نخستين مدارس جديد شهر ساري

نخستين مدارس جديد شهر ساري

علي اكبر عنايتي / كارشناس ارشد تاريخ

نخستين مدرسه ي جديد شهر ساري در سال 1323 ق / 1284 خورشيدي توسط جمعي از سياسيون ساروي تأسيس شد. اين مدرسه در سال بعد با پشتيباني لطفعلي خان ميرپنجه ي سالار مكرم (سردار جليل) سالاريه خوانده شد. مدرسه ي سالاريه با 70 نفر دانش آموز آغازبه كار كرد. اين مدرسه داراي سه كلاس ابتدايي، سطحي يا فارسي و علمي بود. دانش آموزان در كلاس ابتدايي ؛ خواندن و نوشتن، در كلاس سطحي يا فارسي؛ تاريخ، جغرافيا، حساب، سياق و تعليم خط، در كلاس علمي؛ صرف و نحو و ترجمه ي قرآن و زبان هاي خارجي(فرانسه و روسي) را مي آموختند. مديريت مدرسه و تعليم درس عربي برعهده ي ميرزاابواقاسم گروسي بود. ديگر معلمان مدرسه عبارت بودند از: ميرزا سليمان خان (حشمت ناظم ) معلم حساب و تاريخ و ناظم مدرسه، ميرزا فروغ الله رشتي معلم زبان روسي و سياق، ميرزا احسان الله خان معلم زبان فرانسه، آقا سيدمحمد معلم ابتدايي و علي بهروزي. پس از شش ماه ميرزا حسن خان علي آبادي تحصيل كرده ي آلمان مديريت مدرسه را برعهده گرفت. در زمان مديريت او تعداد شاگردان مدرسه به حدود دويست نفر رسيد. اما با فشارهاي مخالفان مشروطه و برخي از مردم شهر، لطفعلي خان(سردار جليل) از حمايت مالي مدرسه دست برداشت. در نتيجه مدرسه ي ساري تعطيل شد.

پس از تعطيلي مدرسه ي سالاريه، دانش آموزان مدرسه و طرفداران شان به انجمن حقيقت ساري متوسل شدند. سيد حسین مقدس مدرسه را با نام جديد حقيقت در سال 1323 خورشيدي در منزل علي بهروزي افتتاح كرد. اين مدرسه به مديريت ميرزا حسن خان علي آبادي تا آغاز استبداد صغير محمدعلي شاه پابرجا بود.

چند ماه پس از تعطيلي مدرسه ي حقيقت، به ياري ميرزا علي عمادي مجتهد، ميرزا غلامحسين خان ايرانپور و حبيب الله خان اشجع الملك سورتيجي در محل مدرسه قديمه حاج مصطفي خان دستبان مدرسه ي حقيقت با نام جديدِ معلم خانه ي مصطفوي گشايش يافت. مديريت مدرسه بر عهده ي غلامحسين خان ايرانپور بود. اين مدرسه نيز پس از شش ماه فعاليت با آمدن محمدعلي شاه مخلوع به ساري در سال 1329ق/1290خورشيدي تعطيل شد.

پس از شكست محمدعلي شاه مخلوع و فرارش به روسيه، فرهنگ دوستان ساروي در يكي از خانه هاي سيدحسين مقدس و به ياري اميرمؤيد سوادكوهي مدرسه اي به نام تأييد برپا نمودند. آمدن سپاه سالارالدوله در سال 1331ق / 1292خورشيدي موجب تعطيلي مدرسه شد. شش ماه پس از رفتن سپاه سالارالدوله، مدرسه ي تأييد با كمك لطفعلي خان(سردار جليل) بازگشايي شد. مديريت مدرسه به عهده ي سيدحسين مقدس، ناظم مدرسه محمد مجد و معلمان آن علي بهروزي، شيخ حسين سبطي و دكتر نصرالله نادري بودند.

