سیاست مداران زن در ایران


مهرانگیز دولتشاهی (۱۲۹۶ اصفهان - ۲۹ مهر ۱۳۸۷ پاریس) دیپلمات ایرانی، سه دوره نماینده مجلس شورای ملی و فعال حقوق زنان بود. وی اولین و تنها زن ایرانی بود که توانست در تاریخ معاصر ایران به مقام سفیر نایل شود.

تحصیلات 

مهرانگیز دولتشاهی، تحصیلات دانشگاهی خود را در آلمان گذراند و موفق به کسب مدرک دکترا در رشتهٔ علوم اجتماعی شد.

فعالیتهای اجتماعی

مهرانگیز دولتشاهی بخش عمدهای از عمر خود را صرف بهبود امور زنان ایرانی کرد. وی در سال ۱۳۲۵ خورشیدی، در سازمان خدمات اجتماعی و انجمن حمایت از زندانیان مشغول به کار شد و در همین ایام «جمعیت راه نو» را برای دفاع از حقوق زنان ایرانی تاسیس کرد.

وی یکی از مبتکران قانون حمایت خانواده بود که حق طلاق را برای زنان به رسمیت میشناخت و اختیار همسر دوم را توسط مرد منوط به اجازهٔ همسر اول میکرد.

کتاب جامعه، دولت و جنبش زنان ایران از آخرین نوشتههای مهرانگیز دولتشاهی است.

فعالیتهای سیاسی 

مهرانگیز دولتشاهی به مدت سه دوره، به عنوان نماینده کرمانشاه در مجلس شورای ملی حضور داشت.

در دوره وزارت عباسعلی خلعتبری در وزارت امور خارجه ایران، از مهرانگیز دولتشاهی برای تصدی سفارت ایران در دانمارک دعوت به عمل آمد و وی به عنوان اولین سفیر زن عازم سفارت ایران در دانمارک شد و تا زمان پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ به این ماموریت ادامه داد.

==================================================

فاطمه راکعی (۱۳۳۳-) نمایندهٔ مجلس ششم شورای اسلامی بوده و از اعضای جبهه مشارکت ایران اسلامی است.

زندگینامه 

فاطمه راکعی در سال ۱۳۳۳ در شهر زنجان متولد شد و تا پایان دورهٔ ابتدایی را در زادگاهش سپری کرد و بعد از آن در تهران به ادامهٔ تحصیل پرداخت. او دارای لیسانس مترجمی زبان و فوق لیسانس و دکترای زبانشناسی است.

سمتها 

از جمله فعالیتهای راکعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

·معاونت پژوهشی دانشگاه الزهرا

·رئیس گروههای ادبیات انگلیسی دانشگاه الزهرا

·معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده الهیات و ادبیات دانشگاه الزهرا

·معاونت پژوهشی دانشگاه الزهرا

·نمایندهٔ مجلس ششم

·نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس

·رئیس کمیته امور زنان و امور خانواده

·رئیس فراکسیون زنان جبهه مشارکت ایران اسلامی

·مدیرعامل انجمن شاعران ایران

·رئیس هیئت مدیرهٔ دفتر شعر جوان

·عضو هیئت امنای کتابخانههای عمومی

·عضو هیئت امنای سینمای کشور فارابی

·عضو هیئت امنای پژوهشگاه فرهنگی، اجتماعی وزارت فرهنگ و آموزش عالی

=====================================

رفعت بیات

رفعت بیات (زاده ۱۳۳۷ در زنجان) یکی از نمایندگان حوزه انتخابیه زنجان و طارم در هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی بود.

او که فارغالتحصیل رشته جامعهشناسی است در ۱۳ اردبیهشت ماه ۱۳۸۸ رسما خود را به عنوان کاندیدای حضور در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری معرفی کرد

 =======================================================

جمیله شیخی

ملیتایرانی   

تولد۸ اردیبهشت ۱۳۰۹

زنجان   

مرگ۵ خرداد ۱۳۸۰ (۷۱ سال)   

محل زندگی

حملهٔ قلبی   

پیشهبازیگر   

فرزندانآتیلا پسیانی   

مدرک تحصیلیدکترای افتخاری تئاتر   

صفحه در وبگاه IMDb   

صفحه در وبگاه سوره   

 جوایز 

 

جمیله شیخی(۸ اردیبهشت ۱۳۰۹ - ۵ خرداد ۱۳۸۰) بازیگر ایرانی بود. او دکترای افتخاری تئاتر دارد.

جمیله شیخی از کودکی به تشویق پدرو مادرش که خانوادهای فرهنگدوست بودند در نمایشهای مدرسه بازی میکرد و در دبیرستان به شرکت در جلسات انجمن ادبی و اجرای نمایش میپرداخت . سپس نزد استادان تئاتر به آموختن و تمرین تئاتر مشغول شد و به استخدام رسمی اداره تئاتر درآمد.

 =======================================================

نرگس محمدی (زاده ۱۳۵۱ در زنجان) فعال حقوق بشر، زندانی سیاسی و روزنامهنگار، نایب رئیس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر و رییس هیئت اجرایی شورای صلح ایران است. او در سال ۲۰۰۹ برنده جایزه بینالمللی بنیاد الکساندر لانگر شد.همسر او، تقی رحمانی نیز از فعالان سیاسی است.

زندگینامه 

نرگس محمدی در سال ۱۳۴۴ در زنجان زاده شد و پس از پایان دبیرستان، در رشته فیزیک کاربردی دانشگاه امام خمینی قزوین ادامه تحصیل داد. او یکی از مؤسسان «تشکل دانشجویی روشنگران» در این دانشگاه بود و در دوران فعالیت دانشجوییاش، دو بار هنگام برگزاری نشستهای دانشجویی بازداشت شد. علاوه بر آن، او در دوران دانشجویی سازمان دهنده و همکار برای صعود به بلندترین قلههای ایران بود ولی به دلیل فعالیتهای سیاسیاش از ورود او به گروههای کوهنوردی ممانعت به عمل آمد. محمدی از سال ۱۳۷۵ روزنامهنگاری را در نشریه پیام هاجر آغاز کرد و در نشریات دیگر نیز مقالههایی درباره مسایل زنان، مسایل دانشجویان و حقوق بشر چاپ کرد. او در سال ۱۳۷۸ با تقی رحمانی نویسنده، استاد دانشگاه، فعال سیاسی و زندانی سیاسی ازدواج کرد و دو فرزند دارد. نرگس محمدی سپس به عضویت کانون مدافعان حقوق بشر درآمد و اکنون نایب رئیس این کانون و رئیس کمیته زنان آن میباشد. ریاست این کانون برعهده شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل صلح است. پس از تاسیس شورای ملی صلح در ایران که در سال ۱۳۸۷ توسط ۸۳ شخصیت اجتماعی-سیاسی-فرهنگی با محور صلح و حقوق بشر تشکیل شد، در سال ۲۰۰۸ در انتخابات داخلی این شورا به عنوان رئیس هیئت اجرایی آن برگزیده شد. او معتقد است «جامعه ایران با قطعیت خواهان حقوق دموکراتیک خویش است. دانشجویان، کارگران، معلمان، زنان و جوانان مطالبات مشخصی دارند و حکومت ناگزیر است به آنها پاسخ دهد؛ پاسخی قانعکننده و رضایتبخش. این مطالبات تنها مسئله و مشکل بخش الیت جامعه نیست، بلکه خواست تمام ملت ایران است».

