خواص شاه میوه گلابی - شاه میوه ها چیست
اسم من ((گلابى )) است !
مرا شربت منجمد مى نامند.
نیرو بخش معده هستم و از انقلاب دستگاه گوارش ، جلوگیرى مى کنم .
من مفرح قلب و کبد هستم و اگر مى خواهید چهره یى بشاش داشته باشید، دوستم شوید....
من شاه میوه ، گلابى هستم . اسم اصلى من امرود است و به میوه ى پیوندى و شاداب من شاه امرود مى گویند، و چون معطر و پر آب مى باشم ، به گلابى معروف شده ام .
من انواع و اقسام کوچک - بزرگ - سبز - گلگون - مخروطى ته گرد دارم . یک نوع من ترش و میخوش و بقیه شیرین یا گس مى باشد. یک نوع جنگلى دارم که در کهکیلویه زیاد است و تخم زیاد دارد و میوه آن قابل استفاده نیست . فقط تخم آن را به نام انجوجک مى فروشند و براى این کار، میوه را زیر خاک مى کنند و پس از آن که پوسید تخم هاى آن را بیرون آورده ، پس از شستن خام یا بو داده مى فروشند. در گیلان یک نوع گرد من به نام ((خج )) معروف است که به علت سفتى قابل خوردن نیست ، ولى با آن بهترین مربا را مى توان تهیه کرد.
من در نقاط سردسیر بهتر از گرمسیر به عمل مى آیم ، و از قدیم در آذربایجان و همدان و خراسان مرا مى کاشتند و به امر شاه عباس کبیر مرا به اصفهان و شیراز بردند و اهالى این شهرهاى بزرگ مدتى مرا به نام عباسى مى خواندند. من داراى ویتامین هاى آ - ب - ث و فلزاتى مثل آهن - کلسیم پتاسیم - منگنز و کمى هم کوبالت هستم . مقدار ویتامین ها و املاح در پوست من دو برابر گوشت م مى باشد، عده اى گوشت پیوندى و شاداب مرا شربت منجمد و دانه هاى چربى که در آن مى باشد به عنوان ریگ گلابى نام گذارى کرده اند. این دانه هاى چوبى سلولز بوده و در معده و روده ها هضم نشده ، عینا دفع مى شوند و روده ها را جارو کرده ، فضولات را همراه خود مى برند و به همین علت است که میوه من اول در مزاج لینت مى دهد و آب آن زودتر از معده مى گذرد و بعد که نوبت ریگ هاى آن رسید مزاج را قبض مى کند. من نیروبخش معده ، تسکین دهنده ى عطش ، و انقلاب و دستگاه گوارش هستم ، و از همه میوه ها بهتر و زودتر رفع عطش و التهاب مى نمایم ، و روى همین اصل است که اروپائى ها مثلى دارند که مى گوید یک گلابى را باید براى روز تشنگى نگاه داشت . هیچگاه بعد از خوردن من آب ، مخصوصا آب سرد ننوشید. زیرا هضم مرا مشکل کرده و تولید نفخ مى نماید. من ترشح بزاق را زیاد مى کنم . و با این وسیله هضم غذا را آسان مى نمایم و به همین جهت به شما توصیه مى کنم که همیشه مرا همراه با غذا میل نمایید. قبل از غذا یا بعد از آن فرقى نمى کند، ولى نباید مرا در شکم خالى تنها تناول کنید. من براى مزاج هاى گرم مفیدم و براى پیران و صاحبان مزاج سرد، چندان مطلوب نیستم ، مگر آنکه کاملا رسیده و شاداب باشم ، ولى سالخوردگان مى توانند به راحتى از کمپوت و مرباى من استفاده نمایند. اصولا ما میوه هاى تر داراى این خاصیت مى باشیم که هر چه رسیده تر و شیرین تر شویم ، زودتر هضم شده ، و تولید نفخ و برودت نمى نماییم ، ولى اگر سفت و نارس باشیم ، تولید نفخ خواهیم کرد. مخصوصا اگر بعد از خوردن ما آب سرد بنوشند. شما مردم شهرنشین این روزها، ما میوه هاى آب دار را در سردخانه و یخچال جا داده اید، و ما را در حالى که حرارت بدنمان نزدیک صفر است ، وارد معده مى کنید که حرارت آن 37 درجه مى باشد و با این عمل با دست خود معده ى خود را خراب مى کنید و بعد از ما گله مى نمایید که چرا تولید نفخ و برودت مى نماییم !
کسانى که معده شان براى هضم من آماده نیست ، مى توانند از آب من استفاده نمایند، مشروط بر اینکه میوه ى مرا با پوست و مغز و هسته تحت فشار قرار دهند و از تمام اعضاى بدن من استفاده نمایند.
من مفرح قلب و کبد هستم ، و به همین جهت رنگ رخساره را باز مى کنم و گرفتگى هاى روحى غم و غصه را برطرف مى سازم . من با کمک ریگ هایى که همراه دارم ، معده و روده ها را دباغى و زهکشى مى کنم ، املاح پتاسیم و تانن که در میوه ى من است ، سموم بدن مخصوصا اسید اوریک را از بین مى برد و پزشکان مرا براى مبتلایان به امراض نقرس و روماتیسم زیاد توصیه مى کنند. من پادزهر سموم مخصوصا زهر قارچ هاى سمى میباشم ، و این خاصیت در میوه هاى غیر پیوندى و ((خج )) زیادتر است و چون مرا با قارچ سمى بپزند، زهر آن را خنثى خواهم کرد - هر وقت دچار مسمومیت شدید، به سراغ من بیایید، شما را یارى خواهم کرد.
قند من براى مبتلایان به مرض قند ضرر ندارد، بلکه مفید است . نوع میخوش من مقوى معده و کبد بوده اشتها را زیاد مى کند. مسکن التهاب و فشار خون است . صفرا و تشنگى را بهتر برطرف مى کند، قى و اسهال را تسکین مى دهد، ولى براى پیران خوب نیست ، مگر آنکه بعد از آن کمى عسل میل نمایند.
نوع گس من قابض تر بوده ، خوردن گرد خشک آن اسهال را بند مى آورد و مالیدن آن روى زخم جراحات آن را از بین مى برد و گوشت نو مى آورد.
دم کرده ى پنجاه گرم برگ درخت من مخلوط با پنجاه گرم برگ سیب ، سنگ کلیه و مثانه را خرد مى کند. دمکرده ى صد گرم برگ تازه و جوان من پیشاب را زیاد مى نماید، و کلیه و مثانه را شستشو داده و اسهال را درمان مى کند. صمغ درخت من کمى ملین است و به هضم غذا کمک مى کند. سابقا از سوخته چوب و برگ من یک نوع سرمه مى ساختند که جانشین توتیا بود، و براى جوش هاى پلک زیاد توصیه و تجویز مى شد.
انجوجک که تخم میوه ى جنگلى من است ، کرم معده را مى کشد، موافق سینه و حنجره و اعصاب م تشنج است ، پیشاب را باز مى نماید، و اگر آن را کوبیده و شیره ى آن را بگیرند، براى بند آمدن خون عادت ماهیانه بانوان که زیاد باشد مفید است .
زبان خوراکیها
غیاث الدین جزایری
,