مناقصه

تعریف مناقصه چیست؟ به چه منظوربه اجرا گزارده می شود؟

مناقصه فرآیندی اسـت رقابتـی برای تأمین کیفیت مـورد نظر (طبق اسـناد مناقصه ) که در آن تعهدات موضـوع معـامله بـه مناقصه گری که کمترین قیمت را پیشنهاد کرده باشد، واگذار می شود و مناقصه برای دسترسی به دو مولفه اساسی در خرید کالا و خدمات، به اجرا گذارده می شود.

مناقصه گزار به چه کسی اطلاق می شود؟

مناقصه گزار دستگاه یا ارگانی است که برگزاری مناقصه را بعهده دارد و مناقصه گزار می تواند شامل ارگانها و سازمانهای زیر باشد: قوای سه گانه جمهوری اسلامی ایران اعم از وزارتخانه ها , سازمانها و موسسات و شركتهای دولتی , موسسات انتفاعی وابسته به دولت , بانكها و موسسات اعتباری دولتی , شركتهای بیمه دولتی , موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی ، موسسات عمومی , بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی , شورای نگهبان قانون اساسی و همچنین دستگاهها و واحدهایی كه شمول قانون برآنها مستلزم ذكر یا تصریح نام است .

 

مناقصه گر به چه کسی اطلاق می شود؟

مناقصه گر شخص حقیقی یا حقوقی است که اسناد مناقصه را دریافت و در مناقصه شرکت می کند.

طبقه بندی معاملات چیست و در چه نوع معامله ای نیاز به برگزاری مناقصه می باشد؟

معاملات به سه دسته تقسیم می شوند: الف- معاملات کوچک، ب- معاملات متوسط، ج- معاملات بزرگ

الف- معاملات کوچک: مبلغ آن کمتر از(۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال) می باشد و توسط کارپرداز انجام می گیرد.

ب- معاملات متوسط: معاملاتی هستند که مبلغ آن از معاملات کوچک بیشتر و از ده برابر (۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال) آن کمتر باشد. (توسط کارپرداز و پس از اخذ حداقل سه فقره استعلام انجام می گردد.)

ج- معاملات بزرگ: معاملاتی است که مبلغ آن از ده برابر مبلغ معاملات کوچک بیشتر باشد (بیشتر از ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال) که جهت انجام آن نیاز به برگزاری مناقصه می باشد.

چند نوع مناقصه وجود دارد؟ طبقه بندی مناقصات به چه صورت می باشد؟

الف- مناقصات از نظر مراحل بررسی به انواع زیر طبقه بندی می شوند:

- مناقصه یک مرحله ای: مناقصه ای است که در آن نیازی به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها نباشد، دراین مناقصه پاکتهای پیشنهاد مناقصه گران در یک جلسه گشوده و در همان جلسه برنده مناقصه تعیین می شود.

- مناقصه دو مرحله ای: مناقصه ای است که به تشخیص مناقصه گزار، لازم به بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها باشد. در این مناقصه، کمیته فنی بازرگانی تشکیل می شود و نتایج ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را به کمیسیون مناقصه گزارش می کند که پس از بررسی کمیته فنی بازرگانی، پاکت های قیمت پیشنهاد دهندگانی که امتیاز فنی بازرگانی لازم را احراز کرده اند، مشهود می شود و پس از ارزیابی مالی برنده مناقصه تعیین می گردد.

ب- مناقصات از نظر روش دعوت مناقصه گران به انواع زیر طبقه بندی می شوند:

- مناقصه عمومی: مناقصه ای است که در آن فراخوان مناقصه از طریق آگهی عمومی به اطلاع مناقصه گران می رسد.

- مناقصه محدود: مناقصه ای است که در آن به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار، محدودیت برگزاری مناقصه عمومی با ذکر ادله تأیید شود. فراخوان مناقصه از طریق ارسال دعوتنامه برای مناقصه گران صلاحیتدار به اطلاع مناقصه گران می رسد.

فرآیند برگزاری مناقصات شامل چه مراحلی است؟

فرآیند برگزاری مناقصات به ترتیب شامل مراحل زیر است :

الف- تأمین منابع مالی از سوی مناقصه گزار

ب- تعیین نوع مناقصه در معاملات بزرگ ( یک مرحله ای یا دو مرحله ای ، عمومی یا محدود)

ج- تهیه اسناد مناقصه

د- ارزیابی کیفی مناقصه گران در صورت لزوم

ه- فراخوان مناقصه

و- ارزیابی پیشنهادها

ز- تعیین برنده مناقصه و انعقاد قرارداد

روشهای انجام مناقصه چیست؟

مناقصه به طرق زیر انجام می شود:

الف- در معاملات کوچک، کارپرداز یا مأمور خرید باید با توجه به کم و کیف موضوع معامله (کالا و خدمت یا حقوق) درباره بهای آن تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح و اخذ فاکتور مشخص و به تشخیص و مسئولیت خود، معامله را با تأمین کیفیت به کمترین بهای ممکن انجام دهد. 

