بازیافت در مدرسه

نويسنده: كاميار فيلسوفي
تشويق كودكان به شركت در عمليات جداسازي زباله ها در مدارس، نخستين گام براي رسيدن به مشاركت اجتماعي است
كره زمين ظرفيت محدودي دارد. روز اول تميز بوده و همچنين سرجاي خودش قرار داشته است. بشر اوليه نظم آن را به هم زده و مواد اوليه را از معادن بيرون آورده و به كالاتبديل كرده است، سپس آن را دور انداخته و به زباله تبديل شده است. اگر زباله ها را جمع نكنيم تا دوباره كالانشود، كره زمين جايي براي زندگي ما نخواهد داشت و كره خاكي زشت و كثيف مي شود. پس بايد از خانه و مدرسه شروع كنيم تا بتوانيم همه انسان ها را در تمام كره زمين مجبور كنيم تا آن را مرتب كنند اما براي بازيافت در مدرسه دو كار بايد انجام شود: مكان مناسب، آموزش مكان مناسب.
در يك مدرسه با ۵۰۰ نفر دانش آموز يك اتاق، انبار يا محوطه سرپوشيده به مساحت ۱۰ متر مربع و ارتفاع دو متر كافي است. بهتر است اين اتاق زيرزمين يا در مكان تاريك و در بسته اي قرار داشته باشد كه بوي نامطبوع آن براي اطرافيان آزار دهنده نباشد در غير اين صورت با هواكش سعي كنيم هواي آن را به بيرون هدايت كنيم. همچنين در اين اتاق روشنايي برق هم وجود داشته باشد تا بتوانيم مراحل انجام كار را بازرسي كنيم. اگر در اين اتاق شلنگ آب و چاهك فاضلاب هم وجود داشته باشد، وضعيت خيلي بهتري ايجاد خواهد شد.
اين مكان، كارگاه و انبار براي بازيافت مدرسه محسوب مي شود. مواد قابل بازيافت در اين محل نگهداري شده و آماده فروش خواهند شد.
آموزش
يك واحد سبز براي تمامي پسماندهاي خود چاره جويي مي كند. واحدهاي آموزشي، عموماً به دو نوع پسماند تر و خشك تقسيم مي شوند. البته پسماند مايعات در شبكه فاضلاب ريخته خواهد شد.
پسماند تر: در اين واحد آموزشي پسماند تر شامل باقي مانده خوراكي، دستمال كاغذي، روزنامه يا كاغذي است كه خشك نباشد و به مواد ديگر آلوده شده باشد مانند برگ و شاخه درختان، پودر گچ باقي مانده از تخته و.‎..
زباله خشك: لوازم التحرير از كار افتاده، دفتر مشق، جزوه يا كتاب به درد نخور و نوشته شده، بطري و جعبه نوشيدني شير، آب و آب ميوه و كيسه هاي نايلوني و آلومينيومي و پلاستيكي كه مواد خوراكي در آن قرار گرفته بودند، ظروف شيشه اي، قوطي كنسرو، قطعات چوبي، لوازم برقي و الكترونيكي از كار افتاده، قطعات آهني و فلزي اسقاط شده و كالاهاي مشابه، زباله خشك به شمار مي روند. زباله خشك بايد پاكسازي شود، مايعات و زباله تر آنها جداسازي شود و براساس گروه هاي اصلي تقسيم شوند.
گروه هاي اصلي شامل فلزات، شيشه، پلاستيك، چوب و كاغذ و پارچه هستند.
پس از فراگيري اين دسته بندي، تمامي زباله ها بايد تقسيم بندي شده و در انبار نگهداري شوند تا آماده فروش شود.
زباله هاي تر را مي توان هم در انبار و با روش هاي بسيار ساده و هم در باغچه حياط مدرسه به كود تبديل كرد. زباله هاي خشك در صورتي كه درست جداسازي شوند مستقيماً مي توانند با قيمت بالاتري در يك واحد صنعتي بازيافت خريداري شوند.
تا به اينجاي عمليات ما يك واحد اوليه بازيافت داريم. در صورت كمبود امكانات بايد در حياط مدرسه و در اتاق ها دو عدد سطل جداگانه قرار داد تا يكي جهت زباله تر و ديگري محل قرار گرفتن زباله خشك باشد. دانش آموزان بايد ياد بگيرند اقلام اضافي خود را در حياط مدرسه و كلاس ها نريزند و براي كسي كه به قوانين احترام نمي گذارد، از سوي گروهي از بچه ها كه مسئوليت بازيافت بر دوش آنها است جريمه در نظر گرفته شود. هر روز يك نوبت سطل ها جمع آوري شده و در كارگاه بازيافت با رعايت نكات ايمني و بهداشتي تفكيك و بسته بندي شود و به متصديان جمع آوري شهري تحويل داده شود.
فراموش نكنيم هر قدر دقيق تر و منظم تر عمل جداسازي صورت گيرد، كالاي به دست آمده قيمت بالاتر و كيفيت برتري خواهد داشت. اگر اين عمليات به درستي انجام شود واحدهاي مصرف كننده آمادگي خريد محصولات ما را خواهند داشت و اين گونه است كه دنيايي عاري از آلودگي و كره اي پاك در انتظارمان خواهد بود.
نقش دانش آموزان در بازيافت
دانش آموزان امروز، مردان و زنان سازندگي فردا هستند. تعليم و تربيت آنها روشنگر چراغ هاي تاريك آينده است. رياضيات، علوم، ادبيات، ورزش، معارف، آداب اجتماعي و... درس هايي هستند كه دانش آموزان ما مي آموزند تا بعدها با تكميل آن و بهره مندي از آن انسان هاي مفيدي براي جامعه باشند.
