عصب‌کشي؛ چرا، چه‌وقت، چگونه؟

6 نکته‌اي که بايد درباره درمان ريشه دندان بدانيد

دکتر علي مرسلي

متخصص درمان ريشه دندان

درمان کانال ريشه که در اصطلاح عام عصب‌کشي ناميده مي‌شود، به وسيله دندان‌پزشک روي کانال‌هاي ريشه که داخل دندان‌هاي طبيعي قرار دارند، انجام مي‌شود. سوالي که هميشه بيماران از ما مي‌پرسند، اين است که چه زماني عصب‌کشي براي دندان‌ها لازم مي‌شود؟ آيا هر دنداني که درد مي‌کند بايد عصب‌کشي شود؟ آيا ممکن است دنداني که درد ندارد عصب‌کشي نياز داشته باشد؟

1. دندان‌درد معيار تشخيصي مهمي براي انتخاب درمان عصب‌کشي است ولي تنها عامل نيست. همه انواع دردهايي که در دهانتان احساس مي‌کنيد، باعث عصب‌کشي نمي‌شوند. کيفيت درد، مدت درد، محل درد و علل شروع و ادامه درد عواملي هستند که دندان‌پزشک براساس آنها، علت درد را تشخيص مي‌دهد و براي آن درمان لازم را در نظر مي‌گيرد بنابراين در پاسخ به تک‌تک سوالات در مورد جنبه‌هاي مختلف درد، سعي کنيد خوب فکر کنيد و دقيق جواب دهيد.

2. ممکن است دندان درد نداشته باشد اما با معاينات و آزمايشي که دندان‌پزشک انجام مي‌دهد، به اين نتيجه برسد که دندان به درمان کانال ريشه (عصب‌کشي) نياز دارد. بيشتر دندان‌هايي که به تست‌هاي حرارتي يا الکتريکي که دندان‌پزشک انجام مي‌دهد، پاسخ نمي‌دهند، چنين شرايطي دارند.

3. گاهي بيماران محل درد را در دندان‌هاي خود حس مي‌کنند اما بعضي از اين دردها ممکن است شبيه دردهاي دنداني باشند يا دردهاي دنداني را تقليد کنند. سينوزيت در دندان‌هاي فک بالا ممکن است به صورت درد احساس شود. حتي در ابتلا به سينوزيت ممکن است در فشار و ضربه به دندان‌ها درد احساس شود. سردردهاي ميگرني هم ممکن است به‌صورت دندان‌درد احساس شوند در حالي که دندان‌ها سالم‌اند و نياز به عصب‌کشي ندارند.

4. مواردي از دردهاي دنداني هم وجود دارد که دردها علت دنداني دارند ولي درمان مورد نياز آنها عصب‌کشي نيست. مثلا حساسيت دنداني شيوع زيادي بين افراد دارد. در افراد دچار حساسيت دنداني، با تغييرات دمايي (مثل خوردن مواد خوراکي سرد) دندان‌ها به‌خصوص دندان‌هاي قدامي، بيشتر در ناحيه طوق دچار درد کوتاه و ناگهاني مي‌شوند. حساسيت دنداني معمولا به عصب‌کشي نياز ندارد و با درمان‌هايي مانند استفاده از خميردندان‌هاي ضدحساسيت يا با کاربرد موادي که ممکن است دندان‌پزشک استفاده کند، درمان مي‌شود. امروزه کاربرد ليزر هم براي درمان حساسيت‌هاي دنداني مطرح شده است.

5. گاهي هم درد به دليل گيرغذايي و مشکلات پرکردگي‌هاي قبلي يا روکش‌هاي قبلي ايجاد مي‌شود و درمان اين دردها هم با رفع اين مشکلات (و نه عصب‌کشي) صورت مي‌گيرد.

6. درمان کانال ريشه (عصب‌کشي) گاهي به دلايل غير عصب‌کشي هم ممکن است انجام شود. مثلا دندان‌پزشک يک دندان زنده سالم را به دليل اينکه پايه روکش چند واحدي طويل صورت مي‌گيرد و احتمال بروز مشکلات کانال ريشه در آينده براي آن خيلي بالاست، عصب‌کشي مي‌کند.

کدام دندان؟ کدام درد؟

معمولا دردهاي خود به خود دندان با تحريک‌هاي حرارتي (سرما و گرما) که ممتد باشند و دردهايي که شب‌ها شروع مي‌شوند منشاء دنداني دارند. دندان‌پزشک با معاينه دهان و راديوگرافي مي‌تواند اين موارد نياز به عصب‌کشي را حتي اگر علامتي نداشته باشند، تشخيص دهد. به‌طورکلي تشخيص نياز به عصب‌کشي براي يک دندان به وسيله دندان‌پزشک و بر پايه توصيف‌هاي بيمار از شکايت اصلي خود (که معمولا درد است) انجام مي‌شود ولي دندان‌پزشک براي تشخيص دقيق‌تر ممکن است تست‌هاي تکميلي روي دندان‌ها انجام دهد و از دندان‌ها راديوگرافي اشعه ايکس تهيه کند. مجموع اين داده‌ها براي تشخيص و پيش‌بيني اينکه آيا دندان به درمان کانال‌هاي ريشه (عصب‌کشي) نياز دارد يا نه استفاده مي‌شود.

عصب‌کشي؛ چرا، چه‌وقت، چگونه؟

مطالب مشابه :

تأثير شيمي‌درماني بر دهان و دندان

دستگاه گرافی دندان

فرار بيمه ها از پوشش هزينه هاي دندانپزشكي

تعرفه‌های پزشکی سال ۹۲ ابلاغ شد

احکام روزه داری برای بیماران دندان پزشکی

چگونه مسواک بزنیم؟

استفاده از دهانشويه

عصب‌کشي؛ چرا، چه‌وقت، چگونه؟

بيمه طلايي فرهنگيان بازنشسته‌ نيامده، رفت