احتکار
احتــــــــــکار
احتكار از منظر اسلام به لحاظ اینكه قدرت خرید مردم را كاهش می‌دهد، حرام شمرده شده است. احتكار از مسائلی است كه مستقیماً با مصالح جامعه مسلمین مربوط است و جلوگیری از آن از وظایف حكومت اسلامی است. احتكار كننده از سوی حكومت یا مومنان عادل اجبار می‌شود تا كالای خود را به بازار عرضه كند و آن را به فروش برساند. از مهم ترین پایبندی های دادوستد در بینش اسلام، پرهیز از احتكار است. امام صادق (علیه السلام) به نقل رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «لایحتكر الطعام الاخاطی». خوراك مردم را كسی احتكار نمی كند مگر گناهكار.
احتكار از حكر در اصل به معنای حبس كردن است و از این رو گردآوری و حبس كالا به انتظار گرانی آن را احتكار و حكره گویند. بنابراین دو عنصر حبس و انتظار گران شدن در مفهوم لغوی این واژه نهفته است.
مفهوم احتكار در شرع، شرط ها و ویژگی هایی دارد كه چارچوبه آن را مشخص می‌سازد. با این حال به نظر می‌رسد همه آنها از اركان احتكار نیستند، بلكه آنها را به دو دسته شرط های لازم و غالبی می‌توان تقسیم كرد:
شرط‌های لازم آن دسته از شرط‌هایی هستد كه در تحقق احتكار، سهم دارند و عبارتند از: نیاز مردم به كالای احتكار شده؛ چنان كه در روایات و گفتار فقیهان آمده است. فروشنده دیگری به اندازه كفایت مردم، نباشد. حبس نمودن كالا و پنهان ساختن آن از دید مردم. حبس كالا با هدف افزایش قیمت آن، از این رو اگر خود به آن نیازمند باشد، احتكار محسوب نمی‌شود.
با وجود این، اگر چه حبس كالا نه به هدف بالا رفتن قیمت بلكه به قصد زیان رسانی به مردم و یا فشار آوردن به دولت‌ها كه از نظر موضوع خارج از محدوده احتكار است ولی می‌توان روح احتكار را درباره آن روا داشت.
شرط های غالبی: شرط‌های دیگری در روایات وجود دارد كه درنگ در آنها نشان می‌دهد، وجود آنها در تحقق احتكار ضروری نیست، بلكه غالبی یا متناسب با زمان و مكان خاصی هستند، از جمله: شرط زمانی یعنی در زمان وفور و ارزانی طبق برخی روایات به طور مطلق 40 روز و در زمان گرانی 3 روز حبس كالا، شرط تحقق احتكار است. لیكن از آنجا كه در روایات معتبر، نیاز مردم به منزله حد احتكار یاد شده است و تعبّد در این گونه احكام كه برای ساماندهی امور زندگی مردم وضع می‌شود، دور می‌نماید. می‌توان گفت این تقیید یا با توجه به شرایط آن زمان یا شرایطی غالبی است؛ با این حال حد احتكار، همان نیاز مردم محسوب می‌شود.
در این كه مورد احتكار چیست و چه كالاهایی را در بر می‌گیرد، نگرش‌های گوناگونی وجود دارد كه منشا آنها اختلاف روایات است، چه در برخی روایات احتكار اختصاص به خوراك یا برخی انواع آن دارد، در حالی كه در روایات دیگر احتكار به گونه مطلق یا نسبت به همه كالاها نهی شده است.
حكم احتكار، ویژه مورد خاصی نیست و هر كالایی را در بر می‌گیرد كه مردم به آن نیازمند باشند.
امام صادق(ع) به نقل از پیامبر اكرم(ص) فرمودند: «الجالب مرزوقٌ و المحتكر ملعونٌ» به خوبی نشان می‌دهد كه واژه لعن و دوری از رحمت خدا هر گاه بدون قرینه یاد شود، نشان دهنده زشتی كار در حدّ حرمت است. احتكار با وصف رذیلت و خصلت فجّار توصیف شده‌اند و احتكار كنندگان به كیفر اخروی تهدید گشته‌اند كه خود دلیل یا تاییدی بر نفی این كار است.
"محتكران" به مناسب‌هاي مختلف انبارهايشان را پر مي‌كنند تا در زمان "كمبود" با عرضه اجناس احتكاري "بازار" را به نفع خود سوق دهند. آنها بازار را خوب مي‌شناسند و نقششان را به خوبي ايفا مي‌كنند. نقش احتكار در اقتصاد ايران چيست؟ آيا اين پديده در كوتاه مدت و يا بلندمدت بر اقتصاد تاثير مي‌گذارد؟
بايد با محتكران مبارزه جدي كرد. برخي نيز خواستار نقش پررنگ‌تر دولت در كنترل بازار و مبارزه با محتكرانند.
