کاربردهای انرژی هسته ای در علم پزشکی - پزشکی انرژی هسته ای

کاربردهای انرژی هسته ای در علم پزشکی


انرژی هسته ای اگرچه در گذر زمان، زمینه ای برای ساخت سلاح های مرگبار بوده، اما نمی توان اثرات مثبت این انرژی نهفته در دل ذرات را ندید.آن چه در پی می آید، گوشه ای از کاربرد انرژی هسته ای در علم پزشکی است؛ علمی که بی تردید نجات جان تک تک ما وابسته به آن است.

انرژی هسته ای در علم پزشکی" src=" http://cdn.akairan.com/akairan/aka/images/a-da/da1/S-87.jpg" alt="کاربردهای انرژی هسته ای در علم پزشکی" />

● سی تی اسکن

سی تی اسکن، نوع خاصی از عکس برداری با اشعه ایکس است. در این روش، تصاویر دریافتی، تصاویر مقطعی (برش مقطعی) از اندام ها و بافت هاست. تصاویر گرفته شده از اندام ها و بافت های بدن، به پزشک اجازه می دهد تا وضعیت بافت ها و اندام های درونی بدن را به خوبی بررسی کنند و بیمار را به بهترین شکل ممکن درمان کنند. سی تی اسکن، به طورمعمول برای تصویربرداری از گردن، ستون مهره ها، سینه ، سینوس ها، حفره شکمی و لگن کاربرد دارد.

● کاربردها

۱) سی تی اسکن سر و مغز: ارزیابی وضعیت سر، توده مغز، رگ های خون ی این ناحیه و بررسی مشکلات موجود در سر و مغز، با سی تی اسکن سر و مغز امکان پذیر است. با این نوع سی تی اسکن، می توان به وضعیت جمجمه نیز پی برد.

۲) سی تی اسکن گردن: برای بررسی بافت های نرم گردن، غدد لنفاوی و گره های عصبی، از سی تی اسکن گردن کمک می گیرند.

۳) سی تی اسکن حفره شکمی و لگن: با سی تی اسکن حفره شکمی و لگن وضعیت اندام ها و بافت های این نواحی بررسی می شود. بخش های مختلف دستگاه گوارش با این روش مورد بررسی قرار می گیرند و علل بروز ناراحتی های مختلف دستگاه گوارش، حالت تهوع و بازگرداندن محتویات معده ارزیابی می شود؛ به ویژه اگر وضعیت حفره شکمی، باشیوه «اوالترسون» یا ماوراصوت قابل بررسی نباشد.

۴) سی تی اسکن سینوس ها: بررسی بیماری سینوس ها و راه های اتصالی به سینوس ها با سی تی اسکن سینوس ها امکان پذیر است.

۵) سی تی اسکن ستون مهره ها: بررسی وضعیت دیسک های ستون مهره ها، بدفرم شدن ستون مهره ها، وضعیت بیماران مبتلا به بیماری های مختلف ناحیه گردن، بازوها، پشت و پاها با سی تی اسکن ستون مهره ها به راحتی ممکن است.

● ام.آر.آی

تصویربرداری به شیوه تشدید مغناطیسی یا MRI ، شیوه دیگری برای تصویربرداری از اندام ها و بافت های درونی بدن با کمک امواج مغناطیسی و امواج رادیویی است. MRI به طور معمول برای تصویربرداری از مغز، ستون مهره ها، مفاصل، حفره شکم و لگن کاربرد دارد. نوع خاصی از MRI معروف به«آنژیوگرافی به شیوه تشدید صوتی» یا MRA ،اختصاصا برای تصویربرداری از گردش خون شامل قلب و رگ ها استفاده می شود.

● کاربرد

۱) MRI مغز: در این نوع تصویربرداری، تصاویر کاملا تفکیک شده ای از بخش های مختلف مغز گرفته می شود. وضعیت بیماران مبتلا به سردرد حمله ای و ناگهانی؛ ضعف و دوبینی، با MRI مغز قابل بررسی است. MRI مغز برای تکمیل تصویربرداری به وسیله سی تی اسکن و در مواردی نامشخص بودن تصاویر دریافتی به وسیله سی تی اسکن نیز استفاده می شود.

۲) MRI ستون مهره ها: معمولا برای بررسی بیرون زدگی یا تورم غیرعادی دیسک، تنگ شدن و ناراحتی کانال میانی ستون مهره ها کاربرد دارد. علاوه بر این، این نوع تصویربرداری بهترین شیوه برای بررسی وضعیت آسیب ها و مشکلات عودکننده (بازگشت کننده) ستون مهره ها در بیمارانی است که مورد عمل جراحی ستون مهره ها قرار گرفته اند.

۳) MRI استخوان و مفصل ها: در این نوع تصویربرداری، وضعیت تمام استخوان ها و مفصل ها، حتی بافت های نرم به ویژه بخش های متصل به آن ها قابل بررسی است. وضعیت تاندون ها، رباط ها، عضلات، غضروف ها و آسیب های احتمالی استخوان ها نیز با این تصویربرداری مورد بررسی قرار گیرد.

۴) MRI حفره شکم: معمولا زمانی که استفاده از سی تی اسکن و اولتراسون پاسخ گوی نیاز پزشک برای تشخیص بیماری نباشد، از MRI حفره شکم برای بررسی دقیق وضعیت اندام های درونی حفره شکم استفاده می کنند. شاخص ترین کاربرد MRI حفره شکم، بررسی وضعیت کبد، غدد فوق کلیه و پانکراس است.

۵) MRI ویژه دستگاه گردش خون :MRA ، MRI ویژه دستگاه گردش خون و بررسی وضعیت قلب و رگ هاست. رگ های مرتبط با گردن (کاروتید) و مغز نیز با این نوع MRI بررسی می شوند. برای بررسی وضعیت رگ های محوطه شکم، به ویژه رگ های مرتبط به کلیه ها نیز از MRA استفاده می کنند.

● گامانایف (تیغ گاما)

گامانایف، شیوه جدیدی برای درمان و شناسایی مشکلات سر به ویژه مغز است. با استفاده از تابش اشعه بر بخش های موردنظر با میزان بالای اشعه برای تابش بر مناطق ویژه به ویژه وضعیت اطراف بافت هاست. یکی از مزایای گامانایف، کاهش تاثیر آن بر بافت های سالم است، اما این خاصیت فقط مختص بخش هایی با وسعت کم تر از سه تا چهار سانتی متر است، اما با افزایش وسعت بخش آسیب دیده – که مورد بررسی قرار می گیرد – تاثیر گامانایف بر بخش های سالم اطراف بخش هدف نیز افزایش می یابد؛ بنابراین استفاده از آن برای بخش هایی غیر از «سر» نامناسب است.

● کاربرد

گامانایف برای شناسایی بسیاری از مشکلات کاربرد دارد. با استفاده از آن می توان تومورهای بدخیم مغز (تومورهای بخش های پیشین مغز و یا تومورهای منتشر شده) تومورهای خوش خیم (تومورهای پرده های مغز، غده هیپوفیز و...) مشکلات موجود در شبکه رگ های مغز و مشکلات یا نقص های عملکردی (مشکلات شبکه عصبی در بخش های مختلف) را شناسایی و بررسی کرد. اکنون پژوهشگران در حال بررسی نحوه عملکرد گامانایف برای شناسایی دو بیماری«صرع» و «پارکینسون» هستند.
  
 
خبرگزاری فارس
ویرایش و تلخیص:برگزیده ها


پزشکی انرژی هسته ای , کاربرد انرژی هسته ای در علم پزشکی