زندان پس ازانتخابات ریاست جمهوری دهم 

نرگس محمدی به دلیل فعالیت در کانون مدافعان حقوق بشر آبان ماه سال ۱۳۸۸ از محل کار خود (شرکت بازرسی مهندسی ایران) اخراج شد و در اردیبهشت سال ۱۳۸۸ به اتهام عضویت در کانون به شعبه ۴ دادگاه انقلاب اسلامی احضار و پس از چند جلسه دفاع برای وی قرار ۵۰ میلیون تومان صادر شد. اما تنها چند روز بعد، توسط مأموران امنیتی، شبانه و در منزل خود بازداشت شد و در تیرماه سال ۱۳۹۰ در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه شد.

محمدی به استناد ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی ایران (اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور) به تحمل ۵ سال حبس تعزیری، به استناد ماده ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی (عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر) به تحمل ۵ سال حبس تعزیری و به استناد ماده ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی (در خصوص فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران) به تحمل ۱ سال حبس تعزیری و در مجموع به تحمل ۱۱ سال حبس تعزیری محکوم شد.

جایزهها 

·۲۰۰۹ (میلادی) - جایزه بینالمللی بنیاد الکساندر لانگر: مهمترین علت اهدای این جایزه را فعالیتهای حقوق بشری وی در ایران از دوران دانشجوییاش ذکر کرهاند و به سایر فعالیتهای مدنی نیز اشاراتی شدهاست. بنیاد الکساندر لانگر (تاسیس ۱۹۹۹ در ایتالیا) سازمانی غیردولتی در زمینه مسائل اجتماعی و صلح است  که به نام الکساندر لانگر (Alexander Langer) فعال سیاسی و صلح، روزنامهنگار و آموزگار ایتالیایی نامگذاری شدهاست.

·۲۰۱۱ (میلادی) - نرگس محمدی برنده جایزه "دولت و بنیاد تاریخ زنده سوئد" شد.این جایزه هر سال به نام یکی از فعالان تاریخی و دموکراسی خواهی سوئد به کسانی اعطا میشود که در نقاط مختلف جهان در حوزه حقوق بشر فعالیت میکنند.

 ===============================================

·عفت شریعتی کوه بنانی، نماینده مردم مشهد و کلات در دوره های هفتم و هشتم مجلس شورای اسلامی ایران: متولد ۱۳۳۱ است. وی مشاور استاندار خراسان در امور بانوان، دبیر کمیسیون بانوان استان خراسان، دبیر انجمن ادبی بانوان، کارشناس جوانان و خانواده بودهاست.در طول جنگ ایران و عراق نیز نویسندگی برنامه های صدا و سیما را به عهده داشته است. وی علاوه بر فعالیت سیاسی دارای اشعار و تالیفاتی است که از جمله می توان به دیوان اشعار وی با نام باز هم از تو سخن می گویم، کتاب پرتوی از مهدی عج در ادیان جهان، کتاب سر دلبران، امام علی (ع) از دیدگاه عرفا، کتاب رسانه در جهان اشاره کرد. عفت شریعتی دارای تحصیلات کارشناسی در رشته تاریخ و تمدن ملل، کارشناسی ارشد عرفان اسلامی و کارشناسی ارشد مدیریت، و همچنین تحصیلات حوزوی است. سابقه تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، مرکز آموزش مدیریت صنعتی و دانشگاه فردوسی مشهد را نیز دارد. از جمله سمت های وی : عضو هیئت منصفه دادگاه مطبوعات، مشاور آیت الله خزعلی در بنیاد بین المللی غدیر، عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان با حکم رییس جمهور وقت و پیشنهاد رییس مجلس و نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای آموزش و پرورش اشاره کرد. وی دوره ششم مجلس نفر نهم، در دوره هفتم نفر پنجم (به مجلس راه یافت)، و در دوره هشتم با 50 هزار رای بیشتر از سوی مردم مشهد و کلات به مجلس شورای اسلامی راه یافت. پدر وی حجه الاسلام شریعتی (قدس سره) از مبارزان علیه حکومت پهلوی و پدربزرگ وی علامه محمدحسین میرجهانی (ره) از علمای مطرح و دارای کرامات می باشد. از جمله فعالیت های بارز وی، ایجاد طرح ردیف بودجه مستقل شهر مشهد است ( طرحی که با اجرای آن از سال آینده، شهر مشهد مانند یک استان بودجه میلیاردی جداگانه دریافت خواهد نمود و باعث سبک تر شدن بار مالیات و عوارض شهرداری که مردم پرداخت می کنند خواهد شد)، اخذ دستور انتقال آب سد دوستی به شبکه آب مصرفی مشهد از رییس جمهور، اخذ دستور رییس جمهور و وزیر راه و ترابری و پیگیری در تاسیس و ساخت فرودگاه حجاج مشهد، ایده و پیگیری و اخذ دستور مبنی بر ایجاد، ترمیم و بازسازی جاده ها و راه های مختلف پیرامون مشهد و کلات... اشاره نمود. حضور چشمگیر مردم مشهد و کلات و چهره های شاخص سیاسی و مذهبی کشور و استان خراسان در مراسم تشییع پیکیر پدرش که در 2 دی ماه نود در گذشت باعث شد تا مقبولیت وی در میان مردم مشهد و کلات و بزرگان جمهوری اسلامی ایران بار دیگر ثابت شود. از جمله مسئولین حاضر در مراسم تششیع و ترحیم پدر عفت شریعتی کوهبنانی می توان به علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، محمدباقر قالیباف شهردار تهران، آیت الله علم الهدی امام جمعه مشهد، حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش، بیت آیت الله واعظ طبسی تولیت عظمی آستانقدس رضوی، بیت آیت الله عزالدین زنجانی، بیت آیت الله العظمی شیرازی، آیت الله جعفری امام جمعه کرمان، محمود صلاحی استاندار خراسان رضوی، رشید استاندار خراسان جنوبی، محمد پژمان شهردار مشهد، ریاست و معاونین سازمان صداوسیما، حجه الاسلام و المسلمین راشد یزدی، حجه الاسلام واعظ موسوی، مدیران کل آموزش و پرورش، تامین اجتماعی، بازرگانی، کار، ورزش و جوانان، اطلاعات، راه و شهرسازی، نوسازی مدارس، معاونین وزرات علوم، ادارت کل خراسان رضوی و مشهد، سردار موحدیان فرماندار مشهد، سردار امیری مقدم فرمانده نیروی انتظامی خراسان رضوی، روسای کلانتری های مشهد، فرماندهی انصار حزب الله، دانشگاه فردوسی مشهد، شهردار منطقه 12 تهران، قاضی زاده و آرین منش نمایندگان مشهد در مجلس شورای اسلامی، سبحانی نیا عضو هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی و اکثر مقامات و مسئولین ایران اشاره کرد.  

