دندان درد در دوران بارداری - کشیدن دندان در ماه اول بارداری
کشیدن دندان در ماه اول بارداری
فقط کافی است یک بار در عمرتان دندان درد کشیده باشید تا تایید کنید یکی از بدترین و عذابآورترین دردهایی است که میتوان تجربه کرد. خدا نکند پوسیدگی دندان از حد گذشته باشد که آن وقت درد از دندان و فک میگذرد و احساس میکنید کل سرتان درد میکند. حالا حسابش را بکنید اگر این درد در دوران بارداری سراغتان بیاید چه بساطی میشود. نه میتوانید مسکن و آرامبخش بخورید و نه میتوانید دندان پوسیده را بکشید تا از شرش راحت شوید.
واقعا در دوران بارداری با آن همه حساسیتی که هر مادری نسبت به جنین دلبندش دارد با درد دندان چه باید کرد؟ اصلا در این دوران چقدر احتمال مشکلات دندان ی وجود دارد؟ چه مراقبتهایی لازم است تا از این درد در امان باشید یا اگر سراغتان آمد با آن کنار بیایید؟ دکتر مریم ابراهیمی، دندانپزشک به این پرسشها پاسخ میدهد تا با روشهای اصولی از دندان هایتان مراقبت کنید و مجبور نشوید بعد از تولد نوزاد نصف دندان هایتان را بکشید!
دوراندیش باشید
معمولا پزشکان توصیه میکنند بارداری ناگهان و بیبرنامه نباشد و از چند ماه قبل برای آن برنامهریزی شود. از تغذیه صحیح و خوردن مکمل های غذایی گرفته تا درمان بیماریهای احتمالی. مراجعه به دندان پزشک هم باید در همین برنامهریزی قرار بگیرد. مهم نیست مشکل دندان ی دارید و احساس درد میکنید یا نه، همین که تصمیم به بارداری گرفتید باید سراغ دندانپزشک تان بروید تا همه دندان هایتان را معاینه کند و پوسیدگیها ترمیم شود. گاهی ممکن است یک پوسیدگی سطحی وجود داشته باشد و هیچ درد یا آزاری از آن احساس نکنید ولی همین مشکل کوچک در دوران بارداری میتواند به دردی غیرقابل تحمل تبدیل شود و امانتان را ببرد.
مشکلاتی که ناگزیر است
زمان بارداری بعضی از مشکلات خواه ناخواه برای دهان و دندان ها به وجود میآید که بخشی از آن به دلیل تغییرات هورمونی است. از آغاز دوران بارداری سطح بعضی هورمونها در بدن تغییر میکند و همین تغییرات هورمونی باعث پر خون ی در رگها میشود. لثههای پر خون یکی از مشکلاتی است که زنان در دوران بارداری با آن مواجه میشوند.
در این زمان لثهها حساس است و خیلی زود دچار خون ریزی میشود. البته پر خون ی لثه در دوران بارداری یک مشکل طبیعی است ولی التهاب لثه میتواند باعث حساسیت لثهها و دردناک شدن آنها شود و بنابراین خانمهای باردار با ملایمت مسواک بزنند یا از نخ کشیدن دندان ها امتناع کنند که عواقب آن باقی ماندن ذرات غذا لابهلای دندان ها و پوسیدگی تدریجی دندان ها در قسمتهای پایینی است. از سوی دیگر در دوران بارداری بخشی از مواد معدنی برای رشد جنین مصرف میشود و کمبود مواد معدنی برای مادر را در پی دارد. البته پر خون ی بدن هم به کاهش غلظت مواد معدنی کمک میکند. کمبود کلسیم ، فسفر و فلوراید میتواند روند پوسیدگی دندان ها را سرعت ببخشد و برای مادری که دندان های سالمی ندارد، دردسرساز شود.
بهداشت مضاعف لازم است
با توجه به شرایط خاص دوران بارداری که دندان ها بیش از قبل مستعد پوسیدگی هستند باید مادر مراقبت ویژه از دندان ها داشته باشد. مسواک زدن و نخ کشیدن دندان ها بعد از هر وعده غذایی اگرچه در هر شرایطی مهم است ولی در دوران بارداری اهمیت بیشتری پیدا میکند و باید با دقت بیشتری انجام شود. استفاده از دهانشویه هم برای زنان باردار ضروری است. البته محلولهای دهانشویهای که مخصوص دوران بارداری باشد وجود ندارد ولی دهانشویههای معمول که در شرایط عادی توصیه میشوند، برای این دوران هم مناسب است. فقط باید دقت شود دهانشویهای که انتخاب میشود غیرالکلی باشد.
توصیه به مادران باردار این است که بعد از هر مسواک زدن و به خصوص شبها قبل از خواب حتما از دهانشویه استفاده کنند. یکی دیگر از مشکلاتی که در دوران بارداری خانمها با آن درگیر میشوند بوی بد دهان است که آن هم غیرطبیعی نیست ولی با استفاده منظم از مسواک، نخ دندان و دهانشویه میتوان این مشکل را برطرف کرد. التهاب و پر خون ی لثهها گاهی تا دوران شیردهی هم ادامه دارد. این التهاب نیازی به درمان ندارد و خود به خود برطرف میشود ولی پوسیدگی دندان ها را سرعت میبخشد.
