آداب خواستگاری و ازدواج

آداب خواستگاری 


مراسم خواستگاری,پایداری ازدواج

 

اگر مراسم خواستگاری انجام شود، علاوه بر اینكه سنتی پسندیده رعایت شده است، به شناخت بهتری ازطرف مقابل دست می یابیم. یكی ازدلایلی كه ازدواج جوانان را ناپایدارمی كند، انتخاب همسربه صورت فردی است. معمولاً هنگامی كه ازدواج ها با حضور و موافقت خانواده ها صورت می گیرند، ازپایداری بیشتری برخوردار می شوند.

از دیگر عوامل مۆثر بر پایداری این ازدواج ها، وجود امكان بیشتر برای شناخت است. آنچه جوان را از بزرگسال متمایز می كند، میزان تجارب بیشتر فرد بزرگ سال است وگرنه ساختارهای ذهنی در هر دو مورد مشابه است. پس ما وقتی به تنهایی ازكسی تقاضای ازدواج می كنیم، فرصت استفاده ازتجارب ارزنده دیگران را ازدست می دهیم و به شناختی محدود از فرد دل خوش می كنیم.

 

فواید شناخت در خواستگاری جمعی

در شناخت جمعی چون افراد زیادی در شناسایی نقش دارند، شناخت دقیق‌تر انجام می‌شود. در این نوع شناخت، فرد از جوانب گوناگون مورد سنجش قرار می‌گیرد و هرکس از زاویه خاصی به وی می‌نگرد. بنابراین، علاوه بر بررسی کلّیت وجود فرد، به جنبه‌های ویژه او نیز توجه می‌شود كه درنتیجه انتخاب بهتری صورت می‌گیرد؛ زیرا هدف همه حاضران شناخت طرف مقابل است. در انتخاب جمعی، زمانی که افراد مجرب پس از ارزیابی خود فرد مقابل را تأیید می‌کنند، امید به استحکام زندگی زوجین بیشتر می‌شود تا هنگامی که فقط یک فرد به انتخاب فردی دیگر می‌پردازد.

 

شناخت جمعی، اطمینان خاصی را برای فرد به ارمغان می‌آورد. وقتی که چند نفر بر خوب‌ بودن فردی صحّه می‌گذارند، دختر یا پسر با اتکا به شناختی که از ناحیه دیگران به‌دست می‌آورند، از آرامش روانی بیشتری برخوردار می‌شوند؛ به‌ این‌ ترتیب هر یك از آنها به ‌هنگام گزینش همسر، قوت قلب بیشتری دارند. این در حالی‌ است كه در انتخاب فردی، که توسط خود دختر یا پسر صورت می‌گیرد، مدام نگران هستند که مبادا طرف مقابل از شایستگی‌های لازم برخوردار نباشد؛ زیرا در این صورت آنها خود را به‌دلیل انتخاب نامناسب، مستحق سرزنش و شماتت می‌بینند و آرامش روانی خویش را از دست می‌دهند.

 

از دیگر فواید شناخت جمعی، کاهش تردید در انتخاب است. تجربه نشان می‌دهد هنگامی كه شخص به‌ تنهایی مبادرت به انتخاب همسر می‌کند، سخت دچار تردید در گزینش همسر می‌شود، زیرا نگران است که مبادا به ‌میزان کافی از شناخت نرسیده باشد. اما وقتی که در کنار شناخت خود، شناخت دیگران را نیز ملاک قرار ‌دهید از تردیدها کاسته و باعث می‌شود زودتر به انتخاب صحیح برسید. شناخت جمعی، مانع تأخیر بی‌مورد در ازدواج ‌می‌شود و از درگیری‌های شخص با خودش می‌کاهد و او را کمتر دچار کشش‌های درونی می‌کند.

 

مشورت با دیگران نیز موهبت دیگری است که دختر یا پسر جوان به‌ هنگام همسر گزینی می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. افلاطون می‌گوید: وقتی آدمی بر سر دوراهی قرار می‌گیرد، در صورتی‌ که همراهانی دارد باید با آنها مشورت کند و تا معلوم نشده است که هر راه به کجا می‌رسد، نباید گامی پیش بنهد. پس عقل که ابزار شناسایی است از طریق وقوف بر یافته‌های دیگران به انتخابی بهتر دست می‌یابد؛ چراكه با مدد عقل دیگران، توانی مضاعف می‌یابد.