عفت شریعتی کوهبنانی ، متولد 1331 ، متاهل ، دارای 4 فرزند

 

تحصیلات :کارشناسی تاریخ تمدن ملل ، کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی ، تحصیلات حوزوی

سوابق آموزشی:

1-      مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2-      مدرس مرکز آموزش عالی مدیریت صنعتی

3-      مدرس فوق برنامه دانشگاه فردوسی

4-      مدرس طلاب خارجی حوزه علمیه مکتب نرجس (س)

5-      مدرس تربیت معلم خواهران شهید بهشتی

6-      تدریس در مجتمع فرهنگی کتابخانه و حسینیه امام رضا (ع)

7-      تدریس در دارالحکمه (حرم مطهر – صحن آزادی)

سوابق اجرایی،سیاسی،فرهنگی:

1-      مشاور استاندار خراسان بزرگ

2-      دبیر کمسیون امور بانوان استان خراسان بزرگ

3-      پژوهشگر و مشاور فرهنگی سازمان صداوسیمای مرکز خراسان

4-      عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان در شورای عالی انقلاب فرهنگی با حکم رییس جمهور و پیشنهاد رییس مجلس

5-      عضو شورای مرکزی جمعیت خدمتگزاران سازندگی خراسان

6-      عضو شورای مرکزی چکاد آزاد اندیشان خراسان

7-      عضو شورای مرکزی شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی خراسان

8-      عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران خراسان

9-      عضو شورای سیاسی صداوسیمای خراسان

10-    عضو هیئت رییسه فدراسیون اسکیت جمهوری اسلامی ایران

11-    عضو هیئت رییسه سبک کونگ فوتو آی ما

12-    دبیر اولین انجمن ادبی بانوان و انجمن ادبی جوانان خراسان

13-    نماینده فرهنگی، برگزیده کمسونهای بانوان سراسر کشور برای تدوین برنامه ایران 1400 در وزارت کشور

14-    عضو شورای جوانان استانداری خراسان و کارشناس این شورا

15-    کارشناس باشگاه خبرنگاران جوان

16-    نویسنده سازمان صداو سیمای خراسان در سالهای دفاع مقدس

  

11-   بررسی آماری علل خشونت مردان

12-   بررسی میدانی اثر بخشی آموزش در کارکنان صداوسیما

 

فعالیت در مجلس شورای اسلامی:

 

1-      نایب رییس کمسیون اجتماعی 

2-      نایب رییس مجمع نمایندگان استان خراسان

3-      مخبر کمسیون فرهنگی

4-      رییس فراکسیون زنان

5-      عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای فرهنگی، اجتماعی زنان با تقاضای رییس جمهور و پیشنهاد رییس مجلس به مدت 4 سال

6-      عضو گروه دوستی ایران عربستان

7-      عضو گروه دوستی ایران کرواسی

8-      عضو هیئت رئیسه شورای عالی نظارت بر انتخابات شوراها

9-      عضو هیئت رییسه فراکسیون جمعیت و توسعه

10-   عضو فراکسیون اصولگرایان

11-   عضو فراکسیون صنایع غذایی

12-   عضو فراکسیون روستایی

13-   عضو فراکسیون قرآن و عترت

14-   عضو فراکسیون ایثارگران

۱۵- عضو گروه دوستی ایران عراق

·طرح استفساریه ماده (12) قانون هدفمند کردن یارانه ها 

1390/09/27 طرح اصلاح جدول حوزه های انتخابیه مجلس شورای اسلامی و تعداد نمایندگان آنها 

1390/08/01 طرح اصلاح بند (111) قانون بودجه سال 1390 کل کشور 

1390/07/26 طرح اداره صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران 

1390/07/05 طرح برقراری فوق العاده جذب کارکنان غیر هیات علمی دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی حوزه ستادی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و واحدهای وابسته 

1390/05/09 طرح تهیه شناسنامه رسمی برای اشیاء عتیقه و میراث فرهنگی 

1390/03/24 طرح استفساریه جزء (1) بند (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب 1371 مصوب 30/11/1379 

1389/12/10 طرح اصلاح تبصره (2) ماده (28) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 1378 و اصلاحات بعدی 

1389/06/16 طرح اصلاح و الحاق موادی به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمین حق التدریسی و آموزشیاران نهضت سوادآموزی در وزارت آموزش و پرورش مصوب 1388 و 1389 

1389/06/02 طرح اختیار دولت برای تعیین ساعات کار در ماه مبارک رمضان و افزایش تعطیلی عید سعید فطر 

1389/04/29 طرح بیمه بیکاری و حمایت از بیکاران متقاضی کار 

1389/03/26 طرح مقابله با توطئه های آمریکا و انگلیس به منظور صیانت از دستاوردهای صلح آمیز هسته ای 

1389/03/25 طرح استفساریه بند (د) ماده (4) قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم و نام های تجاری 

1389/03/18 طرح دو فوریتی قانونی اصلاح قانون حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین - مصوب 19/2/1369 

1389/02/29 طرح الحاق یک تبصره به ماده (12) قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان مصوب 1348 

1389/01/17 طرح ارتقای کیفی تولید خودرو داخلی 

1388/12/02 طرح اصلاح ماده (113) قانون مدیریت خدمات کشوری و چگونگی تعیین مدیریت سازمان تامین اجتماعی و صندوقهای بازنشستگی و بیمه های درمانی 

1388/11/04 طرح برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی و تخصصی 

1388/10/20 طرح تغییر نظام آموزشی کشور 

1388/03/03 طرح اختصاص حداقل چهل درصد (40%) اعتبارات استانی به آبادانی و توسعه روستاها و شهرهای با جمعیت کمتر از 15 هزار نفر 

1388/02/27 طرح تمدید زمان اجراء قانون بودجه سال 1387 و متمم آن تا شهریور سال 1388 

1388/02/08 طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی 

1388/02/02 طرح اصلاح تبصره (1) ماده (6) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجراى سیاستهای کلی اصل (44) چهل و چهارم قانون اساسی 

1387/06/27 طرح الزام دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی به پذیرش دانشجویان دختر در محل سکونت آنها 

===============================================

زهرا پروین صوفی سیاوش حقوقدان و از زنان فعال ایران در دوره پهلوی بود.

او فرزند سرهنگ عبدالحسین صوفی سیاوش فرزند شیخ محمّد رشتی (متوفّی ۱۳۱۶ ق) فرزند آیتالله میرزا حبیب الله رشتی معروف به میرزای رشتی(متوفّی ۱۳۱۲ ق) بود.

نامبرده در کابینه امیر عباس هویدا معاونت پارلمانی وزیر کشور وقت، حسن زاهدی را بر عهده داشت.

=================================================

پروین اردلان (۱۳۴۵–) روزنامهنگار، پژوهشگر و از فعالان جنبش زنان در ایران است.

پروین اردلان یکی از بنیانگذاران سازمان مردمنهاد مرکز فرهنگی زنان و از اعضای اولیه کمپین یک میلیون امضا برای تغییر قوانین تبعیضآمیز است.

وی همچنین از سردبیران سایت تغییر برای برابری است.

