گروه های خونی در برخی از حیوانات اهلی

گروه های خونی

گروه های خونی گوسفند

گوسفندان دارای هفت نوع گروه خونی میباشند که با حروف R, M, D, C, B, A و X نمایش داده میشوند.گوسفندان را بر حسب این که گلبولهای قرمزشان حاوی مقدار زیاد یا کم پتاسیم است به دو گروه تقسیم میکنند. این میزان اندازه گیری به وسیله سیستم M تنظیم میگردد. از گلبولهای قرمز گوسفندان معمولاً در بررسیهای ایمنی شناسی استفاده مینمایند زیرا به آسانی قابل تهیه بوده و به سهولت به دست میآیند.

گروه های خونی اسب
اسبها دارای هفت سیستم گروه خونی هستند که با حروف Q, P, R, D, C, A و U نمایش داده میشوند. بیماری همولیتیک در کره اسبها زیاد مطرح نیست ولی در کره قاطرها که اختلالات پادگنی بین حیوان نر (الاغ) و حیوان ماده (اسب) زیاد است حدود ۸ تا ۱۰ درصد کره ها ممکن است مبتلا به بیماری همولیتیک گردند. مکانیسم ایجاد پادتن بر ضد گلبولهای قرمز چندان روشن نیست ولی تصور میشود که گلبولهای قرمز جنین جریان خون مادر راه پیدا میکنند. مادیانها در برابر گلبولهای قرمز جنین به مادر در ماه آخر آبستنی و هنگام زایش در اثر شکسته شدن عروق خونی جفت صورت میگیرد.بیماری همولیتیک در اسبهایی مطرح است که چندین بار زایمان کرده اند. پادتنهای موجود در بدن مادر از طریق جفت عبور نمیکنند بلکه از راه آغوز به کره منتقل میگردند. بنابراین کره سالم متولد میشود ولی چندین ساعت پس از خوردن آغوز آثاری چون ضعف، سستی، رنگ پریدگی مخاطات و زردی را بروز میدهد.

گروه های خونی سگ

سگها حداقل یازده سیستم گروه خونی دارند که عبارتند از: M, L, K, F, D, C, B, Tr, A و N اما فقط یکی از آنها یعنی سیستم A قدرت کافی دارد و از نظر درمانگاهی حائز اهمیت است، حدود ۶۰ درصد سگها دارای گروه خونی A هستند. سیستم Tr و پادگن محلول نظیر r در گوسفند با سیستمO در خوک معادل میباشد.

گروه های خونی گربه
در گربه فقط یک سیستم گروه خونی عمده گزارش گردیده است و آن AB میباشد ولی ممکن است گربه ها دارای گروه خونی B, A و یا AB باشند. گروه خونی ۹۵ـ۷۵ درصد گربه ها A و ۲۵ـ۵ درصد آنها B و گروه خونی AB کمتر از یک درصد گزارش شده است. پادگن A در لنفوسیتهای گربه دیده شده است. ضمناً تزریق یک میلی لیتر از خون گربه های با گروه خونی A به گربه های با گروه خونی B موجب شوک، کاهش فشار خون، قطع اعمال تنفسی و توقف حرکات قلب در ظرف چند دقیقه میگردد.

گروه های خونی گاو
گاوها دارای یازده سیستم گروه خونی میباشند که با حروف Z, T, S, M, L, J, F, C, B, A و R نمایش داده میشوند و از بین آنها دو سیستم B و J واجد اهمیت بیشتری هستند. سیستم گروه خونیBدر گاوها از کلیه سیستمهای شناخته شده پیچیده تر است. به طوری که دراین سیستم ۶۰ پادگن مختلف برآورد شده است که این پادگنها به صورت دسته های کوچکتری به شکل فنوگروپ به ارث میرسند. با وجود این پیچیدگی تقریباً غیر ممکن است که خون یک گاو دهنده کاملاً مشابه خون گاو گیرنده باشد.

پیچیدگی سیستم B طوری است که در هر گاو به قدر کفایت ترکیب پادگنی متفاوت وجود دارد که بتوان به وسیله آن هر یک از گاوان را مشخص ساخت. طبعاً چنین سیستمی روش ایده آلی برای شناسایی هر یک از دامهای گله بشمار میرود و بسیاری از مراکز دامپروری برای کنترل اصالت گاوهای خریداری شده از آن استفاده میکنند.

پادگن J لیپیدی است که به طور آزاد در مایعات بدن گاو وجود دارد و به طور غیر فعال (Passive) مجذوب گلبولهای قرمز گردیده و به آن متصل میشود، لذا پادگن j نمیتواند پادگن حقیقی گلبول قرمز باشد و بدین جهت در خون گوساله های نوزاد وجود ندارد. این پادگن در ظرف ۶ ماه پیش از تولد جذب گلبولهای قرمز گوساله شده و در خون دیده نمیشود. گاوهای واجد پادگن J (J مثبت) دو نوع میباشند، برخی از آنها پادگن J در عیار بالا دارند به طوری که میتوان در سطح گلبولها و سرم آنها را تشخیص داد و برخی دیگر برعکس این حالت هستند. گاوان واجد J منفی ممکن است در سرمشان پادتن ضد J موجود باشد که عیار این پادگن برحسب فصول سال متغیر بوده به طوری که در تابستان و پاییز به حداکثر خود میرسد.

با توجه به موارد بالا میتوان چنین نتیجه گرفت که به واسطه وجود گاوان j مثبت و j منفی انتقال خون از گروه اول به گروه دوم ممکن است موجب واکنش شدید گردد حتی اگر فبلاً گاوان گیرنده نسبت به پادگن دهنده حساس نشده باشند. بیماری همولیتیک در گوساله های نوزاد نادر است ولی پس از واکسیناسیون بر ضد آناپلاسموز و یا بابزیوز ممکن است ایجاد شود زیرا این واکسنها را از خون گوساله های آلوده تهیه مینمایند. بدین صورت که واکسن آناپلاسموز را از راه مخلوط کرده مقدار زیادی خون گوساله های مبتلا تولید میکنند.

در این روش پس از مخلوط کردن خونها، مخلوط خون را خشک و منجمد مینماید و هنگام مصرف با مواد دیر جذب (ادجونت) مخلوط کنند و اما واکسن ضد بابزیوز نیز عبارت است از خون نسبتاً تازه گوساله‌های آلوده.

گروه های خونی در برخی از حیوانات اهلی

مطالب مشابه :

گوسفند

تاثیر ماه بر زایمان و فحلی حیوانات

خرگوش

حیوانات

گروه های خونی در برخی از حیوانات اهلی

نگاهی به بیماری های مشترك انسان و حیوان

رفتارشناسی حیوانات

رفتار شناسی حیوانات اهلی4

راهنمای پرورش گربه