ب- در معاملات متوسط، کارپرداز یا مأموریت خرید باید با توجه به کم و کیف موضوع معامله (کالا، خدمت یا حقوق) درباره بهای آن تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح و اخذ حداقل سه فقره استعلام کتبی، با تأمین کیفیت مورد نظر، چنانچه بهای بدست آمده مورد تأیید مسئول واحد تدارکاتی یا مقام مسئول هم تراز وی باشد، معامله را با عقد قرارداد یا اخذ فاکتور انجام دهد و چنانچه اخذ سه فقره استعلام کتبی ممکن نباشد با تأیید مسئول تدارکاتی یا مقام مسئول هم تراز وی، به تعداد موجود کفایت می شود.

ج- در معاملات بزرگ، به یکی از روشهای زیر عمل می شود:

- برگزاری مناقصه عمومی از طریق انتشار فراخوان در روزنامه های کثیرالانتشار

- برگزاری مناقصه محدود

اسناد مناقصه شامل چه مواردی می شود؟

اسناد مناقصه شامل اجزای زیر است:

۱- نامه دعوت به ارائه پیشنهاد (دعوت نامه)

۲- دستورالعمل شرکت در مناقصه، همراه با کاربرگ های ضمانت نامه شرکت در مناقصه و ضمانت نامه انجام تعهدات

۳- برگ پیشنهاد مناقصه

۴- موافقت نامه پیمان و شرایط پیمان، شامل عمومی و خصوصی

۵- نقشه ها و مشخصات فنی

۶- جدولها (در صورت وجود)، از جمله جدول پرداختها، جدول زمانی کارها، جدول تضمین ها یا شاخص های عملکردی، جدول داده ها و جدول (یا فهرست) مقادیر و قیمتها

۷- فرمها، گواهی نامه ها، تأییدیه ها و مدارک دیگر (در صورت وجود)

۸- الحاقیه های صادره بعدی از سوی مناقصه گزار، در طول برگزاری مناقصه

 

کاربرگ چیست؟

کاربرگ یا فرم، نوعی صفحه کاغذی یا الکترونیکی مورد استفاده در تنظیم اسناد و اطلاعات قابل ذخیره است که در روی آن، فضاهایی برای وارد کردن اطلاعات و مشخصات در نظر گرفته شده باشد.

اعضای کمیسیون مناقصه را چه کسانی تشکیل می دهند؟

اعضای کمیسیون مناقصه عبارتند از:

۱- رئیس دستگاه مناقصه گزار یا نماینده وی

۲- ذیحساب یا بالاترین مقام مالی دستگاه مناقصه گزار حسب مورد

۳- مسئول فنی دستگاه مناقصه گزار یا واحدی که مناقصه به درخواست وی برگزار می شود

مفاد فراخوان مناقصه (آگهی مناقصه) شامل چه مواردی میشود؟

الف - مفاد فراخوان مناقصه حداقل باید شامل موارد زیر باشد :

نام و نشانی مناقصه گزار

نوع ,كمیت و كیفیت كالا یا خدمات 

نوع و مبلغ تضمین شركت در مناقصه

محل , زمان و مهلت دریافت اسناد , تحویل و گشایش پیشنهادها

مبلغ برآوردشده معامله و مبانی آن ( در صورتی كه تعیین آن میسر یا به مصلحت باشد ) در مواردی كه فهرست بهای پایه وجود دارد , برآورد مربوط طبق فهرست یادشده تهیه میشود .

ب - فراخوان مناقصه عمومی باید به تشخیص مناقصه گزار از دو تا سه نوبت حداقل در یكی از روزنامه های كثیر الانتشار كشوری یا استان مربوط منتشر گردد .

ج - مناقصه گزار میتواند علاوه بر موارد مذكور در بند ب این ماده از طریق سایر رسانه های گروهی و رسانه های ارتباط جمعی یا شبكه های اطلاع رسانی نیز فراخوان را منتشر نماید .

