آفت دهان
عوامل ديگري نيز ممكن است در دهان زخم ايجاد كنند مثلا سوختگي ناشي از غذاي داغ، زخم‌هاي ناشي از برفك‌هاي دهاني، تبخال‌هاي دهاني (داخل دهان)، عكس‌العمل به بعضي داروها مثل داروهاي شيمي درماني، سيفيليس، ايدز، ديابت و يا سرطان. اما اگر در دهان خود زخم‌هاي زيادي داريد كه مرتبا خوب مي‌شوند و دوباره عود مي‌كنند، به “آفت” فكر كنيد.
علامت آفت چيست؟
آفت بيماري شايعي است كه به صورت عود كننده در دهان ايجاد مي‌شوند. در واقع آفت بسيار شايع تراز آن چيزي است كه حدس را هم بتوانيد بزنيد. يك پنجم افراد بالغ به آفت دچار مي‌شوند. زبان، كف دهان و لثه‌ها ممكن است دچار آفت شود.
زخم‌هاي آفتي معمولا دايره‌اي شكل هستند كه كف آنها سفيد رنگ و لبه زخم نامنظم است. ممكن است چند آفت در كنار هم قرار بگيرند و به صورت خوشه‌اي ديده شوند.
آفت‌هاي كوچك معمولا در سه تا شش روز برطرف مي‌شوند اما آفت‌هاي بزرگ ممكن است حتي تا ۱۰ هفته در دهان باقي بمانند. اگر آفتي در كنار لوزه‌ها و حلق قرار بگيرد، خوردن و بلعيدن را بسيار مشكل و دردناك مي‌كند. دليل خاصي براي ايجاد آفت يافته نشده است اما تغييرات هورموني و استرس ممكن است زمينه را براي ايجاد آفت فراهم كنند.
زخم‌هاي دهاني چگونه درمان مي‌شوند؟
براي درمان يك زخم دهاني بايد علت آن را بدانيم. بعضي وقت‌ها درمان بسيار ساده و در حد رفع تيزي يك دندان يا پركردگي و يا ترميم دندان مصنوعي است اما اگر علت زخم‌ها شناخته شده نباشد، درمان آن نيز مشكل‌تر خواهد شد. مثلا آفت درمان‌پذير نيست اما براي كم كردن سوزش آن مي‌توان از دهانشويه‌ها و پمادهاي بي‌حس كننده استفاده كرد.
مدتي است كه در دهانم زخم وجود دارد. چه بايد بكنم؟
اگر زخمي بيش از دو هفته در دهان بماند و بهبود پيدا نكند حتما بايد درباره آن با دندانپزشك يا پزشك خود مشورت كنيد. دندانپزشك ممكن است راه‌هايي را براي درمان آن پيشنهاد كند و در صورتي كه زخم خوب نشد به اقدامات احتياطي بيشتري مثل انجام بيوپسي، قسمت‌هاي خوني و ارجاع به متخصص نياز است.
زخم‌هايي را كه بيش از دو تا سه هفته در دهان شما وجود دارند و خوب نشد‌ه‌اند، سرسري نگيريد. ممكن است عوامل مختلفي در ايجاد آن موثر باشد كه يكي از آنها سرطان‌هاي دهان است. بنابراين حتما جريان را پيگيري كنيد. بسياري از زخم‌هاي عود كننده دهان نيز ممكن است نشانگر مشكلات عمومي بدن مثل بيماري‌هاي خاص و يا كمبود ويتامين‌ها باشند. كم‌خوني‌ها و مشكلات گوارشي هم ممكن است علت ايجاد زخم‌هاي دهاني باشند.
