36_89)گزارش آب

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 

خیز بلند شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی

به سوی توسعه و بهداشت عمومی

محمد امین خوش نیت

 

ساده ترین و در عین حال مهمترین شعار جوامع امروزی، که با حیات و ممات انسانها هم سر و کار دارد، پیرامون «آب» شکل گرفته است. همان گونه که در جوامع انسانی همه در اطراف رودخانه ها و آبها ایجاد شده است.و از همین روست که شعار «آب مایه ی حیات است» برای هر خرد و کلان و پیر و جوانی، شعاری آشناست. «آب» سرچشمه پاکیزگی است «آب، شاه کلید شادمانی و سلامتی است» و دهها نمونه از این شعارها و عبارت ها که تقریباً همه ما با آنها آشناییم.

اما آنچه که امروزه شهرهای بزرگ با  آن دست به گریبان هستند، نحوه ی  تامین آب، فرآیند صنعتی و چرخه ی تبدیل آب غیر قابل شرب رودخانه ها به آب مشروب و بدون بار میکروبی و در نهایت، پروسه ی تولید فاضلاب و فرآیند مجدد، تصفیه و استحصال آب کشاورزی از فاضلاب های خانگی است.

چرخه ای که زمان و هزینه های کلانی صرف آن می شود و با توجه به نقش آب در سلامتی و حیات انسانها، از اهمیت و حساسیت ویژه ای برخوردار است.

***

هنوز بسیاری از ما آذربایجانی ها و به ویژه ساکنان شهر تبریز، خاطره ی تلخ خشکسالی ها و جیره بندی قطعی آب مشروب در سالهای دهه ی 70 و به ویژه قبل از سال 73 را به یاد داریم. سالهایی که جیره بندی آب لوله کشی، به شدت شهروندان را کلافه کرده بود. سلامتی و بهداشت عمومی با توجه به سیر صعودی جمعیت و بالا رفتن مصرف و سایر عوامل به شدت به مخاطره افتاده بود.

دره ی لیقوان و آبهای جاری در ارتفاعات شرق تبریز، منبع اصلی تامین آب شرب تبریز بود. امّا بعد از مطالعات بسیار و صرف هزینه های کلان خط نخست انتقال آب از زرینه رود به تبریز به اجرا درآمد و کابوس تلخ قطعی آب جای خود را به رویای شیرین شادابی و نشاط و سلامتی داد.

با این حال، همه ساله و در فصول کم باران سال، هنوز خطر کم آبی و جیره بندی چون بختکی برسر مردم تبریز سایه انداخته است. ترکیدن گاه و بیگاه خط لوله اصلی انتقال آب، بالا رفتن تصاعدی مصرف، توسعه شبکه و احداث شهرک های جدید، نیازمند سیستمی توانمند، کارآمد و آینده نگر است تا نیازها و توقعات را با استعدادها و توانمندی های موجود هماهنگ نماید.

سازمان آب و فاضلاب آذربایجان شرقی،  در طی چند سال گذشته نشان داده است که توانایی شناسایی  نیازها، رفع مشکلات و تنگناهای موجود و توسعه و به روزرسانی شبکه آبرسانی شهر تبریز را داراست.

توسعه شبکه آب و فاضلاب؛ الفبای بهداشت عمومی

در سایه تلاش و همت کارشناسان، متخصصان و کارگران شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی، هم اکنون 5/47 درصد خانوارهای استان آذربایجان شرقی، تحت پوشش شبکه فاضلاب شهری درآمده اند. شهرهای مراغه با 90 درصد و سراب با 80 درصد در صدر شهرهایی قرار دارند که از این شبکه بهره مند هستند. توسعه و اجرای شبکه فاضلاب شهر اهر، پیشرفت فیزیکی 70 درصد، میانه با 60 درصد و تبریز با 50 درصد همچنان ادامه دارد.

به گفته مهندس پوررجب، حداکثر تا 5 سال آینده، کل خانوارهای شهری تبریز تحت پوشش کامل شبکه فاضلاب شهری قرار می گیرند.

او به ضرورت تصفیه و بازیابی فاضلاب های خانگی اشاره کرده و نقش آن را در جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی،  غنی نمودن چرخه ی آب، کاهش هزینه ها و جلوگیری از اتلاف آب بسیار مهم و حیاتی می داند.

