موارد استعمال‌ دارو هاي‌ گياهي‌ در آبزيان‌

 

2-درمان‌ بيماريهاي‌  ويروسي‌

از مهمترين‌ بيماريهاي‌ ويروسي‌ آبزيان‌ ميتوان‌ به‌ موارد زير اشاره‌ نمود :

 -  عفونتهاي‌ نكروزي‌ پانكراس‌ IPN

 - سپتمي‌ سمي‌ خونريزي‌ دهنده‌ ويروسي  ‌ Viral Hemorrhagic septicemia

 - نكروز عفوني‌ بافتهاي‌ خونساز Infection Hematopoientic necrosis    

 - عفونت‌ ويروسي‌ بهاره‌ كپور ماهيان   ‌ Spring  virema  of carp

 - التهاب‌ كيسه‌ شنا     Swim bladder  Inflammation

 - سندرم‌ شبه‌  زخم‌ واگيردار   Epizootic ulcerative  syndrome

براي‌ درمان‌ اين‌ دسته‌ از بيماريها در مورد تعدادي‌ از گياهان‌ تحقيقاتي‌ بعمل‌ آمده‌ است‌  كه‌ در اينجا به‌ آنها اشاره‌ ميشود.

◙- داروي‌ CIFax :مخلوط  يك‌ ماده‌ شيميائي‌ همراه‌ با تركيبات‌ گياهي‌ است‌ كه‌ با غلطت‌ /01 ميلي‌ گرم‌ در ليتر در آب‌ مصرف‌ ميشود سه‌روز پس‌ از مصرف‌ اثر درماني‌ آن‌ ظاهر ميشود ،حدت‌ بيماري‌ را كاهش‌ داده‌ والتيام‌ زخمهاي‌ جلدي‌ شروع‌ ميشود(1)

- Direk busarakom ◙در سال‌ (1996) عصاره‌ اتانلي‌ 18 گياه‌ مختلف‌ را بروري‌ ويروسهاي‌  IHNV,OMV,IPNV ( آزمايش‌ ايجاد  Plaqueدر روي‌ كشت‌ سلولي‌ CHSC-214 ) بكار برد در مورد OMV بين‌ 100 - 65%  وIHNV 25-100%    موثر بود .

ميزان‌ مصرف‌ دارو 500  Ig/ml بوده‌ است‌ .استفاده‌ از اين‌ عصاره‌ ها  حتي‌ تا مقادير 2-3 برابر مقدار مؤثر بر ويروس‌  هيچ‌ اثر مضر سلولي‌نشان‌ نداده‌ است‌ (8).

 گياهان‌ دريائي‌ از جمله

‌:  Controceras  clavulatum ,  Managrove

brugureracylindrica , Excoecoria agallocha

بطور مشخص‌ اثرات‌ ضد ويروسي‌ بر عليه‌ ويروس‌ TMV ( Tobacco mosaic virus) داشته‌ است‌ (9(

*************************

3-درمان‌بيماريهاي‌ قارچي‌

مهمترين‌ بيماريهاي‌ قارچي‌ آبزيان‌ عبارتند از ساپرولگنيا - ايكيتوفونوس‌ - برانكيلومايكوزيس‌

Allium.sativum       ◙    :

 درمان‌ ساپرولگينا توسط (1991) Ramos  مورد ارزيابي‌ قرار گرفته‌ است ‌ و اثرات‌ مثبتي‌ از خودنشان‌ داده‌ است‌ (10).

*************************

4- انگلهاي‌ تك‌ ياخته‌اي‌

مهمترين‌ بيماريهاي‌ تك‌ ياخته‌اي‌ آبزيان‌ عبارتند از :  تريكودينا   و  ايكتيوفتريوس‌  

دو گياه‌ داروئي‌ زير اثرا ت‌ مثبتي‌ در مبارزه‌ با اين‌ تك‌ ياخته‌ ها نشان‌ داده‌اند.

