تشخیص جواهرات اصل از بدل

بارها شده است از كنار مغازه هاي جواهرفروشي رد شده ايد و برق و زيبايي اين جواهرات ناخودآگاه شما را به سمت خود كشانده است، اما بهتر است قبل از آنكه پول زيادي بابت يك دست جواهر يا يك قطعه سنگ زيبا بپردازيد، بدانيد كه چرا سنگ ها گرانند و براي خريدشان چه چيزهايي را بايد رعايت كنيد.

سنگ هاي قيمتي هميشه همراه فلزات زينتي گران بها هستند و مي توان گفت يكي از مهم ترين عوامل جلوه گري بيشتر اين فلزات هم به شمار مي آيند. به سراغ چند سنگ زيبا و گرانبها مي رويم كه علاوه بر كمك به برا زندگي شما به اعتقاد بسياري از گوهرشناسان منبع انرژي مثبت هستند.
زمرد
سنگي است گرانبها به رنگ سبز تيره تا روشن كه اولين معادن اين سنگ در عصر باستان در جنوب مصر كشف شده است و در مقايسه با زمرد هاي امروزي كيفيت پايين تري داشته. در فرهنگ هاي مختلف اعتقادات مختلفي در باره اين سنگ وجود دارد، مثلا مصريان باستان در دهان مرده زمرد مي گذاشتند تا در آن دنيا بهتر تكلم كند. امروزه مهم ترين معدن زمرد جهان در كشور كلمبيا قرار دارد. اين شكل از زمرد به رنگ سبز تيره تا روشن شفاف و با كمترين رگه نا خالصي ها است كه در حال حاضر يك قيراط از آن حدود 1500 دلار قيمت دارد و هر چه وزن آن بيشتر باشد، قيمتش هم تصاعدي بالا مي رود. رنگ سبز زمرد در مقابل نور طبيعي و مصنوعي و با حرارت تغيير ناپذير است. البته حرارت هاي بسيار بالا آن را دگرگون مي كنند. زمرد نا خالصي هاي متعددي از قبيل گاز مايع و حباب دارد كه هر چه نا خالصي آن بيشتر باشد، زمرد كدر تر خواهد بود. يكي از راه هاي شناخت زمرد همين نا خالصي ها است. اگر قصد خريد سرويس زمرد را داريد حتما دقت كنيد، زيرا سنگي موجود است به نام گلسو كه از لحاظ ظاهري شباهت زيادي به زمرد دارد به طوري كه تشخيص آن از زمرد حتي براي جواهر شناسان متبحر هم كار دشواري است. تفاوت اين دو سنگ در قيمت آنها است، براي مثال اگر زمرد موردنظر شما يك ميليون تومان باشد گلسو مشابه بيش از 100 هزار تومان نمي ارزد. يكي از محاسن زمرد اين است كه چون طيف وسيعي از رنگ سبز را در بر مي گيرد امكان همراهي با انواع فلزات زينتي را دارد. درست بر خلاف الماس كه به دليل بي رنگ بودنش همراهي با طلاي سفيد را مي طلبد. زمرد با آنكه سختي بالايي دارد، اما گوهر شكنند اي است و مراقبت ويژه مي خواهد. در مقابل اسيد ها مقاوم است و در برابر مواد شوينده مثل آب گرم و صابون مشكلي ندارد، اما همان طور كه گفته شد در مقابل حرارت بالا امكان ترك خوردن دارد.
مرواريد
اين دانه هاي ريز بسيار زيبا كه در طول يك نخ قرار مي گيرند يكي از محبوب ترين و كمياب ترين انواع جواهرات به حساب مي آيند. جواهري كه از عمق آب ها و اقيانوس ها در درون صدفي كوچك پرورانده مي شود. مرواريد انواع مختلفي دارد و هر چه اندازه آن درشت تر و گردي آن خوش فرم تر باشد، بهايش نيز بيشتر است. براي مثال شما اگر به جست وجوي يك ست كلاسيك از مرواريد هستيد در مرواريدهاي اكويا دنبالش بگرديد. اكويا از مشهورترين مرواريد در ست هاي گوشواره و ريسمان است. رنگ سفيدي دارد، اساسا گرد و بدون حباب است. نوع ديگر آن مرواريد آب هاي تازه است كه در چين به عمل مي آيد. مرواريد آب هاي تازه به صورت قابل ملاحظه اي شبيه مرواريد اكويا هستند، اما قيمت مرواريد اكويا تقريبا 5 برابر اين مرواريد است و آن به دليل نا متقارن و كوچك تر بودن مرواريد آب هاي تازه است.مرواريد تاهيتي نوع ديگري از مرواريد است كه رنگ مشكي دارد و به آن مرواريد سياه نيز مي گويند. رنگ آن از نقره اي متاليك تا نوك مدادي متغير است. اين مرواريد در عمل پرورش بسيار حساس است و همين امر آن را گرانبها تر مي كند. مرواريد همچون هر گوهر ديگري نياز به مراقبت دارد براي نگهداري از آن بهتر است با آب و صابون ملايم شستشو شود و به هيچ وجه نبايد آنها را در تميزكننده هاي شيميايي فرو ببريد.
