اجرای مقررات نظام وظیفه در دفاتر اسناد رسمی

آدرس مقاله در پایگاه مجلات تخصصی نور: مجله کانون » سال چهل و پنجم، دوره جدید، اردیبهشت 1381 - شماره 31 (از صفحه 29 تا 44) URL : http://www.noormags.comنویسنده : محمدی، سید فریدالدین کانون » شماره 31 (صفحه 29)ArmLeft.gif


______________________________

1. سردفتر دفتر اسناد رسمی 727 تهران.

کانون » شماره 31 (صفحه 30)ArmLeft.gif
کانون » شماره 31 (صفحه 31)ArmLeft.gif

تصویب و اجرای قانون نظام وظیفه در سال 1363 از طرف واضعان و متولیان امور به عنوان یک ضرورت، با توجه به شرایط و مقتضیات کشور در زمان جنگ با مجموع محسنات و معایب به تصویب رسید و در این بین بخشی از قانون نظام وظیفه شامل حال و عمل دفاتر اسناد رسمی قرار گرفت و جالب این که اجرای این مقررات به شکل غیر قانونی و سلیقه‏ای به دفاتر ازدواج و طلاق نیز تسری پیداکرد.(1) در این تحقیق قصد بر آن است که تکلیف و ترتیب عمل دفاتر اسناد رسمی در اجرای این مقررات مطرح گردد.

شایان ذکر است که در هر قسمتی از تحقیق منظور از مقررات نظام وظیفه، تکالیف و وظایف مقرر مربوط به دفاتر اسناد رسمی مد نظر می‏باشد.

ـ این مقررات در شرایط فعلی چه، قدر و آثار مثبت و عملی به همراه دارد؟

ـ اجرای این مقررات در شرایط حال (وضعیت عادی مملکت) با حقوق اساسی و انسانی مغایر نمی‏باشد؟

ـ اجرای این مقررات چه مشکلات و هزینه‏هایی را به دوش مردم می‏گذارد؟

______________________________

1. طی بخشنامه شماره 22586/101 ـ 27/7/76 اداره کل ثبت استان تهران بر مبنای بخشنامه اداره کل دفتر بازرسی و پی‏گیری و نظارت و ارزشیابی سازمان ثبت: به کلیه دفاتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق ابلاغ می‏گردد که هنگام اجرای صیغه و ثبت وقایع ازدواج و طلاق نیاز به مطالبه و اخذ برگ معافیت یا کارت پایان خدمت و ظیفه عمومی یا مدارکی نظیر آن از زوج ندارند.

کانون » شماره 31 (صفحه 32)ArmLeft.gif

ـ چقدر دفاتر اسناد رسمی به عنوان مرجع تنظیم و ثبت اسناد رسمی گرفتار و صرف وقت در اجرای این مقررات می‏باشند (در مواردی ناخواسته و غیر عمد گرفتار مجازات انتظامی می‏گردند)؟

ـ تالی فاسد اجرای مقررات نظام وظیفه در دفاتر اسناد رسمی چیست؟

ـ آیا حداقل اصلاح مقررات، تجدید نظر در سن افراد مشمول ذکور نیست؟(1)

پاسخ به سؤالات بالا خود نیازمند تحقیق مفصل و جامعی می‏باشد که باید هر چه زودتر از سوی صاحب نظران، کارگزاران و واضعان مقررات مورد توجه و بازبینی قرار گیرد و از سوی ایشان مقررات متناسب با شرایط و مقتضیات دوران صلح تصویب و اجرا گردد(2). رؤوس مطالب از این قرار است:

1 ـ تکالیف و وظائف مقرر

الف ـ قانون ب ـ آئین نامه ج ـ آراء وحدت رویه د ـ بخشنامه

2 ـ اموری که مستلزم ارائه مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت وظیفه عمومی می‏باشد

3 ـ تقسیم بندی مقررات نظام وظیفه

الف ـ بر حسب مدارک قابل قبول مقررات نظام وظیفه

ب ـ برحسب گروه سنی و موقعیت شغلی و اجتماعی

4 ـ اشکال اساسی بر آئین نامه قانون نظام وظیفه

5 ـ جداول پیوست

______________________________

1. جالب است بدانیم متولد ذکور در سال تصویب قانون نظام وظیفه (1363) 26 ساله بوده است که در حال حاضر 42 ساله می‏باشد.

2. گویا قرار است در ابتدای سال 1381 اصلاح قانون نظام وظیفه در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد.

کانون » شماره 31 (صفحه 33)ArmLeft.gif

1 ـ تکالیف و وظایف مقرر

الف ـ قانون

ماده 10 قانون خدمت وظیفه عمومی: انجام امور زیر در مورد مشمولین وظیفه عمومی مستلزم ارائه مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان از اداره وظیفه عمومی می‏باشد و فتوکپی مدرک ارائه شده و از جمله منضمات ضروری پرونده متشکله می‏باشد..... و ـ ثبت هر گونه نقل و انتقال غیر قهری اموال به طور مستقیم و غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.