-   Lyngbya majuscula  : ◙ماده‌ مؤثره‌  Malyngamide H  اثرات‌  Ichthyotoxic    به‌ ميزان‌  Lc 50 = 5 g/ml (11)

- Moringa olifera ◙گز روغني‌ :  بصورت‌ درختچه‌ اي‌ است‌ كه‌ در بوشهر كاشته‌ شده‌ است‌ . 

5- درمان‌ كرمهاي‌ پهن‌

سستودهائي‌ مانند:  ديفلوبوتريوم‌ لاتوم‌ - ليگولا انتسيتناليس‌ - تريپانونكا -

كاريومينه‌ ارس‌ لاتيسس‌  - پروتئوسفاليده‌  - اويرتريوم‌ -وتريوسفالوس‌

و ترماتودهاي‌  مانند: اوپيستوركيس‌   - متوركيس‌ آلبيدوس‌ - هتروفيس‌  - متاگونيموس‌  - كريپتوكوتيل‌  - ترگلوترما

- كلينوستوميم‌ - ديپلوستوموم‌ - سانگيني‌ كولا

و ترماتودهاي‌ مونوژن‌  ژيروداكتيلوس‌    - داكتيلوژيروس‌  - بنه‌ ده‌ نيا   - ديپلوزئون‌

از جمله‌ مهمترين‌ بيماريهاي‌ انگلي‌ آبزيان‌  محسوب‌ ميشوند

با وجود اينكه‌ در خصوص‌ داروهاي‌ گياهي‌ ضد انگل‌ در ساير موجودات‌ فعاليتهاي‌ زيادي‌ صورت‌ گرفته‌ است‌ ولي‌ در مورد آبزيان‌ اين‌فعاليتها بسيار محدود بوده‌ است‌ كه‌ در اينجا به‌ انها اشاره‌ مي‌ شود .

Mallotus Phillippinensis ◙

قنبيل‌ يا ورس‌ kamala tree درختي‌ است‌ كه‌ در نواحي‌ آسيا و استراليا ميرويد  و ميوه‌ يا شيده‌ آن‌  اثرات‌ ضد كرمي‌  بسيار قوي‌ دارد از آن‌براي‌ درمان‌  Boltheriocephalus در كپور ماهي‌ استفاده‌ شده‌ است‌ .

  Nicotina Tabacum   ◙

توتون‌ حاوي‌ الكالوئيد نيكوتين‌ ،نيكوتئين‌،نيكو تل‌ لين‌ ، نيكوتيمين‌ كه‌ عمدتاپدر برگ‌ آن‌ وجود دارد .اين‌ مواد داراي‌ سميت‌ زيادي‌ هستند.عمده‌ ترين‌ اثر اين‌ مواد اثرات‌ ضد انگلي‌آن‌ است‌

توتون‌  براي‌ مبارزه‌ باانگل‌  بوتريوسفال‌ ماهي‌  استفاده‌ ميشود اگر در اين‌ كار دقت‌ به‌ عمل‌ نيايد در عرض‌ چند دقيقه‌ باعث‌ مرگ‌ ماهي‌ خواهدشد . توتون‌ به‌ مقادير كم‌ ماهيان‌ را عقيم‌ كرده‌ يا جنسيت‌ آنها را تغيير ميدهد. مسموميت‌ با نيكوتين‌ ممكن‌ است‌ از تراكم‌ زياد مواد تيتباكو درمنازل‌ در آكواريوم‌ بوجود آيد(3)

6- درمان‌   كرمهاي‌ گرد

مهمترين‌ بيماريهاي‌ ناشي‌ از نماتد هاي‌ انگلي‌  آبزيان‌ عبارتند از :

 رافيد آسكاريس‌ - هتروكيليده‌    آنيزاكيس‌   سيتيديكولا - فيلارياها و  اسپرورونيدا گياهان‌ داروئي‌ و داروهاي‌ گياهي‌ زير براين‌ انگلها موثر شناخته‌ شده‌اند:

-◙ سير Allium  sativum

در آزمايشي‌   به‌ سه‌  تانك‌  A,B,C  حاوي‌ كپور ماهي‌ مقادير

A - 200mg/lit      رنده‌ سير تازه‌ minced.fresl garlic))

 B - 200mg/lit عصاره‌ هگزان‌ سير

  C - 200mg/lit عصاره‌ آبي‌ سير

اضافه‌ شد و تعداد تخمها و كرم‌ (نماتد) مورد ارزيابي‌ قرار گرفت‌ درمان‌ در تانك‌  A 100% و در مورد تانك‌  B 75% و در مورد C غير موثربود. درمان‌ A در مقايسه‌ با تارترات‌ آمونيوم‌ پتاسيم‌ 1/5 mg/lit  دو بار در روز  86%  مؤثر بود(12).

