روش یادداشت برداری(2)

هم‌چنین یادداشت‌ها، اگر به صورت ترجمه، تلخیص، نقل به معنی، اقتباس، نقل قول غیر مستقیم، تغییر عبارات و ... انجام گرفته و « عین عبارت » نیست، به این روش و خصوصیت اشاره شود.
گاهی یك مطلب، در منابع متعددی وجود دارد. اگر به یكی ز آن‌ها كه معتبرتر و كهن‌تر است اكتفا شود بهتر است؛ مگر این‌كه به دلیل خاصّی بخواهیم به منابع متعدد اشاره كنیم، كه در این صورت مدرك دقیق مطلب را از هر چند مأخذ ذكر می‌كنیم.
تهیه كننده یادداشت و نویسنده آن ( فیش نویس ) خوب است قید شود، تا معرف برگه‌های یادداشت باشد. ذكر تاریخ یادداشت برداری هم مفید و مكمل آن است. وقتی كه صرف تهیه یك فیش دقیق و استاندارد می‌شود هدر نرفته است، زیرا از هدر رفتن‌های وقت در آینده و بی ثمر بودن یادداشت‌ها جلوگیری می‌كند. نوعی سرمایه گذاری زمانی است كه بهره آن در آینده روشن می‌شود.
مراجعه مجدد
گاهی باید سراغ یادداشت‌های قبلی رفت. در این مراجعه، چه بسا نیاز به اصلاح یا تمكیل آن‌ها باشد كه عملی می‌شود. گاهی اطلاع از یادداشت‌های پیشین، سبب جلوگیری از دوباره كاری و یادداشت مجدد و مكرر یك مطلب می‌گردد؛ به علاوه، یادداشت برای بهره‌برداری است. نوشتن و بایگانی كردن،‌ آن‌ها را از خاصیت می‌اندازد.
گاهی مطالعه كننده، به مطلب خوبی بر می‌خورد یا آن را می‌شنود و به فكر یادداشت برداری می‌افتد. غافل از آن‌كه قبلاً آن را نوشته است. مراجعه مجدد به یادداشت‌ها جلوی این ضایعات را می‌گیرد.
عین عبارت یا محتوا؟
آن‌چه در فیش‌ها یادداشت می‌شود، به یكی از دو صورت زیر می‌تواند باشد:
الف. عین عبارات منقول از مأخذ ( نقل قول مستقیم )
ب. مضمون و محتوا ( نقل قول تفسیری ).
در صورت اول، خود الفاظ گویای مفهوم مورد نظر است. اما در صورت دوم، با عبارات خودمان مضمون و خلاصه مطلب مطالعه شده را می‌نویسیم، آن‌گاه به ذكر منبع می‌پردازیم، تا خودمان یا دیگران هنگام نیاز، به اصل مأخذ رجوع كنیم. در این نوع، طبعاً عبارت توضیحی ما باید پیش از عنوان قید شده در برگه یادداشت باشد.
در هر دو نوع نویسنده یادداشت اگر نظریه خاصّی پیرامون موضوع دارد، می‌تواند در پایین همان برگه بنویسد.
برگه‌های ارجاعی
بهره گیری از « سیستم ارتباطات » در تحقیق و فیش برداری مفید است. ربط دادن موضوعات به یكدیگر، ذهن خواننده و نویسنده را غنا می‌بخشد. یافتن ارتباط‌ها بین مطالب و موضوعات، هم وسعت اطلاعات می‌خواهد، هم ذوق و سرعت انتقال ذهنی.
از این روش، در برگه‌های یادداشت هم می‌توان استفاده كرد. گاهی محتوای یك یادداشت به یك یا چند یادداشت دیگر هم ارتباط می‌یابد و آن‌ها در كنار هم كه قرار گیرند، برداشت بهتر و بیشتر و دقیق‌تری می‌توان از موضوع داشت. اگر فیش‌ها شماره و كد داشته باشد، می‌توان در پایان هر فیش، به شماره فیش‌های دیگر كه با آن مربوط است اشاره كرد، یا همان عنوان‌های یادداشت‌ها را كه به صورت « نمایه » مورد استفاده قرار می‌گیرد در ارجاع، مورد توجه قرار داد؛ مثل این‌كه یادداشت « احترام والدین »، قابل ارجاع به برگه‌های « حقوق » و « اخلاق خانوادگی » است، یا در پایان یادداشتِ « نهج البلاغه » می توان نوشت ( ‘ سید رضی ) كه به آن سر‎ْ عنوان هم رجوع شود.
تنظیم سیستم ارتباطی بین واژه‌ها، مفاهیم، سرعنوان‌های موضوعی و كتاب‌ها و منابع، كتری مهم و دقیق، در عین حال بسیار كارساز و مفید است و حتی در كتاب شناسی و تحقیق هم كاربرد دارد و برای محققان نقش واسطه و رابط را برای دستیابی به منابع دیگر یا موضوعات مرتبط و هم خانواده ایفا می‌كند. ( در بحثِ « روش تحقیق » هم اشاره‌ای به این مسأله شده است.)
استنساخ و كپی گرفتن
همیشه نوشته‌ها و آثار قلمی، در معرض گم شدن، خراب شدن، به سرقت رفتن و ... بوده است و از این طریق، گاهی زحمات دراز مدت یك پژوهش‌گر، یك جا از بین می‌رود و جز غصّه برایش باقی نمی‌ماند.
به همین جهت، بجاست كه از یادداشت‌ها و دست نوشته‌هایی كه وقت و زحمت زیادی صرف تهیه آن شده است، نمونه یا نمونه‌های متعددی به صورت استنساخ، زیراكس یا با استفاده از كاربن تهیه شود تا اگر احیاناً مفقود شد، یا در حادثه‌ای از بین رفت، محصول زحمات در جای دیگر و به صورت نسخه دیگر موجود باشد.
در این زمینه، اندوه محققانی كه تنها نسخه موجود از كاوش‌ها و یادداشت‌ها چندین ساله خود را در اثر سهل انگاری از دست داده‌اند و دیگر حوصله و مجال تحقیق و نگارش مجدد نداشته‌اند، مایه عبرت است.
[1]
جواد محدثی، روش‌ها، ص 59.

