استرلاب مسطری در دانشگاه کاشان طراحی و بازآفرینی شد

توسط کار‌شناس رصدخانه دانشگاه کاشان

استرلاب مسطری در دانشگاه کاشان طراحی و بازآفرینی شد

کاشان نیوز: «استرلاب مسطری»، دومین ابزار نجومی که بر اساس نظریه حرکت وضعی زمین طراحی می‌شود، توسط کار‌شناس رصدخانه دانشگاه کاشان طراحی، بازآفرینی و ساخته شد.«ایرج صفایی» که در سال ۱۳۸۸ «استرلاب زورقی» را بازآفرینی کرده‌بود، این‌بار دست به طراحی و ساخت دومین ابزاری زده که نشان از رشد دانش نجوم در ایران باستان و ایران قدیم دارد و این دو نمونه استرلاب امروزه در جهان منحصر به فرد هستند.

وی این ابزار را از جنس فلز برنج با قطر ۲۸۰ میلیم‌تر و ارتفاع ۳۹۰ میلیم‌تر با هزینه شخصی ساخته و بر روی استرلاب از نام‌های فارسی برج‌های دوازده‌گانه استفاده، و تا حد امکان نام‌های فارسی ستارگان حک شده است.
وی افزود: به جای عددگذاری با حروف ابجد، از اعداد هند و ایرانی استفاده شده و از عدد صفر نیز درج شده تا بیان‌گر معرفی این عدد از ایران به دانش جهانی باشد. در پشت استرلاب ساختار ربع دستور، بیشترین ارتفاع خورشید در طول سال در عرض‌های جغرافیایی میانی و جدول تطبیق تقویم‌ها و توابع ظل یا سایه که امروزه با نام «تانژانت» و «کتانژانت» شناخته می‌شود درج شده است.
کار‌شناس رصدخانه دانشگاه کاشان گفت: در تزئینات استرلاب از نمادهای ایران باستان از دوره اشکانی و قبل از آن استفاده شده است. برای این ابزار جعبه‌ای چوبی با تزئینات خاتم ساخته شده و مشخصات آن بر روی جعبه حک شده است. بر روی ابزار و جعبه آن نام سازنده به خط میخی ایران باستان حک شده است.
استرلاب ابزاری است پیچیده که در قدیم برای اندازه گیری و پردازش داده‌های نجومی، محاسبات ریاضی و کاربردهای مهندسی و شهر سازی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
«استرلاب مسطری (mestari) از اختراعات «ابوسعید سجزی» بوده که «ابوریحان بیرونی» ساختار آن‌را به اختصار در کتاب «استیعاب الوجوه الممکنه فی صناعه اصطرلاب» شرح داده و در کتاب «التفهیم» هم بدان اشاره نموده است.
«صفایی» در دو دهه گذشته تلاش زیادی برای بازآفرینی این ابزار و دیگر ابزارهای نجوم قدیم نموده است که بخشی کوچکی از آن به شرح زیر است:
– تلفیق ربع دستور یا ربع مجیب، ربع ساعتی و ربع مقنطر در یک ابزار
– طراحی و ساخت زرقاله
– احیاء، طراحی و ساخت استرلاب زورقی
– طراحی و ساخت استرلاب مسطح
– طراحی و ساخت ساعت آفتابی استوانه‌ای
– احیاء طراحی و ساخت چند صفحه ویژه برای استرلاب مسطح
– طراحی و چاپ و انتشار کیت آموزشی استرلاب

استرلاب مسطری در دانشگاه کاشان طراحی و بازآفرینی شد

استرلاب مسطری در دانشگاه کاشان طراحی و بازآفرینی شد

مطالب مشابه :

ای بی نیوز

مرگ دلخراش راننده محبوس در کامیون

همایش جامعه مصرفی و محیط زیست

به دعوت عباسعلی منصوری ؛معاون اول ریس‌جمهور به کاشان و آران و بیدگل سفر می‌کند

دادگاه رسیدگی به شکایت فرماندار کاشان از هفته‌نامه «آرمان» برگزار شد

استرلاب مسطری در دانشگاه کاشان طراحی و بازآفرینی شد

صالحی :عملیات اجرایی 18 کیلومتر از باند دوم محور بادرود - کاشان !

«عارف» سوم اسفند مهمان ویژه کاشان است

حکم فرماندار کاشان (سرهنگ حسین زاده ) در راه وزارت کشور

مطالبی از کاشان نیوز