7-مبارزه‌ با سخت‌ پوستان‌ انگلي‌

سخت‌ پوستان‌ انگلي‌ مانند آرگولوس‌Argulus     و  لرنه‌ آ Lernaea در پرورش‌ آبزيان‌ خصارت‌ هاي‌ عمده‌ اي‌ را بوجود آورده‌ و اهميت‌ فوق‌العاده‌ اي‌ دارند.

گياهان‌ داروئي‌  زير بر عليه‌ سخت‌ پوستان‌  موثر شناخته‌ شده‌اند:

◙-  سيرAllium sativum   

◙– پياز   Allium cepa(13(

************************

8-مبارزه‌ با حلزونها  

حلزونهائي‌ مانند  ليمنه‌ آ ،  بولينوس‌ ،  بيومورفيلاريا،   فيزاو...   از مهمترين‌ عوامل‌ انتقال‌ ترماترهاي‌ ديژن‌ به‌ آبزيان‌ وساير موجودات‌ ميباشند. بطوري‌ كه‌ تقريبا تمام‌ ترماتودها در يكي‌ از مراحل‌ زندگي‌ خود ميبايست‌ مدتي‌ را در بدن‌ حلزون‌ بگذرانند . سركرآنها به‌ صورت‌ متاسركر در پوست‌، باله‌ها،عضلات‌ و چشم‌ ماهيها كيسه‌ دار ميشود(مانند بيماري‌ خال‌ سياه‌ ، پيله‌ زرد و مرواريد خاكستري‌) اين‌آلودگيها از نظر اقتصادي‌ مهم‌ بوده‌ زيرا موجب‌ كاهش‌ ارزش‌ تجاري‌ ماهي‌ شده‌  و موجب‌ ناتواني‌ آنها شده‌ و  به‌ همين‌ جهت‌ صيد ماهي‌هاتوسط دشمنان‌ طبيعي‌ آنها سريع‌تر صورت‌ مي‌گيرد و يا اكثرٹ تلف‌ مي‌شوند.متاسركر ديپلوستومم‌ در چشم‌ ماهيان‌ كيسه‌ دار شده‌ و باعث‌ كوري‌آنها ميشود. سانگيني‌كولا در سيستم‌ گردش‌ خون‌ ماهي‌ زندگي‌ ميكند و موجب‌ مرگ‌ و مير كپور و قزل‌ آلاهاي‌ جوان‌ ميشود.

متاسركر اپيستوركيس‌ ماهيان‌ را در معرض‌ آلودگي‌ قرار داده‌ و انگل‌ بالغ‌ آن‌ مرغان‌ ماهي‌ خوار و يا پستانداران‌ را آلوده‌ ميسازد ودر مواردي‌ موجب‌ آلودگي‌ انسان‌ ميشود.گياهان‌ داروئي‌ زيادي‌ با اثرات‌ حلزون‌ كشي‌ معرفي‌ شده‌ اند كه‌ در اينجا به‌ نام‌ تعدادي‌ از آنها اشاره‌ ميشود(14)(15)

  

نام‌  علمی

  ‌نام‌ فارسي‌

قسمت‌ مورد استفاده

نوع‌ استفاده‌

دوز  ppm/24h

Acacia nilotica

 

آكاسيا

--

عصاره‌

‌ 70

Anagallis orvensis

آناغليس‌  

تمام‌ گياه‌

عصاره‌اتانلي

40

Hedra helix

سلمكي‌   

تمام‌ گياه‌

پودر‌

50

Calendula officinalis

هميشه‌ بهار ‌گل

گل

عصاره آبی الکبی

2000

Eucaliptus spp

اكا ليپتوس‌   

برگ

پودر

200

Atriplax leucoclada

 