د - درصورتی كه نیاز به برگزاری مناقصه بین المللی باشد,یااستفاده ازتسهیلات اعتباری خارجی مطرح باشد,بایدباكسب مجوزهای مربوط و با رعایت موازین قانون حداكثر استفاده از توان فنی , مهندسی , تولیدی و صنعتی و اجرایی كشور مصوب ۱۲/۱۲/۱۳۷۵ آگهی مربوط در یكی از روزناهه های كثیرالانتشار و حداقل یك نوبت در یكی از روزنامه های انگلیسی زبان و داخل یك مجله یا روزنامه بین المللی مرتبط با موضوع مناقصه , منتشر میشود

 نامه دعوت به ارائه پیشنهاد حاوی چه مطالبی است؟

نامه دعوت به ارائه پیشنهاد (دعوت نامه) عنوان مدرکی است که از سوی مناقصه گزار به تمام شرکت کنندگان منتخب، فرستاده شده و با وصول آن، می توانند اسناد مناقصه را دریافت کنند. نامه دعوت به ارائه پیشنهاد، به اختصار " دعوت نامه" هم نامیده می شود. این نامه قسمتی از اسناد مناقصه تلقی می گردد .

 

ارزیابی کیفی مناقصه گران شامل چه مواردی است؟

ارزیابی کیفی مناقصه گران شامل موارد زیر می باشد:

الف - در ارزیابی كیفی مناقصه گران , باید موارد زیر لحاظ شود :

- تضمین كیفیت خدمات و محصولات

- داشتن تجربه و دانش در زمینه مورد نظر

- حسن سابقه

- داشتن پروانه كار یا گواهینامه های صلاحیت , در صورت لزوم

- توان مالی متقاضی برای انجام كار در صورت لزوم

ب - مراحل ارزیابی كیفی مناقصه گران به شرح زیر است :

- تعیین معیارهای ارزیابی و اهمیت نسبی معیارها

- تهیه اسناد ارزیابی

- دریافت , تكمیل و ارسال اسناد ارزیابی از سوی متقاضیان

- ارزیابی اسناد دریافت شده و تعیین امتیاز هر یك از مناقصه گران و رتبه بندی آنها

- اعلام اسامی مناقصه گران صلاحیتدار به كارفرما و امتیازات و رتبه آنها ( تهیه لیست كوتاه )

- مستندسازی ارزیابی كیفی مناقصه گران

ج - سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور مكلف است با همكاری دستگاههای اجرایی حداكثر سه ماه پس از تصویب این قانون آئین نامه اجرایی ا رزیابی كیفی مناقصه گران را با رعایت موازین مقرر در این ماده كه بیانگر شاخص های اندازه گیری و روش ارزیابی مناقصه گران باشد تهیه و به تصویب هیات وزیران برساند .

شرایط تسلیم و تحویل پیشنهادها به چه صورتی است؟

شرایط تسلیم و تحویل پیشنهادها به صورت زیر است:

الف - هیچ یك از شركت كنندگان در مناقصه , جز در مواردی كه در اسناد مناقصه پیش بینی شده باشد , نمی توانند بیش از یك پیشنهاد تسلیم كنند .

ب - شركت كنندگان در مناقصه , اسناد مناقصه و پیشنهادهای خود را باید در پاكت های جداگانه لاك و مهر شده شامل تضمین ( پاكت الف ) , پیشنهاد فنی بازرگانی ( پاكت ب ) و پیشنهاد قیمت ( پاكت ج ) بگذارند و همه پاكت ها را در لفاف مناسب و لاك و مهر شده قرار دهند .

ج - مناقصه گزار موظف است در مهلت مقرر همه پیشنهادهای ارائه شده شركت كنندگان را پس از دریافت , ثبت و تا جلسه بازگشایی از پاكت ها صیانت نماید .

د - هرگونه تسلیم , تحویل , اصلاح , جایگزینی و یا پس گرفتن پیشنهاد باید به صورت قابل گواهی و درمهلت و مكان مقرر در اسناد مناقصه انجام شود .

 

مراحل گشایش پیشنهادها به چه شکلی است؟

پاسخ :گشایش پیشنهادها به صورت زیر است:

الف - پیشنهادهای مناقصه گران در زمان و مكان مقرر گشوده میشود .