 

حسن دیگری که خواستگاری جمعی دارد این است که دختر احساس احترام بیشتری می‌کند و برداشت او این است که برای او احترام ویژه‌ای قائل شده‌اند؛ حال آنکه در انتخاب فردی چنین احساسی ندارد.

 

چرا خواستگاری پسر از دختر؟

در جامعه ما رسم بر این است كه خانواده پسر به خواستگاری دختر بروند. خواستگاری پسر از دختر، امری عرفی است كه از فطرت مرد و زن نشئت می گیرد؛ زیرا مرد خواهان است و زن خوانده؛ مرد طالب است و زن مطلوب؛ فطرت مرد طلب و نیاز است و فطرت زن جلوه وناز.

 

خواستگاری مرد به دلیل بالا بودن ارزش، حیثیت، لطافت و ظرافت زن است. گوهر را در موزه نگهداری می كنند و این خواستاران هستند كه برای دیدن آن موجود ارزشمند به سراغش می روند. بنابراین كاملاً خلاف فطرت، احترام و شخصیت زن است كه به دنبال مرد برود. برای مرد قابل تحمل است كه از خانمی خواستگاری كند و آن خانم بهانه بیاورد، نازكند، شرط بگذارد و نهایتاً جواب منفی بدهد. اما برای زن قابل تحمل نیست كه مردی را به همسری خود دعوت كند و احیاناً جواب رد بشنود و سراغ مرد دیگری برود؛ زیرا زن می خواهد الهه عشق، معشوق و مورد پرستش باشد و از قلب مرد سر در آورد تا بر سراسر وجود او حكومت كند.

 

تجربه ها نشان می دهد اكثر دخترانی كه از پسران خواستگاری كرده اند، پس ازازدواج با نارضایتی، اختلاف با خانواده همسر و شكست روبه رو شده اند. مطالب ذكرشده، واقعیت های اجتماع بشر است. به عقیده ویلیام جیمز، فیلسوف و روانشناس معروف آمریكایی، حیا وخودداری ظریفانه زن، غریزی نیست. بلكه دختران درطول تاریخ دریافته اند كه این مسئله اختصاص به جنس بشر ندارد. همواره این مأموریت به جنس نر داده شده است كه خود را دل باخته و نیازمند به جنس مخالف نشان بدهد. شاید بتوان گفت خواستگاری از جنس ماده درمیان انسان ها نه غریزی است و نه آموخته تاریخ، بلكه فطری است. به این معنا كه جذب و انجذاب میان آدمیان برخواسته ازعواطف عالی انسانی است و نه صرفاً تمایلات جسمی وجنسی.

 

اما متأسفانه امروزه نهضت فمینیسم و متعصبان به جنس زن، به بهانه برابرسازی حقوق زن و مرد این موجود ظریف و رۆیایی را كه بهشت می تواند زیر پای او باشد از عرش به فرش آورده و شخصیت انسانی و الهی او را لكه داركرده است.

  

نکاتی درمورد آداب خواستگاری

* طبق سخنان پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) و ائمه اطهار (علیهم السلام) بهترین روز برای خواستگاری، روز جمعه و در ساعات بعد از ظهر است. همچنین بهتر است زمانی برگزار نشود که قمر در عقرب است.

 

* برای به دست آوردن آرامش، قبل از خواستگاری دو ركعت نماز طلب بخوانید و دعا كنید كه آنچه خیر و صلاح است برای شما پیش آید.

 

* از آنجا كه اولین دیدارها همیشه در اذهان می ماند، رعایت پاكیزگی و منظم بودن بسیار مهم است.

 

* جلسه اول خواستگاری را در خانه عروس برگزاركنید نه جای دیگر، زیرا محیط خانه آرامش بیشتر و شناخت كاملتری به دنبال دارد.

 

* حضور والدین و یا شخص امین و با تجربه، كمك زیادی به انجام خواستگاری می كند.

 

* مهم نیست چند نوع میوه خریداری كرده اید. اما سعی كنید با زیبا چیدن آنها و پاكیزگی و زیبا آراستن سالن پذیرایی، محیطی دلپذیر ایجاد كنید.

 

* از پوشیدن لباس های تنگ كه باعث ناراحتی شما می شود و همچنین از پوشیدن لباس های پر زرق و برق اجتناب كنید به دلیل اینكه جلب توجه می كنند و تمركز را برهم می زنند.

