انواع خانواده - انواع خانواده؟
خانواده درتمام جوامع شکل و الگوی واحدی نداشته است. مطالعات به وضوح نشان میدهند که میتوان خانوادهها را براساس الگوی زندگیشان به انواع مختلف تقسیم کرد.
بعضی تقسیمات خانواده را به خانوادههای پدر سالار (Patriarchy) و مادر سالار (Matriarchy) و بعضی دیگر خانواده را بصورت چند همسری (palygamy) ، تک همسری (Monogamy) ، درون همسری (Endogamy) و برون همسری (Exogamy) تقسیم کردهاند.
ولی یک تقسیم بندی کلی که انواع دیگر خانواده را شامل شود، تقسیم آن به خانواده هستهای (Nuclear family) و خانواده گسترده (Extended family) است.
تعریف خانواده هستهای
خانوادهای که آن را زن و شوهر و فرزندان یا زن و شوهر بدون فرزند تشکیل میدهد، اصطلاحا خانواده هستهای مینامند.
ویژگیهای خانواده هستهای
ابعاد خانواده هستهای در مقایسه با خانواده گسترده دارای ابعاد کوچکتری است و فقط از زن و شوهر و فرزندان ازدواج نکرده تشکیل میشود. این نوع خانواده بنیان جوامع صنعتی کنونی را تشکیل میدهد و در ارتباط با گسترش شهرنشینی و توسعه صنعتی شکل گرفتهاند.
کارکردها
در خانوادههای هستهای ، دیگر وظایف و کارکردهایی که از روزگاران قدیم برعهده خانواده بوده است، خبری نیست. این کارکردها ( مانند کارکرد تولیدی و اقتصادی ، کارکرد آموزشی و تربیتی و … ) برعهده موسساتی خارج از محیط خانواده قرار گرفتهاند.
عدم گسترش
یک خانواده هستهای هیچگاه گسترش نمییابد و به مجرد رسیدن فرزندان خانواده به سن قانونی و ورود به اجتماع به عنوان عضوی فعال از خانواده دوری میگزینند و خود ، خانواده مستقل و هستهای دیگری را بوجود میآورند. بنابراین خانواده هستهای با پراکنده شدن اعضا آن و سپس با فوت پدر و مادر یا درصورت جدایی آنها از یکدیگر متلاشی میگردد.
انواع خانواده هستهای
خانواده هستهای نوع اول
خانواده هستهای نوع دوم
در این نوع خانواده هستهای ، تحصیلات رئیس خانواده پایین تر از دیپلم است و او برتری کامل خود را در محیط خانواده حفظ کرده است. تصمیمات مهم را اتخاذ میکند و زن نیز مطیع است. افراد خانواده معمولا در محیط کوچکی زندگی میکنند. عدم کار زن درخارج از خانه ، تمایل به داشتن فرزندان زیاد ، وجود اعتقادات مذهبی قوی ، عدم برنامه ریزی مناسب برای گذراندن تعطیلات و اوقات فراغت و جدا بودن تفریحات زن و مرد و … از ویژگیهای خاص این نوع خانواده هستهای است. از لحاظ درآمد و شغل ، مرد در کارهای دستی (نظیر کارگری ، خدمات اداری پایین یا خدمات بازرگانی کوچک و صنایع کوچک) فعالیت میکند. دراین خانوادهها مرد نان آور خانواده است.
خانواده هستهای مهاجر
این نوع خانواده بیشتر از مهاجرین روستاها و شهرهای کوچک تشکیل شده است و هنوز جامعه شهری آنها را کاملا جذب نکرده است، و از نظر اجتماعی و مکانی حاشیه نشین نامیده میشوند. به خاط فقدان شبکه خویشاوندی در شهر محل اقامت ، خانواده تعهد اجتماعی زیادی ندارد . به همین جهت افراد آن زیاد احساس غربت میکنند. مرد رئیس خانواده است و در امور خانوادگی برتری کامل خود را حفظ کرده است. ازلحاظ درآمد و شغل رئیس خانواده در خدمات جز یا دربعضی صنایع (نظیر صنایع ساختمانی) به عنوان کارگر غیر ماهر مشغول کار است. درآمد او پایین است. به همین جهت مسکن فقیرانهای دارند و از لحاظ سایر الزامات زندگی در مشکلات متعددی به سر میبرند.
تعریف خانواده گسترده
خانواده گسترده ، خانوادهای است که بر اساس بستگیهای نسبی و سببی استوار است و شامل چند گروه خون ی و چند گروه زناشویی میشود.
ویژگیهای خانواده گسترده
خانواده گسترده فرزندان خود را پس از ازدواج در خود جای میدهند و گسترش آن نیز به همین لحاظ است، و به این ترتیب ممکن است چند نسل زیر یک سقف و دریک خانه مشترک زندگی کنند. در این شکل از خانواده پدر و مادر اصلی مرکز ثقل خانواده را تشکیل میدهند. پسرها ، نوهها و عروس ها از آنها اطاعت میکنند و اگر پدر و مادر به علت کبرسن نتوانند وظایف سرپرستی را انجام دهند. پسر ارشد جای آنها را میگیرد. دخترها پس از ازدواج خانه پدر ی را ترک کرده و بنابراین خانواده گسترده غالبا به شکل پدر مکانی است. پدر نقش اصلی را در تربیت فرزندان برعهده دارد، دایره همسر گزینی محدود و تعهدات اجتماعی غالبا زیاد است. غالبا فرزندان شغل پدر را بر میگزینند. وظایف متعدد و سنگینی (نظیر تولید خانوادگی ، اجتماعی و فرهنگی کردن کودکان ، نگهداری از پیران و حمایت کامل از اعضا و … ) برعهده این نوع خانواده است.
www.ofc.ir
ولی یک تقسیم بندی کلی که انواع دیگر خانواده را شامل شود، تقسیم آن به خانواده هستهای (Nuclear family) و خانواده گسترده (Extended family) است.
