سرمايه‌گذاري در آموزش، اقتصاد را متحول مي‌كند

دوشنبه 21 خرداد نوشته ای از سرکار خانم مریم رحیمی سجاسی با عنوان آموزش و توسعه می خواندم با توجه به اینکه منتظر بودم بخش دوم نوشته نیز چاپ شود و به جهت اهمیت آن و تجربه اندکی که به واسطه تحصیلی و کاری با موضوع نوشته دارم در وبلاگ بگذارم با انتظار یکی دو روزه نتوانستم بخش دوم آموزش و توسعه را ببینم لاجرم بخش اول را در وبلاگ می گذارم به امید اینکه بخش دوم را نیز تهیه و در وبلاگ قراردهم

 

سرمايه‌گذاري در آموزش، اقتصاد را متحولمي‌كند

 

تا دههء 50 و 60 آنچه كه به عنوان ثروت ملل در نظر گرفته مي‌شد، طبق نظر _آدام اسميت و ديگران، انباشت سرمايه بود، اما از اين مقطع به بعد كم‌كم مسالهء نيروي انساني نيز به عنوان يك ثروت انساني مورد توجه قرار گرفت.

براساس تحقيقاتي كه شولتز در مورد رشد روزافزون دورهء 192991959 در آمريكا انجام داد، به اين نتيجه رسيد كه اين رشد عمدتا به علت افزايش در ذخيرهء ثروت انساني بوده يعني سرمايه‌گذاري روي انسان در زمينه‌هاي آموزش، بهداشت، درمان و... كه نتيجهء آن بهبود در كارآيي نيروي انساني است. شايد در ابتدا تصور سرمايهء غيرمادي، كمي غيرعادي به نظر برسد و ما سرمايه را به كالاهاي مولد اطلاق كنيم، ولي در اصل بزرگ‌ترين سرمايهء شكل‌يافته در اجتماع سرمايه‌گذاري در خودمان است. سرمايه‌گذاري‌اي كه زمينه‌هاي ايجاد خلاقيت، توانايي و مهارت‌ها را در انسان فراهم مي‌آورد. يعني افزايش در دانش مفيد، بخشي از ثروت انساني را تشكيل مي‌دهد.

بنابراين بسياري از استراتژي‌هاي صنعتي در كشورهاي در حال توسعه، بايد تغيير يابد و به جاي ساختن كارخانه‌هاي بزرگ و ذوب‌آهن‌ها، توجه خاص بايد به امر آموزش‌هاي مفيد معطوف شود.

ضرورت توجه به آموزش در توسعهء اقتصادي اگر فرض كنيم آموزش موتوري نيرومند در افزايش كارآيي  و ازدياد درآمد باشد، در اين صورت بايد آموزش را نوعي سرمايه‌گذاري كه رشد اقتصادي را موجب مي‌شود تلقي كرد. در جهان امروز كشوري كه مردم آن بي‌سواد هستند نمي‌تواند اقتصادي مدرن داشته باشد و به عبارت ديگر كشورهاي با درآمد سرانهء بالا نمي‌توانند از سطح دانش پاييني برخوردار باشند. با اين وصف نمي‌توان نتيجه گرفت كه رابطهء مستقيم و معيني بين آموزش و سطح درآمد وجود دارد. بلكه اين رابطه، رابطه‌اي بسيار پيچيده است.

 

حاصل و ثمرهء آموزش چيزي نيست كه به سادگي بتوان آن را ارزيابي كرد. زيرا سال‌ها طول مي‌كشد تا به وسيلهء آموزش، ظرفيت‌هاي بالقوهء قابل توجهي در انسان به وجود آيد و سپس اين ظرفيت‌ها در كارهاي مفيد و اقتصادي نمود پيدا كند.

اما مشكل بودن ارزيابي نتايج سرمايه‌گذاري در نيروي انساني به اين معني نيست كه نقش اين نوع سرمايه‌گذاري در افزايش درآمد ملي مورد ترديد قرار گيرد.

سرمايه‌گذاري در نيروي انساني، علاوه بر آموزش، مهارت و تخصص به دليل آموزش‌هاي بهداشتي و درماني، كارآيي انسان را نيز افزايش مي‌دهد. بنابراين مي‌توان از آموزش به عنوان سرمايه‌گذاري سخن گفت.