 آتریپلکس

برگ

عصاره

 

Myrtus communist 

مورد

برگ

عصاره آبی

700

Rumex dentatas

ريوند

‌ برگ

عصاره‌آبي‌

    ‌100    

Melia azedarrach

زيتون‌ تلخ‌ 

برگ

عصاره‌متانلي

 

Visvum album

دارواش

برگ

عصلره آبی

50

 

 

 

 

 

  ‌  

-9-ايجاد  بيحسي

در مراكز تكثير و پرورش‌ ماهي‌ جهت‌ بدست‌ آوردن‌ سلولهاي‌ جنسي‌ مانند تخمك‌ و اسپرم‌ و به‌ منظور كاهش‌ استرس‌ و كاهش‌ تحرك‌ آن‌نياز به‌ بي‌ هوش‌ كردن‌ ماهي‌ است‌ . براي‌ بي‌ هوش‌ كردن‌ قزل‌ آلا از MS222  تري‌ كائين‌ متان‌ سولفونات‌) كه‌ يك‌ ماده‌ گرانقيمت‌ و وارداتي‌است‌ استفاده‌ مي‌ شود.

Syzigium.aromaticum( Eugenia caryophyllata) ◙

- پودر گل‌ ميخك‌

اوژنول‌ به‌ فرمول‌ C10H12O3ماده‌ اصلي‌ اين‌ گياه‌ است‌ كه‌ اثرات‌ بي‌ حسي‌ را از خود نشان‌ ميدهد

 طول‌ مدت‌ بيهوش‌ شدن‌ 2-3 دقيقه‌ گزارش‌ شده‌ است‌.اسانس‌ 15/5% وزن‌ غنچه‌ را تشكيل‌ مي‌ دهد اسانس‌ از تقطير برگ‌ گل‌ غنچه‌ و حتي‌شاخه‌هاي‌ گلدار گياه‌ بوسيله‌ آب‌ و افزودن‌ مقدار نمك‌ تهيه‌ ميشود (4).

 اسانس‌ گل‌ ميخك‌ clove oil  به‌ ميزان‌ 40-60 % بهتر از MS222  بود.

مناسب‌ ترين‌ غلظت‌    150ppm بود اين‌ دارو مدت‌ 5 دقيقه‌ بيهوشي‌ كامل‌ ايجاد كرد طول‌ مدت‌ بيهوش‌ شدن‌ 2-3 دقيقه‌ و طول‌ مدت‌ بهوش‌آمدن‌ 4 دقيقه‌ بود مدت‌ زمان‌ تحمل‌ پذير برگ‌ 21-55 دقيقه‌ گزارش‌ شده‌ است‌.

اسانس‌ گل‌ ميخك‌ به‌ ميزان‌ 40-60  زمان‌ برگشت‌ اسانس‌ 6-10 بار طولاتي‌ تر از MS222 بود.

در غلظت‌   9ppm مرگ‌ و مير آن‌ 96 ساعت‌ در دوز 9ppm   گزارش‌ شد(16).

***************************************

10- شكار ماهي‌ Fish poison

صيد ماهي‌ بوسيله‌ برخي‌ ازگياهان‌ در بسياري‌ از نقاط جهان‌ معمول‌ بوده‌ است‌ ولي‌ امروزه‌ كمتر مورد توجه‌ است‌ .تعدادي‌ از اين‌ گياهان‌بعنوان‌ نمونه‌ معرفي‌ ميگردد.

-  Exoecaria agallocha : ◙شيره‌ آن‌ بكار ميرود تركيبات‌ اصلي‌ آن‌ deoxyphorbol ,phorbol ester (17).

-  Minquaria guianenis : ◙تريترپن‌ acetylenic ,lichexanthone,  از قند آن‌ بدست‌ ميايد.