·زندگی حرفهای 

اردلان در سال ۱۳۷۲ کارشناسی ارتباطات اجتماعی خود را از دانشگاه علامه طباطبایی گرفت و بعدها کارشناسی ارشد خود را در رشته مطالعات زنان در همین دانشگاه ادامه داد. پروین اردلان از ۲۱ سالگی به فعالیتهای مطبوعاتی مشغول بوده است. او تا سال ۱۳۷۵ با مجلهٔ آدینه در زمینهٔ گزارشها و مقالههای ادبی، اجتماعی، زیستمحیطی و مسایل زنان همکاری میکرد و در سالهای ۱۳۷۳-۷۵ معاونت نشریهٔ ادبی چاووش و شهر سالم را بر عهده داشت. همچنین با چند روزنامهٔ صبح نیز همکاری میکرد. از سال ۱۳۷۳ به همکاری با ماهنامه زنان پرداخت و گزارشهای مهمی دربارهٔ زنان فالگیر، زنان گدا، زنان کتکخورده، سازمانهای دانشجویی زنان، و نشریات زنان که در حال انتشار هستند تهیه کرد. گزارشهای او در ماهنامه زنان او را به عنوان پژوهشگری با نگاه عمیق به مشکلات همنوعانش معرفی کرد. او همچنین در فصلنامهٔ جنس دوم و برخی نشریات سوئدی مقاله دارد اردلان علاوه بر همکاری با نشریات کاغذی، سردبیر نشریهٔ اینترنتی تریبون فمینیستی ایران، عضو تحریریهٔ مجلهٔ اینترنتی زنستان و وبگاههای تعطیل شدهٔ مرکز فرهنگی زنان بود و اکنون عضو تحریریهٔ سایت تغییر برای برابری است.

در سال ۱۳۸۶، پروین اردلان به علت ممنوع الخروج بودن نتوانست شخصاً جایزه اولاف پالمه خود را دریافت کند. او در یک سخنرانی ضبط شده جایزهٔ خود را به زنان ایرانی اهدا کرد. در این مراسم به جای پروین اردلان خواهرش این جایزه را دریافت کرد. او در این مراسم گفت: «امروز جهان صدای فریاد ما را برای عدالت شنیده است.»

خانم اردلان پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری در خردادماه ۱۳۸۸ ایران را ترک کرد و اکنون در شهر مالموی سوئد اقامت دارد.

جایزهها 

o۱۳۷۸- برگزیدهٔ ششمین جشنواره مطبوعات ایران به عنوان بهترین گزارشگر تحقیقی

o۲۰۰۷ میلادی - بنیاد اولاف پالمه جایزهٔ سال ۲۰۰۷ خود رابه پروین اردلان اهدا کرد. دلیل تعلق جایزه به اردلان، تلاش ِ موفق او در تبدیل خواست برابری حقوقی ِ زنان و مردان به یکی از وجوه اصلی مبارزه برای دموکراسی در ایران ذکر شدهاست.

در بخشی از این بیانیه آمدهاست:

«پروین اردلان با وجود تهدید، آزار و پیگرد، با پشتکار و سماجت به مبارزه برای دستیابی به آرمانهایش ادامه دادهاست. او و سایر زنان فعال جنبش، با اتخاذ شیوههایی مبتکرانه، موجب افزایش حمایت از خواست برابری حقوقی شدهاند. کمپین جاریِ یک میلیون امضا برای تغییر قوانین تبعیضآمیز، یکی از این نمونههای موفق است.»

o۲۰۱۰ میلادی - سازمان گزارشگران بدون مرز جایزهٔ «شهروند اینترنتی» خود را به سایت تغییر برای برابری اهدا کرد و پروین اردلان از سردبیران سایت تغییر برای برابری، آن را دریافت کرد

===========================================  

پروین پژواک داستاننویس و شاعر معاصر افغانستان است.

پروین پژواک در سال ۱۳۴۵ در شهر کابل به دنیا آمد.او تحصیلات ابتدایی را در لیسه ملالی و تحصیلات عالی را در رشته طب کودکان در انستیتوی ابوعلی سینای بلخی کابل به پایان رساند.

در حال حاضر به همراه همسر و فرزندانش (دو دختر و دو پسر) در ایالت اونتاریوی کانادا زندگی میکند.

آثار

از پروین پژواک تاکنون مجموعه داستان «نگینه و ستاره» و رمان «سلام مرجان» و مجموعه شعر «مرگ خورشید» منتشر شدهاست.

نمونه شعر

شانه کنم زلفانتسرمه کنم چشمانت   

بوسه زنم لبانتجانم فدای جانت 

===============================================

زهرا پروین صوفی سیاوش حقوقدان و از زنان فعال ایران در دوره پهلوی بود.

او فرزند سرهنگ عبدالحسین صوفی سیاوش فرزند شیخ محمّد رشتی (متوفّی ۱۳۱۶ ق) فرزند آیتالله میرزا حبیب الله رشتی معروف به میرزای رشتی(متوفّی ۱۳۱۲ ق) بود.

نامبرده در کابینه امیر عباس هویدا معاونت پارلمانی وزیر کشور وقت، حسن زاهدی را بر عهده داشت.


 

oشهلا (صدیقه) پروین روح (زاده ۲۷ خرداد ۱۳۳۵ شیراز) نویسنده ایرانی است. مجموعه داستانی «حنای سوخته» او برنده جایزه منتقدان و نویسندگان مطبوعاتی شده است.

oزندگی [ویرایش]

شهلا پروین روح در ۲۷ خرداد سال ۱۳۳۵ با نام شناسنامهای صدیقه پروین روح در شیراز به دنیا آمد و از سال ۱۳۶۸ با حضور در کلاسهای داستان نویسی وارد عرصه نوشتن شد. مادر او زنی باسواد از خانوادهای مذهبی، و پدرش بیسواد و از خانوادهای اهل سوارکاری و تیراندازی و پهلوانی بود. پدر ومادرش هردو بسیار اهل داستانگویی بودند. هنگامی که شهلا در کلاس دهم بود ازدواج کرد و ۲ فرزند به دنیا آورد و چند سال را به بزرگ کردن آنها گذراند. اما در سال ۱۳۶۹ دیپلمش را گرفت و با عشق به مطالعه و تجربهاندوزی و سپس نوشتن روی آورد. [۱]

کتابشناسی [ویرایش]

§مجموعه داستانی «حنای سوخته» شامل ۱۴ داستان در سال ۱۳۷۸ توسط نشر آگه به چاپ رسید . این کتاب برنده جایزه منتقدان و نویسندگان مطبوعاتی در سال ۱۳۷۸ شد و نامزد بهترین کتاب سال ایران شد و به دور نهایی هم راه یافت. اما (طبق معمول هر سال) عرصه ادبیات داستانی هیچ برندهای نداشت.

§رمان «طلسم» در سال ۱۳۸۰ نیز توسط نشر آگه به چاپ رسید . این کتاب هم در بسیاری جشنوارههای ادبی تا دور نهایی رسید.

§مجموعه داستان «تنها که میمانم» در سال ۱۳۸۳ توسط نشر آگه منتشر شد.