آموزش به عنوان سرمايه‌گذاري

توجه بيش‌تر به سرمايه‌گذاري آموزشي و اعتقاد به اين كه اين نوع سرمايه‌گذاري، بازدهي بالاتري نسبت به هر نوع سرمايه‌گذاري براي جامعه به وجود آورده و سهم بيش‌تري در رشد اقتصادي خواهد داشت، امروزه مورد توجه اكثر انديشمندان است.  به طوري كه آلفرد مارشال معتقد است: «دانش نيرومندترين موتور توليد است. توسعهء‌اقتصادي هر كشور در گرو ظرفيت و توان توليدي آن كشور است، اما دو عامل اصلي در شكل‌گيري ظرفيت و توان توليدي هر كشور ميزان انباشت سرمايهء انساني و سرمايهء فيزيكي است. در بين اين دو عامل سرمايه‌گذاري در نيروي انساني، علت و شرط لازم براي شكل‌گيري، تكوين و تكامل ديگري است. هر چند اين دو نقش تكميل كننده دارند و نه جايگزيني. شواهد متعدد از تجربهء كشورهاي پيشرفته مويد اين مطلب است كه جوامعي كه بر كيفيت نيروي انساني يعني داشتن انسان‌هاي سالم و با تخصص و مهارت، تاكيد و توجه كرده‌اند، به پيشرفت‌هاي چشمگيري نايل شده‌اند. آثار مفيد و ارزندهء شولتز و ديگران در بررسي علل رشد و افزايش توليد در كشورهاي پيشرفته نشان مي‌دهد كه سهم سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده در نيروي انساني بيش از دو سوم افزايش توليد را در اين كشورها موجب شده  و يك سوم بقيه به ساير عوامل توليد مربوط مي‌شود.

امروزه توجه به كيفيت جامعه و دانش يك اصل اساسي و يك ضرورت غيرقابل انكار است. تعداد بسيار زيادي از كشورهاي كم درآمد، امروزه در بهبود كيفيت جمعيت، تحصيل و دانش‌هاي مفيد عملكرد مثبتي دارند.

آن‌ها معتقدند پيشرفت دانش، كيفيت سرمايهء انساني را افزايش مي‌دهد، زيرا پيشرفت‌هاي موجود در علوم چه به خاطر خود علوم باشد يا به خاطر فايده‌هاي عملي آن‌ها، در هر صورت دو نتيجهء مهم دارد كه عبارت است از: 1)پيشرفت در علم به افزايش ظرفيت مولد اقتصاد و بهبود رفاه مردم مي‌انجامد.

 -2 كمك‌ها و سهم علم ويژگي و حالت كالاهاي عمومي را دارد كه نشان مي‌دهد، انگيزه‌هاي كافي براي سرمايه‌گذاري تجاري در اين بخش از علم-كه كالاهاي عمومي را توليد مي‌كند-وجود ندارد.

با اين وجود كشورهاي جهان سوم، با به كارگيري آموزش، به توسعهء اقتصادي نرسيدند، اما علت چيست؟ چرا اين كشورها با به كارگيري روش‌هاي كشورهاي پيشرفته به نتايج مشابهي نرسيدند؟

مشكلات اجرايي آموزش در جهان سوم

در بسياري از كشورهاي در حال توسعه  گسترش آموزش رسمي هميشه معادل با گسترش يادگيري نيست و توجه صرف دانش‌آموز و معلم به كسب مدرك تحصيلي ابتدايي و عالي‌تر با بهبود كارآيي دانش‌آموز براي انجام كار توليدي، لزوما همراه نيست.

نظام‌هاي آموزشي كشوري جهان سوم شديدا بر ماهيت و ميزان و خصوصيت فرآيند توسعه تاثير مي‌گذارد و از آن تاثير مي‌پذيرد. آموزش و پرورش بيش‌ترين درصد هزينه‌هاي جاري دولتي كشورهاي كم توسعه يافته را به خود اختصاص مي‌دهد، وقت و فعاليت اكثريت افراد بالغ و كودكان را مصروف خود مي‌دارد و در بسياري از اين كشورها آموزش رسمي بزرگ‌ترين صنعت و بزرگ‌ترين مصرف‌كنندهء درآمدهاي عمومي است. با اين وجود تاثير چنداني در توسعهء اقتصادي نداشته است. بنابراين به نظر مي‌رسد علل عدم توفيق سرمايه‌گذاري آموزشي در جهان سوم از مهم‌ترين مسايلي باشد كه امروزه نياز به بررسي دارد.

دربارهء مسالهء آموزش در آسياي جنوبي بايد از نو به انديشه پرداخت و شرايط اجتماعي هر يك از كشورهاي آن سامان و كوشش‌هايي را كه هركدام براي رسيدن به مرحلهء ‌توسعه انجام مي‌دهند، مورد توجه و اهميت قرار دارد، اما مساله مهم‌تر از آن است كه تنها از نظر كميت يعني افزايش مدارس اهميت داشته باشد. آنچه به قدر كميت يا حتي بيش از آن اهميت دارد، رفع نقايص تربيتي و ممانعت از هدر رفتن منابع آموزش به مقياس عظيم است، اما علت‌هاي ناكافي جهان سوم:

 -1 شرايط نخستين كشورهاي آسيايي در مقايسه با غرب از بسياري جهات نامساعدتر است. اين كه چرا با بالا بردن سطح تعليم و تربيت، رشدي در توسعه صورت نمي‌گيرد، به علت افزايش بي‌حد و حصر تعداد كودكاني است كه به سن مدرسه رفتن مي‌رسند و تا حدي نيز به جهت نقايص اقداماتي است كه از طريق انجام دادن مساعي آموزش صورت مي‌گيرد.