 

* برای دستیابی به شناخت بیشتر از خانواده پسر و نیز آشنایی با فرهنگ وآداب و رسوم و موقعیت اقتصادی آنها جلسه یا جلساتی از گفتگوها را در منزل پسر برگزار كنید.

 

* دختر و پسر برای شناخت بیشتر از یكدیگر می توانند به نحوه راه رفتن، نشستن، صحبت كردن و حتی كفش پوشیدن طرف مقابل توجه كنند. همه این رفتارها نشان دهنده شخصیت فرداست.

 

* صحبت حضوری دختر و پسر با یكدیگر بهتر از صحبت كردن با تلفن، چت و... است. با صحبت كردن حضوری قادر به دیدن حالات و حركات و نحوه مكالمات یكدیگر هستید. در نتیجه، با رعایت این مطلب به شناخت بهتری خواهید رسید.

 

* اگر در نگاه اول از ظاهر فرد مقابل خوشتان نیامد ولی برایتان قابل تحمل بود، با او به گفتگو بپردازید؛ شاید نظرتان عوض شد.

 

* چنانچه در اواسط جلسه احساس كردید طرف مقابل مناسب شما نیست، جلسه را متوقف كنید. زیرا در صورت ادامه، ممكن است بین افراد وابستگی ایجاد شود. در این صورت، دادن جواب منفی سخت است و به فرد مقابل ضربه روحی وارد می شود.





آشنایی با آداب خواستگاری





آشنایی با آداب خواستگاریمیتوان در یک نگاه کلی « خواستگاری کردن » را به دو دسته تقسیم کرد:دسته اول خواستگاری های سنتی هستند و دسته دوم نیز به خواستگاری های امروزی و اصطلاحا مدرن معروف شده اند. نقش خانواده دختر و پسر در خواستگاری های مدرن بسیار کمرنگ و تنها در حد تشریفات و حضور در مجالس یا جلسه خواستگاری است چرا که پیش از برگزاری این مراسم و آشنایی دو خانواده با یکدیگر، دختر و پسر همدیگر را در خیابان، محیط کار و … دیده اند و با انجام چندین جلسه گفت وگو خارج از محیط خانه به شناختی به ظاهر کلی از یکدیگر دست یافته اند، در نتیجه خانواده هیچ نقشی در انتخاب همسر آینده فرزند ندارد. اما در خواستگاری های سنتی – که اتفاقا به عقیده کارشناسان ازدواج هایی که با این روش خواستگاری شکل می گیرند از دوام و کیفیت بالاتری برخوردارند – خانواده جزو مولفه های اصلی به شمار می آید.

این روش خواستگاری که از دیرباز در کشور ما مرسوم بوده است خانواده محور است البته نه به آن معنا که حرف اول و آخر را خانواده بزند و عروس و داماد بدون آن که حتی یکدیگر را ببینند یا گفت وگویی با یکدیگر داشته باشند، به عقد یکدیگر درآیند، بلکه در این نوع خواستگاری قبل از آغاز گفت وگوهای رسمی دختر و پسر و قبل از برقراری علاقه عاطفی مابین آن ها خانواده دو طرف در جریان امر خواستگاری قرار می گیرند و ضمن بیان تجربیات خود مدیریت مراسم خواستگاری را نیز عهده دار می شوند و در انتخاب همسر آینده فرزند نقش اساسی را ایفا می کنند.

مراحل یک خواستگاری :
با ابراز تمایل پسر به ازدواج، خانواده وی با توجه به ملاک های فرزندشان از همسر ایده آل به جست وجوی مورد مناسب می پردازند که این مهم مستلزم صحبت خانواده با فرزندشان و آگاهی از معیارهای او است. در این مرحله اگر متوجه غیرمنطقی بودن معیارهای فرزندتان شدید بهتر است با لحن دوستانه و صمیمی به بیان تجربیات خود در این زمینه بپردازید و معیارهای او را تعدیل کنید، البته باید به معیارهای وی نیز احترام بگذارید و به سخن ارزنده امام علی (ع) توجه داشته باشید که فرزندانتان در زمانی غیر از زمان شما زندگی می کنند.

در مرحله بعد معمولا مادر یا خواهر پسر( داماد ) به صورت تلفنی از خانواده دختر (عروس ) اجازه رفتن به خواستگاری می گیرند.در این مرحله بهتر است علاوه بر مشخصات عمومی مانند سن و تحصیلات و شغل پسر و دختر، مسائل کلی که از نظر آن ها برای انتخاب همسر آینده حائز اهمیت است گفته یا پرسیده شود.