« محتكران از سياست‌هايي كه در جامعه اتخاذ مي‌شود اطلاع كامل دارند و افراد ضعيفي نسيتند و از مراكز تصميم‌گيري جامعه به نوعي اطلاع دارند.»
« در جوامعي كه به دلايل مختلف از يك ثبات بلندمدت برخوردار نباشند و جامعه آنها دستخوش تحولات مختلف اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي باشد، عده‌اي هستند كه از اين شرايط سوء استفاده مي‌كنند و كالاهايي كه در اختيار دارند را عرضه نمي‌كنند و اقدام به احتكار كالاها مي‌كنند.»
« در كشور بايد كاري كرد كه محتكران، اقدام به احتكار نكنند و اين كار برايشان به صرفه نباشد و عرضه زياد كالاها از طريق تشويق توليدات بيشتر باعث مي‌شود كه احتكارگران از نفروختن محصولاتشان نگران باشند.»
« دولت بايد زمينه‌هاي لازم را براي افزايش عرضه و شفاف‌سازي و اطلاع‌رساني درست را در جامعه فراهم كند. افزايش احتكار ناشي از شرايط حاد اقتصادي كشور است و دولت بايد به صورت غيرمستقيم در تمام شرايط مداخله كند. »
« دولت بايد بازار را به درستي تنظيم كند و زماني كه احساس مي‌شود كمبود كالا در كشور وجود دارد از طريق تشويق واردات و توليدات بيشتر تورم را در كشور كاهش دهد در اين شرايط محتكران مي‌فهمند كه احتكار براي آنها سودي ندارد.»
« احتكار در بعضي از اقلام جامعه، به سلامت جامعه لطمه مي‌زند مثل دارو و بعضي از اقلامي كه جنبه حياتي دارد و در اين شرايط دولت بايد مداخله كند و جلوي آنها را بگيرد.»
« فروش زياد بازارهاي ميوه و تره بار باعث مي‌شود، محتكران ديگر انگيزه‌اي براي احتكار نداشته باشند.»
زماني كه احتكار اتفاق مي‌افتد عرضه كالاها كم مي‌شود و با توجه به اينكه تقاضا دربرخی ايام براي بعضي از اقلام افزايش پيدا مي‌كند موجب مي‌شود قيمت‌ها افزايش يابد و به تبع اثرات منفي در رفاه مصرف كنندگان به دنبال دارد.
« دولت از طرق مختلف مي‌تواند با احتكار مبارزه كند به عنوان نمونه وزارت بازرگاني مي‌تواند تعرفه ورود كالا در كشور را كم كند و انگيزه لازم را براي واردكنندگان كالا ايجاد كند و اين مساله عاملي مي‌شود كه با محتكران در كشور مبارزه‌اي قاطع صورت گيرد.»
نداشتن سيستم تعرفه‌اي موثر بر واردات و صادرات و هماهنگ عمل نكردن در بين سازمان‌ها باعث شده است كه در كاهش احتكار اقدامات موثري صورت نگيرد.»
« احتكار در فرهنگ اسلامي امري مذموم و ناپسند است و اين مساله در مقاطع بحراني كشور مانند زمان جنگ و قحطي بيشتر رخ مي‌دهد اما در ايران برخي ازا فراد سودجو براي تامين منافع شخصي خود از طريق كمبود عرضه كالاها اقدام به احتكار مي‌كنند.»
« افزايش تقاضاي ميوه در روزهاي پاياني سال بيشتر است و ما همواره با كاهش عرضه ميوه‌ها و افزايش سرسام آور قيمت انواع ميوه‌ها مواجه مي‌شويم.»
ريشه اصلي احتكار در نبودن آمار درست و قابل اعتماد از ميزان توليد و عرضه انواع کالای اساسی در كشور و شبكه توزيع مناسب و نبودن فرهنگ فاكتور فروش در سيستم فروش به ويژه در عمده فروشي‌ها دانست « مسوولان مي‌توانند با شناسايي و در نظر گرفتن عوامل موثر در كنترل ميزان عرضه از افزايش بي رويه قيمت‌ها بر مشكلات پاياني سال فائق آيند.»
« با داشتن يك نظام تعرفه‌اي مناسب بر واردات اقتصاد كشور ديگر نگراني از سوي واسطه گران و دلال‌ها و محتكران وجود ندارد و اتحاديه‌ها و صنف‌هاي مختلف و حتي بخش خصوصي و بازار نيز مي‌توانند با همكاري دولت در اين زمينه دخيل باشند.