-  :Dodonaea viscosa◙اسانس‌ و عصاره‌ برگ‌ و دانه‌ آن‌ بكار ميرود. در بلوچستان‌ و جنوب‌ ايران‌ وجود دارد

-  Euphorbia Esula ◙   فرفيون‌ شيرازي‌ :  اين‌ گياه‌  با فلج‌ كردن‌ حركت‌ ماهي‌ براي‌ شكار استفاده‌ ميشود. محل‌ رويش‌ آن‌ تهران‌ و كرج‌ ونيشابور و مشهد و برخي‌ نواحي‌ اذربايجان ‌(2) ج -  Tephrosia linearis( نوعي‌ نيلكي‌ (

ج -  Mundulea monantha

ج -  Mundulea sericea

ج Xeromphis spinosa -

11-  افزايش‌ رشد

ج - داروي‌ livol(IHF-looo) يك‌ داروي‌ گياهي‌ است‌  كه‌ در هندوستان‌ توليد شده‌ و اين‌ دارو در دوزهاي‌ 5 و /5 ، 1 ، 1/5 ، 2 و 2/5وزن‌ براي‌ مدت‌ 112 روز بكار گرفته‌ شد در مجموع‌ با  2% livol بيشترين‌ ميزان‌ رشد بدست‌آمد ماهيهائي‌ كه‌ با اين‌ دارو درمان‌ شدند راندمان‌غذائي‌ بالاتر و نسبت‌ جذب‌  پروتئين‌ و كربوهيدرات‌ بهتر و توانائي‌ هضم‌ بهتري‌ در مقايسه‌ با گروه‌ كنترل‌ نشان‌ دادند RNA و  DNAهمچنين‌نسبت‌ RNA/DNA در عضلات‌ و كبد    P01< B <>B>بالاتر از گروه‌ كنترل‌ بود . چربي‌ و پروئيين‌ لاشه‌ نيز بالاتر بود (18).

******************************************

12-درمان‌ مسمويت‌ ماهي‌

مسموميت‌ ماهي‌ در اثر تغييرات‌ درجه‌ حرارت‌ آب‌ ،PH (PH بالا در اكثر گياهان‌ سبز باعث‌ افزايش‌  مصرف‌ co2 ميشود كه‌ بعنوان‌ آمفوترعمل‌ميكند ) و اكسيژن‌ ، آمونياك‌ ، نيتريتها و نيتراتها ، املاح‌ گوناگون‌ ، فلزات‌ سنگين‌ ، آفت‌ كشها نفت‌ و فراورده‌ هاي‌ نفتي‌بوجود مي‌ آيد. همخنين‌ مسموميت‌ ناشي‌ از مواد غذايي باعث‌ ايجاد  آفلاتوكسيكوز ، سايكوتوكسيكوزيس‌  ميشود.

گياهان‌ زير اثرات‌ ضد سمي‌ بر مسموميت‌ ماهي‌(Antidote forpoisoning from fish) نشان‌ داده‌ اند:

ج - Impatiens balsamina  گل‌ حنايي(‌ صبر زينتي‌ (

دانه‌ اين‌ گياه‌ به‌  منظور درمان‌ مسموميت‌ هاي‌ ماهي‌  بكار ميرود . 6 نوع‌ گليكوزيد از دانه‌ آن‌ جدا شده‌ است‌(19).

ج - Dysoxylum richii  : در ميوه‌ اين‌ گياه‌  تريترپن‌  (dammarane-tyoe - triterpenoid) و richenol,richenoic.acid وجود دارد .

ج - Sophora tomentosa تلخ‌ بيان‌ : (اين‌ گونه‌ در ايران‌ يافت‌ نمي‌ شود )  عصاره‌ استوني‌ برگهاي‌ خشك‌ شده‌ اين‌ گياه‌ حاوي‌ دو نوع‌پتروكاريان‌ است‌. و همچنين‌ حاوي‌ isoflaronoid,wighteone   