 

oشمسالملوک مصاحب (۱۲۹۲ در تهران - ۱۳۷۶) شاعر و نویسنده، و از نخستین سناتورهای زن مجلس سنای ایران بود[۲]. او جزو نخستین گروه زنان ایرانی که به دانشگاه رفتند نیز هست.[۱]

شمس الملوک مصاحب که در خانوادهای فرهنگی، در کنار برادرش غلامحسین مصاحب (ریاضیدان و دانشنامهنویس) و خواهرش اشرفالملوک مصاحب (پزشک) رشد کرده بود[۲]، در مدرسه ناموس تحصیل کرد و برای ادامه تحصیل به دانشسرای عالی و پس از آن، دانشگاه تهران رفت و در سال ۱۳۲۲ در رشته ادبیات فارسی دکترا گرفت. موضوع رساله دکترای وی «ادبیات غنایی» بود که با درجه عالی به تصویب رسید. سپس برای ادامه تحصیل در رشته تعلیم و تربیت به دانشگاههای کانادا و آمریکا رفت. شمسالملوک مصاحب پنج هزار بیت شعر سرودهاست ولی دیوانش چاپ نشدهاست. البته قطعههایی از او در تذکرهها آمدهاست از جمله: «هدیهٔ مادر»، «چنگ گسسته» و «یار مهربان».

برخی از مشاغلی که شمسالملوک مصاحب در طول زندگی خود برعهده داشت عبارتند از: سرپرستی ماهنامه «زندگی روستایی»، ریاست چند دبیرستان دخترانه مهم تهران مانند دبیرستانهای «پروین»، «شاهدخت» و «نوربخش»، مشاور وزیر آموزش و پرورش در امر مبارزه با بیسوادی، معاونت وزارت آموزش و پرورش، ریاست قسمت فرهنگی بنیاد پهلوی، ۱۷ سال سناتوری در مجلس سنای ایران. آرشیو سخنانی او در مجلس سنا درباره «لزوم جلوگیری از نمایش فیلمهای مبتذل» در کتاب «اسنادی از موسیقی، تئاتر و سینما در ایران (۱۳۰۰-۱۳۵۷ هـ .ش)» موجود است

 

o

بانوی ایران زمین 

×کاش در کتاب قطور زندگی سطری باشیم ماندنی نه حاشیه ای از یاد رفتنی × 

دکتر مهرانگیز منوچهریان

 

بی تردید دکتر مهرانگیز منوچهریان یکی از مبارزترین بانوان ایران بود که در تمامی عمر خود برای تساوی حقوق زن  و مرد می کوشید. وی در طول حیات 94 ساله خود فعالیت های اجتماعی بی شماری داشت و مقالات زیادی از خود به جای گذاشت که بررسی همه آنها در این مقاله نمی گنجد. از این رو در این نوشته سعی شده تا به صورت جمع بندی به بعضی از مطالب اشاره شود.

مهرانگیز، فرزند درة التاج و منوچهر منوچهریان بود. مهرانگیز، دختر دوم و فرزند دوم خانواده، در سال 1285 ه ش در مشهد به دنیا آمد. خانواده مهر انگیز در هشت سالگی او به تهران آمدند و او در نُه سالگی، تحصیل را در مدرسه ژاندارک که از سوی مبلّغه های مسیحی (خواهران «سن ونسان دوپل») تأسیس شده بود، از کلاس ششم شروع کرد زیرا او تا کلاس ششم را در مشهد و در خانه آموخته بود مدرسه ژاندارک وابسته به سفارت فرانسه بود. به همین دلیل، مهرانگیز امتحان کتبی سال ششم را در سفارت فرانسه و امتحان شفاهی آن را در مدرسه که با حضور نماینده فرهنگی دولت فرانسه برگزار می شد، شرکت کرد. او دوره متوسطه را در مدرسه «فرانکو پرسان» گذراند. این مدرسه از سوی یوسف خان مؤدب الملک که پدری فرانسوی داشت، تأسیس شده بود. مهرانگیز منوچهریان در این مدرسه دوره سه ساله درس فرانسه را طی کرد. او که از دوره کودکی زبان فرانسه را تحت تعلیم مادام ماریوان روسی در خانه آموخته بود، توانست این دوره را دو ساله طی کند. وی به فراگیری زبان فرانسه بسیار علاقه مند بود، به طوری که در این درس بیشترین نمره ها را دریافت می کرد؛ ولی به همان اندازه به دروس شرعیات و زبان عربی بی علاقگی نشان می داد . مهرانگیز، معلمی را در سال 1311 ه ش با تدریس زبان فرانسه در مدرسه ژاندارک آغاز کرد و در سال 1313 ه ش بدون گذراندن کنکور مقدماتی، وارد دانشسرای عالی (دانشکده فلسفه و علوم تربیتی) شد. او در شهریور 1317 ه ش تحصیلاتش را در دانشسرای عالی با اخذ مدرک لیسانس به پایان رساند. وی همزمان با تحصیل، به فراگیری موسیقی مشغول بود و در سال 1325 ه ش وارد دانشکده حقوق شد و در سال 1327 ه ش از آن دانشکده فارغ التحصیل شد. و برای گرفتن پروانه وکالت، دوره کارورزی وکالتِ دادگستری را به راهنمایی محمود سرشار شروع کرد. او در سال 1332 ه ش برای خود دفتر وکالت باز کرد . وی در سال 1334 ه ش در کنکور دکتری حقوق قبول شد و در سال 1338 ه ش موفق به اخذ درجه دکتری حقوق گردید. او در دوره چهارم مجلس سنا با انتصاب شاه به آن راه یافت. نمایندگان سنا در دوره چهارم، شصت نفر بودند که سی نفر انتخابی مردم و سی نفر انتصابی شاه بودند، که در میان سناتورهای انتصابی شاه، مهر انگیز منوچهریان و شمس الملوک مصاحب دیده می شدند. 

او در بعضی از مجامع از جمله: انجمن آمریکایی حقوق بین الملل ، کمیته مکاتبات وابسته به شورای ملی زنان آمریکا، اتحادیه بین المجالس، اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان، عضویت داشت. 

دکتر مهرانگیز منوچهریان بانویی با شهامت و صریح بود که حتی در راه تساوی حقوق بانوان ایرانی از کرسی سناتوری انتصابی تهران صرفنظر کرد. او تنها سناتور از  دوران مشروطیت تا به امروز ایران است که از مقام خود استعفاه کرده و با وجود اصرار فراوان حاضر نشد که استعفاه نامه خود را پس بگیرد.

دکتر مهرانگیز منوچهریان بنیانگذار "اتحادیه بین المللی زنان حقوق دان ایران" بود و سالیان دراز نیز ریاست اتحادیه را برعهده داشت. 

 وى جزو نخستین بانوانی بود که عنوان سناتوری یافت و در سه دوره چهارم و پنچم و ششم، در  مجلس سنا عضویت داشت. 

شخصیت حقوقی و علمی دکتر مهرانگیز منوچهریان

- اعلام تساوی حقوق زن با مرد در سال 1342 خورشیدی

دکتر مهرآنگیز منوچهریان با انتشار کتاب (انتقاد بر قانون اساسی ایران از نظر حقوق زن) کوشید تا جامعه ایرانی را متوجه نقص های وضع حقوق زنان بکند و میخواست دولتمردان را با قوانین کشور بیشتر آشنا سازد. این کتاب که در سال 1328 خورشیدی منتشر شد (زمان محمد رضا شاه) که اداره نگارش وزارت فرهنگ او را مورد تعقیب قرار داد. 