آيا سرطان مي‌تواند در دهان زخم ايجاد كند؟
معمولا سرطان‌هاي دهان در ابتدا به صورت زخم ظاهر مي‌شوند. البته ضايعه‌هاي ديگري مثل لكه‌هاي پايدار قرمز، سفيد و يا مخلوطي از اينها و يا برجستگي‌ها و …. هم ممكن است به عنوان ضايعه‌هاي پيش سرطاني مطرح شوند. اما زخم‌هاي دهاني از شايع‌ترين علايم اوليه سرطان دهان هستند. البته نگران نشويد و هر زخمي را در دهانتان به عنوان عامل ابتلا به سرطان ندانيد.
اما دقت كنيد اگر زخمي بدون وجود علتي آشكار (مثل يك دندان يا پركردگي تيز يا….) مدت طولاني در دهان باقي بماند ممكن است شروعي براي سرطان دهان باشد. اين زخم‌ها هر چه زودتر درمان شوند احتمال تبديل آنها به سرطان كمتر مي‌شود. پس لطفا در مورد آنها با دندانپزشك خودتان مشورت كنيد. زخم‌هاي پيش سرطاني معمولا روي سطوح مختلف زبان مثل سطح پشتي، كناري يا زيرين اتفاق مي‌افتند اما به ندرت ممكن است كه زخم‌هاي پيش سرطاني در مناطق ديگر دهان هم يافت شوند. سيگار كشيدن و مصرف الكل زمينه را براي ابتلاي سرطان دهان فراهم مي‌كند.
كساني كه هم سيگار و هم الكل را به مقدار زياد مصرف مي‌كنند، استعداد بسيار زيادي براي ابتلا به سرطان دهان دارند.
چگونه مي‌توانيم يك زخم ناشي از ضربه را بشناسيم؟
زخم‌هاي ناشي از ضربه معمولا در كنار يا نزديكي عامل ايجاد كننده ضربه ديده مي‌شوند و تا وقتي كه عامل ايجاد كننده زخم از بين نرود، زخم در سر جاي خود باقي مي‌ماند.
روش های جلوگیری از زخم های دهانی
* لااقل روزي دو بار دندان‌هايتان را مسواك بزنيد.
* مرتب نخ دندان بكشيد.
* مرتب به دندانپزشكي برويد.
* به آرامي مسواك بزنيد و مراقب باشيد مسواك دهان شما را زخم نكند.
* رژيم غذايي خود را در حالت تعادل نگه داريد. از غذاهاي پر از ويتامين و ميوه‌ها و سبزي‌هاي تازه و نان‌هاي سبوس‌دار و گوشت و شير به مقدار كافي استفاده كنيد.
* از خوردن غذاهاي بسيار تند، ادويه‌دار و بسيار ترش پرهيز كنيد.
* وضعيت سلامت عمومي بدن خود را بررسي كنيد و مطمئن شويد كه به بيماري‌هايي مثل ديابت و يا التهاب رود‌ه‌ها دچار نيستيد چون اين بيماري‌ها زمينه را براي ايجاد زخم‌هاي دهاني فراهم مي‌كند.
* اگر پركردگي نامناسب و يا دندان مصنوعي مشكل‌داري در دهان داريد كه مرتب دهان شما را زخم مي‌كند براي ترميم هر چه سريع‌تر آن اقدام كنيد. مزمن شدن زخم‌هاي دهاني خطرناك است.
* مرتب دهان خود را معاينه كنيد و تمام بافت دهان خصوصا سطح‌هاي مختلف زبان اعم از پشت و كنار زبان و كف دهان را به خوبي معاينه كنيد. بعضي از اوقات ممكن است زخم‌هاي طولاني مدتي در دهان شما وجود داشته باشند بدون آنكه علامتي ايجاد كنند.
قارچ یا برفك دهان
برفك دهان به یك سری عفونت‌های دهانی گفته می‌ِشود كه به علت رشد بیش از حد قارچ، كاندیدا آلبیكانس، در دهان ایجاد می‌شود و در حالت عادی این قارچ در دهان بسیاری از افراد وجود دارد. این عارضه یعنی برفك دهان، نوعی عفونت سطحی است كه بخش‌های كناری و گوشه‌های دهان را مبتلا می‌كند.
