دانش غذا دادن به کودکان - ترفندهای غذا دادن به کودک

دانش غذا دادن به کودکان

دانش غذا دادن به کودکان دوره سنی ۱ تا ۶ سالگی در کودکان مرحله رشد سریع و فراگیری مهارتها را شامل می شود. کودک در این مرحله صحبت کردن، دویدن و سایر فعالیتها را فرامی گیرد؛ در نهایت شخصیت اجتماعی او نیز در همین مرحله شکل می گیرد.

ترفندهای غذا دادن به کودک , نحوه ی غذادادن به کودک , غذادادن صحیح به شیرخوار

ترفندهای غذا دادن به کودک

 کودک یک ساله با کمک گرفتن از انگشتان خود غذا می خورد، درحالی که فنجان را تنها می تواند با کمک دیگران به دست بگیرد، ولی در سن دو سالگی به راحتی فنجان را با یک دست برمی دارد و از قاشق نیز به خوبی استفاده می کند. اما او به کار بردن انگشتانش را به طور کامل فراموش نکرده است و در شرایطی ترجیح می دهد برای نتیجه گیری سریع، از انگشتانش استفاده کند. در کودکان ۶ ساله، مهارتهای فیزیکی تکامل یافته تر است، به طوری که به راحتی می توانند از چاقو برای بریدن استفاده کنند. مراحل رشد کودک در این دوره سنی به گونه ای است که اشتها ی او کاهش می یابد و این مسئله در اغلب موارد موجب اضطراب و نگرانی والدین آنها می شود. درحالی که کودکان در این دوره رشد، بیشتر جذب محیط پیرامون خود شده و به دلیل کاهش اشتها که تا حدودی نیز طبیعی است، تمایلی به خوردن غذای کامل ندارند.
گاهی نیز مشاهده می شود که کودکان از خوردن غذایی که والدین به آنها می دهند، امتناع ورزیده و تنها یک نوع غذا را انتخاب کرده و می خورند. چنین واکنشی از جانب کودکان را می توان حاصل دلزدگی از غذاهای معمولی، یا عادت نکردن به این نوع غذاها دانست.
بسیاری از والدین در این دوره از این رفتار کودکان ناراحت بوده و نگران سلامت کودکان خود هستند،زیرا نمی دانند آیا کودکان آنها به حد کافی مواد غذایی لازم را برای بدن خود به دست می آورند یا نه. لذا سعی می کنند که الگوی غذایی مطلوب خود را به کودک بقبولانند و مانع از واکنش طبیعی کودک می شوند. بدیهی است که این کشمکش بین کودک و والدین نتیجه ای به بار نخواهد داشت، زیرا هیچ کودکی را نمی توان مجبور به خوردن غذایی کرد که میلی به آن نشان نمی دهد. آنچه که والدین از آن ناآگاهند، این است که چنین واکنش هایی از جانب کودکان ، از ویژگیهای مراحل رشد بوده و حالت موقتی دارد. متأسفانه در اغلب موارد، والدین واکنش علمی و آگاهانه به این رفتار کودک نشان نمی دهند و بدون درک شرایط رشدی وی، سعی می کنند با مشاوره دیگران، الگوهای غذایی جدیدی برای توصیه به کودک بیابند، به عبارتی، محدودیتهایی را برای میل غذایی کودک ایجاد می کنند. براساس یافته های پژوهشهای انجام شده، کنترل شدید و محدود کننده یا عدم توجه و مداخله در این حالات، هیچ کدام واکنش صحیحی نیستند. راه صحیح آن است که والدین و مربیان مراکز آموزشی، انواع متنوعی از غذاها را در اختیار کودک قرار داده و در صورت عدم تمایل کودک به خوردن نوع خاصی از آنها، سایر مواد غذایی موجود در همان گروه را جانشین کرده و عکس العمل کودک را ارزیابی کنند.
در پژوهشی که در این زمینه در سال ۹۱ در یکی از مهدکودکهای انگلیس انجام گرفت، مشخص گردید که کودکان پیش دبستانی، ترجیح می دهند که مواد غذایی آنها در طول روز، متنوع باشد. این درحالی است که میزان انرژی دریافتی در این حالت در مقایسه با قبل، تفاوت چندانی نداشته و تقریباً یکسان بوده است. آنچه اهمیت دارد، این است که برای کودکان در این گروه سنی، بهتر است وعده های غذایی متعددی را در طول روز با حجم کمتر توصیه کرد، زیرا ظرفیت معده آنها کم بوده و اشتها ی متنوعی دارند. کودکان در این دوره سنی حداقل ۴ الی ۶ بار غذا می خورند که «میان وعده ها» از اهمیت خاصی برخوردارند. البته لازم است که «میان وعده های» آنها به نحوی انتخاب شود که دارای ارزش غذایی مناسبی باشد نه مانند شیرینی ها، چیپس و یا نوشابه های گازدار که فاقد ارزش تغذیه ای هستند. همچنین میان وعده ها باید طوری انتخاب شوند که کمترین اثر نامطلوب را بر روی دندان ها داشته باشند. موادی نظیر شکلات های کاکائویی، شیرینی های مغزدار و... به راحتی در بین دندان ها باقیمانده و موجبات فساد آنها را فراهم می کند.