تعریف خانواده هستهای
خانوادهای که آن را زن و شوهر و فرزندان یا زن و شوهر بدون فرزند تشکیل میدهد، اصطلاحا خانواده هستهای مینامند.
ویژگیهای خانواده هستهای
ابعاد خانواده هستهای در مقایسه با خانواده گسترده دارای ابعاد کوچکتری است و فقط از زن و شوهر و فرزندان ازدواج نکرده تشکیل میشود. این نوع خانواده بنیان جوامع صنعتی کنونی را تشکیل میدهد و در ارتباط با گسترش شهرنشینی و توسعه صنعتی شکل گرفتهاند.
کارکردها
در خانوادههای هستهای ، دیگر وظایف و کارکردهایی که از روزگاران قدیم برعهده خانواده بوده است، خبری نیست. این کارکردها ( مانند کارکرد تولیدی و اقتصادی ، کارکرد آموزشی و تربیتی و … ) برعهده موسساتی خارج از محیط خانواده قرار گرفتهاند.
عدم گسترش
یک خانواده هستهای هیچگاه گسترش نمییابد و به مجرد رسیدن فرزندان خانواده به سن قانونی و ورود به اجتماع به عنوان عضوی فعال از خانواده دوری میگزینند و خود ، خانواده مستقل و هستهای دیگری را بوجود میآورند. بنابراین خانواده هستهای با پراکنده شدن اعضا آن و سپس با فوت پدر و مادر یا درصورت جدایی آنها از یکدیگر متلاشی میگردد.
انواع خانواده هستهای
خانواده هستهای نوع اول
خانواده هستهای نوع دوم
در این نوع خانواده هستهای ، تحصیلات رئیس خانواده پایین تر از دیپلم است و او برتری کامل خود را در محیط خانواده حفظ کرده است. تصمیمات مهم را اتخاذ میکند و زن نیز مطیع است. افراد خانواده معمولا در محیط کوچکی زندگی میکنند. عدم کار زن درخارج از خانه ، تمایل به داشتن فرزندان زیاد ، وجود اعتقادات مذهبی قوی ، عدم برنامه ریزی مناسب برای گذراندن تعطیلات و اوقات فراغت و جدا بودن تفریحات زن و مرد و … از ویژگیهای خاص این نوع خانواده هستهای است. از لحاظ درآمد و شغل ، مرد در کارهای دستی (نظیر کارگری ، خدمات اداری پایین یا خدمات بازرگانی کوچک و صنایع کوچک) فعالیت میکند. دراین خانوادهها مرد نان آور خانواده است.
خانواده هستهای مهاجر
این نوع خانواده بیشتر از مهاجرین روستاها و شهرهای کوچک تشکیل شده است و هنوز جامعه شهری آنها را کاملا جذب نکرده است، و از نظر اجتماعی و مکانی حاشیه نشین نامیده میشوند. به خاط فقدان شبکه خویشاوندی در شهر محل اقامت ، خانواده تعهد اجتماعی زیادی ندارد . به همین جهت افراد آن زیاد احساس غربت میکنند. مرد رئیس خانواده است و در امور خانوادگی برتری کامل خود را حفظ کرده است. ازلحاظ درآمد و شغل رئیس خانواده در خدمات جز یا دربعضی صنایع (نظیر صنایع ساختمانی) به عنوان کارگر غیر ماهر مشغول کار است. درآمد او پایین است. به همین جهت مسکن فقیرانهای دارند و از لحاظ سایر الزامات زندگی در مشکلات متعددی به سر میبرند.
تعریف خانواده گسترده
خانواده گسترده ، خانوادهای است که بر اساس بستگیهای نسبی و سببی استوار است و شامل چند گروه خون ی و چند گروه زناشویی میشود.
ویژگیهای خانواده گسترده
خانواده گسترده فرزندان خود را پس از ازدواج در خود جای میدهند و گسترش آن نیز به همین لحاظ است، و به این ترتیب ممکن است چند نسل زیر یک سقف و دریک خانه مشترک زندگی کنند. در این شکل از خانواده پدر و مادر اصلی مرکز ثقل خانواده را تشکیل میدهند. پسرها ، نوهها و عروس ها از آنها اطاعت میکنند و اگر پدر و مادر به علت کبرسن نتوانند وظایف سرپرستی را انجام دهند. پسر ارشد جای آنها را میگیرد. دخترها پس از ازدواج خانه پدر ی را ترک کرده و بنابراین خانواده گسترده غالبا به شکل پدر مکانی است. پدر نقش اصلی را در تربیت فرزندان برعهده دارد، دایره همسر گزینی محدود و تعهدات اجتماعی غالبا زیاد است. غالبا فرزندان شغل پدر را بر میگزینند. وظایف متعدد و سنگینی (نظیر تولید خانوادگی ، اجتماعی و فرهنگی کردن کودکان ، نگهداری از پیران و حمایت کامل از اعضا و … ) برعهده این نوع خانواده است.
www.ofc.ir
انواع طبقه بندی خانواده ها ,