دیگر نقاط كه در معرض خطر ابتلا به برفك عبارتند از: داخل گونه‌ها، زبان، كام و حلق.
برفك دهان، در دهان نوزادان یافته شایعی است. مثلاً یك نوزاد ممكن است در طی پروسه زایمان به برفك دهان مبتلا شود و این برفك عمدتاً در حالتی ایجاد می‌ِشود كه مادر دچار عفونت قارچی واژنی باشد و زایمان نوزاد به طریق طبیعی یعنی از مسیر كانال زایمان صورت گیرد.
علائم چنین نوع برفك دهانی معمولاً در ۷ تا ۱۰ روز بعد از تولد بهبود می‌یابد.
در سایرین، یعنی كودكان و بالغان، ایجاد برفك دهان، دلایل دیگری می‌تواند داشته باشد
مثلاً: بیماری‌ها و یا داروهایی كه سیستم ایمنی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
شیمی‌درمانی به دنبال سرطان‌ها (در افرادی كه تحت این نوع شیمی‌درمانی قرار می‌گیرند).
در درمان با داروهای استروئیدی یا آنتی‌بیوتیك.
مكانیسم ایجاد برفك به واسطه داروهای روی آنتی‌بیوتیك‌ها باعث از بین رفتن باكتری‌های داخل دهان شده (یعنی باكتری‌هایی كه به صورت طبیعی در حفره دهان هر كسی وجود دارد) در نتیجه جمعیت قارچ‌ها در دهان افزایش یافته و به دنبال آن برفك دهان یا كاندیدا ایجاد می‌شود؛
یعنی از آنجائی كه مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها، باكتری‌های نرمال دهان را كه اصطلاحاً به آن فلورمیكروبی می‌گویند را كاهش می‌دهد، زمینه رشد و تزاید قارچ‌های كاندیدا در دهان را مهیا كرده و هیچ رقیبی (یعنی باكتری‌ها) در میدان كنار آنها وجود ندارد.
با توضیحاتی كه تا این جا ارائه شد به دوستان دیابتی توصیه‌ای را دارم:
- افراد دیابتی باید مراقب باشند در معرض ابتلا به خشكی دهان قرار نگیرند كه در این حالت میزان بزاق آنها كم شده و بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌های قارچی كاندیدایی قرار می‌گیرند.
همچنین افراد مسن با توجه به این كه میزان بزاقشان كم می‌شود نیز در معرض ابتلا به عفونت كاندیدا هستند؛ گروه دیگر افراد دچار سوء تغذیه و كسانی هستند كه سیستم ایمنی آنها به دلایلی ضعیف شده است (مانند مبتلایان به سرطان و ایدز).
حالا در نظر بگیریم چنانچه یك دیابتی در هر كدام از گروه‌های اشاره شده نیز قرار بگیرد باید چندین برابر یك فرد عادی به سلامتی، به خصوص سلامتی دهان و دندان خود توجه كند، زیرا علاوه بر عوارضی كه به شرح آن پرداختیم و در جلسات و مقالات قبلی توضیح دادیم، خطر بزرگی به نام عفونت برفكی قارچ كاندیدا نیز وی را تهدید می‌كند.
علائم:
اولین نشانه برفك در دهان عبارت است از:
حس طعم یا مزه بد دهان و این كه حس چشایی و حس طعم مزه غذا كاهش می‌یابد. برفك دهان به صورت یك سری تكه‌هایی مثل تكه وصله‌هایی كه به پارچه‌های كهنه و مندرس می‌دوزند نمایان می‌شود كه این وصله‌ها در كناره زبان در گوشه دهان و كام و پشت زبان دیده می‌شود.
اگر سعی كنید این لایه و یا وصله سفید را از روی زبان خود یا از ناحیه‌ای كه در دهان هست جدا كنید، در آن منطقه وصله سفید رنگی خواهید دید كه قرمز و ملتهب شده و ممكن است دچار خونریزی شود.