ياقوت
ياقوت واژه عربي است به معناي سنگ معدني كه در رنگ هاي سرخ، زرد، كبود، سبز و سفيد يافت مي شود.اين سنگ در اروپا در اواخر قرون وسطي سنگ مورد علاقه كشيشان بوده است. امروزه ذخاير ياقوت در برمه، تايلند و سريلانكا وجود دارد كه نوع سرخ و شفاف آن بعد از الماس گرانبها ترين سنگ زينتي است، اين سنگ هر چه بزرگ تر و سرخي آن خوش رنگ تر باشد گرانبها تر است. ياقوت سرخ و درشت شبيه دانه هاي انار است و يكي از سنگ هاي مورد توجه خانم ها به حساب مي آيد؛ خصوصا زماني كه قرار باشد اين جواهر ياقوت نشان را با لباس هاي شب هماهنگ كنند. بايد توجه داشته باشيد كه اين سنگ بسيار حساس است و نبايد بر آن فشار وارد شود و مواد شيميايي مثل پاك كننده نقره برايش ضرر دارد. همچنين نبايد حرارت ببيند چون باعث تغيير رنگ و شكستگي آن مي شود. ياقوت قرمز پس از الماس سخت ترين كاني محسوب مي شود و در سايز هاي بالا تر از 5 قيراط از الماس با ارزش تر است.
بايد دقت داشته باشيد در بازار انواع ياقوت بدلي وجود دارد مخصوصا به شكل شيشه، دوبلت doblet و به تازگي ياقوت هاي مصنوعي هم ساخته شده است كه خواص مشابهي با ياقوت اصل دارند. يكي از نشانه ها براي تشخيص ياقوت اصل از بدل اين است كه اشعه فرا بنفش را از خود عبور مي دهد و انواع مصنوعي اين ويژگي را ندارند.
يشم
يشم يك سنگ قيمتي است كه در رنگ هاي گوناگوني از سبز، زرد كم رنگ، سفيد و بنفش يافت مي شود.اما در اين ميان يشم سبز بسيار كمياب است و منشا آن در چين، برمه و ژاپن است. چينيان علاقه بسياري به اين سنگ دارند و از قديم آن را خوش يمن مي دانستند. يشم سبز يكي از نفيس ترين و گران ترين انواع سنگ هاي يشمي محسوب مي شود. هنر هاي دستي و جواهرات گوناگوني كه امروزه با يشم درست مي شود مورد علاقه بسياري از مردم است. گاهي اوقات قيمت يك دست بند يشم در حراج بين المللي به بالاترين قيمت مي رسد. اما با توجه به بالا رفتن قيمت يشم سبز در بازار جعل آن نيز رو به افزايش است و تشخيص و ارزيابي اين سنگ بسيار مشكل شده است. به طوري كه متخصصان هم به سختي مي توانند اصل آن را تضمين كنند. زيرا برخي از آنها با دستگاه ليزر رنگ مي شود و با چشم غير مسلح نمي شود آن را تشخيص داد.براي تشخيص واقعي بودن اين سنگ بايد از دستگاه هاي مخصوص استفاده كرد. جالب است بدانيد در طي توسعه صنعت يشم در چين يك سري ارگان هاي تشخيص و ارزيابي احداث شده است كه در اين زمينه به مردم خدمات مي دهند. اين ارگان ها مي توانند گواهي نامه معتبر تشخيص ارائه دهند.
فيروزه
فيروزه يكي از قديمي ترين سنگ هاي شناخته شده است كه رنگ آبي دارد. اين جواهر زيبا در سال هاي دور روي تاج فرعون ها و امپراتورهاي باستان نصب مي شده و به دليل داشتن رنگ آبي از ساير سنگ ها متمايز شده و ارزش بيشتري به خود بخشيده است. معدن سنگ فيروزه تنها منحصر به چند كشور است، از جمله آمريكا، افغانستان و مصر و بزرگ ترين آن در ايران قرار دارد. آنچه در اغلب فيروزه ها عموميت دارد وجود رگه هاي سياه و قهوه اي رنگ برجسته است اين رگه ها و نقش و نگارهاي بسيار زيبا به اشكال گياهان و درختان بر روي اين سنگ موجب دو چندان كردن زيبايي آن مي شود.