ولی بعد از اعلام تساوی حقوق زن درسال 1342 این کتاب به تعداد کثیری منتشر گردید. 

- قانون حمایت از صغار

دکتر مهرآنگیز منوچهریان درمجلس سنا طرح قانون حمایت از صغار را داد که در مجلس سنا تصویب شد ولی در مجلس شورای ملی راکد ماند. 

 خانم دکتر مهرانگیز منوچهریان دوبار از سمت سناتوری مجلس سنا استعفاء کرد. 

-         بار اول بر سر طرح حمایت از صغار (کم سن و سال) 

-         بار دوم هنگام طرح لایحه گذرنامه که  بین او و شریف امامی  گفتگو درگرفت. 

دکترمنوچهریان به عنوان یک حقوقدان در دولت منصور طرح حمایت از خانواده را به دولت داد که با مخالفت اعضای دولت روبرو شد. 

وزیر دادگستری وقت گفت که قصد اصلاح قانون حمایت خانواده را ندارد. پاسخ  دکتر منوچهریان به وزیر دادگستری موجب شد که سه ماه به تفرش تبعید گردد. 

در دولت هویدا طرح قانون حمایت خانواده با حمایت نمایندگان زن در مجلس شورای ملی تصویب شد.

 

مدارج علمی دکتر مهرانگیز منوچهریان 

دریافت جایزه صلح "سازمان حقوق بشر" (1968 میلادی)

دریافت جایزه صلح "مجمع عمومی مرکز صلح جهانی" (1971 میلادی)

ریاست "اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان" (1967 میلادی)

 

دکتر مهرانگیز منوچهریان وکیل درجه اول دادگستری و مشاور حقوقی و سناتور و جرم شناس کانون هدایت کودک و استاد حقوق جزا در مدرسه عالی حسابداری و لیسانسیه فلسفه وعلوم تربیتی و همچنین لیسانسیه حقوق در رشته قضایی و دارای دکترا از دانشگاه تهران بود. 

او متجاوز از 23 کنفرانس و کنگره مربوط به زنان و جرم شناسی و خانواده ، در سازمان ملل متحد شرکت  کرده و درچهارمین اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان که درسال 1967 در تهران برگزار شد به ریاست اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان انتخاب گردید. 

دکتر مهرانگیزمنوچهریان درمجمع عمومی سازمان ملل که درسال 1968 در نیویورک تشکیل شد موفق به دریافت جایزه صلح سازمان حقوق بشر شد. 

اوهمچنین در پنجمین مجمع عمومی مرکز صلح جهانی درسال 1971 در بلگراد جایزه صلح  دیگری گرفت. 

 دکتر منوچهریان مولف و مترجم 42  جلد کتاب  است.

او در کنفرانس زنان حقوقدان در ویرجینیای آمریکا درباره تساوی حقوق زن و مرد گفت: 

«اعلامیه جهانی حقوق بشر هم ، در مورد تساوی حقوق زن و مرد ، مبرّی از تبعیض نیست ، زیرا حتی در ماده اول میگوید: افراد باید نسبت به یکدیگر با روح برادری رفتار کنند. من به سازمان ملل پیشنهاد میکنم که بدنبال آن کلمه خواهری را اضافه کنند.»

مهم ترین آثار قلمی وی عبارت اند از:

 1 ـ انتقاد از قوانین اساسی و مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن سال 1342 

2 ـ طرح قانون خانواده بر مبنای اصل تساوی حقوق زن و مرد، 

3 ـ وضع حقوقی زن در جهان ترجمه، سال 1342 

4 ـ نابرابری های حقوقی زن و مرد در ایران و راه اصلاح آن، سال 2537 شاهنشاهی

5 ـ مسئله جرائم اطفال

6 ـ وحشیگری قصاص در حقوق اسلام .

او در بعضی از مجامع از جمله: انجمن آمریکایی حقوق بین الملل ، کمیته مکاتبات وابسته به شورای ملی زنان آمریکا، اتحادیه بین المجالس، اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان، عضویت داشت.

خانم مهرانگیز منوچهریان با دکتر حسینی نژاد ازدواج کرد که حقوقدانی است برجسته که به چندین زبان خارجی تسلط و از قضات عالی مقام بودند. دکتر منوچهریان و دکتر حسینی نژاد صاحب فرزندی نشدند.

او نمونه ای از زنان تحصیلکرده و صریح و شجاع و شایسته بود که در تمامی عمر خود  برای حفظ  حقوق بانوان در ایران مبارزه قاطعانه کرد. وی در چهارده تیر ماه 1379 در گذشت. 

روانشان شاد باد و خاطره اش همواره گرامی خواهد ماند.

 

منابع : 

مقاله " خانم سناتور مجلس سنا دكتر مهرانگيز منوچهريان"به نقل از دکتر مصطفی الموتی در نامداران معاصر ایران.

کتاب  «سناتور»  نوشته خانم ها نوشین احمدی و پروین اردلان  . این کتاب فعالیتهای مهرانگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران را بررسی میکند.

پينوشت : 

يوتاب مينويسد: براى تهيه اين پست مقاله های بسياری در سايتهاى مختلف مطالعه كردم و به دليل نوشته هاى مغرضانه برخى سايتها و برخي نويسندگان نا آشنا بسيار متاسف شدم. برخی  مغرضانه به دلیل تعصبات کورکورانه مذهبی و سیاسی به این بانوی بزرگوار تهمتهایی وارد کرده بودند. سعی کردم اطلاعات مختصر و درستی درباره ایشان در اینجا ارائه دهم. امید است مورد قبول شما دوستان قرار گیرد.

 من تنها در برابر نوشته های خودم مسئوليت دارم و نه در قبال نظرات گذاشته شده. (یوتاب)

 

oبانوی ایران زمین 

×کاش در کتاب قطور زندگی سطری باشیم ماندنی نه حاشیه ای از یاد رفتنی × 

فروغ آذرخشی

بانو فروغ السلطنه قاجار (نوه شجاع السلطنه پسر فتحعلي شاه)  معروف به فروغ آذرخشی ﻤﺅسس اولین مدرسه دخترانه مشهد در سال 1283 در محله اراک مشهد متولد شد. 

بانو آذرخشی  در سال 1296 اولین مدرسه دختران را به نام فروغ تأسیس کرد. متاسفانه اجتماع آن زمان این اقدام فرهنگی را نپسندید و وی مورد تکفیر بسیاری از مردم قرار گرفت. عده ای شایع کردند که مدرسه را به آتش خواهند کشید. این شایعه سبب شد بانو آذرخشی به همراه نزدیکان و فرزندانش پاسداری از مدرسه را  دو سال برعهده بگیرند. در این مدت بانو آذرخشی بیکار ننشست و با مخالفین آموزش دختران در مدرسه که نشستن دختران در مدرسه را کاری غی شرعی می دانستند به مذاکره پرداخت. مبارزات او با مخالفان تحصیل دختران مدت پنج سال به طول انجامید. بانو آذرخشی تسلیم افکار پوچ مخالفان نشد و با پشتکار هدفش را دنبال کرد.چندی بعد وی مدرسه بانوان را تأسیس کرد و کم کم اعتماد مردم را جلب نمود و به ایشان اطمینان داد که لطمه ای به دخترانشان وارد نخواهد شد.وی بعد از هشت سال اولین دبیرستان دختران مشهد به نام فروغ را تأسیس کرد.