ب ـ آئین نامه

ماده 49 آئین نامه اجرائی قانون خدمت وظیفه عمومی: وزارت خانه‏ها، ادارات و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، دفاتر اسناد رسمی، بانکها، شرکتهای تعاونی، نهادهای قانونی، مؤسسات خصوصی که قانونا انجام امور موضوع ماده 10 قانون خدمت وظیفه عمومی حسب مورد در زمره وظائف آنان بوده یا در ارتباط با وظائف آنان قرار دارد موظفند از مشمولین موضوع ماده 48 این آئین نامه مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان را اخذ و جزو منضمات پرونده متشکله منظور نمایند.

تبصره ـ از مشمولین متولد 1328 تا پایان 1337 در صورتی که مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان خواسته می‏شود که برای مسؤولین یا متصدیان سازمانهای مندرج در ماده 49 این آئین نامه محرز شود مشمول دارای مدرک لیسانس یا بالاتر می‏باشد.

ماده 52 ـ مسؤولین یا متصدیان سازمانهای مجری ماده 10 قانون خدمت وظیفه عمومی موظفند حسب مورد در موقع انجام امور موضوع ماده مذکور تاریخ تولد اشخاص را با توجه به مواد 8 و 9 و 10 این آئین نامه در اسناد و مدارک تنظیمی قید نمایند.

کانون » شماره 31 (صفحه 34)ArmLeft.gif

ج ـ بخشنامه

بخشنامه شماره 543 ـ س / 2 مورخ 27/2/68 مبتنی بر درخواست سازمان حفاظت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران: ممنوعیت دفاتر اسناد رسمی از تهیه فتوکپی از کارت شناسایی پرسنل ارتش جمهوری اسلامی ایران و وزارت دفاع محدود به معاملات وسایط نقلیه نبوده و کلیه معاملات اموال منقول و غیر منقول را در بر می‏گیرد.

د ـ آراء وحدت رویه

1 ـ درخصوص این سؤال که «همان گونه که نیاز به اخذ کپی شناسنامه موکل در مقام عمل به وکالت نیست، آیا هنگام تنظیم سند قطعی نیاز به اخذ پایان خدمت یا معافیت یا مدارک رسیدگی به وضعیت خدمتی موکل اولیه می‏باشد یا خیر؟» به شرح زیر اعلام نظر شد:

با توجه به ماده 10 قانون وظیفه عمومی که نقل و انتقال غیر قهری اموال به طور مستقیم یا غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی را موکول به ارائه مدارک دال بر رسیدگی به وضعیت مشمولیت مالک دانسته، لذا هنگام تنظیم سند قطعی و هر نوع نقل و انتقال نیاز به مطالبه مدارک دال بر رسیدگی وضعیت نظام وظیفه مالک اصلی می‏باشد. بدیهی است اگر در سند رسمی، شماره پایان خدمت یا معافیت دائم مالک اصلی قبلاً قید شده باشد نیاز به اخذ فتوکپی پایان خدمت یا معافیت موکل نیست.

2 ـ درخصوص سؤال دفتر اسناد رسمی شماره 6 نیشابور تحت شماره 313 ـ 24/1/79 بدین شرح که آیا ارائه کارت شناسایی کارمندی و دانشجویی معتبر که اکثراً کامپیوتری است برای کارکنان در نیروهای نظامی و انتظامی و وزارت بهداری و غیره و همچنین دانشجویان دانشگاهها و مشاغل دیگر که در ماده 50 آئین نامه اجرائی قانون خدمت وظیفه عمومی احصاء گردیده به عنوان گواهی معافیت از خدمت وظیفه عمومی جهت تنظیم اسناد تلقی می‏گردد یا خیر؟ بحث و تبادل نظر به عمل آمد و به شرح ذیل اتخاذ تصمیم گردید:

کانون » شماره 31 (صفحه 35)ArmLeft.gif

طبق بند ه ـ ماده 50 آئین نامه قانون خدمت وظیفه عمومی در موقع تنظیم اسناد منقول و غیر منقول، گواهی نیروهای مذکور مبنی بر استخدام و طبق بند ح آئین نامه فوق الذکر گواهی اشتغال به تحصیل موضوع مواد 6 الی 9 قانون از مراجع مذکور الزامی است.