گاهی این پلاك‌های برفكی در دهان، دردناك می‌شوند به خصوص باعث بی‌قراری كودكان و نوجوانان می‌شود.
تشخیص:
فراموش نكنیم، چنانچه این علائم در دهان فردی دیده شد، حتماً به دندان پزشك مراجعه كند تا با تشخیص صحیح درمان مناسب هم برای وی صورت گیرد.
جالب است بدانیم در بسیاری از موارد دندان پزشكان از همین طریق پی به وجود دیابت در فرد پی می‌برند. یعنی اگر فردی مكرر بدون علت مشخص و مشهودی دچار عفونت برفك دهان شود. پزشك یا دندان پزشك از جمله عللی كه در تشخیص افتراقی خود در نظر می‌گیرد عبارت است از:
دیابت، سرطان، عفونت HIV
در این گونه موارد، تست‌های خونی و دیگر پروسه‌های تشخیصی لازم است. همچنین به دنبال مصرف داروهایی كه میزان بزاق را كاهش می‌دهند برفك دهان ایجاد می‌شود.
درمان:
شامل داروهای گروه ضد قارچ است كه میزان و نوع دارو و طریقه مصرف را دندان پزشكتان به شما توصیه می‌كند.
چناچه بنا به تشخیص دندان پزشكتان، علت برفك دهان، مصرف داروهایی است كه باعث كم شدن بزاق شده، در این صورت باید با نظر و مشورت پزشك معالجتان نوع دارویی كه باعث خشكی دهان شده را تغییر دهید؛
البته گاهی نمی‌توان این گروه داروها را تغییر داد كه در این صورت فرد باید از مرطوب كننده‌ها یا بزاق مصنوعی به عنوان جایگزین استفاده كند.
قارچ دهان (برفك) را هیچ گاه دست كم نگیرید، چرا كه در افراد ضعیف و افراد با نقص سیستم ایمنی عفونت‌های آن تا مری و دستگاه گوارش نیز منتشر می‌شود.
مطالب مشابه :
معرفی اسکلرودرما و مختصری از نکات درمانی - مخاطب:درمانگران
در نوع منتشر به علت ماهیت و نوک زبان صورت قاچ قاچ شدن نوک انگشت هستند و به
آفت دهان
براي درمان يك زخم دهاني بايد علت آن مختلف زبان مثل سطح پشتي، كناري شدن زخم هاي دهاني
معرفی اسکلرودرمی و مختصری از نکات درمانی
که در دست ها، پاها، بینی، گوشها و نوک زبان این زخم ها به صورت قاچ قاچ شدن نوک علت این
نکاتی در مورد پرورش قارچ دکمه ای:
سعی میکنم به اموزش پرورش قارج دکمه ای و صدفی برای تمام افراد به زبان شدن بيش از
باران اسیدی
دریاچه‌های اسیدی شده به علت شسته شدن سنگها بوسیله اسیدی شدن خاک ، مواد غذایی زبان
به من بگو چرا؟
کروکودیل و الیگاتور هم نام های بومی هستند، منتها نام های بومی به زبان علت تلخ شدن قاچ
علت وقوع برخی اتفاقات جالب در بدن انسان
وقتی که شما پیاز را پوست کنده و قاچ می کنید مورمور شدن به علت نرسیدن آموزش زبان
معجوني بنام عصاره سير و ليمو ترش
تا خشك شود سپس 30 حبه سير سفت و حسابي را پوست كنده آنها را قاچ قاچ شدن تمام مواد زبان
اینـجا تابـستان است، با تـمام خاطراتـش ...
و از این رو علت گرم و سرد شدن هوا در طول سال و خوردن یه قاچ هندوانه تگری زبان و مردم پشه
برچسب :
علت قاچ قاچ شدن زبان