هم اکنون کار مطالعات 63 درصد از طرح فاضلاب کل شهر تبریز یعنی لوله گذاری 1815 کیلومتر از شبکه فاضلاب شهر تبریز به پایان رسیده و برای این کار نیز رقمی بالغ بر 27 میلیارد و 600 میلیون تومان هزینه شده است.

 

فرهنگ سازی؛ کلید حل مشکلات

هر گاه پرنده ی خوش الحان «فرهنگ» بر سر مسایل زندگی سایه  اندازد، شیرینی ارتقای جایگاه، اصلاح امور و کاهش مشکلات را می توان چشید. در موضوع آب و فاضلاب نیز با حذف عامل فرهنگی، هرگز نمی توان به آینده ای روشن و امیدبخش دست یافت.

خوشبختانه با همکاری تنگاتنگ رسانه های گروهی و شرکت آب و فاضلاب، گامهای موثری در امر فرهنگ سازی چه در زمینه مصرف آب و چه در زمینه توسعه شبکه فاضلاب شهری برداشته شده است.

به گفته ی مهندس پوررجب مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی هم اکنون 60 درصد مراجعه کنندگان این شرکت را مشترکانی تشکیل می دهند که متقاضی شبکه فاضلاب خانگی هستند. بدیهی است که این امر از دو جنبه دارای اهمیت است: اول اینکه خدمتگزاران مردم در امر آب و فاضلاب را برای ارائه خدمات بهتر، توسعه شبکه های آب و فاضلاب مصمم تر می سازد. دوم اینکه، تاثیر به سزایی در امر بهداشت عمومی و جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی خواهد داشت.

 

اعلام آمادگی یک شرکت خارجی برای سرمایه گذاری در شبکه فاضلاب تبریز

در جهانی که «زباله» را طلای کثیف دانسته و آن را ماده ای زاید و دور ریختنی نمی دانند، باید این فرضیه را هم مطرح کرد که چرا نتوان از پساب ها و فاضلاب های خانگی استفاده ی بهتر و بهینه ای داشت؟!

هر چند فاضلاب خانگی، قابلیت بازگشت به چرخه ی آب مشروب شهری را ندارد اما پس از تصفیه کامل و منطقی می توان از آن در مصارف صنعتی و کشاورزی به نحو شایسته ای استفاده کرد.

به عنوان نمونه، فضای سبز شهرک باغمیشه و رشدیه تبریز، به شدت با کمبود آب روبروست. چنانچه بخواهیم از آب مشروب شهری برای این امر استفاده کنیم قطعاً هم هزینه های این امر بسیار بالا خواهد بود و هم اینکه با توجه به شرایط انسانی نمی توان شبکه آب مشروب و تصفیه شده را به این امر اختصاص داد.

به همین منظور شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی، طرح تصفیه مجدد فاضلاب خانگی ساکنان این منطقه و لوله گذاری و استفاده از آن برای فضای سبز منطقه را در دستور کار خود قرار داد. در گام نخست و طرح مشارکتی سه جانبه بین شهرداری تبریز(متولی فضای سبز این منطقه)، شرکت آب و فاضلاب و یک سرمایه گذار بخش خصوصی از کشور کره جنوبی مورد بررسی قرار گرفته و به زودی نتایج آن اعلام خواهد شد. بر اساس این طرح شرکت خارجی، با انتقال تکنولوژی و تجهیزات لازم برای تصفیه خانه فاضلاب خانگی، آب مورد نیاز فضای سبز این منطقه را در اختیار شهرداری قرار خواهد داد.

 

مهرانه رود؛ از کانال فاضلابی تا یک پدیده زیبای شهری

برای دهها سال، مهرانه رود تبریز، به کانالی تبدیل شده بود که جز محل تجمیع زباله ها، نخاله ها و فاضلاب شهری به داخل آن، کارآیی دیگری نداشت.