از دیگر فعالیتهای بانو آذرخشی می توان ریاست بنیاد نیکوکاری ،بنگاه حمایت مادران و نوزادان ، ریاست افتخاری شیر خورشید مشهد ، ریاست پرورشگاه خراسان را نام برد. 

بانو فروغ آذرخشی اولین زن ایرانیست که نشان سپاس دریافت کرد. وی موسس نخستین مدرسه دختران مشهد است.

بانو آذرخشی در15 آذرماه 1342 در سن  59  سالگی چشم از جهان فرو بست.

یادش گرامی و روحش شاد.

بانوی ایران زمین 

×کاش در کتاب قطور زندگی سطری باشیم ماندنی نه حاشیه ای از یاد رفتنی × 

فروغ آذرخشی

بانو فروغ السلطنه قاجار (نوه شجاع السلطنه پسر فتحعلي شاه)  معروف به فروغ آذرخشی ﻤﺅسس اولین مدرسه دخترانه مشهد در سال 1283 در محله اراک مشهد متولد شد. 

بانو آذرخشی  در سال 1296 اولین مدرسه دختران را به نام فروغ تأسیس کرد. متاسفانه اجتماع آن زمان این اقدام فرهنگی را نپسندید و وی مورد تکفیر بسیاری از مردم قرار گرفت. عده ای شایع کردند که مدرسه را به آتش خواهند کشید. این شایعه سبب شد بانو آذرخشی به همراه نزدیکان و فرزندانش پاسداری از مدرسه را  دو سال برعهده بگیرند. در این مدت بانو آذرخشی بیکار ننشست و با مخالفین آموزش دختران در مدرسه که نشستن دختران در مدرسه را کاری غی شرعی می دانستند به مذاکره پرداخت. مبارزات او با مخالفان تحصیل دختران مدت پنج سال به طول انجامید. بانو آذرخشی تسلیم افکار پوچ مخالفان نشد و با پشتکار هدفش را دنبال کرد.چندی بعد وی مدرسه بانوان را تأسیس کرد و کم کم اعتماد مردم را جلب نمود و به ایشان اطمینان داد که لطمه ای به دخترانشان وارد نخواهد شد.وی بعد از هشت سال اولین دبیرستان دختران مشهد به نام فروغ را تأسیس کرد.

از دیگر فعالیتهای بانو آذرخشی می توان ریاست بنیاد نیکوکاری ،بنگاه حمایت مادران و نوزادان ، ریاست افتخاری شیر خورشید مشهد ، ریاست پرورشگاه خراسان را نام برد. 

بانو فروغ آذرخشی اولین زن ایرانیست که نشان سپاس دریافت کرد. وی موسس نخستین مدرسه دختران مشهد است.

بانو آذرخشی در15 آذرماه 1342 در سن  59  سالگی چشم از جهان فرو بست.

یادش گرامی و روحش شاد.

 =============================================

بانوی ایران زمین 

×کاش در کتاب قطور زندگی سطری باشیم ماندنی نه حاشیه ای از یاد رفتنی × 

طوسیه حائری مازندرانی

بانو طوسیه حائری مازندرانی در سال 1296 در مشهد چشم به جهان گشود. پدرش محمد باقر حائری استاد دانشکده حقوق ، کارشناس عالی ثبت و رییس تجدید نظر محکمه شرع بود.

بانو طوسیه حائری مازندرانی به نام طوسی حائری معروف است  پس از گذراندن دوران دبستان و دبیرستان در ایران به خارج از کشور رفت . وی در بین سالهای 1329-1328 دکترای ادبیات فرانسه را از دانشگاه سوربن دریافت کرد. در بازگشت به ایران در امتحان گویندگی رادیو شرکت کرد و به دلیل داشتن صدای مناسب و تحصیلات عالی توانست به عنوان اولین گوینده زن به رادیو راه یابد.

 علاقه به شعر و ادبیات و فعالیت در مجلات هفتگی هفته و آشنا سبب آشنایی او با احمد شاملو شد.بانو طوسی حائری در سال 1335 با احمد شاملو شاعر و مترجم نامی ایران ازدواج کرد ولی متاسفانه این پیوند ادامه نیافت و به جدایی انجامید.

بانو حائری در انتشار مجلات هفته ، آشنا و ترجمه کتاب پابرهنه ها با احمد شاملو همکاری داشت و علاقه فراوای به شعر، ادبیات، نقاشی ، کوهنوردی و شنا داشت.

وی در ابتدا تأسیس کانون بانوان پس از سال 1317 از نزدیک با خانم ها بامداد ، مصاحب و دکتر منوچهریان همکاری داشت.

بانو طوسی حائری سالها به عنوان دبیر ادبیات در دبیرستان های تهران به تدریس اشتغال داشت. همچنین کارمند عالی رتبه وزارت علوم بود.

متاسفانه اطلاع دقیقی از تاریخ فوت ایشان در دست ندارم.

یادش گرامی و روحش شاد. 

 ==============================================

سیمین بهبهانی ( خلیلی )

بانو سیمین بهبهانی در 28 تیر 1306 در تهران و  در یک خانواده فرهنگی چشم به جهان گشود. سیمین خلیلی معروف به «سیمین بهبهانی» فرزند   عباس خلیلی ( شاعر و نویسنده و مدیر روزنامه اقدام) و   فخرعظما ارغون است. مادرش  از زنان پیشرو و از شاعران موفق زمان خود بود و در  انجمن نسوان وطن خواه عضویت داشت و مدتی هم سردبیر روزنامه آینده ایران بود. او همچنین عضو کانون بانوان و حزب دموکرات بود و به عنوان معلم زبان فرانسه در آموزش و پرورش خدمت میکرد.

هنوز به دوسالگی نرسیده بود که پس از مرگ پدربزرگش (  علامه ملاعلی رازی خلیلی تهرانی ) ، بین پدر و مادرش جدایی افتاد و سه ساله بود که مادرش همسر دیگری برگزید و با عادل خلعتبری (مدیر روزنامه آینده ایران) ازدواج کرد و صاحب سه فرزند دیگر شد. پدرش نیز بی همسر نماند و او نیز به زودی همسر دیگری اختیار کرد.

ذوق ادبی بانو سیمین بهبهانی شاید میراثی دو سویه از پدر و مادر باشد. پدرش عباس خلیلی نویسنده ده ها جلد رمان و کتاب تحقیقی و تاریخی و از نخستین کسانی بود که نوشتن را به شیوه رمان آغاز کرد . « روزگار سیاه » و « اسرار شب » از جمله رمانهای او و « تاریخ کوروش » از تالیفات تحقیقاتی  و بسیاری ترجمه ها و تالیفات دیگر از او به یادگار مانده است.

