دختران به دنبال پرستیژ، پسران جویای درآمد - شغل زنانه پرستیژ
دختران به دنبال پرستیژ، پسران جویای درآمد
انتخاب رشته های دانشگاهی همیشه به عنوان دغدغه پایان ناپذیر کنکوری ها و خانواده هایشان مطرح بوده و مشکلاتی را به بار آورده است. دخالت در علایق افراد و تردید و دو دلی در انتخاب رشته از مهترین چالش های پیشروی داوطلبان مجاز به انتخاب رشته است...
در این میان همواره این سوال مطرح بوده که کدام رشته یا گرایش ها از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.
● کدام رشته بهتر است؟ پول ساز یا با پرستیژ
رشته های دانشگاهی در ایران بر حسب کاربرد و علاقه به دو دسته تقسیم می شوند. رشته های پول ساز و رشته های با پرستیژ. رشته های پول ساز آنهایی هستند که افراد پس از دریافت مدرک آن با حداقل تضمین کافی برای ورود به بازار کار و کسب درآمد روبرو می شوند.
اینگونه رشته ها در ایران به شدت مورد توجه هستند اما بر حسب برخی شرایط، در آنها هیچگونه تضمینی برای پول دار شدن نیست. به عنوان مثال رشته های مدیریت بازرگانی، حسابداری و علوم کامپیوتر در زمره رشته های تحصیلی پول ساز به حساب می آیند.
اما رشته های با پرستیژ آنهایی هستند که ممکن است بازار کار مناسبی نداشته باشند ولی از نظر عامه با کلاس محسوب شوند. ولی واقعیت آن است که در حال حاضر حتی کسب مدرک در این رشته ها نمی تواند تضمین فوری و بلافاصله برای پول پارو کردن به حساب آید.
مشکل ناراحت کننده اینجاست که در برخی رشته های دبیرستانی، امکان برگزیدن مجموعه ای از رشته های جذاب و مورد توجه وجود ندارد.
به عنوان مثال در رشته های تجربی و ریاضی، پزشکی و مهندسی از بیشترین اقبال برخوردار است. در گروه انسانی نیز رشته حقوق و علوم اجتماعی در کانون توجه داوطلبان قرار دارد اما تا چه میزان می توان به ترسیم نقشه های آرمانی دور و دراز از انتخاب رشته امیدوار بود.
● تصور دکتر یا مهندس شدن; افتخاری موروثی
بیشتر خانواده ها تصور می کنند که دکتر یا مهندس شدن فرزندان افتخار آفرینی برای خانواده بوده و موجب بالا رفتن شان و شخصیت آنها می شود. طی سال های اخیر این انگیزه به آرامی در حال رنگ باختن است و خانواده ها به کسب مدرک در هر رشته ای از سوی فرزندان بسنده کرده اند. امروزه کسب مدرک دانشگاهی صرفا ابزاری تسهیل کننده و نه چندان کلیدی برای ورود به بازار کار محسوب می شود. در دوران معاصر این تفکر که فارغ التحصیلی یعنی مشغول شدن به کار در حوزه تحصیلی مرتبط، به کلی بی اهمیت شده است.
اشباع جامعه از فارغ التحصیلان این امکان را به کلی سلب کرده که افراد پس از گرفتن مدرک بتوانند بلافاصله در شغلی آرام و بی دغدغه با درآمدی بالا مشغول به کار شوند.
از سال ۱۳۷۸ به بعد که علائم هشدار دهنده افزایش فارغالتحصیلان نمود یافت ناگهان تقاضا برای کار به حد بی سابقه ای بالا رفت. این روند به مرور تا سال ۸۳ به یک پدیده نگران کننده دومی نیز منجر شد که آن افزایش تعداد تحصیلکرده های دختر نسبت به پسر بود. اخیرا از این پدیده با عنوان بر هم خوردن تعادل فارغالتحصیلان نام برده شده است.
گرچه به هیچ وجه نمی توان افزایش دختران تحصیلکرده را یک خطر محسوب کرد اما نکته نگران کننده زمانی است که این دختران فشار به سیستم را برای مشغول شدن به کار در پیش می گیرند.
● فاکتورهای اساسی انتخاب رشته و شغل
نتایج یک بررسی نشان داد که میزان درآمد از کمترین اهمیت برای دختران تحصیلکرده آماده به کار برخوردار است. همین تحقیق نشان داده که دختران تحصیلکرده مدت زمان طولانی کارآموزی بدون حقوق یا با کمترین حقوق را به منتظر ماندن برای دست یابی به شغل مناسب ترجیح می دهند. همچنین از نظر بیشتر دختران تحصیلکرده، محیط کاری امن مهمترین فاکتور اساسی در یک کار محسوب می شود. اما از نظر پسران تحصیلکرده درآمد بیشتر نخستین اولویت ورود به بازار کار است. پسران همچنین انتظار دارند که پس از ورود به محیط کار قرار دارد کاری با آنها امضا» شود.
این افراد همچنین تمایل دارند که بر حسب تحصیلات شان مسئولیت های کم درد سر و با پرستیژ به آنها محول شود. به همین دلیل رشته های پول ساز بیشتر مورد توجه پسران قرار می گیرد. بر عکس رشته های با پرستیژ برای دختران تحصیلکرده در درجه نخست اهمیت قرار دارند. واقعیت آن است که جامعه ما اکنون اعتقاد درس خواندن برای رسیدن به شغل مناسب را از دست داده است. گرچه در پس زمینه ذهنی برخی خانواده ها و جوانان کماکان کور سوی امیدهای آرمانی وجود دارد اما واقع نگری ایجاب می کند که آینده بر حسب پیشداوری های غیر معقول پایهریزی نشود. تمایل پسرها به رشته های پول ساز و پر پرستیژ را نمی توان مطلق فرض کرد. تجربه نشان داده که بیشتر پسرها پس از قبولی در رشته ای که مورد علاقه آنها نیست، با امید و اکراه به ثبت نام و تحصیل مبادرت می کنند و تعداد اندکی از آنها در میانه راه انصراف می دهند.
اما این نگرش در دختران تا حدی متفاوت است. دخترها به خاطر فرصتی که در اختیار دارند در صورتی که برای ازدواج تحت فشار خانواده قرار نگیرند، به شدت اهل ریسک و انصراف از ثبت نام در رشته هایی که مورد علاقه شان نیست، می باشند.از این رو تفاوت نگرش دخترها و پسرها در نوع انتخاب رشته دانشگاهی بسیار حائز اهمیت است.
منبع: روزنامه ابتکار
ویرایش وتلخیص:برگزیده ها
,