3 ماهههای خطرناک
3 ماه اول بارداری ، 3 ماه خطرناکی است و عملیات ترمیمی یا کشیدن دندان میتواند به جنین آسیب وارد کند. مواد بیحسی از یک سو و استرس دندان پزشکی از سوی دیگر سلامت جنین را به خطر میاندازد. معمولا نشستن روی یونیت دندان پزشکی و قرار گرفتن در آن شرایط به خودی خود اضطرابزاست و در دوران بارداری این اضطراب بیشتر خواهد بود. در 3 ماه اول استرس برای جنین خیلی مضر است و به همین دلیل دندان پزشک سعی میکند کاری روی دندان انجام ندهد.
3 ماه آخر هم 3 ماه خطرناکی محسوب میشود، چون اضطراب در این ماهها میتواند زایمان زودرس در پی داشته باشد. 3 ماه میانی بارداری جنین در رحم محکمتر شده و نسبت به ماههای دیگر کمخطرتر است ولی باز هم هر کاری باید با احتیاط انجام شود. البته طبیعی است که در طول دوران بارداری احتمال دندان درد شدید برای هر کسی میتواند وجود داشته باشد و اگر پیش بیاید قابل تحمل نیست. در چنین شرایطی بهترین راهحل مراجعه به دندانپزشک است.
معمولا در این مواقع اگر درد شدید باشد با مشورت دکتر متخصص زنان استامینوفن ساده تجویز میشود و روی دندان پانسمان قرار داده میشود تا درد آن آرام شود. به این ترتیب مادر میتواند تا پایان دوران بارداری با دندان پوسیده مدارا کند و بعد از زایمان درمان ترمیمی را آغاز کند. البته در بعضی مواقع که دندان درد شدید است و عصب دندان آسیب دیده درمانهای خاص و م حافظ هکارانهای انجام میشود و عصب را نیمه از بین میبرند تا درد آرام شود. اگر دندان پزشک مجبور به استفاده از مواد بیحسکننده باشد از موادی استفاده میشود که حاوی لیدوکائین ساده است و اپینفرین ندارد، چون اپینفرین با انقباضاتی که ایجاد میکند، مشکلساز خواهد شد.
مراقبت از دندان با سبزی جات
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. معمولا در دوران بارداری پزشک زنان توصیههای لازم را به مادر میکند تا کمبود مواد معدنی جبران و استحکام دندان ها حفظ شود. در این دوران بیشتر پزشکان با توجه به وضعیت مادر مصرف کلسیم و ویتامین C را توصیه میکنند و مادران نباید در مصرف این داروها سهلانگاری کنند، چون علاوه بر سلامت و رشد نوزاد سلامت دندان ها هم به این موضوع وابسته است.
در کنار مصرف قرص های ویتامین و مواد معدنی تغذیه مناسب هم اهمیت ویژهای دارد. زنان باردار باید مواد غذایی سرشار از کلسیم را بشناسند و در رژیم غذاییشان بگنجانند. کرفس، هویج و کلم –به خصوص کلم بروکلی - منابع خوبی برای کلسیم هستند. چغندر قرمز هم کلسیم قابل توجهی دارد و معمولا خوردن لبو توصیه میشود. در کل سبزی هایی که ساقه زیرزمینی دارند و ساقه آنها مصرف میشود مواد معدنی بیشتری از خاک جذب میکنند و منابع بهتری برای جبران کمبودهای دوران بارداری هستند.
خوددرمانی ممنوع
بعضیها فکر میکنند داروهای گیاهی هیچ ضرری ندارند. گرچه این داروها نسبت به داروهای شیمیایی کمعارضهتر هستند ولی نمیتوان مطمئن بود که هیچ ضرری نداشته باشند. مثلا گل میخک که برای تسکین درد دندان توصیه میشود به دلیل داشتن ماده شیمیایی اوژنول میتواند تحریککننده باشد. اسپریهای بیحسکننده خانگی هم معمولا الکل دارند و میتوانند برای مادر و جنین خطر ایجاد کنند. بهتر است زنان باردار سراغ این روشها نروند و در صورت بروز دندان درد به دندان پزشک مراجعه کنند.
مواردی پیش آمده که مادر چون فکر میکند در این شرایط دندان پزشک هیچ کاری نمیتواند برای او انجام دهد به درمانهای خانگی آسیبرسان رو میآورد و دندان ی که با یک پانسمان ساده میتوان تا پایان بارداری حفظش کرد و بعد به ترمیم آن پرداخت به حدی میرسد که دندان پزشک مجبور میشود پس از زایمان آن را بکشد. گاهی پر خون ی لثهها در دوران بارداری باعث میشود یک پوسیدگی سطحی با درد شدید بروز کند ولی دندان پزشک میداند با چه روشی درد را تسکین دهد تا دندان در شرایط مساعدی قرار بگیرد. توصیه میشود خانمهای باردار در صورت بروز دندان درد زمان را از دست ندهند و سریعتر به دندان پزشک مراجعه کنند تا قبل از عمیق شدن پوسیدگی بتوان کاری انجام داد.
گردآوری کودک آکا ایران
,