احتکار اقتصاد را ترور می کند!
احتکار یا همان ترور اقتصادی، یکی از عوامل فساد اجتماعی به حساب می‌آید، که بیشتر از نظر اقتصادی بر پیکره جامعه آسیب می‌زند. پس بر هر مسلمانی واجب است که از احتکار کالا و لوازم ضروری و مورد نیاز مردم جامعه بپرهیزند.
احتکار کالا و نیازهای ضروری مردم باعث تورم اقتصادی می‌شود و نظم جامعه را بر هم می‌زند و از آن جهت که باعث سختی و فشار بر مردم در تامین کالای مورد نیاز می‌شود ،ممنوع است.
بر تمام مسلمانان جهان لازم و در هر جامعه ای متناسب با آن جامعه ارزش هایی تعریف شده که مورد توجه واحترام می باشد و از آن به ارزش اجتماعی یاد می شود مثل حقوق شهروندی، حق همسایگی ،نظم اجتماعی ،احترام به مقررات راهنمایی و رانندگی و… عموم مردم موظف به رعایت آنها می باشند .
محتکر کیست؟
احتکار از ماده «حکر» است، و حکر به معنای ذخیره کردن طعام به امید و انتظار چیزی است. به کسی که این عمل را انجام می دهد «محتکر» گفته می‌شود.
به نظر برخی از لغت‌شناسان، احتکار به معنای جمع آوری و نگهداری طعام و آنچه که خورده می‌شود(ارزاق)، به امید گران شدنش؛ است.
احتکار در قرآن
در قرآن مجید به طور صریح و مکرر به کم فروشی اشاره شده و به شدت تقبیح گردیده است و بالاتر از آن قرآن کریم کم فروشی را موجب ویران شدن شهر مدین و نابود شدن قوم آن معرفی کرده است .
و در شش سوره از ۱۱۴ سوره قرآن کم فروشی مورد مذمت قرار گرفته است:
اول ـ سوره مطففین (آیات ۱-۳)که این سوره مبارکه که به نام کم فروشان معرفی شده است:
وَیْلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ
الَّذِینَ إِذَا اکْتَالُواْ عَلَى النَّاسِ یَسْتَوْفُونَ
وَإِذَا کَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ :
واى بر کمفروشان،که چون از مردم پیمانه ستانند، تمام ستانند،و چون براى آنان پیمانه یا وزن کنند، به ایشان کم دهند.
در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله وعلیه و آله وسلم است که می‌فرمایند: « از آتش جهنم آگاه گردیدم و صحرایی از آن را دیدم که از شدت حرارت می جوشد! از مالک جهنم پرسیدم: این مکان برای کیست؟ جواب داد: برای سه طایفه؛ محتکرین، دائم الخمرها و اشخاصی که از حرام مال جمع می‌کنند»
دوم ـ سوره اسراء /۳۵
وَأَوْفُوا الْکَیْلَ إِذا کِلْتُمْ وَزِنُواْ بِالقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلاً :
و چون پیمانه مىکنید، پیمانه را تمام دهید، و با ترازوى درست بسنجید که این بهتر و خوش فرجامتر است.
در این سوره مبارکه که قبل از اشاره به موضوع پیمانه و وزن صحیح به زنا و قتل نفس و تعدی به مال یتیمان اشاره شده است و کم فروشی در ردیف این گناه ها قرار گرفته است .
سوم ـ سوره رحمن /۷-۹
وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ
أَلَّا تَطْغَوْا فِی الْمِیزَانِ
وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ :
و آسمان را برافراشت و ترازو را گذاشت، تا مبادا از اندازه درگذرید. و وزن را به انصاف برپا دارید و در سنجش مکاهید.
چهارم ـ سوره انعام :
…وَأَوْفُواْ الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ … : (…و پیمانه و ترازو را به عدالت، تمام بپیمایید… )
در این سوره مبارکه خداوند متعال آنچه را بر بندگان خود حرام کرده است برمی شمرد : خودداری از شرک ، و احسان به والدین ، و خودداری از کشتن اولاد خود از ترس فقر و تنگدستی، و خودداری از فحشاء ظاهر و باطن ، و قتل نفس ، وخودداری از تجاوز و دست درازی به مال یتیم ، و در آخر صحت پیمانه و وزن و خودداری از کم فروشی است .
پنجم ـ سوره اعراف: که در این سوره شریفه خداوند خطاب به قوم شعیب اهالی شهر مدین می فرماید: پیمانه و وزن را تمام و کمال تحویل بدهید و در مال مردم نقصان روا مدارید و در پهنه زمین پس از آنکه صلاح و اصلاح برقرار شد فساد را منتشر نکنید و این امر برای شما بهتر است اگر ایمان داشته باشید .