در سال 1333ق / 1294خورشيدي مدرسه ديگري در ساري به نام مدرسه ي نصرت احمديه افتتاح شد. اين مدرسه را ميرزا علي خوشنويس بازرس وزارت معارف،‌ علي بهروزي و شيخ علي اكبر طبري مجتهد و به ياري شيخ باقر فاضل ايدني در محل مدرسه ي قديمه مادرِ شاه زاده تأسيس كردند. مدير آن محمدامين خان اديب و معلمان مدرسه حشمت داوري، حاج سيد محمد سعادت، ابوالحسن آموزگار، علي پرهيزگار، ميرزا محمد گرگاني و محتاج روضه خوان بوده اند. از سال 1305خورشيدي كلاس هاي اول، دوم و سوم متوسطه داير شد و مدرسه به نام دبيرستان پهلوي تغيير نام يافت.

در تاريخ 4 برج دلو (بهمن) 1300 خورشيدي نخستين مدرسه دخترانه ي ساري با نام تربيت بنات، افتتاح شد. موسس مدرسه شخصي به به نام خانم فاطمه وكيلي ديپلم مدرسه آمريكايي تهران بوده است. در اين مدرسه دستور فرهنگ، حساب، شرعيات، اخلاق شفاهي، قرآن، دستور زندگاني، حفظ الصحه (بهداشت)، علم الاشياء، جغرافي، تاريخ، مشق درشت و ريز، ديكته، اخلاق مصور، دستور زبان فارسي، انشا، هندسه و نماز به دانش آموزان تعليم داده مي شد.

در سال 1304خورشيدي كاركنان مدرسه بدين شرح بوده اند: 1ـ فاطمه خانم وكيلي، مدير و معلم كلاس هاي پنجم، ‌ششم، خياطي، هنر دستي و ورزش. 2ـ صديقه خانم، معلم كلاس چهارم. 3ـ فروغ زمان، معلم كلاس سوم. 4ـ زينب السادات، معلم كلاس دوم. 5 ـ شريفه خانم، معلم كلاس اول. 6ـ فاطمه خانم، معلم كلاس تهيه قسمت اول. 7ـ زينب خانم، معلم كلاس تهيه قسمت دوم. 8 ـ خانم نجفي، معلم كلاس اكابر. 9ـ خانم شريفه، معلم قرآن مجيد و نماز. 10ـ آقا ميرزا اسماعيل، معلم خط. 11ـ بي بي جان، خادمه. 12ـ مشهدي باقر، سراي دار 14ـ حسين، خادم.

فهرست منابع مورد استفاده:

1. اسلامي حسين: تاريخ دوهزارساله ساري (دارالملك مازندران)، دانشگاه آزاد اسلامي قائم شهر، 1372.

2. سازمان اسناد ملي ايران، سند شماره 297028718.

3. سازمان اسناد ملي ايران، سند شماره 297020858.

4. قاسمي پويا، اقبال: مدارس جديد در دوره قاجاريه (بانيان پيشروان)، مركز نشر دانشگاهي، تهران، 1377.

5. مهجوري اسماعيل: تاريخ مازندران، چاپ اثر، ساري، 1345.

6. مهجوري اسماعيل: تاريخ فرهنگ ساري، نشريه فرهنگ ساري، بي تا، بي جا، 1339.

7.مهجوري اسماعيل: تاريخچه ي فرهنگ ساري، سالنامه فرهنگ استان دوم (مازندران)، چاپخانه ي شركت سهامي طبع كتاب، بي جا، 1337.

نخستين مدارس جديد شهر ساري

مطالب مشابه :

نخستين مدارس جديد شهر ساري

آدرس و شماره تلفن مراکز آموزشی - رفاهی فرهنگیان (خانه معلم)

نمونه املاک آماده فروش ، رهن و اجاره در شهرهای مازندران

آدرس ستادهاي اسكان فرهنگيان كشور(استانها)

معرفي‌شدگان‌ چند برابر ظرفيت رشته‌‌هاي‌ ‌ تحصيلي‌ ‌‌متمركز مراكز تربيت ‌‌معلم‌

آدرس ستادهاي اسكان فرهنگيان كشور(استانها)

معرفي كتاب : تاريخ محلات شهر ساري

معرفی روستای ولویه