سرطان رو به رشد در کشور تحت‌تاثیر علل محیطی


اخبار پزشکی,خبرهای  پزشکی , سرطان

سرطان رو به رشد در کشور تحت‌تاثیر علل محیطی 

عدم تایید سرطان‌زا بودن پارازیت‌/ پیدایش مقاومت دارویی دربرابر شیمی درمانی

رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن هشدار نسبت به تبدیل شدن سرطان در ایران به یک معضل حاد در آینده، از نرخ رشد بالای این بیماری در کشور خبر داد.

 به گزارش ایسنا، دکتر محمداسماعیل اکبری صبح امروز در نشست خبری دوازدهمین کنگره بین المللی سرطان سینه با بیان اینکه سرطان در آینده معضل حادی برای ایران خواهد شد، اظهار کرد: نرخ ابتلا به سرطان در کشور ما حدود یک پنجم تا یک ششم کشورهای غربی، بیشتر از کشورهای آفریقایی و معادل کشورهای همسایه است. مهمترین علت افزایش سرطان نیز افزایش سن است اما بین تمام کشورهای منطقه و بسیاری از کشورهای جهان بالاترین رشد سرطان را داریم.

 

وی افزود: در سال از هر 100 هزار نفر 140 تا 150 نفر به انواع سرطان مبتلا می‌شوند. در مجموع ما 90 تا 100 هزار بیمار جدید در سال داریم.

 

به گفته رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در حال حاضر شایعترین سرطان در کشور معده است که کمتر از 5 سال آینده جای خود را به سرطان روده بزرگ می‌دهد. سرطان معده در نوع خود کشنده‌ترین به حساب می‌آید و عوامل اجتماعی و اقتصادی در ایجاد آن موثر هستند.

 

دکتر اکبری ادامه داد: در دنیا با تغییراتی در ساختار اقتصادی و همچنین سبک زندگی مردم مانند بهداشت دهان و دندان، کاهش میزان دود، نوع غذا خوردن و سایر اقدامات بهداشتی این نوع از سرطان از بین 10 سرطان اول در کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا خارج شده است.

 

وی ضمن اشاره به تاثیر نوع محل زندگی در افزایش احتمال ابتلا به سرطان تصریح کرد: زندگی در محیطی که وسایل گرمایشی و پخت و پز یکی باشد از نظر بهداشتی صحیح نیست و باعث ایجاد دود ماندگار می‌شود. همچنین در کپر به علت نوع مواد مصرفی در ساخت آن قارچ‌هایی امکان رشد دارند که می‌توانند جزء عوامل ایجاد کننده سرطان باشند.

 

رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سرطان سینه را در زنان جزو موارد بسیار شایع و صاحب بالاترین رقم عنوان کرد و گفت: این نوع از سرطان در دنیا و ایران پنجمین علت مرگ است و سالیانه 10 هزار زن در سال به آن مبتلا می‌شوند. نزدیک به 34 هزار نفر با آن زندگی و حدود 3000 نفر نیز به علت ابتلا به آن فوت می‌کنند. مناسب‌ترین اقدام برای تشخیص زودتر این بیماری ماموگرافی بین سن 50 تا 70 سال با فاصله تکرار یک تا سه سال است.

 

دکتر اکبری تشخیص زیاد از معمول و در نتیجه درمان بیش از حد را در کشورهایی که برنامه غربالگری به خوبی در آنها انجام شده است را جزو معایب آن دانست و گفت: درمان بیش از حد منجر به عوارض و مرگ بیشتر شده است، اما هنوز هم حق نداریم که غربالگری را نفی کنیم. طبق مطالعه‌ای که در ایران انجام شد انجام یکبار غربالگری موثر است اما در تکرار اثربخشی ندارد. برای همین یکبار نیز اگر تمام دستگاه‌های ماموگرافی و متخصصان آن را جمع کنیم باز هم قادر به انجام آن در کشور نیستیم چرا که نیاز به 10 برابر این امکانات داریم.

 

وی همچنین بیان کرد: 60 درصد موارد تشخیص سرطان سینه در ایران در مراحل اولیه و 40 درصد در مراحل پیشرفته انجام می‌شود. این تشخیص زودرس در مراحل اولیه در نوع درمان بسیار موثر است به همین دلیل ما نیاز به طراحی یک درمان منطبق با علم، شرایط و داده‌های ایرانی داریم.