ب - مراحل گشایش پیشنهادها به شرح زیر است :

۱- تهیه فهرست اسامی دریافت كنندگان اسناد , ( پیشنهاد دهندگان ) , حاضران و شركت كنندگان در جلسه 

۲- بازكردن پاكت تضمین ( پاكت الف ) و كنترل آن

۳- بازكردن پاكت فنی بازرگانی 

۴- بازكردن پیشنهاد قیمت و كنترل از نظر كامل بودن مدارك و امضای آنها و كنار گذاشتن پیشنهادهای غیرقابل قبول در مناقصات یك مرحله ای 

۵- تحویل پاكت های فنی بازرگانی به كمیته فنی بازرگانی در مناقصات دو مرحله ای

۶- تهیه و تنظیم و امضای صورتجلسه گشایش پیشنهادها توسط كمیسیون مناقصه  

۷- تحویل پاكت های قیمت و پاكت تضمین پیشنهادهای ردشده به مناقصه گزار برای استرداد به ذی نفع 

ج - درصورت برگزاری مناقصه دو مرحله ای , زمان و مكان تشكیل جلسه گشایش پیشنهادهای قیمت , درجلسه گشایش پاكتها اعلام خواهد شد , این مدت فقط برای یك بار تا سقف مدت اعتبار پیشنهادها قابل تمدید است . دراین صورت پاكتهای قیمت در یك لفاف لاك و مهر شده توسط دستگاه مناقصه گزار صیانت میشود . در مناقصات یك مرحله ای , پیشنهادهای قیمت بی درنگ گشوده و براساس ماده ۲۰ این قانون , برنده مناقصه تعیین میشود .

د- دستگاه مناقصه گزار مكلف است ازمناقصه گران یا نمایندگان آنها جهت حضوردرجلسه گشایش پیشنهادهای مالی دعوت نماید.

مناقصه در چه شرایطی تجدید می شود؟

مناقصه در شرایط زیر تجدید می گردد:

- کم بودن تعداد مناقصه گران از حد نصاب تعیین شده در اسناد مناقصه

- امتناع برندگان اول و دوم مناقصه از انعقاد قرارداد

- پایان مدت اعتبار پیشنهادها

- رأی هیأت رسیدگی به شکایات

- بالا بودن قیمتها به نحوی که توجیه اقتصادی طرح منتفی گردد

مناقصه در چه شرایطی لغو می شود؟

مناقصه در شرایط زیر لغو میشود:

- نیاز به کالا یا خدمات موضوع مناقصه مرتفع شده باشد

- تغییرات زیادی در اسناد مناقصه لازم باشد و موجب تغییر درماهیت مناقصه گردد

- پیشامدهای غیر متعارف نظیر جنگ، زلزله، سیل و مانند آنها

- رأی هیأت رسیدگی به شکایات

- تشخیص کمیسیون مناقصه مبنی بر تبانی بین مناقصه گران

مراحل ترک تشریفات مناقصه چیست؟ و در چه مواردی ترک تشریفات صورت می گیرد؟

مراحل ترک تشریفات مناقصه به صورت زیر است:

الف- تهیه گزارش توجیهی ترک تشریفات مناقصه توسط واحد متقاضی و ذکر دلایل ترک تشریفات و صرفه و صلاح بودن موضوع در آن

ب- تأیید گزارش توجیهی توسط بالاترین مقام اجرائی دستگاه

ج- تشکیل جلسه کمیسیون ترک تشریفات و تنظیم صورتجلسه

د- عقد قرارداد

ترک تشریفات مناقصه در مواردی که انجام مناقصه بر اساس گزارش توجیهی دستگاه مناقصه گزار به تشخیص یک هیأت سه نفره مرکب از مقامات مربوطه، میسر نباشد، می توان معامله را به طریق دیگری انجام داد و در این صورت هیأت ترک تشریفات مناقصه، با رعایت صرفه و صلاح دستگاه، ترتیب انجام این گونه معاملات را با رعایت سایر مقررات مربوط در هر مورد، برای یک نوع کالا یا خدمات تعیین و اعلام خواهد نمود.

چگونه به دعاوی بین مناقصه گر و مناقصه گزار رسیدگی می شود؟

به منظور رسیدگی به دعاوی بین مناقصه گر و مناقصه گزار، هیأت رسیدگی تشکیل می گردد. اساسنامه هیأت رسیدگی به شکایات به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.

وظایف هیأت رسیدگی به شکایات به شرح زیر است:

الف- رسیدگی به اعتراضات مربوط به اجرا نشدن هر یک از مواد این قانون

ب- صدور رأی تجدید یا لغو مناقصه

در موارد زیر رسیدگی به شکایات از سوی هیأت رسیدگی صورت نمی گیرد:

•  معیارها و روش های ارزیابی پیشنهادها

•  ترجیح پیشنهاد دهندگان داخلی

•  اعتراضاتی که یک ماه پس از اعتبار پیشنهادها ارسال شده باشد

•  شکایت برندگان مناقصات پس از انعقاد قرارداد

 

موارد عدم الزام به برگزاری مناقصه چیست؟

در موارد زیر الزام به برگزاری مناقصه نیست و دستگاههای اجرایی میتوانند بدون انجام تشریفات مناقصه , معامله مورد نظر را انجام دهند :

الف - خرید اموال منقول , خدمات و حقوقی كه به تشخیص و مسئولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مركز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها منحصر به فرد ( انحصاری ) بوده و دارای انواع مشابه نباشد .

