یک تهران است و یک دربند - مسیر اسلامشهر تا دربند
«گاو پیشانی سپید» که میگویند همین دربند است با همه مخلفاتش. دربند از معروفترین کوهستانهای تهران و چهبسا ایران است که از کوهپایه گرفته تا قلهاش، هریک برای خود جاذبههایی دارد و هر کدام طرفدارانی از دور و نزدیک ردیف کردهاند. این مشتاقان در طول هفته یا پایان آن به هوای آنچه دلخواهشان است راه این نقطه خوش آب و هوا و توریستی شهر ما را در پیش میگیرند و دمی در هوای پاک و دور از آلو دگی تفریح میکنند، خوش میگذرانند و کمی کوهپیمایی میکنند.
با شنیدن نام دربند اولین تصویری که در ذهن بیشتر تهرانیها شکل میگیرد کوهستانی است پر از فراز و نشیب با رستورانها و کافههایی که از صبح علیالطلوع تا پاسی از شب، کارگران شاغل در آنها دیزی بار میگذارند، کباب سیخ میکشند و قلیان چاق میکنند و هریک برای خود هیاهویی دارند که حاصل رفتوآمد گردشگران یا کوهنوردانی است که دربند را برای هواخوری و ورزش انتخاب میکنند. سفرمان را از کوهپایههای این منطقه خوش آب و هوا و مشهور در شمال تهران آغاز میکنیم و همراه با یکدیگر در سفری روی کاغذ و کوتاه تا قله بالا میرویم تا ببینیم کجای این گزارش هوس رفتن به اینجا یعنی دربند را به سرتان میاندازد و برای یک تفریح کوتاهمدت از همین حالا برنامهریزی و شال و کلاه میکنید.
مسیر اسلامشهر تا دربند
آشناترین و مشهورترین عنصری که از دیرباز تاکنون استوار در میدان سربند ایستاده که همه انتخاب مسیرها و دنگ و فنگها از آنجا آغاز میشود، مجسمه موسوم به «کوهنورد» است که در قامت یک کوهنورد خوشتیپ و حرفهای با زبان بیزبانی به گردشگران خوشامد میگوید. پرواضح است که این تندیس به فراخور موقعیت جغرافیایی منطقه در اینجا نصب شده و منظور سازندگان و نصبکنندگان این نبوده که هر کس پایش به این گوشه از شهر باز شد، مجبور است در کسوت کوهنورد تا قله بالا برود.
دربند کجاست
امکانات تفریح سالم در همین کوهپایه هم مهیاست. یکی از مهمترین و جذابترین گزینههای تفریحی که در همان میدان سربند و سمت چپ مجسمه کوهنورد به گردشگران چشمک میزند و آنها را وسوسه میکند تلهسیژ است که البته فقط در پایان هفته و روزهای تعطیل فعالیت میکند و گردشگران را روی صندلیهای پرنده تا روستای «پسقلعه» میرساند؛ روستایی که با معماری سنتی، کلبههای چوبی و کاهگلی و محصولات لبنی فرد اعلا یک پای جاذبه گردشگری محسوب میشود.
به هر حال چه سوار بر تلهسیژ به روستای پسقلعه برسید چه از کنار مجسمه، پلههای متعددی را که بالا رفتن از آنها واقعا همت میخواهد و بعید نیست صدای زانوهای آدم را در بیاورند، بگیرید و بالا بروید و به این روستا برسید، کافی است 5 دقیقه دیگر هم به خودتان زحمت بدهید و پیادهروی کنید تا به یکی از باصفاترین بناهای مذهبی در یکی از مرتفعترین نقاط پایتخت برسید. بقعه «امامزاده ابراهیم» گرچه رنگ و جلای آنچنانی ندارد و مساحتش چشمگیر نیست، اما صفایی دارد که دل کندن از آن را برای زائران و گردشگران به یک چالش تبدیل میکند. در حیاط امامزاده تعدادی سنگ قبر وجود دارد که بیشترشان متعلق به متوفیان روستای پسقلعه است.
یک حوض مستطیل شکل در ابعاد حدود یک در 2 متر هم با ماهیهای قرمز رنگ، حیاط امامزاده را آنچنان دلپذیر کرده که دیدن و دمی کنار آن نشستن به آن همه راهپیمایی میارزد.
داستان سکههایی هم که کف این حوض، تهنشین و همسایه ماهیها شدهاند از این قرار است که گویی سالها پیش، عدهای از زائران که نذرشان روا شده و حاجت خود را گرفته بودند، سکههایی را برای ادای نذر داخل این حوض انداختهاند و این رسم تا امروز پابرجا مانده و به این نحو بخشی از هزینههای نگهداری بنای امامزاده تأمین میشود. ماهیهای سفره هفتسین، آنهایی که این امامزاده برایشان آشناست هم بعد از 13 فروردین مهمان حوض بنای امامزاده میشوند.