 

اکبری با تاکید بر اینکه فقط برای غربالگری سرطان سینه در ایران به میلیاردها دلار پول نیاز داریم، ادامه داد: عوامل بیولوژیک مانند چاقی، کم تحرکی و مواد غذایی نامناسب در ایجاد سرطان و بیماری‌های غیر واگیر موثر هستند، اما مطالعات ما نشان می‌دهد که تنها این سه عامل به عنوان عوامل اصلی خطر، نقش ایفا نمی‌کنند.

 

وی عوامل روانی را در سرطان پستان به عنوان بالاترین عامل خطر معرفی کرد و گفت: مهمترین عوامل روانی وقایع بد زندگی هستند و از میان این وقایع مهمترین مورد رابطه بد میان زن و شوهر است. بزرگترین گروه خطر کسانی هستند که در خانواده از یکدیگر پشتیبانی نمی‌کنند و رابطه خوبی با هم ندارند.

 

وی ادامه داد: عامل روانی دوم طلاق و سومین مورد مرگ نزدیکان شامل شوهر، فرزند و همسر است. بعد از این سه عامل، افسردگی و اضطراب جزو موارد موثر در سرطان سینه محسوب می‌شوند. مردانی که در طول دوره درمان همسر خود از او پشتیبانی کرده‌اند سبب افزایش طول عمر وی می‌شوند. ما تصمیم داریم که این مطالعه را روی سرطان پروستات هم انجام دهیم.

 

اکبری مسائل معنوی مانند توکل، صبر، بخشش، ایثار و ... را جزو شاخص‌هایی دانست که افراد واجد آن کمتر به سرطان مبتلا می‌شوند یا در صورت ابتلا درمان بهتری دارند و تاکید کرد: طبق تحقیقات ما عدم اعتماد مردم به مسئولین جزو بدترین عوامل در مسائل معنوی مردم محسوب می‌شود.

 

رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان ضمن اشاره به تاثیر اختلالات شغلی در بروز سرطان اظهار کرد: بسیاری از بیماران ما زنان خانه دار هستند که نوع دیگری از اختلال شغلی را تجربه می‌کنند. مادران تا زمانی که فرزند کوچکی دارند آنها را اداره می‌کنند و صاحب جایگاه اجتماعی مادری هستند اما با بالا رفتن سن و بزرگ شدن فرزندان و همچنین تغییر وضعیت آنها، این جایگاه اجتماعی از دست می‌رود که این موضوع بالاترین رقم ایجاد خطر برای زنان محسوب می‌شود. در مراتب بعدی سایر اختلالات شغلی مانند بیکاری قرار می‌گیرد.

 

90 درصد عوامل موثر در ابتلا به سرطان «محیطی» است

 

به گفته اکبری عوامل ژنتیکی کمتر از 7 درصد در ابتلا به انواع سرطان موثر است و 90 درصد مربوط به رفتارهای محیطی هستند.

 

وی ادامه داد: مهمترین مولفه در شرایط محیطی سلامت آب و هواست. اگر بخواهیم به حفاظت از مردم در برابر سرطان کمک کنیم باید میزان فلزات سنگین موجود در آب در حد استاندارد باشد که این اتفاق به طور جامع هنوز در کشور صورت نگرفته است.

 

وی هچنین به عامل محیطی دیگری با عنوان آلودگی هوای درون خانه‌ای اشاره کرد که بیشتر شامل روستاها و مناطق فقیرنشین است و گفت: ما گاهی در شهرهای صنعتی شاهد 250 روز آلودگی هوا هستیم. در استان‌های خوزستان و سیستان نیز این گرفتاری جدی است و ممکن است مردم در این مناطق به بیماری‌های مختلفی از جمله سرطان ریه مبتلا شوند.

