مناطق حيات وحش استان اصفهان

منطقه حفاظت شده موته

اين منطقه با وسعت 220000 هكتار در اطراف روستاي موته يكي از توابع شهر ميمه در شمال استان اصفهان و شمال غربي ميمه و جنوب غربي شهرستان دليجان قرار دارد. منطقه حفاظت شده موته ما بين دو استان اصفهان و استان مركزي قرار گرفته است و روستاي موته در مركز منطقه حفاظت شده قرار گرفته و لذا اين منطقه حفاظت شده را منطقه موته ناميدهاند. روستاي موته از نظر جغرافيايي در عرض 33 درجه و 34 دقيقه و طول جغرافيايي 50 درجه و 45 دقيقه با فاصله270 كيلومتر در جنوب غربي استان تهران و در كنار جاده اصفهان به تهران و در فاصله 60 كيلومتري جنوب غربي شهرستان دليجان و در فاصله 45 كيلومتري شمال غربي شهر ميمه واقع شده است. منطقه حفاظت شده موته در مركز ايران واقع شده و يكي از پرارزشترين مناطق حفاظت شده ايران به خصوص از نظر گياهان منحصر به فرد و زيستگاههاي مناسب براي زندگي آهوان و منطقهاي براي تكثير آن ميباشد. منطقه حفاظت شده موته داراي دو قسمت مختلف است يكي از قسمتهاي جلگهاي و همواريها كه محل زيست آهو است، ديگري مناطق كوهستاني كه محل زيست قوچ و ميش و كل و بز ميباشد. منطقه حفاظت شده موته با ارتفاع 1900 متر تا 3000 متر از سطح دريا از لحاظ آب و هوايي منطقهاي است نيمه خشك كه داراي تابستانهاي نسبتاً گرم و زمستاني سرد است. اين منطقه در اصل به عنوان بهترين زيستگاه آهو در ايران ميباشد علاوه بر حيات وحش و پوشش گياهي و گياهان و گلهاي زيبا، منطقه موته داراي غارهاي زيبايي به شرح زير:

غار دمه : واقع در ضلع شرقي كوه دمه، اين غار داراي ستونهاي زيباي استالاكتيت و استلاگميت است و غار آهكي بوده و داراي انشعابات مختلفي است و محل اختفاي خفاشان بسياري است.

غار يكه چاه: در كوه غار در جنوب يكه چاه واقع شده و در داخل اين غار نيز ستونهاي آهكي استالاكميت و استلاكتيت زيادي وجود دارد در داخل غار يك چشمه آب نيز وجود دارد.

غار كوه سوخته صالح پيغمبر در دره ني در كوه صالح پيغمبر واقع شده است. در منطقه حفاظت شده موته به خاطر وسعت زياد و خاكهاي گوناگون و بارندگي فراوان و ارتفاع زياد و آب و هواي متغير داراي گياهان فراواني بوده به طوريكه حدود 700 گونه گياه در اين منطقه يافت شده است و نزديك به 270 گونه از اين مجموعه از گونههاي گياهان دارويي مفيد ميباشند. از جمله آنها آويشن، كرفس كوهي، كاكوتي، كما، جاشير، زرشك، گل اورانه، خاكشير تلخ، تمشك، انجير، ريواس و غيره … .
از ويژگيهاي ديگر منطقه موته كاني سازي طلاست. ناحيهاي در شمال موته به وسعت 160 كيلومتر مربع داراي 9 منطقه طلا دار جدا از هم با حداكثر فاصله 15 كيلومتر وجود دارد. طلاسازي در اين منطقه وابسته به سنگهاي اسيدي آذرين ميباشد. در اصل گدازههاي اسيدي زير دريايي دگرگون يافته باعث نفوذ طلا در سنگهاي پيريت و كالكوپيريتدار دوره پيري كامبرين شدهاند معادن طلادار منطقه موته عبارتند از:

معدن چاه خاتون به وسعت 5/3 كيلومتر مربع كه طلا همراه سنگهاي پيريت ميباشند.