مسائلی مانند میزان پایبندی به اعتقادات مذهبی، نوع حجاب دختر خانم یا میزان دارایی های پسر و….اگر خانواده دختر خانم، طی تماس تلفنی متوجه شدند که مشخصات کلی آقا پسر با معیارهای دخترشان درباره همسر ایده آل مطابقت دارد وقت خواستگاری را تعیین می کنند. در جلسه اول خواستگاری، معمولا تنها دو نفر از خانم های خانواده پسر برای آشنایی با خانواده دختر حضور دارند و این جلسه بدون حضور داماد برگزار می شود. مهم ترین مزیت این جلسه این است که چون در این جلسه تنها خانم ها حضور دارند، دختر خانم می تواند ارتباط راحت تری با خانواده داماد برقرار کند .

در ضمن به علت حضور نداشتن آقا پسر، استرس دختر خانم نیز کمتر است و در نتیجه ظاهر و رفتارش طبیعی تر خواهد بود، البته برای جلوگیری از تشریفاتی شدن جلسات خواستگاری که هزینه زیادی را بر دوش ۲خانواده و به ویژه خانواده عروس می گذارد و برای کم شدن تعداد جلسات خواستگاری، پسر نیز می تواند با کسب اجازه از خانواده دختر از اواسط همان جلسه در مراسم خواستگاری حضور یابد.در هر صورت اولین جلسه خواستگاری صرفا برای دیدن دختر و پسر و آشنایی اولیه ۲ خانواده برگزار می شود.

از آن جا که در این جلسه هنوز دو خانواده از نظر فرزندانشان درباره پسند ظاهری طرف مقابل آگاهی ندارند سوالات بیشتر درباره مشخصات کلی است و در آن آشنایی عمومی برای خانواده دو طرف حاصل می شود.بعد از این جلسه دو احتمال وجود دارد اول این که پسر یا دختر، طرف مقابل را به هر دلیلی مناسب خود تشخیص نداده است و تمایلی به ادامه روند خواستگاری ندارد.

 در این صورت معمولا خانواده پسر باید به جست وجوی مورد بعدی باشند اما بسیار بهتر خواهد بود که خانواده پسر یا دختر، تمایل نداشتن خود را به صورت محترمانه به طرف مقابل اطلاع دهند به خصوص اگر این مسئله از سوی خانواده پسر باشد چرا که خانواده دختر در انتظار تماس آنان هستند و این نوع انتظار در این گونه مواقع برای هیچ کسی به خصوص برای دخترخانم های در آستانه ازدواج حس خوشایندی نیست.

اما در صورتی که پسر برای ادامه روند خواستگاری تمایل داشت در مرحله بعد طی تماسی که خانواده پسر با خانواده دختر برقرار خواهند کرد و البته در صورت تمایل دختر خانم، وقت جلسه بعدی برای آشنایی بیشتر دختر و پسر گذاشته می شود. در این جلسه چون دختر و پسر ظاهر هم را پسندیده اند و خانواده ها با هم آشنا شده اند استرس هر دو طرف کمتر است.

برخلاف جلسه اول همراه داشتن گل یا شیرینی در این جلسه ضروری است.
هنگام صحبت بهتر است ابتدا آقا شروع به صحبت کند و شرایط کاری و تحصیلی اش را کاملا شرح دهد تا دختر خانم نیز احساس راحتی بیشتری کند. بهتر است در این جلسه از سوالات «بازپاسخ» یعنی پرسش هایی که مستلزم توضیح طرف مقابل است استفاده شود، به طور مثال سوال «نظر شما درباره وظیفه زن و مرد در زندگی مشترک چیست؟» می تواند سوال خوبی باشد.

مهم ترین نکته در این جلسه این است که دختر و پسر از قبل باید ایده آل ها و معیارهایشان برای زندگی را تعیین کرده باشند، حد و مرزها و خط قرمزهای خود را بشناسند و انتظاراتشان از همسر آینده شان را بدانند تا بتوانند با سوال کردن و صحبت کردن متوجه تناسب داشتن یا نداشتن شان با هم بشوند. در شماره های بعد توضیحات بیشتری درباره نحوه گفت وگو و پرسش هایی که در جلسات خواستگاری رد و بدل می شود ارائه می کنیم.