[1] . درباره كیفیت یادداشت و تنظیم و سازماندهی فیش‌ها نكاتی هم در بحث « روش تحقیق » بیان شده كه بجاست مراجعه كنید.


مطالب مشابه :


چگونه فیش برداری کنیم ؟

خلاصه ای از کتاب روش فیش برداری "روش برگه هاى یک شکل و گرفته که نمونه هایى




نمونه فیش تحقیق

نمونه فیش تحقیق فیش برداری. شناسه: پژوهش: شماره: موضوع کلی: تاریخ: برگه یادداشت




نرم افزار فیش برداری

نرم افزار فیش برداری - آشیانه ای برای هم فکری،تعامل و هم افزایی متخصصین تکنولوژی آموزشی




روش يادداشت برداري

انتخاب برگه‌هاي يادداشت به عنوان نمونه، « عقايد » را مي‌توان به فیش برداری و




روش تحقیق در مطالعات کتابخانه ای

در این روش محقق از مهم‌ترین ابزار خود یعنی فیش برداری چند نمونه از برگه‌دان و




طرح درس - درس هفدهم زبان فارسی2

فیش حقوقی آشنایی با «یاداشت برداری » در جریان تحقیق/مدّت :90 برگه هایی به ابعاد 12 ´ 7




روش یادداشت برداری(2)

روش یادداشت برداری(2)




89 ... نرم افزاری برای فیش‌برداری پژوهشی( دانلود رایگان )

نرم افزاری برای فیشبرداری پژوهشی برگه‌های کتابشناسی، فیش‌های مستند و نمونه احکام




زبان فارسی 2 - درس 17

نمونه سؤالات - هر برگه (فیش - نکتهء مهم در یادداشت برداری چیست؟ - برگه ها در برگه دان به




برچسب :