معدن دره اشكي به وسعت 3/2 كيلومتر مربع كه طلا همراه سنگهاي گرانيتي است.

معادن تنگه زرد و چاه علامه كه جمعاً در حدود 2 كيلومتر مربع وسعت دارد و داراي سنگ هاي پاپيريت، كالكوپيريت و بورنيت طلا دار هستند.

معدن سنجده با وسعت 5/1 كيلومتر مربع داراي سنگهاي پاپيريت، كالكوپيريت و بورنيت طلادار هستند.

معدن طلاي چاه باغ كه بزرگترين منطقه طلادار به وسعت 27 كيلومترمربع است.

معدن طلا قرم قرم، معدن كانسار طلاي سه كلوپ و معدن كانسار طلاي چشمه گو

پناهگاه حيات وحش قميشلو

وسعت اين منطقه در حدود 37 هزار هكتار ميباشد و جمعيت غالب وحوش پناهگاه قامشلو قوچ و ميش وحشي ميباشد و حيوانات ديگري نظير كل و بزوحشي، آهو، پلنگ، گرگ، كفتار، روباه و انواع پرندگان شكاري مانند عقاب، كركس و پرندگان نظير كبك و تيهو در اين منطقه وجود دارد و اين پناهگاه از نظر قوچ و ميش وحشي يكي از مناطق خوب استان ميباشد. و اين منطقه در غرب اصفهان بين شهرستانهاي نجفاباد خميني شهر واقع شده است.

پارك ملي كلاه قاضي
پارك ملي كلاه قاضي در جنوب اصفهان و تقريباً در 36 كيلومتري اين شهر واقع است. جاده مهم اصفهان ـ شيراز از كناره شمالي و غربي اين پارك ميگذرد. در اين منطقه رشتهكوههايي به موازات هم وجود دارند كه جهت آنها شمال غربي و جنوب شرقي است. اين منطقه از جانب شرق تحت تأثير كوير و از غرب متأثر از رشتهكوههاي زاگرس است. ارتفاعات شمال غربي را شاهكوه مينامند، در جهت جنوب شرق دو رشته كوه موازي هم كشيده شدهاند در نقاط مختلف رشته شمالي شيدان يا ورپشت و قارنه را داريم و رشته جنوبي كلاه قاضي نام دارد. اين خود نام خود را از دو ارتفاع سنگي گرفته كه هر دو روي تختيهاي فوقاني اين كوه كه از دو طرف با شيبهاي تند سنگي به دشت ختم ميشود و به صورت دو برج سنگي بزرگ سر برافراشتهاند. آن كه بزرگتر است و 2534 متر ارتفاع دارد و از اصفهان و تمام جهات ديده ميشود و به كلاه بزرگ معروف است و ارتفاع كلاه كوچك 2331 متر است و فقط از سركوه ديده ميشود. ارتفاعات نامبرده و تمامي دشتهاي اطراف يكي از بهترين زيستگاههاي وحوش اين ناحيه از ايران است. وجود اكوسيستم خوب و زيستگاه قابل توجه باعث شده سازمان حفاظت محيط زيست اين منطقه را به نام پارك ملي كلاهقاضي قرق اعلام نمايد. پارك ملي كلاه قاضي بين 15، 32 و 31، 32 عرض شمالي از مدار استوا و 45،51 و 15،52 طول شرقي از نصفالنهار گرينويچ در 36 كيلومتري جنوب شهر اصفهان قرار گيرد. بعضي از پستانداران اين پارك به قرار ذيل ميباشند.

كل فرمانرواي صخرهها يا بز كوهي كه در كشور ما به حد وفور يافت ميشود. نر آنرا برخي (كل) ، بعضي (تكه) و پارهاي (پازن) مينامند اين حيوان از حس بويايي و بينايي قوي و خوبي بهرهمند است و در گلههاي سي تا چهل تايي در پارك ملي كلاه قاضي ديده ميشوند.