به علاوه منع احتکار و خطاکار یا ملعون دانستن محتکر در حقیقت به معنی نکوهش و منع گرانفروشی است چون قصد محتکر از مخفی کردن ارزاق عمومی تشدید مضیقه و ازدیاد تقاضا و بالا رفتن قیمت کالای احتکار شده است . و در واقع احتکار مقدمه گرانفروشی است .
دلایل زیادی را می‌توان برای احتکار بیان کرد، اما مهم‌ترین آنها سودجویی و منفعت طلبی افراد و عدم بینش و آگاهی کافی در زمینه قانون و مقررات تجارت و ضعف اعتقادی و دینی می‌باشد
از بررسی داستان قوم مدین و رسالت شعیب در قرآن و رفتار ناهنجار قوم او و سرنوشت آنها و سایر آیات کریمه نقل شده چنین نتیجه گیری می شود که:
۱ـ گرانفروشی و کم فروشی همانا اشاعه فساد در جامعه است .پس مبارزه با گرانفروشی همان مبارزه با فساد است .
۲ـ ادامه گرانفروشی و کم فروشی موجب زوال خیر و برکت از جامعه است و در آخر موجب فنای جامعه و هلاکت مردم است .
۳ـ گرانفروشی و کم فروشی در ردیف گناه های بزرگ نظیر شرک به خدا و قتل نفس و تجاوز به مال یتیم می‌باشد .
۴ـ ادعای قوم مدین که حق دارند در مال خودشان به دلخواه خودشان هر تصرفی را که بخواهند بکنند ، مردود اعلام شده است چه این بهانه جوئی و عذر تراشی مانع نزول عذاب الهی و نابودی آنها نگردید .
بدیهی است که تسلط افراد بر اموال خودشان تا جائی مجاز و معتبر است که موجب ضرر به دیگران نگردد .
در اینجا نکته ای را متذکر می شویم که مسلمان واقعی کسی است که تمام احکام الهی را قبول و اطاعت کند نه این که قسمتی را که به نفع خود می بیند بپذیرد ، رد کند یا مسکوت بگذارد .
خداوند در سوره نساء کسانی را که مصداق ( یقولون نۆمن ببعض و نکفرببعض ) باشند کافر دانسته و عذاب اهانت بار در انتظار آنها است و در سوره حجر می فرماید :
(کَمَا أَنزَلْنَا عَلَى المُقْتَسِمِینَ *الَّذِینَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِینَ * فَوَرَبِّکَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِیْنَ * عَمَّا کَانُوا یَعْمَلُونَ)
بدین مفهوم که بر… عذاب نازل خواهیم کرد همان طوری که بر مقتسمین (کسانی که پاره ای از قرآن را قبول کرده و پاره دیگر آن را قبول نمی کردند ) عذاب نازل کردیم . قسم به خدای تو که از همه آنها راجع به همه کارهائی که می کردند پرسش و بازخواست خواهیم کرد .
احتکار
احتکار آدمی را نابود می کند
نگاهداری و انباشتن مال، نه تنها موجب هلاکت نفس بلکه موجب هلاکت و بدبختی سایر مردم نیز می‌شود، یعنی شخص محتکر علاوه بر اینکه بر خود ظلم می‌کند ، به هم‌نوعان خود نیز ظلم می‌کند و موجبات اذیت و سختی آنها را فراهم می‌آورد و از طرف دیگر به فساد و تباهی اخلاقی و اجتماعی و همچنین تورم اقتصادی در جامعه کمک می‌کند.
دلایل زیادی را می‌توان برای احتکار بیان کرد، اما مهم‌ترین آنها سودجویی و منفعت طلبی افراد و عدم بینش و آگاهی کافی در زمینه قانون و مقررات تجارت و ضعف اعتقادی و دینی می‌باشد.
پیامبر اکرم صلی الله و آله وسلم می‌فرمایند: «هر کس چهل شبانه روز طعامی را نگهداری کند، و هدفش گران شدن آن باشد، از خدا و پیامبر بری گشته است».
احتکار موجب سقوط خصلت‌های انسانی است
امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند: «احتکار رذیلت(پستى) است.»
«احتکار خصلت فاجران است.»
«رنج رساندن به مردم از راه احتکار، از خصلت‌هاى مردم جاهل است.»