خوشبختانه با همکاری شهرداری تبریز این مسیر 18 کیلومتری به فضایی دلنشین و آرام تبدیل شده و انتظار می رود به زودی، و پس از جاری شدن آب سد شهید مدنی در آن شاهد یکی از زیباترین پدیده های طبیعی در آن باشیم. این امر امکان پذیر نبود مگر آنکه قبل از هر اقدام فنی و عمرانی، راه انتقال پساب ها و فاضلاب ها به داخل این مسیر مسدود شود. بر همین اساس شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی، از سه سال پیش، طرح جلوگیری از انتقال فاضلاب های شهری را در مسیر 18 کیلومتری حد فاصل جلوی زندان تبریز تا میدان آذربایجان را در دستور کار خود قرار داد و بستر را برای کار مهندسان و کارگران شهرداری هموار نمود.

 

آب رایگان برای 13 درصد مردم تبریز

به نظر شما هزینه هر متر مکعب آب تصفیه شده، سالم و مشروب شهری که به دست ما شهروندان می رسد چقدر است؟!

بر اساس مطالعات انجام شده، هزینه تمام شده برای هر متر مکعب آب مشروب شهری تبریز بیش از 218 تومان است. اما با این حال و در راستای ترویج فرهنگ مصرف و رعایت الگوی مصرف، بسیاری از شهروندان هزینه ای بسیار پایین تر از این رقم را می پردازند. و حتی آب رایگان در اختیار برخی مشترکین قرار می گیرد.

 بر همین اساس شهروندان تبریزی را از نظر مصرف آب و هزینه های مربوطه می توان به چند دسته تقسیم کرد:

1)     شهروندانی که مصرف ماهانه آنها از 7 متر مکعب در ماه تجاوز نمی کند.

13 درصد از مشترکین آب استان، یعنی 122 هزار خانوار شهری تبریز، به خاطر رعایت اصول صرفه جویی، آب رایگان مصرف می کنند و حتی قبض آب نیز برای آنها ارسال نمی شود.

2) شهروندانی که در طبقه الگوی مصرفی دو برابر الگوی مصرف قرار دارند.(18-7 متر مکعب در ماه)

36 درصد از مشترکین در این گروه قرار دارند که هزینه محاسبه شده برای هر متر مکعب آب مصرفی آنها 210 ریال است.

3) شهروندانی که در طبقه مصرفی دو برابر الگوی مصرف قرار دارند.

35 درصد از مشترکین به دلیل آنکه مصرف آنها از میزان الگوی مصرف تجاوز می کند آب بهای آنها به ازای هر متر مکعب آب مصرفی 710 ریال محاسبه می شود.

4) شهروندانی که مصرف آنها چندین برابر الگوی مصرف است.

برای این شهروندان نیز آب بها به صورت تصاعدی و از 1500 ریال یا بیشتر محاسبه می شود.

 

خیز بلند شرکت آب و فاضلاب به سوی توسعه و بهداشت

توسعه نامتوازن شهر و افزایش بی سابقه جمعیت شهر تبریز در طی سه دهه ی گذشته، ایجاب می کند تا شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی، با تلاش و برنامه ریزی مدوّتی با موج مطالبات و نیازهای مشترکان روبرو شود. بنابر این افزایش تعداد مخازن ذخیره آب آشامیدنی، حفاری و تجهیز چاههای جدید، استحصال بیشتر آب، توسعه شبکه لوله کشی آب و فاضلاب، از جمله ی این اقدامات است.

بر همین اساس است که در سال 1388 و نیمه نخست سال 89، شاهد بهبود وضعیت استحصال آب و ارائه خدمات نوین به مشترکان شهر تبریز هستیم. با بررسی اطلاعات و فعالیت های سالانه، در بخش آب شاهد افزایش 100 درصدی واگذاری انشعابات آب در سال 1388 نسبت به سال 1384 هستیم. به گونه ای که تعداد این انشعابات در سال 1384 از تعداد 544530 انشعاب به رقم 815484 انشعاب افزایش یافته است.

در بخش فاضلاب نیز در حالی که در سال 1384 حدود 27000 انشعاب فاضلاب واگذار شده بود، این رقم در سال 1388 به رقم 42282 انشعاب رسید و بدین ترتیب مجموع انشعابات فاضلاب در استان، از رقم 175778 فقره به 387446 فقره افزایش یافته است. بدین ترتیب تا پایان سال 1388 تقریباً یک میلیون و سیصدهزار نفر از شهروندان آذربایجان شرقی به شبکه فاضلاب شهری متصل شدند.