 

هیچ تحقیقی سرطان‌زایی پارازیت‌ها را تایید نمی‌کند

 

اکبری در خصوص سرطان زا بودن پارازیت‌ها نیز توضیح داد و گفت: تا امروز سازمان بین المللی آی آرک که مسئول پاسخگویی به چنین ابهاماتی است. هیچ تحقیقی مبنی بر سرطان زا بودن پارازیت‌ها نداشته است. بعضی از امواج مورد استفاده مردم نیز اگر بیش از حد باشد خطر بروز سرطان دارد.

 

وی ادامه داد: در حال حاضر 14.7 درصد از مردم سیگار می‌کشند اما نرخ ابتلا به سرطان 140 در هر 100 هزار نفر است. عامل خطر به معنی بیشتر ایجاد کردن بیماری است اما ممکن است شما به صورت مداوم در هوای آلوده زندگی کنید و مبتلا به سرطان نشوید.

 

ثبت سرطان به کاهش 25 درصدی این بیماری کمک می‌کند

 

اکبری با بیان اینکه اگر ثبت سرطان در کشور به خوبی انجام شود تا 25 درصد از ابتلا به این بیماری جلوگیری می‌کند، اظهار کرد: در کار ثبت سرطان باید نوع و تعداد بیماران مرحله بالینی بیماری، میزان بقای بیمار و همچنین کنترل نوع درمان آن صورت گیرد.

 

به گفته رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در کشور ما درمان سلیقه‌ای انجام می‌شود و استاندارد مشخصی ندارد. همچنین اظهاراتی که درباره تولید راهنمای بالینی بیان می‌شود درست نیست.

 

مقاومت نسبت به داروی شیمی درمانی در حال پیدایش است

 

رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن انتقاد از مصرف آزادانه داروهای شیمی درمانی در ایران بیان کرد: بزرگترین گرفتاری ما و همچنین سایر کشورها در درمان بیماری‌های عفونی ، مقاومت آنتی بیوتیکی است. این مقاومت در داروی شیمی درمانی نیز در حال پیدایش است. برای پیشگیری از این کار در دنیا مراکز شیمی درمانی استاندارد شده‌اند. وزارت بهداشت نیز دو سال پیش استانداردی را برای این مراکز ایجاد کرد اما الان به جز دعواهای نامه‌ای هیچ پیشرفت دیگری نداشته است.

 

به گفته رئیس مرکز کنترل و تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در درمان سرطان رادیوتراپی همراه با جراحی 40 درصد، جراحی 49 درصد و شیمی درمانی 11 درصد موثر است اما در ایران شیمی درمانی بسیار بیشتر از راه‌های درمانی دیگر استفاده می‌شود. چون شرکت‌ها پشت این قضیه هستند و همچنین آسانتر انجام می‌شود. این در حالیست که ما توجه کمتری به رادیوتراپی کرده‌ایم و روی آن سرمایه گذاری انجام نشده است.

 

اکبری ضمن اشاره به برگزاری دوازدهمین کنگره بین المللی سرطان سینه در روزهای چهارم تا ششم اسفند ماه اظهار کرد: کنگره با همکاری سازمان بهداشت جهانی، وزارت بهداشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور انستیتو آنکولوژی اروپا، انجمن بین المللی رادیوتراپی حین جراحی، انجمن اروپایی آسیایی بیماری‌های پستان و سازمان مبارزه با سرطان آسیا اقیانوسیه در دانشکده پرستاری و داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار می‌شود.

 

وی همچنین به همکاری سه ساله مرکز تحقیقات و کنترل سرطان با خیریه تات به منظور ساخت مرکز جامع کنترل سرطان ایران اشاره کرد و گفت: هیچ وقت دولت‌ها نمی‌توانند در پاسخگویی به سرطان وظیفه خود را انجام دهند. تا کنون 50 درصد این مرکز ساخته شده است و خیریه تات تنها مرکزی است که وظیفه دولت را در این زمینه بر عهده گرفته است. در این مرکز قرار است همه نیازهای بیماران سرطانی پاسخ داده شود. برخی آزمایش‌های اختصاصی این بیماران امروز در ایران انجام نمی‌شود و ما مجبوریم سرمایه اصلی مردم که نماد ژنومی سلولی آنها است را به خارج بفرستیم. در ساخت این مرکز تمام امکاناتی که برای درمان بیماران لازم است مد نظر قرار داده‌ایم.