجود در سواحل خیلجفارس، بلکه از گنبد های سراسر ایران متفاوت میسازد. طرح این بنا کاملاً از معماری معابد هندی متإثر است. این معبد از جمله نشانههای معدود تاریخی بندرعباس است که توجه هر تازه واردی را به خود جلب میکند و امروزه در کنار یکی از خیابانهای اصلی شهر قرار گرفته است.
مسجد دژکان
این مسجد در نزدیکی بندر خمیر، در روستای دژکان واقع شده است و تاریخ بنای آن دانسته نیست. در ساختمان این مسجد، از سبک معماری و شبستان مسجد علی بندر لنگه تقلید شده است. شبستان و ستونهای آن از جهت به کار بردن قطعات سنگتراشی شده نقوش گل و بوته قابل ملاحظه است. پوشش تزئینی تاق و سردرها و زینتکاری رواقها با قطعات سنگتراشیده شده آهکی فوقالعاده جالب و ظریف صورت گرفته است. نقوش این رواقها، از سبک نقش و نگار هندی تأثیر گرفته است.
مسجد منبر کهنه
این مسجد درغرب شهر بندرعباس واقع شده است. در بیرون محوطه مسجد از طرف شرق، مقبرهای وجود دارد که برلوح آن نام صاحب مقبره که ازعلمای معروف آن دوره و امام جماعت بوده، حک شده است. لوح دیگری در عمارت مسجدوجودداردکه خوانا نیست وفروریخته است ولی نامهای ائمه اطهار(ع) برآن نقر شده و در آخر آن چنین نگاشته شده است. «این مسجد عمارت حاجی باقر است و در ماه رمضان هزارو هشتادو سه هجری قمری به پایان رسید» بنابراین مشخص میشود مسجد مزبور در زمان صفویه بنا شده است و در آن زمان مورد استفاده قرار میگرفته است. در سال هزارو سیصد و سی و دو حاج شیخ احمد گلهداری- از تجار معروف- آن را مرمت کرده است.
جاذبه های طبیعی
کوه فارغان هماک
کوه فارغان هماک در 78 کیلومتری شمال شهرستان بندرعباس قرار گرفته است و از نظر ارتفاع نیز ارتفاعی برابر با سه هزار و دویست و شصت و هفت متر را دارا می باشد و همچنین دارای وسعتی معادل 1100 کیلومتر مربع می باشد.
کوه گنو
این کوه که به کوه گنو مشهور شده است با 2347 متر ارتفاع در بیست و نه کیلومتری شمال غربی بندر عباس بین دهستان های فین سیاهو و ایسین واقع شده است این کوه در مقایسه با آب و هوای گرم بندرعباس آب و هوای نسبتا معتدل تری دارد و به همین مناسبت نیز دارای اهمیت زیست محیطی و تفریگاهی بسیار عالی می باشد .
رودخانه کل(شور)
آغاز این رود با نام رود شور، از کوههای شمالی بخش سعادت آباد سرچشمه میگیرد و به سمت جنوب جریان مییابد. سپس با دریافت آب شاخههای دیگر، در حدود هفتاد کیلومتری غرب بندرعباس با نام رودخانه کل به خلیج فارس میریزد. شاخههای این رودخانه عبارتاند از: رود شور، رود کریمآباد، رود رسول، کشکرود، عکس رستم و رودبان. این رود به واسطه عبور از تشکیلات نمکی دوره میوسن شور و غیرقابل استفاده است؛ به طوری که در طول مسیر چندصد کیلومتری آن، آبادی و روستایی بوجود نیامده است.
رودخانه شمیل یا حسن لنگی
این رودخانه با نام چیل و شقرود از کوههای شمال شرقی بندرعباس سرچشمه میگیرد و در مسیر خود روستای شمیل را آبیاری کرده و از شمال به جنوب جریان مییابد. این رودخانه پس ازآبیاری دشتهای سرراه خود از نزدیکی روستای حسن لنگی میگذرد و در حدود شصت کیلومتری شرق بندرعباس، با نام حسن لنگی وارد خلیج فارس میشود آب این رودخانه نسبت به سایررودها ازکیفیت خوبی برای کشاورزی و آبیاری برخوردار است. در نزدیکی روستای حسن لنگی زمینههای مناسبی جهت استفاده اززیباییهای طبیعی برای علاقهمندان به طبیعت فراهم شده است سیمای طبیعی روستای حسن لنگی با معماری ویژه نواحی گرمسیری، همراه با مناظر گیاهان حارهای، زیبایی بس خیره کنندهای در اطراف رود ایجاد کرده است.