در واقع میان وعده باید به گونه ای انتخاب شود که ارزش غذایی بالایی داشته باشد تا نیازهای رشد و نمو کودک را تأمین کرده و از طرفی مورد دلخواه و مورد پسند اغلب کودکان نیز باشد. بنابراین یک میان وعده کامل حاوی موادی نظیر: میوه تازه، پنیر، ساقه سفت سبزی جات خام (نظیر ریواس و کرفس)، شیر، آبمیوه، کراکر تهیه شده از غلات کامل و ساندویچ کره بادام زمینی و... است. مطالعات بالینی جدید نشان داده است که کودکان تمایل زیادی به نوشیدن آبمیوه بخصوص آب سیب دارند.
تاکنون، بیشتر در مورد طعم غذا و تأثیر آن در پذیرش یا رد غذا توسط کودک صحبت کردیم اما سایر حواس نیز به نحوی در عدم پذیرش غذا از جانب کودک تأثیرگذار هستند. به عنوان مثال اکثر کودکان غذاهای خیلی داغ یا خیلی سرد را دوست ندارند و تمایل بیشتری برای خوردن غذاهای ولرم از خود نشان می دهند. بیشتر کودکان به بوی غذا نیز حساس هستند و بعضی غذاها را به علت بوی خاصی که دارند، نمی خورند.
از موارد دیگری که می توان به آن اشاره کرد این است که کودکان ترجیح می دهند غذاهای آنها در ظروف جداگانه بوده و در یک ظرف با هم مخلوط نشود و خوردن در ظروفی مثل ماهی تابه یا قابلمه کوچک را دوست ندارند. به عبارت واضح تر به شکل صحیح و مرتب غذا اهمیت می دهند، به عنوان مثال در بسیاری موارد مشاهده می شود که کودک از خوردن ساندویچی که به طور ناصحیحی برش خورده، یا کراکر شکسته شده امتناع کرده و به دنبال آن بهانه گیری های او شروع می شود. آنچه که مسلم است، این است که این رفتارها بسیار طبیعی است.
غالب کودکان ، غذاهای خوش طعم و لذیذ را دوست داشته و به راحتی قادرند غذاهای بد طعم (یا بدون طعم معین) و یا سبزی جات زیاد پخته شده را تشخیص دهند و از خوردن آنها سرباز زنند. علاوه بر موارد مذکور، انتخاب محل مناسب و معین برای غذا خوردن کودک نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. غذا دادن به کودک در شرایطی نامناسب و وضعیتی نامتعادل، موجب خستگی کودک شده و او از غذا خوردن امتناع می ورزد. به عنوان مثال در مواردی مشاهده شده است که کودک پشت میزی قرار گرفته است که ارتفاع بلندی داشته و قفسه سینه کودک به میز می رسد و پاهایش نیز وضعیت ثابتی نداشته و در هوا آویزان است. در این گونه موارد، استفاده از صندلی های غذا توصیه می شود. وسایل مورد استفاده برای غذا خوردن نظیر لیوان، بشقاب، کاسه نباید شکستنی بوده و از نظر وزنی نیز نباید به حدی سنگین باشد که برداشتن آن برای کودک دشوار باشد. استفاده از قاشق های دارای دسته کوتاه و ضخیم برای کودکان راحت تر است. باید توجه داشته باشیم که کودکان در مواقع خستگی تمایلی به خوردن غذا ندارند و این مسئله هنگام برنامه ریزی زمان بازی و تغذیه آنها بایستی مدنظر قرار گیرد. البته در صورتی که بعداز بازی، کودک استراحت کوتاهی داشته باشد و سریعاَ به او غذا داده نشود، با میل و رغبت زیادی غذای خود را می خورد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که فعالیت خارج از خانه کودک در فضای باز به نحو مؤثری باعث افزایش اشتها ی او می شود. البته در این حالت نیز اگر زمان وعده غذایی اصلی نزدیک است (نیم یا یک ساعت)، بهتر است غذایی به کودک داده نشود،زیرا اشتها ی او برای دریافت غذای اصلی کاهش می یابد.

سایت کامتونت
ویرایش و تلخیص:برگزیده ها


نحوه ی غذادادن به کودک , غذادادن صحیح به شیرخوار