یک نکته هم یادتان باشد و آن این که ضلع شمالی بنای این امامزاده به یک راه کوهستانی باز میشود؛ برای رسیدن به قله از آن مسیر نروید.
در نقاطی از این مسیر کوهستانی که به سوی پناهگاه شیرپلا امتداد دارد، واحد کوهستان شهرداری منطقه یک و عدهای از کوهنوردان پلههایی ساختهاند یا کنارهها را طنابکشی کردهاند تا صعود آسانتر و کمخطرتر شود اما از ما بشنوید و جدی بگیرید که اگر قصد کوهنوردی در این مسیر در سرتان است، حتما برای صعود به قله در این فصل از تجهیزات کافی بهره بگیریدراهی نهچندان آسان
یادآوری این نکته ضروری است که در میان رشته کوههایی که شمال تهران را در آغوش گرفتهاند، رسیدن به قله دربند از همه دشوارتر است که علاوه بر همت عالی و حرفهای بودن در کوهنوردی، گاهی به تجهیزاتی از قبیل طناب، قلاب و... نیاز پیدا میکند و بدون تجهیزات بویژه در این فصل شاید شرایطی پیش بیاید که نشود قدم از قدم برداشت.
در نقاطی از این مسیر کوهستانی که به سوی پناهگاه شیرپلا امتداد دارد، واحد کوهستان شهرداری منطقه یک و عدهای از کوهنوردان پلههایی ساختهاند یا کنارهها را طنابکشی کردهاند تا صعود آسانتر و کمخطرتر شود، اما از ما بشنوید و جدی بگیرید که اگر قصد کوهنوردی در این مسیر در سرتان است، حتما برای صعود به قله در این فصل از تجهیزات کافی بهره بگیرید تا دستتان وسط راه در پوست گردو نماند و به قله نرسیده مجبور به بازگشت نشوید.
اگر هم فقط قصدتان گردشگری است و کمی پیادهروی در مسیر کوهستانی، کفش مناسب بپوشید چون قلوهسنگهایی که سنگفرش این راه را تشکیل دادهاند، لیز و ناهموار هستند و شوخی برنمیدارند! کفش نامناسب همان و لیز خوردن، زمین افتادن و احتمال زخمی شدن همان، اما این حرفها باعث نشود گردش در این فضای باصفا و محیط دلانگیز را از دست بدهید؛ مایهاش یک جفت کفش مناسب و یک دست لباس گرم در این فصل است.
اینجا پر است از قرهقروت، لایههای ضخیم لواشک، میوههای مختلف از انار گرفته تا سیب و زغال اخته و آلوچه های زرد و قرمز جلا داده شده که درخشندگیشان زیر نور چراغ زنبوری، دهان آب بینداز است و از یاد آدم میبرد که بارها و بارها تاکید شده بیشتر این خوراکیها مورد تأیید وزارت بهداشت نیستندفقط ببینید!
عده زیادی هستند که برای گردشگری یا کوهنوردی به این بخش از شهر میآیند، از میدان سربند مستقیم به سمت بالا میروند و جذابیتهای این مسیر را به تلهسیژسواری و تماشای زیباییهای روستای کهنسال پسقلعه ترجیح میدهند.
اینجا پر است از قرهقروت، لایههای ضخیم لواشک، میوههای مختلف از انار گرفته تا سیب و زغال اخته و آلوچه های زرد و قرمز جلا داده شده که درخشندگیشان زیر نور چراغ زنبوری، دهان آب بینداز است و از یاد آدم میبرد که بارها و بارها تاکید شده بیشتر این خوراکیها مورد تأیید وزارت بهداشت نیستند.
فصل لبو و آش رشته داغ است و لبوفروشی و آشفروشی هم سهمی در گرمتر کردن بازار گردشگری دربند و سربند را از آن خود کردهاند. خیلیها چشمشان را میمالند تا فصل سرما برسد و به دربند بیایند تا لبو را کنار رودخانه و در مسیر کوهستانی دربند نوبر کنند و خوش بگذرانند.
غیر از این خوراکیها که سرپا هم میشود از آنها چشید و لذت برد، رستورانها و کافههایی که در طول مسیر کوهنوردی فعالند، بوی انواع و اقسام غذاها را به فضای اطراف پراکنده میکنند. از تکههای دمبه بگیرید که روی ذغال منقلها جلز و ولز راه انداخته و دود میکنند تا جوجهکباب، دیزی و... . گردانندگان هر کدام از این رستورانها هم با چیدمان ویژه و ابتکارهایی که دور میزها به خرج دادهاند، عدهای از گردشگران یا کوهنوردان را برای دقایقی به خود جذب میکنند.
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از چمدان
گردآوری ایران شناسی برگزیده ها
,