محتکر گنهکار است
محتکر ملعون است
امام موسی کاظم(علیه السلام) از پیامبر(صل یالله علیه وآله) روایت می‌کند: «… اگر بندهاى به عنوان دزد، به نزد خدا رود، در نظر من بهتر است تا به عنوان «محتکر»، که چهل روز ارزاق را احتکار کرده باشد…»
مطالب مشابه :
نرم افزار پیام نور خلخال (نسخه اندروید)
MyBlog: دریافت آخرین پست های وبلاگ دانشجویان دانشگاه پیام نور خلخال ... Golestan: سامانه ورود به سیستم گلستان (این بخش فعلا به دلیل عدم پشتیبانی اندروید از
شرایط انتقالی و مهمان گرفتن دانشجویان دانشگاه آزاد
7 فوریه 2010 ... دانشگاه آزاد اسلامی بویین زهرا - شرایط انتقالی و مهمان گرفتن دانشجویان ... جام - جاسب - جيرفت - حاجى آباد - سلسله و دلفان - خلخال - دورود - دهدشت - رامهرمز - رودان ... دانشجوي ديگرخانواده با ذکر سال ورود و ممهور به مهر واحد دانشگاهي مربوطه.
آزمون نظام مهندسی
سيستم يكپارچه كتابخانه هاي دانشگاه آزاد · كتابخانه واحد ... از امروز ۵۵ روز مانده به آزمون نظام مهندسی . با آرزوی ... اعلام نتايج آزمون ورود به حرفه مهندسان ... دانشگاه آزاد خلخال.
نیکلاس لوهمان Niklas Luhmann
لوهمن ، يكي از هواداران تئوري سيستم ها در جامعه شناسي است. ... ميگويد كه گرچه چون هزارتويي است،ولي داراي دالاني كاملا مشخص براي ورود و خروج ميباشد. ... نظريه سيستم هاي او به نظريه هاي سيستم هاي علم زيست شناسي بازميگردد كه هر ... دانشگاه آزاد خلخال
پشتیبانی فنی ADSL به پارسی
به نظر من "adslfa.blogfa" مشکل ارور 718 از سرویس ردیوس اکانتینگه یک بار ریست کنید .... 901 : کاربر توسط مدیر سیستم lock شده و اجازه ورود ندارد . ... متولد استان اردبیل شهرستان خلخال دانشجوی مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال
احتکار
با وجود این، اگر چه حبس كالا نه به هدف بالا رفتن قیمت بلكه به قصد زیان رسانی به مردم و یا ... دولت از طرق مختلف مي‌تواند با احتكار مبارزه كند به عنوان نمونه وزارت بازرگاني مي‌تواند تعرفه ورود كالا در كشور را كم كند ... نداشتن سيستم تعرفه‌اي موثر بر واردات و صادرات و هماهنگ عمل نكردن در بين .... وبلاگ اجتماعی گروه ارشد دانشگاه آزاد خلخال.
نرم افزار تبدیل ظاهر ویندوز XP به ویندوز سون
22 آگوست 2014 ... با ورود ویندوز ۷ به بازار و آشنایی کاربران با ظاهر آن و قابلیت های جدید آن برخی از کاربران تصمیم به تغییر سیستم عامل خود از ایکس پی یا ویستا به ویندوز جدید هفت شدند . برخی هم تصمیم ... بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد خلخال.
تعرفه کافی نت
سیستم آموزشی ناد · دانشکده پسران ... دانشگاه آزاد خـلخــال ... انتخاب واحد دانشگاه, هر دانشجو, 2000 تومان ... دریافت کارت ورود به جلسه و فیش حقوقی, 1 عدد, 1000 تومان.
آسایش بیوکلیماتیک شهرستان خلخال
برای تعیین ماه های آسایش در شهر خلخال به منظور انجام بهینه فعالیت های اکوتوریستی نیاز به عناصر ... محیطی روز بوده و بهترین زمان برای ورود و گردش طبیعت گردان و توریست ها به منطقه مورد مطالعه می باشند . ..... ( زیست اقلیمی ) سواحل گیلان ، فصلنامه سرزمین، واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی شماره 9 ... سيستم عامل : ناشناس
هزینه یابی بر مبنای هدف
يكي از مهمترين تكنيكهايي كه مي تواند موسسات را در اين راه كمك كند سيستم هزينه ... هزينه يابي هدف يك مقوله استراتژيك در مديريت هزينه است كه به طور عمده تمركز خود را .... و مخصوصاً بازار تجارت آزاد جهاني براي محصولات با چرخه عملياتي كوتاه مدت به كار ... در بلند مدت، (5) تطابق فعاليت هاي شركت با نيازهاي مشتريان، (6) ورود به رقابت
برچسب :
دانشگاه ازاد خلخال ورود به سیستم