 - 2 بزرگ‌ترين مانع كار ملت‌هاي جديدي كه پس از دوران استعمار قدم به عرصهء ظهور گذاشته‌اند، جهل مردم بود و يكي از مهم‌ترين علت‌هاي آن تعداد اندك باسوادان و از آن‌كم‌تر عدهء كساني بود كه بايد براي شغل و پيشهء خود سواد لازم و كافي داشته باشند.

اين حكم كلي در مورد همهء كشورهاي منطقه با وجود اختلاف معتنابهي كه ميان آن‌ها از حيث عدهء باسوادان وجود دارد صادق است.

به علاوه يكي از ميراث‌هاي استعمار كه مشكل مهمي را براي رژيم‌هاي مستقل منطقه به بار آورده، غفلت از تربيت معلم به حد كافي و متناسب با تعداد مدارسي بود كه براي مردم تاسيس شده بود. به خصوص تربيت عدهء كافي آموزگار براي دبستان‌ها. روش تعليماتي به جاي مانده از دوران قبل از استعمار نيز بر حفظ كردن طوطي‌وار مطالب، تاكيد داشت. در نتيجه امروزه در تمام مدارس آسياي جنوبي و در تمام سطح‌هاي تحصيلي كيفيت آموزش طوري است كه هدف، آماده كردن دانشجويان به گذراندن امتحانات و گرفتن مدرك و درجه است. زيرا در دورهء استعمار نيز به دليل دلبستگي به امتيازات طبقاتي در ميان مردم، اين روش تثبيت شد.

4- دولت‌هاي جديد مستقل، اگرچه از آغاز كار، اصلاحات آموزشي را سر لوحهء اقدامات سياسي خود قرار داده‌اند، اما تمايل برنامه‌ريزان همهء كشورهاي منطقه اين بوده كه سخن از چند تا بياورند؟ به عنوان مثال چند دانشجو دارند، اما صحبت از كيفيت نكنند. به علاوه آن‌ها روش به جاي مانده از گذشته را نيز اصلاح نمي‌كنند.

5- مشكلات زباني (تدريس بيش از يك زبان) مانع مهم كارآيي نظام آموزش است. زيرا محصل علاوه بر زبان‌هاي بومي بايد دست‌كم يك زبان غربي را نيز فراگيرد. حتي امروزه اداره كردن كشور بدون توسل به يكي از زبان‌هاي خارجي براي ممالك آسياي جنوبي تقريبا محال است. چون مفاهيم پيچيده به خصوص در رشته‌هاي فني و علمي را نمي‌توان با اين زبان‌ها بيان كرد. در نتيجه آموزش زبان، جايي براي ديگر مواد برنامهء تحصيلي باقي نمي‌گذارد و مهارت يافتن در زبان‌ها به صورت معيار كاميابي‌هاي تحصيلي در مي‌آيد.

 [email protected]     

 


مطالب مشابه :


با 20 میلیون تومان چه کارها که نمی شود کرد!!

مي‌خواهند با اين سرمايه براي كه با همين سرمايه شروع به كار كنيد و كم‌‌كم




آشنايي با بورس و نحوه خريد و فروش سهام و راههاي سرمايه گذاري در آن - 1

آشنايي با بورس و نحوه خريد و فروش سهام و راههاي سرمايه با آن كار كنند نيز كم نيست




گام هاي نخست

اگر به فكر اين هستيد كه بتوانيد ظرف شش ماه يك شركت توليدي با سرمايه تقريبي كار با دستگاه




سرمايه‌گذاري در آموزش، اقتصاد را متحول مي‌كند

سرمايه‌گذاري در با اين وصف نمي‌توان آموز براي انجام كار توليدي




بعضي كارها هستند كه حتي بدون سرمايه اوليه ميشود انجام‌ داد

البته يك راه ساده‌تر هم وجود دارد كه سود خوبي دارد و با اين سرمايه كار سرمايه توليدي




آشنايي با بورس و نحوه خريد و فروش سهام و راههاي سرمايه گذاري در آن

اما به راستي چگونه ممكن است يك فرد عادي با سرمايه كار با موفقيت با اتفاقات و كم




آشنايي با بورس و راههاي سرمايه گذاري در آن

اما به راستي چگونه ممكن است يك فرد عادي با سرمايه كار با موفقيت با اتفاقات و كم




نقش زنان در تحقق شعار " توليد ملي ، حمايت از كار و سرمايه ايراني "

نقش زنان در تحقق شعار " توليد ملي ، حمايت از كار و سرمايه با ملاحظه دست‌كم تمام




چگونه سرمايه 20 ميليوني خود را 2 برابر کنيم؟!

مي‌خواهند با اين سرمايه براي كه با همين سرمايه شروع به كار كنيد و كم‌‌كم




برچسب :