پاریس کوچک ایران
مسجد سلیمان شهر اولین هاست. شهری که در دهه های گذشته به پاریس کوچک معروف بود و ورود اولین های زیادی را به چشم دیده بود؛ اولین زمین گلف، اولین زمین فوتبال، اولین چاه گاز، اولین چاه نفت، اولین فرودگاه، اولین خط آهن، اولین بیمارستان... شهری که وقتی اولین چاه نفت ایران در سال 1287 خورشیدی در آنجا حفر شد، تحول عظیمی در اقتصاد خاورمیانه پدید آمد و با ورود کارشناسان نفتی از انگلیس، مسجدسلیمان کم کم به یک شهرک شرکتی تبدیل شد که پیشرفته ترین امکانات اروپایی را در خود داشت. اما با بی مهری های دوران پهلوی دوم و آسیب های دوران جنگ کم کم از موضع قدرت خود فاصله گرفت تا این روزها کنج کوچکی در خاک خوزستان باشد که آرام و بی سر و صدا زندگی نیمه جانش را ادامه می دهد.
قدیمی های شهر می گویند که سالها قبل، حضرت سلیمان برای گسترش آیین موسی آتشکده سر مسجد را بنا کرد اما زمانی که اعراب وارد ایران شدند، تصمیم گرفتند این آتشکده را خراب کنند که با مقاومت مردم به جایی نرسید
شهر هزار نام
اگر نقشه های تاریخی را جستجو کنید، به جای نام مسجد سلیمان، نام پارسوماش را می بینید. نامی که به واسطه پارسیانی که از غرب ایران به مسجد سلیمان آمده بودند، روی این منطقه گذاشته شد تا اینکه در دوران قرون وسطی نام تلغر که سرزمینی در کنار رودخانه کارون بود، جایگزین آن شد. در سال های بعد هم این شهر به جهانگیری، نفتون و سپس به مسجد سلیمان تغییر نام پیدا کرد. در حقیقت بعد از بازدید رضا خان پهلوی در سال 1303 خورشیدی از آتشکده سر مسجد بود که نام این شهر از نفتون به مسجد سلیمان تغییر پیدا کرد. اهالی منطقه و قدیمی های شهر می گویند که سال ها قبل، حضرت سلیمان برای گسترش آیین موسی، آتشکده سر مسجد را بنا کرد اما زمانی که اعراب وارد ایران شدند، تصمیم گرفتند این آتشکده را خراب کنند که با مقاومت مردم این اقدام به جایی نرسید. حالا بعد از قرن ها، آتشکده یکی از قدیمی ترین بناهای مسجد سلیمان است که مهم ترین شناسه تاریخی این شهر به شمار می رود. با این حال، باستان شناسان معتقدند مسجد سلیمان و توابع آن احتمالا بیش از دو هزار اثر تاریخی دارد که از این تعداد تنها 400 اثر شناسایی شده است.
آتشکده سر مسجد
پروفسور گیرشمن آتشکده سر مسجدرا متعلق به دوره پارسیان می داند و آن را کهن تر از قلعه های پارسارگاد و تخت جمشید معرفی می کند. قلعه ای که اگر تاریخ را ورق بزنید، اولین خشت آن را در قرن 8 قبل از میلاد خواهید دید که در منطقه ای که امروز محله سرمسجد نام دارد، بر زمین گذاشته شده است. اگر سری به این بنا بزنید می بینید که از سه سو صفه را دور زده و از جهت مغرب به کوه تکیه داده است. آتشگاه این مجموعه در دامنه شمالی و آتشکده آن در قسمت ضلع جنوب غربی آن قرار دارد و چندین پله کان می باشد در اطراف آن دیده می شود که مهمترین آنها پله کان ورودی شرقی است آن هم 24 متر طول! جالب ترین ویژگی این آتشکده آن است که در ساخت آن تنها از سنگ استفاده شده و هیچ ملات دیگری در بین این سنگ ها وجود ندارد.
وقتی اولین چاه نفت ایران در سال 1287 در مسجدسلیمان حفر شد، تحول عظیمی در اقتصاد خاورمیانه پدید آمد و با ورود کارشناسان نفتی از انگلیس، مسجدسلیمان کم کم به یک شهرک شرکتی تبدیل شد که پیشرفته ترین امکانات اروپایی را در خود داشت
برد نشانده
برد در زبان بختیاری به معنی سنگ است و برد نشانده اشاره به سنگی دارد که به شکل ستون در زمین فرو رفته است. ارتفاع معبد بردنشانده مسجدسلیمان 3.5 متر و قطر آن 50 سانتی متر است و باستان شناسان آن را قدیمی ترین عبادتگاه روباز ایرانی می دانند که کنده کاری های آن روزگار هخامنشی را به یاد می آورد.
این بنا را باید در مسیر مسجد سلیمان به اندیکا ببینید. یعنی درست در 16 کیلومتری مسجدسلیمان، بر سر راه سد مسجد سلیمان و سد شهید عباسپور.
خرابه ای پر از طلا
تپه باستانی کلگه‌زرین با بقایایی که از دیواره‌های قدیمی ساخته شده از سنگ، ملات و گچ دارد، یکی از آثار باستانی مسجد سلیمان است که تا به حال کاوش زیادی روی آن انجام نگرفته است. بررسی های باستان شناسی قبلی نشان می داد که طول دیوار 250متر و عرض آن 150 متر است و نقوش روی این دیوار، حکایت از یک ایدئولوژی مذهبی دارد. در این نقوش گاوی دیده می شود که عقابی آن را به طرف مذبح یا قربانگاه هدایت می‌کند و در کنار مذبح فردی به همراه کودکی قرار دارد. گفته می‌شود که "کلگه" در اصل به معنای خرابه بوده و نام "زرین" را به این دلیل به آن افزوده‌اند که کودکان در گذشته هنگام بازی روی این تپه سکه‌هایی را پیدا می‌کرده‌اند. این تپه باستانی در وسط شهر قرار گرفته اما با حضور ? ساختمان در حریم آن، کمتر مجال خودنمایی دارد.
گروه گردشگری تبیان
گردآوری ایران شناسی برگزیده ها
,