آب گرم گنو
چشمه آب معدنی گنو در فاصله 34 کیلومتری شمال شرقی بندرعباس، در کنار راهبندرعباس- سیرجان واقع شده است. یک راه آسفالته فرعی به این چشمه منتهی میشود. این چشمه در درهای قرار دارد که کوه گنو و ارتفاعات سخت آهکی، از شمال و جنوب، آن را در بر گرفتهاند. از آب این چشمه، جهت آبیاری نخلستان و استحمام استفاده میشود. آب چشمه گنو از دسته آبهای گودگردی خیلی گرم (کلروره سولفاته کلسیک گوگردی) میباشد. این چشمه دو استخر زنانه و مردان نسبتاً بزرگ و تمیز دارد که به تأسسیساتی مانند چندین رواق کوچک برای استراحت و اقامت مسافران، محل فروش نوشیدنی و غیره تجهیز شده است. محوطه اطراف چشمه پر از درختان نخل بسیار زیبا و سرسبز است. پساب این چشمه پس از خارج شدن از استخرها، مانند رودخانه کوچکی پس از طی چند کیلومتر با آب نسبتاً زیادی بهصورت آبشار کوچک و جالبی به پایین سرازیر میشود. چشمانداز چشمه، آبشار و کوه گنو بسیار زیبا است.
چشمه آب گرم لشتان (خمیر)
این چشمه در هفت کیلومتری شرق شهر بندرخمیر قرار دارد. آب چشمه از شکاف سنگهای مارین از زمین خارج میشود. در اطراف چشمه، دو استخر به ابعاد ده در سه و نیم متر و شش در پنج متر با عمق یک و نیم متر است که در امتداد یکدیگر ساخته شدهاند. آب از استخر اول وارد استخر دوم میشود. در این محدوده دوازده اتاقک جهت استراحت و اقامت مسافران ساخته شده است و به طور رایگان در اختیار مراجعین قرار میگیرد. طرز تشکیل این چشمه براساس فرضیه تکتونیک (ساخت زمینشناختی) صفحهای استوار است. آب چشمه لشتان (خمیر) در ردیف آبهایی با کاتیونها (یونهای منفی)و آنیونهای (یونهای مثبت) مختلف گرم است.
خورگو
این روستا در شصت کیلومتری شمال شرق بندر عباس، در یک منطقه پایکوهی واقع شده است و آب و هوای معتدل مطلوب دارد. وجود رودخانه، چشمه آبگرم، ارتفاعات، پوشش گیاهی مناسب و حیات وحش در آن، جلوههای طبیعی زیبا و جالبی به این منطقه بخشیده است. یک زیارتگاه، یک قدمگاه و یک مسجد قدیمی از جاذبههای زیارتی روستا است.
دژگان
این روستا، از توابع بخش مرکزی شهرستان بندر لنگه است و در یک منطقه کویری، در هفتاد و پنج کیلومتری شمال شرقی بندر لنگه واقع شده است. این روستا آب و هوای گرم و خشک دارد. وجود رودخانه، کوه، پوشش گیاهی نسبتاً مناسب و جانورانی از قبیل آهو، گوزن، قوچ، میش، گراز، قرقاول و کبک از عناصر زیست محیطی و جاذبههای طبیعی آن میباشند. در زمینه آثار تاریخی و مذهبی، این روستا دارای مسجدی قدیمی و زیارتگاهی به نام سید محمد علی گلبارانی است مسجد معروف به مسجد قریه از لحاظ شیوه ساخت، معماری داخلی و خارجی بنا، گنبد و گلدسته، گچبری و سنگتراشی قوسها و... در خور توجه ویژه است و با سبک معماری بنای مسجد علی بندر لنگه مطابقت دارد.
لافت
چهره طبیعی روستای لافت در میان درختان سرسبز گرمسیری و نخلستانهای بلند منظره دریایی خیرهکننده دریا و جنگل شناور حرا برای هر تازه واردی جذاب و قابل توجه است. سبک معماری خانههای روستا نیز بسیار جالب و دیدنی است بارزترین خصیصه معماری روستا بادگیرهای فراوان آن در اندازه های مختلف است. بناهای روستا خیلی نزدیک به هم ساخته شده و کوچههای آن نیز بسیار تنگ و باریک هستند. بادگیریهای کوچک و بزرگ خانههای روستایی که در میان باغها و نخلستانها قرار گرفتهاند. شکوه و زیبایی خاصی به این روستای ساحلی بخشیدهاند. این روستا، علاوه بر زیباییهای تحسین برانگیز طبیعی خود، آثار ارزشمند تاریخ را نیز در خود جای داده است.