ب - خرید , اجاره به شرط تملیك یا اجاره گرفتن اموال غیرمنقول كه به تشخیص و مسئولیت وزیر و یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مركز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها با كسب نظر از هیات كارشناسان رسمی دادگستری حداقل سه نفر و یا هیات كارشناسان خبره مربوطه در صورت نبود كارشناسان رسمی انجام خواهد شد .

ج - خرید اموال منقول و غیرمنقول , كالا و خدمات با قیمت تعیین شده یا كمتر یا حقوقی كه نرخ های آنها از طرف مراجع قانونی ذیصلاح تعیین شده باشد .

د - تعمیر تجهیزات و ماشین آلات ثابت و متحرك و تامین تجهیزات و ماشین آلات صرفاً جایگزین و مرتبط با تداوم تولید در واحدهای تولیدی به نحوی كه شامل توسعه واحد نگردد به تشخیص و مسئولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مركز یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها با رعایت صرفه و صلاح كشور 

هـ - خرید خدمات مشاوره اعم از مهندسی مشاور و مشاوره فنی بازرگانی مشتمل بر مطالعه , طراحی و یامدیریت بر طرح و اجرا و نظارت و یا هرنوع خدمات مشاوره ای و كارشناسی 

آئین نامه اجرایی این بند جهت تعیین ضوابط , موازین و معیارهای خدمات مشاوره حداكثر ظرف سه ماه پس ا ز تصویب این قانون به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور به تصویب هیات وزیران میرسد .

و - خدمات فرهنگی و هنری , آموزشی و ورزشی و نظایر آن به تشخیص و مسئولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی كه امكان برگزاری مناقصه مقدور نباشد با رعایت صرفه و صلاح كشور 

ز - خرید قطعات یدكی برای تعویض و یا تكمیل لوام و تجهیزات ماشین آلات ثابت و متحرك موجود و همچنین ادوات و ابزار و وسایل اندازه گیری دقیق و لوازم آزمایشگاههای علمی و فنی و نظایر آن كه تامین آن با تشخیص بالاترین مقام اجرایی از طریق مناقصه امكانپذیر نباشد , با تعیین بهای مورد معامله از سوی حداقل یك نفر كارشناس رشته مربوط كه حسب مورد ، توسط وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مركز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها انتخاب میشود .

ح - در مورد معاملات محرمانه به تشخیص هیات وزیران با رعایت صرفه و صلاح كشور 

ط - خرید سهام و تعهدات ناشی از اجرای احكام قضائی


مطالب مشابه :


مناقصه

مراحل ترک تشریفات مناقصه چیست؟ فصل پنجم: نمونه گزارشات و فرمهای مالی شرکت



مديريت مالي در مدارس

از دویست میلیون ریال به بالا از طریق مناقصه یا ترک تشریفات مناقصه در قالب فرمهای



آیین‌نامه مالی دهیاری‌ها

این آیین‌نامه‌درخصوص معاملاتی که از طریق ترک تشریفات مناقصه و اوراق و فرمهای



حسابداری پیمانکاری و مراحل و شرایط انعقاد قرارداد با پیمانکاران

۴- قرارداد پیمانکاری پس از طی تشریفات مناقصه یا ترک مناقصه و از تشریفات فرمهای قانونی



منن کامل اساسنامه دهیاری ها

این آیین‌نامه‌درخصوص معاملاتی که از طریق ترک تشریفات مناقصه و فرمهای



آئین نامه مالی ومعاملاتی شرکت نمونه -6

مقررات مناقصه . و یا معامله به روش ترک تشریفات به پیشنهاد کمیسیون فرمهای روش



تسهیلات ارزی بانک ملت

‌ انجام تشریفات مناقصه ویاارائه مجوز ترک تشریفات مناقصه برای دریافت فرمهای



حسابداری پیمانکاری و مراحل و شرایط انعقاد قرارداد با پیمانکاران

۴- قرارداد پیمانکاری پس از طی تشریفات مناقصه یا ترک مناقصه و از تشریفات فرمهای قانونی و



برچسب :