آداب اجتماعي شامل درست حرف زدن، درست غذا خوردن، منظم بودن و نظافت مي شود. نظم و نظافت دو واژه همراه در ادب اجتماعي به شمار مي روند. محصلان جمعيت كثيري از كشور را شامل مي شوند كه اگر ياري كنند، سهم بسزايي در جمع آوري و بازيافت زباله هاي كشور ايجاد مي كنند.
علاوه بر تمام مطالبي كه در زمينه جمع آوري پسماند در منازل رعايت مي شوند دانش آموز مي تواند با رعايت نكات ذيل محيط مدرسه و محل گذر تا مدرسه را نيز تميز نگه داشته و ياري رسان چرخه بازيافت باشد.
به لطف وجود لفافه هاي آلومينيومي و پلاستيكي، غالباً مواد خوراكي و تنقلات روزانه از تماس با محيط بيرون مجزا مي شود.
بايد بدانيم پلاستيك و آلومينيوم قابل برگشت به طبيعت نيستند، پس حتي الامكان كيسه هاي نايلوني، احتمالاً پوسته تنقلات متفرقه مانند چيپس و... فويل آلومينيوم و كاغذ ساندويچ را در يكي از اين كيسه ها قرار داده و در جعبه زباله خشك بگذاريم.
باقيمانده مواد غذايي و خوراكي خود را بايد در جعبه زباله تر انداخته و آن را با زباله خشك همراه نكرد.
بطري شير، ماست، آب معدني، آبميوه و نوشابه زباله خشك به حساب مي آيند. پس از مصرف باقيمانده آن را در فاضلاب يا ظرفشويي ريخته و ظروف را در جعبه زباله خشك قرار دهيد.
دفتر مشق تمام شده، جزوه به درد نخور و هر كاغذي كه مورد استفاده قرار نمي گيرد، ثروت ملي است آن را با كيسه زباله اضافات غذايي يكجا نگذاريد و در جعبه زباله خشك قرار دهيد.
باقيمانده مواد استفاده شده، پاك كن خراب، تراش مستعمل، خودكار تمام شده، كيف پاره شده، روپوش كهنه و... همگي اقلامي هستند كه در جعبه زباله خشك قرار مي گيرند. براي بهتر شدن عمليات اجرايي جداسازي در مدارس بهتر است ضمن آموزش زباله تر و خشك براي هر كدام دو ظرف جداگانه تهيه كرد تا كساني كه اطلاعات كافي از اين فرايند دارند به عنوان سفيران پاكيزگي مشوق دوستان و خانواده خود شوند اما كارهايي هم هست كه اگر انجام شود، با كاهش مصرف كمك ديگري به بازيافت خواهد شد.
حتي الامكان از پاك كن كمتر استفاده شود. بازيافت پاك كن اقتصادي نيست و وجود آن در طبيعت ساليان سال طول خواهد كشيد تا به خاك تبديل شود.
غذاي گرم در ظروف پلاستيكي نبايد ريخته شود زيرا درصد جذب آلودگي آنها را بالابرده و حرارت بيش از حد بيماري زا خواهد بود. اغذيه و تنقلات را در كاغذ و پلاستيك هاي رنگي قرار ندهيد چون احتمال وجود مواد بازيافتي در آنها زياد است و بهداشتي نيست.
قاشق و چنگال يكبار مصرف، قدرت كافي ندارد. همچنين بعضي از اقلام نامرغوب پليسه هاي تيزي دارند كه جراحت پيش مي آورد، سعي كنيم نمونه فلزي همراه داشته باشيم. ضمناً شست وشوي قاشق و چنگال پلاستيكي با اسفنج و مواد شوينده بهداشتي نيست و باعث كهنگي زودرس آنان خواهد شد.
ليوان پلاستيكي و يكبار مصرف فقط براي نوشيدني هاي خنك قابل استفاده است.
براي نوشيدن چايي يا شير گرم از ليوان استيل، چيني يا شيشه اي بايد استفاده شود. پلاستيك ها تحمل پائيني در مقابل حرارت دارند.
سعي شود جامدادي و كيف را ديرتر عوض كنيد، ولي در صورت تعويض حتي الامكان فلزات و پارچه را از پلاستيك جدا سازي نموده و حتماً آن را با زباله خشك تحويل دهيد.
كاغذ ثروت ملي است، بهتر است براي چرك نويس از تخته هايي مثل وايت برد يا از كاغذهاي اضافي منزل استفاده شود تا در حفاظت از ثروت ملي كوشا بود.
يادمان نرود جوهر خودكار براي بازيافت مشكل ساز است. حتماً از خودكار تا آخر استفاده شود و بعد از مصرف سر فلزي آن را از پلاستيكي جدا كرده و سپس در سبد زباله خشك قرار دهيد.
سعي شود كاردستي ها از اقلام بازيافتي ساخته شود، اقلامي كه بايد دور ريخته شود، به اين صورت كارايي ندارند. سازمان بازيافت همه ساله به آثار هنري ساخته شده از مواد بازيافتي جايزه داده و نمايشگاه بر قرار مي كند. آدامس نخوريد و اگر خورديد آن را داخل يك تكه كاغذ قرار داده و در سبد زباله تر بيندازيد.

بازیافت در مدرسه

مطالب مشابه :

کاردستی با بطری نوشابه

بازيافت بطري هاي PET

بازیافت شیشه

بازيافت پلاستيك ها

بازیافت در مدرسه

مضرات كاربرد پلاستيكها