با تداوم روند فعلی چشم اندازه پنج ساله ی این عملیات زیربنایی، توسعه ای همه بعدی، مولد و موثر را نوید می دهد.

 

خشکسالی؛ تهدیدی جدی

«خشکسالی» تهدیدی است که اکنون بسیاری از جوامع انسانی با آن دست به گریبان هستند. تداوم خشکسالی ها و کاهش نزولات جوی، نه تنها ایران بلکه  استان آذربایجان شرقی را هم تحت تاثیر قرار داده است. در امر آبرسانی اگر چنانچه، به همان تعداد چاهها و مخازن و دارایی های گذشته بسنده شود، قطعاً «جیره بندی آب» امری بدیهی خواهد بود. با درک این موقعیت مهم، از سال 87 تا 89 با حفر 6 حلقه چاه جدید و استحصال آبهای جدید، تا حدودی با خشکسالی به ویژه در فصل گرم سال مقابله گردید. البته مشارکت و همکاری شهروندان و رعایت اصل صرفه جویی در این زمینه، در پشت سر گذاشتن این بحران بی تاثیر نبوده است. با این حال، ادامه ی روند صرفه جویی و همکاری شهروندان برای مقابله با بحران های آینده، ضروری است.

متوسط تولید آب توسط شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی حدود 5/4  متر مکعبی در ثانیه است. این رقم در روز 15 تیر ماه 89 با توجه به گرمای بی سابقه و خشکسالی شدید، به رکورد 2/5 متر مکعب در ثانیه رسید.

متوسط مصرف سالانه هر شهروند تبریزی در حدود 170 لیتر در شبانه روز است که با ارقام استاندارد جهانی آن که 150 لیتر در شبانه روز است فاصله دارد. در این رابطه نیازمند ترویج فرهنگ صرفه جویی و مصرف بهینه آب هستیم. ناگفته نماند که سرانه مصرف آب برای هر شهروند تهرانی 220 لیتر و برای هر شهروند اصفهانی 192 لیتر در شبانه روز است.

 

کلام آخر:

هیچ باری بدون حرکت چرخهای فرهنگ و آموزش به مقصد  نمی رسد. شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی نیز خود را ملزم به رعایت اصول فرهنگی و تلاش در زمینه فرهنگسازی می داند. احساس امنیت در شهروندان، اعتماد متقابل بین مشتری و شرکت آب و فاضلاب، ایجاد شور همکاری، تحقق احترام متقابل بین مشتریان و این شرکت، قطعاً می تواند پروسه ی رسیدن به اهداف تعیین شده را تسریع و بهبود بخشد.

اگر امروز خدمات شایسته و در خور شأن شهروندان آذربایجانی به آنها ارائه شود، قطعاً آنها نیز، با رعایت اصول و ضوابط شهرنشینی، «صرفه جویی» را با جان و دل پذیرفته و در زمینه بهداشت جامعه، جلوگیری از آلودگی محیط زیست، توسعه فعالیت های عمرانی و خدماتی، با شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی همکاری می کنند.

محمد امین خوش نیت


مطالب مشابه :


36_89)گزارش آب

خیز بلند شرکت آب و فاضلاب محمد امین خوش و جیره بندی چون بختکی برسر مردم تبریز سایه




سفر تبریز

سفر تبریز جمع و فارغ از دنیا بودیم، بسیار خوش سایه پدر و ماشینش را کماکان




تبریز شهر کهن تاریخ

تبریز شهر کهن تاریخ باعرض سلام و خوش آمد گویی به هموطنان ای رحمت حق سایه یزدان




احمدی نژاد در تبریز چه میکرد ؟! حاشیه های مراسم دعا برای مادر احمدی نژاد

احمدی نژاد در تبریز چه برای شرکت در مراسم یادبود میگردد چه خوش باشد که ما نیز




لبنیات و بستنی حیدربابا

های دلنشین و نوازش های زیبای آهنگ تولید بستنی از گوشه و کنار شهر تبریز خوش ذائقه خود




برچسب :