منطقه حفاظتشده گنو
این منطقه حفاظت شده در بیست و نه کیلومتری شمال غربی شهرستان بندرعباس واقع شده است. این کوه در مقایسه با آب و هوای گرم بندرعباس دارای آب و هوای نسبتاً معتدل است و به همین مناسبت از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. پوشش گیاهی آن بسیار جالب و قابل توجه است؛ به طوری که اداره محیط زیست هرمزگان برای حفظ و حراست از آنها تمام پوشش گیاهی این منطقه را مورد حفاظت و کنترل خود درآورده است. تنوع پوشش گیاهی این کوه، از دامنه تا قله کوه، مشتمل بر انواع درختان گرمسیری، استپ بیابانی، استپ کوهپایهای و گونههای گیاهی نواحی سردسیر است. در دامنه کوه، ابتدا بوتههای پراکندهای رشد کردهاند که انواع خانواده گندمیان، گون و تکدرختهای مغیر(مغیلان) در میان آنها وجود دارد. بالاتر از دامنه، نوع گیاهان تغییر میکند؛ به طوری که در ارتفاع هزار و هشتصد متری، بادام وحشی گونه غالب را تشکیل میدهد؛ در حالی که دیگر گونههای یاد شده، در ارتفاع 2300 متری مشاهده میشوند. به علت کاهش دما، درختان سردسیری نظیر کاج، سرو، زیتون وحشی و شمشاد وحشی به صورت انبوه روییدهاند. انبوهی این درختان در استان هرمزگان تعجبآور است. درختان این ناحیه هراز گاهی در اثر صاعقه در وسعت زیادی آتش میگیرند. از گیاهان دیگر ارتفاعات گنو، انواع گیاهان دارویی است که مورد توجه محققان و پژوهشگران میباشند.
جزیره هرمز
جزیره هرمز مانند صدفی با چهل و یک و نه دهم کیلومتر مربع وسعت در فاصله ده میلی جنوب شرقی بندرعباس و در میان آبهای خلیجفارس قرار گرفته است. سطح جزیره هرمز را طبقات سازندهای رسوبی و آتشفشانی تشکیل داده است و طبقات نمکی نیز به صورت تپههایی، قسمت اعظم جزیره را پوشاندهاند و اکثراً از جنس نمک طعام می باشند. بلندترین نقطه آن یکصد و هشتاد و شش متر از سطح دریا ارتفاع دارد و بزرگترین قطر آن هشت کیلومتر است. به دلیل بارشهای اندک جوی و نمکی بودن خاک و شور بودن آب، هیچ نوع مرتع و گیاه در جزیره وجود ندارد.استخراج و صدور خاک سرخ جزیره هرمز یکی از مهمترین منابع درآمد اهالی است. نمک آبی و سنگ لاشه از دیگر معادن این جزیره است. شهر هرمز مرکز جزیره هرمز است. این جزیره فاقد آب شیرین است و بدین لحاظ آب آشامیدنی آن از بندرعباس تأمین میشود.
چاههای بندر لافت
در پشت قلعه لافت و در داخل گودال مجاور قلعه، به تعداد روزهای سال کبیسه، سیصد وششت وشش چاه کمعمق برای جمعآوری آب باران حفر شدهاند برخی از محققین معتقدند این چاهها مربوط به دوران هخامنشی و ساسانی است.
اسکله باستانی بندر لافت
در بندر لافت، آثار اسکلهای وجود دارد که به دوران مادها، هخامنشیان و ساسانیان مربوط است. طول این اسکله صد و سی متر و ضخامت اصلی کف آن هفت متر و دیوارهای روی اسکله سه متر میباشد که با سنگهای لبهدار ساخته شده است.
اماکن زیارتی و مذهبی
امامزاده خواجه خضر
در کنار جاده بندرعباس- سورو به سمت اسکله بندرعباس، در سمت راست جاده و به فاصله دویست و پنجاه متری، گنبد مخروبهای بر جای مانده است که به زیارتگاه خضر یا خواجه خضر معروف است و محل ادای نذورات مردم می باشد. از باقی مانده بنا و ترکیب ابتدایی آن، تقلید زیگورات ایلامیها و بابلیها و سبک گنبدسازی مضرس جنوب ایران به خوبی آشکار است. گنبد بر مکعبی که اضلاع جانبی مستطیل شکل دارد، بر روی چند ردیف پلکان مانند استوار شده بود که به منزله سکوی عمارتی بوده که اکنون از بین رفته است. سبک ساختمان این بقعه، به بقعه خضر در بندر کنگ و بقعه خضر جزیره هرمز بسیار شباهت دارد. به نظر میرسد که در اطراف این زیارتگاه، قبرستان قدیمی متروکهای وجود دارد که هماکنون در اعماق ماسههای دریایی مدفون گشته است.خضر و الیاس که زیارتگاههای بسیاری در جنوب ایران دارند، هر دو در افسانههای ایران مشهورند. خضر زنده جاوید و موکل دریاهاست. از این رو، هرگاه صید کم شود و یا خطری در دریا پیشبینی شود، ماهیگران در بقاع خضر و الیاس نذر و قربانی میکنند.
امامزاده شاه محمد تقی
این زیارتگاه به دوران بعد از اسلام تعلق دارد. مکان آن در کنار جاده بندرعباس- سورو قرار دارد و هم اکنون در محوطه پارک هتل هما واقع شده است. تاریخ بنای آن مشخص نیست و مورد توجه مردم محلی است.
منبع : وب سایت فرهنگسرا
www.farhangsara.com
افراد مشهور بندرعباس ,