بانو سیمین بهبهانی از 12 سالگی زبان به شعر گشود و در 14 سالگی یکی از سروده های خود را در مدرسه خواند و با تشویق آموزگار خود روبرو شد. مادرش نخستین غزل او را برای روزنامه نوبهار که به مدیریت ملک الشعرای بهار و همکاری دامادش یزدان بخش قهرمان منتشر شد ، فرستاد که با مطلع :

ای توده گرسنه ی نالان چه می کنی               ای ملت فقیر و پریشان چه می کنی

به چاپ رسید.  او که بسیار باهوش و مستعد بود دوران متوسطه را در 4 سال و هر سال 2 کلاس یکی به سر برد و پیش از آنکه دیپلم دوره دبیرستان را بگیرد وارد مدرسه مامایی شد. ولی چون اولیا آموزشگاه از خبر فعالیتش در سازمان جوانان حزب توده خبر داشتند ،  همچنین می دانستند که گاه چیزی مینویسد یا شعری می سراید ، به او بدبین بودند. تازه سال دوم مدرسه مامایی را شروع کرده بود که گزارش انتقادی و بی امضاء  درباره اوضاع ناهنجار مدرسه در یکی از روزنامه ها منتشر شد که رییس آموزشگاه را سخت خشمگین کرد و نوشتن آن را به سیمین نسبت دادند ، حال آنکه هیچگاه نفهمید نویسنده آن نامه چه کسی بوده است ! این ماجرا سبب شد او اخراج شود و جنجال آن به روزنامه ها کشید و از آن تاریخ شخصیت جسور  و مبارز او را به اطرافیانش نمود. این اتفاق باعث ترک تحصیل وی شد و سرنوشتش را دگرگون کرد. او که بسیار آزرده بود ترجیح داد به همسری نخستین خواستگارش درآید. بدین ترتیب در ظرف کمتر از دو ماه به همسری حسن بهبهانی درآمد. پیوندی ناهمگون که او را در 17 سالگی دچار غم سنگینی کرد. که حتی با تولد سه فرزندی هم که یکی پس از دیگری به به دنیا آمدند کاستی نگرفت که بلکه شدیدتر هم شد. همسر او از خانواده بسیار محترمی بود و تحصیلات کافی داشت. اما نگرش آن دو به زندگی از دو زاویه متفاوت بود. اما با این همه بانو بهبهانی از ادامه تحصیل باز نماند و در خانه شوهر دیپلم گرفت و در کنکور دانشگاه حقوق پذیرفته شد.  و توانست تحصیلاتش را در رشته حقوق ادامه دهد. اما زندگی مشترک آنها پس از 20 سال خاتمه یافت و آنها با متانت تمام راهشان را از هم جدا کردند. 

بانو بهبهانی پس از مدتی همسر دیگری برگزید با منوچهر کوشیار ازدواج کرد و با توافق کامل 14 سال از عمر خود را درکنار مردی که بسیار دوست می داشت گذراند. مردی که در دانشگاه حقوق با او  آشنا شده بود و در کنار او دانشکده را به پایان رسادنه بود. اما سرانجام در سال 1363 آقای منوچهر کوشیار فوت کردند و بانو بهبهانی را با تنهایی باز گذاشت و از آن پس زندگی در کنار پسرش را ادامه داد.

 بانو سیمین بهبهانی سی سال -از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۶۰- تنها به تدریس اشتغال داشت و حتی شغلی مرتبط با رشتهٔ حقوق را قبول نکرد. در ۱۳۴۸ به عضویت شورای شعر و موسیقی در آمد . سیمین بهبهانی ، هوشنگ ابتهاج ، نادر نادرپور ، یدالله رویایی ، بیژن جلالی و فریدون مشیری این شورا را اداره میکردند . 

در سال ۱۳۵۷ عضویت در کانون نویسندگان ایران را پذیرفت .در ۱۳۷۸ سازمان جهانی حقوق بشر در برلین مدال کارل فون اوسی یتسکی را به سیمین بهبهانی اهدا کرد . در همین سال نیز جایزه لیلیان هیلمن / داشیل هامت را سازمان نظارت بر حقوق بشر (HRW) به وی اعطا کرد.

بهبهانی، در روز دوشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۸۸ هنگامی که قرار بود برای سخنرانی درباره  فمینیسم در روز جهانی زن به  پاریس برود، با ممانعت ماموران امنیتی روبرو شد. ماموران با توقیف گذرنامه بهبهانی، به او اعلام کردند که ممنوع الخروج است.

او به خاطر سرودن  غزل فارسی در وزنهای بیسابقه به « نیمای غزل» معروف است.

گوشه ای از آثار ارزشمند این بانوی بزرگوار در زیر اشاره شده است.

§سهتار شکسته (۱۳۳۰/۱۹۵۱) 

§جای پا (۱۳۳۵/۱۹۵۴) 

§چلچراغ (۱۳۳۶/۱۹۵۵) 

§مرمر (۱۳۴1/۱۹۶۱) 

§رستاخیز (۱۳۵۲/۱۹۷۱)

§دوباره می سازمت وطن ( 1359 ) ( ترانه این اثر را داریوش اقبالی اجرا کرده است ) 

§خطی ز سرعت و از آتش (۱۳۶۰/۱۹۸۰) 

§دشت ارژن (۱۳۶۲/۱۹۸۳) 

§گزینه اشعار (۱۳۶۷) 

§درباره هنر و ادبیات (۱۳۶۸) 

§آن مرد، مرد همراهم (۱۳۶۹) 

§کاغذینجامه (۱۳۷۱/۱۹۹۲) 

§کولی و نامه و عشق (۱۳۷۳) 

§عاشقتر از همیشه بخوان (۱۳۷۳) 

§شاعران امروز فران


مطالب مشابه :


سیاست مداران زن در ایران

بهترین ها در دنیا - سیاست مداران زن در ایران - برترین هایه دنیا




سیاست مداران زن در ایران.پژوهشگران.حقوقدانان.

بهترین ها در جهان - سیاست مداران زن در ایران.پژوهشگران.حقوقدانان. - بهترین ها را بشناسیم




زنان شاعر ايراني

بهترین ها در دنیا وی حقوقدان بود و در سال 1968 موفق به ملکه ایران همسر ظهیر الدوله و دختر




بهار بهترین بهانه برای اغاز و اغاز بهترین بهانه برای زیستن است آغاز بهار مبارک

حقوقدان جوان بهار بهترین بهانه برای اغاز و اغاز بهترین بهانه برای زیستن است حقوق ایران.




دبیر کارگروه حمایت از حقوق جوانان به عنوان بهترین مجری آسمانیان انتخاب شد

کمیسیون حقوق بشراسلامی ایران به عنوان بهترین مجری صداوسیما ، حقوقدان




مقاله درباره ازادی تفکر و عقیده

حقوقدان جوان - مقاله درباره ازادی تفکر و عقیده - آنکه تسلیم خداوند است همه چیزتسلیم اوست.




ابراء در حقوق ایران و انگلیس

حقوقدان - ابراء در حقوق ایران و انگلیس برای بهترین




بهترین قضات ایران

بهترین قضات ایران دانش وجود دارد که دکتر ره پیک حقوقدان شورای نگهبان، حجت




همایش ماهانه انجمن آزاد وکلای دادگستری ایران

حقوقدان - همایش ماهانه انجمن آزاد وکلای دادگستری ایران - به نام قانون و




برچسب :