قوچ و ميش كه حيواناتي زيبا و پرابهتاند و پيشتر در تپهماهورها و در كنار صخرههاي پايين كوهستانهاي كلاهقاضي ديدهميشوند بسيار چابك و زرنگاندو از هوش و ديد كافي برخوردارند. قدرت بويايي آنها نيز به قدري قوي است كه از راه دور خطر را احساس ميكنند.

آهو يا غزال ايراني كه پستانداران زيبا، شكيل و ظريف است و در منطقه پارك ملي كلاهقاضي يافت ميشود. زيستگاه آهو دشتها يا تپهماهورهاي كم ارتفاع كوهپايههاي استپي است و در بعضي از نقاط كه دشتهايي با پوشش صحرايي و نيمهصحرايي دارند نيز يافت ميشود.

پلنگ: در درههاي پارك ملي كلاهقاضي ميتوانيم شاهد اين درندة فاخر و پرغرور باشيم، پلنگ ايران از بزرگترين و زيباترين پلنگهاي دنياست كه از كل و بز و قوچ و ميش پارك تغذيه ميكند و تعداد قابل توجهي از اين جانور در منطقه ديده ميشود و ساير پستانداران عبارتند از:
خرگوش وحشي، گرگ، كفتار، شغال، تشي، روباه، كاراكال، گربه شني.

پرندگان پارك ملي كلاهقاضي

مهرهداراني هستند كه بدنشان از پر پوشيده و دستها تبديل به بال و پاها براي نشستن و راه رفتن مساعد شده است، قدرت پرواز در پرندگان به آنها اين امكان را ميدهد كه مناطقي را براي زيست خود انتخاب كنند كه ساير حيوانات از دسترسي به آن عاجزند. اين مهرهداران جزيي از طبيعتاند كه با زيبايي قيافه، رنگ، آواز و حركات موزون و حساب شدة خود ذرهاي از وجود بيهمتاي خداوند را متجلي كردهاند. عدهاي از آنها در پارك ملي كلاه قاضي بومي و عدهاي ديگر مهاجرند. عمدهترين اين پرندگان: زاغي، غراب، كلاغ سياه، زاغي نوك سرخ، بالابان، شاهين، شاهبوف و گنجشك كويري.

خزندگان پارك ملي كلاهقاضي

افعي شاخدار ايراني، مار جعفري، سوسمار، مارمولك و بزمجه.

درختان و درختچههاي پارك ملي كلاهقاضي و ساير گياهان

بادام كوهي، انجير، بنه، بادامك، تتگرس، مرزه كوهي، مريم نخودي، گل گاوزبان، پياز كوهي، تخم شربتي، زردك بياباني، آلاشنگ، هميشه بهار، شوكران، آويشن، كتيرا پيچ. لاله زردكوهي، اروانه، گل ماهور، شنگ و شقايق . ضمناً در اين پارك چشم اندازهاي كوهستاني بسيار زيبا به چشم مي خورند و طلوع و غروب خورشيد از نوك كلاه بزرگ هنگام صبح و شامگاه بسيار ديدني و جالب است و كوههاي مهم اين پارك عبارتند از نوك كوه كلاه قاضي ( بزرگ)، كوه كلاه كوچك، كوه قارنه، كوه لجنابه، ميان كوه، كوسه برج، كوه شيدان، كوه شتر خواب.

منبع:

اداره کل محیط زیست اصفهان

مناطق حيات وحش استان اصفهان

مطالب مشابه :

مناطق تحت حفاظت استان اصفهان

مناطق رویایی ولی واقعی روی زمین

سفری به مناطق محروم شهر اصفهان - حصه

پیش شماره تلفن های استان اصفهان 031

مناطق حيات وحش استان اصفهان

آدرس مناطق پستي شهرستانها

آشنایی با استان اصفهان - آثار تاریخی و گردشگری آن

تغییرات آب و هوایی در راه

مرادی: اولین بارشهای سراسری سال جدید شروع می شود

بارش باران و برف در اصفهان