*******************************************

13-اثرات‌  ضد جلبك‌  Anti alge  

آلودگي‌ و بوگرفتتي‌ نامطلوب‌ گوشت‌ ماهي‌ با انواع‌ جلبكهاي‌ آبي‌ متمايل‌ به‌ سبز در ماهيان‌ پرورشي‌ ديده‌ ميشود تلفات‌ در اثر ايجادمسموم‌ يا فقر اكسيژن‌ ناشي‌ از تجزيه‌ شدن‌ دسته‌ جمعي‌ توده‌هاي‌ جلبك‌ شكوه‌ شده‌ ظاهر ميشود علت‌ رشد جلبك‌ كود دادن‌ زياد و بكارگيري‌بيش‌ از حد ضايعات‌ غذائي‌ در استخرهاي‌ پرورش‌ است‌

جلبك‌  پريمنزيوم‌ پاروم‌ Prymnesium parvum در ماهيان‌ لب‌ شور باعث‌ ايجاد ضايعات‌ ميشود سموم‌ خارج‌ ياخته‌اي‌ توليد شده‌ اين‌موجود و جلبك‌ تاژك‌ داردر  شوري‌ كمتر از /1 در صد رشد نميكند

كنترل‌ = سولفات‌ مس‌ :استفاده‌ زياد باعث‌ پيدايش‌ مقادير زياد و خطرناك‌ مس‌ در اكوسيستم‌ مي‌ شود .

ج  Acacia nilotica  اضافه‌ نمودن‌     400kgاز ميوه‌ اين‌ گياه‌   به‌     6000m3 آب‌ (67ppm) مانع‌ رشد جلبكها در 4 روز شد ضمن‌ اينكه‌ هيچ‌گونه‌ اثر سمي‌ برروي‌ ماهي‌هاي‌ ، دوزيستان‌ ، حشرات‌ نداشت‌ (20)

14- داروهاي تقويت سيستم ايمني و ضد استرس

نمونه اين نوع داروها داروي Geriforte   مي باشد  اين دارو موجب تحريك فعاليت  گاما ايترفرون  گرديده و در درمان عفمتها نيز مفيد مي باشد همچنين در افزايش سطح آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز (SOD) و آنزيم هاي كاتالاز (CAT) مؤثر بوده و در جلوگيري از تجمع راديكالهاي آزاد نقش دارد.اين دارو در تسريع باز سازي سلولها مي تواند عمل كند.ميزان مصرف آن در ميگو 20-25 ميلي ليتر در هر كيلو غذ است

  


مطالب مشابه :


رمان برادر ناتنی

چت | فال حافظ. اخبار ـ را اِكا ؟ ـ نه رايكا را يـ كا گفت آره دخترش اومده ايران .




ابن یمین

مصحف گشاد و دولت و اقبال بهر فال در خطّ اول آیتِ «الصُّلحُ خیر» وب سايت آكا ايران + نوشته




تاریخچه شرکت سایپا

اين شركت توليد اولين محصولات خود را كه شامل "وانت آكا" و سواري ايران در آمده و




زبان بختیاری - زبان کورش بزرگ هخامنشی

اين لهجه كه واقعاً همان زبان مردم ايران باستان است بيشتر به ادبيات معاصر و زبان اًكا (aka




زندگی نامه حافظ شیرازی

زندگی نامه حافظ شیرازی. خواجه شمس‌الدین محمد، حافظ شیرازی، یکی از بزرگ‌ترین شاعران نغزگوی




موارد استعمال‌ دارو هاي‌ گياهي‌ در آبزيان‌

فال حافظ. رتبه اكا ليپتوس‌ (اين‌ گونه‌ در ايران‌ يافت‌ نمي‌ شود )




فال گل با تفسیر کامل انواع گل و تعداد شاخه ها

گردش و ورزش و ارزش - فال گل با تفسیر کامل انواع گل و تعداد شاخه ها - خاطرات، گردشگری، ورزشی




ایرانگردی - آخرین قسمت: خاطرات سفر به زنجان (آخرین قسمت) - حمام حاجی داداش (چایخانه خان داداش)

شدن آخرین قسمت ایرانگردی با خاطرات آخرین روز سفر به زنجان را به فال اكا الكتريك ايران




ايرانگردي - قسمت هفدهم: رسم و رسومات یلدا در شهرهای مختلف ایران

آيين و رسوم يلدا در استان هاي مختلف ايران فال حافظ هم كه جای خود را دارد. اكا الكتريك




برچسب :