ارتباط حمد با تسبيح و فرق آن دو

معناي تسبيح

تسبيح از سبّح گرفته شده است و سبّح حركت سريع در آب و هواست، گفته مي‌شود: (سَبَحَ سَبْحاً و سباحةً) يعني شنا كرد شنا كردني. و براي حركت ستارگان در فلك و حركت اسب و با سرعت به دنبال كاري رفتن، استعاره شده است
سبّح كاربردهاي ديگري نيز دارد كه به تعدادي از آنها اشاره مي‌شود: 1. فراغ؛ 2. حفر؛ 3. سكون؛ 4. تصرف در معاش؛ 5. زيادي كلام و…
و در اصطلاح، تسبيح، تنزيه خداوند متعال است و اصلش حركت سريع در عبادت خداوند است.
تسبيح،تنزيه خداوند از هر سوء است و تنزيه به معناي تبعيد است.

ارتباط حمد با تسبيح

چنانكه گفتيم ستايشِ صفات ثبوتي، حمد، و ستايشِ صفات سلبي، تسبيح ناميده مي‌شود. در آيات و روايات بسياري نيز، حمد با تسبيح ملازم و مقارن شده است، چرا كه همه ی موجودات به نقص و عيبشان آگاهند و به موجودي منزه از عيب و نقص پناهنده‌اند و از آن به كمال مي‌رسند. چون مبداء هستي را منزه از نقص و عيب مي‌دانند لذا به او تكيه كرده و او را تسبيح مي‌كنند و چون از او فيض دريافت مي‌كنند تسبيح او را همراه با ثنا و حمد انجام مي‌دهند.
وجه ديگري را نيز شايد بتوان گفت و آن اينكه در مفهوم تسبيح، اثبات صفات كمالي نهفته است و حمد نيز ستايش صفات كمالي است، توضيح اينكه وقتي ما ـ مثلاً ـ خدا را تسبيح مي‌گوييم و فرضاً او را از جهل كه نوعي نقص است منزه مي‌داريم مفهومش اين است كه او عالم است و صفت علم يك صفت ثبوتي و كمالي است، در نتيجه صفت علم او را ستايش مي‌كنيم و اين همان حمد است.

علّت تسبيح گفتن

از نظر آيت‌اللّه جوادي آملي: همه موجودات به نقص و عيبشان آگاهند و به موجودي منزه از عيب و نقص پناهنده‌اند و از آن موجود، به اين موجودات كمال مي‌رسد و چون اينها آن مبداء هستي را منزه از نقص و عيب مي‌دانند، لذا به او تكيه كرده و او را تسبيح مي‌كنند و چون از او فيض دريافت مي‌كنند، تسبيح را همراه با ثنا انجام مي دهند. كه بنابراين نظر آيت‌اللّه جوادي مانند نظر مرحوم علامه طباطبايي‌(ره) است.

فرق تسبیح و تحمید

تسبیح یعنى تنزیه،یعنى خدا را از آنچه كه ذات او مبراست منزه كردن،و برتر دانستن او از آنچه كه شان مخلوقین است،از آنچه كه حاكى از نوعى نقص و ناتوانى و نارسایى است.اصلا كلمه «سبحان »معنایش این است كه من او را تسبیح و تنزیه مى كنم ازاینكه به چشم دیده شود،با دست لمس شود،او را جسم بدانم وبگویم در جایى قرار گرفته است،او را محتاج و نیازمند بدانم به هرچیزى از جمله به عبادت خودم،خیر،او منزه است از نیاز و احتیاج،تنزیه مى كنم او را از اینكه به او نسبت ظلم و ستم بدهم،براى اوشریكى قائل باشم،او را مركب و داراى اجزاء بدانم،بگویم از چه درست شده و از كجا آمده است.پس تسبیح یعنى یك سلسله چیزهایى را كه من مى فهمم كه خدا از اینها برتر و بالاتر است،باكلمه «سبحان »از او نفى مى كنم. ثناى الهى نظیر اقرار به توحید است كه مجموع نفى و اثبات است،وقتى مى گوییم «لا اله الا الله »نفى مى كنیم معبودیت غیر را واثبات مى كنیم ذات او را.ثناى الهى هم همیشه نفى است و اثبات،نفى اش همین است:منزه است از...، ولى «حمد»توصیف پروردگار است به صفات اثباتى،او را ستایش مى كنم كه همه نعمتهااز اوست،همه كمالات از اوست و به او بر مى گردد،او به هر چیزى داناست: «بكل شى ء علیم » ،بر هر چیزى تواناست: «و هو على كل شى ء قدیر» ،او سمیع است، او بصیر است،او حى است،اوقیوم است،او ملك است،او مؤمن است،مهیمن است،عزیزاست،جبار است،متكبر است (حشر/32-34.(

اینكه این سوره با "تسبیح خدا" شروع مى‏شود و با " حمد و تكبیر او" پایان مى‏گیرد، تسبیح نشانه‏اى است براى پاكسازى و پیراستن از هر گونه عیب و نقص، و حمد نشانه‏اى است براى آراستن به صفات فضیلت، و تكبیر رمزى است به پیشرفت و عظمت

ارتباط حمد با تسبيح و فرق آن دو

مطالب مشابه :

پلیر حرفه ای برای اندروید + دانلود

نرم افزار ثارالله

دانلود کتاب

لانچر پرطرفدار و زیبای آیفون 5 برای اندروید + دانلود

نقشه راه نماز در کلام رهبری (اینفوگرافی)

نرم افزار عتبات عالیات

نرم افزار مدیا پلیر بوم برای اندروید - Boom Player (BoomBoxoid) Pro 2.6 Android App

ارتباط حمد با تسبيح و فرق آن دو