3 ـ در مورد سؤال دفترخانه 54 تهران مبنی بر این که در مواردی که شخص به حکم دادگاه محکوم به تنظیم سند انتقال می‏گردد آیا مطالبه مدارک دال بر رسیدگی به وضعیت خدمتی از نظر نظام وظیفه برای نامبرده لازم است یا خیر؟ به شرح آتی اظهار نظر گردید:

با توجه به ماده 10 قانون وظیفه عمومی مصوب 1363، انتقال غیر قهری اموال به طور مستقیم یا غیر مستقیم مستلزم روشن شدن وضعیت خدمتی معامله کننده است و چون مورد انتقال غیر قهری اموال تلقی نمی‏شود لذا مطالبه مدارک دال بر رسیدگی وضعیت خدمتی محکوم به انتقال لازم به نظر نمی‏رسد، این موضوع نتیجتاً مورد تأیید سازمان ثبت قرار گرفته است.

4 ـ در مورد نامه دفترخانه 614 تهران مبتنی بر این که آیا ارائه کارت و یا حکم بازنشستگی پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی و غیره مندرج در بخشنامه شماره 12620 ـ 20/4/79 کانون سردفتران و دفتریاران برای انجام معامله کافی می‏باشد یا خیر؟ به شرح ذیل اظهار نظر گردید:

ارائه کارت یا حکم بازنشستگی افراد فوق الذکر با احراز آن توسط سردفتر برای ثبت معاملات آنها کافی است.

2 ـ اموری که مستلزم ارائه مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت وظیفه عمومی می‏باشد

الف ـ اسناد رسمی

اجبار و تکلیف دفاتر اسناد رسمی در بند «ی» ماده 10 قانون نظام وظیفه خلاصه

کانون » شماره 31 (صفحه 36)ArmLeft.gif

گردیده است. عبارت کلی (نقل و انتقال غیر قهری اموال) در مواردی شک و شبهه مثبت و منفی ایجاد می‏نماید، به عنوان مثال آیا در تنظیم و ثبت تقسیم نامه باید رعایت مقررات نظام وظیفه را نمود؟ و یا در شرایطی که انتقال اموال با وکالت بلاعزل (فروش) انجام می‏شود، چه طور؟ حال اگر در مورد اخیر، سردفتر مقررات نظام وظیفه را رعایت ننمود و شخص وکیل بی خبر قصد تنظیم سند قطعی به نام خود یا شخص ثالثی را نمود، تکلیف سردفتر و وکیل بی خبر چیست؟

شاید تقسیم بندی اسناد به دو گروه مالی و غیر مالی بهتر و آسانتر ما را در اجرای مقررات نظام یاری نماید.

اسناد غیر مالی: به نظر می‏آید در تنظیم و ثبت این نوع اسناد نیازی به رعایت مقررات نظام وظیفه نباشد مانند وکالت نامه، تعهد نامه، رضایت نامه، اقرار نامه، تعویض وثیقه، تمدید مدت و غیره.

تذکر: در مورد تقسیم نامه اگر تعبیر معامله گردد بر حسب قاعده باید رعایت مقررات نظام وظیفه را نمود (مشابهتی در اینجا نسبت به تکلیف قانونی سر دفتر درباره افراد ممنوع المعامله نیز وجود دارد به این شکل که آیا برای افراد ممنوع المعامله می‏توان تقسیم نامه رسمی تنظیم و ثبت نمود؟) و اگر تعبیر معامله نشود نیازی به رعایت مقررات نظام وظیفه نیست.

اسناد مالی: در مورد این اسناد باید دقت بیشتری معمول داشت. از میان این گروه اسناد باید اسنادی را که جنبه نقل و انتقال ندارند، کنار گذاشت مانند وکالت خودروها(1)

______________________________

1. اگـر در تنظیم و ثبت اسناد وکالت انتقال (فروش) رعایت مقررات نظام وظیفه بشود مشکلی برای شخص وکیل جهت انتقالات بعدی پیش نخواهد آمد همچنین برای متصدی دفـترخانه که انتـقالات ما بعد از آن را انجام می‏دهد، به نظر می‏آید این به مصلحت وکیل و همکاران نزدیکتر باشد.

کانون » شماره 31 (صفحه 37)ArmLeft.gif

اسناد با حق استرداد(1)، اجاره، وصیت عهدی و غیره، در مورد بقیه اسناد مالی که جنبه نقل و انتقال دارد باید رعایت مقررات مذکور را نمود.

نکته: در مواردی که ضرورت یا حرج ایجاب کند که معاملات مشمول ثبت گردد، مانند اموال مشترک که عدم ثبت اموال مشمول موجب زیان مالی بر شرکای دیگر گردد، ثبت اموال مشمول بلامانع است. تشخیص موضوع به عهده محاکم صالحه است. (تبصره یک ماده ده قانون خدمت وظیفه عمومی)

ب ـ وکالت نامه‏های تنظیمی خارج از کشور

در صورتی که موکل وکالتنامه‏های خارج از کشور مشمول قانون نظام وظیفه باشد و وکالت هم جنبه نقل و انتقال داشته باشد، برای انتقالات قطعی بعدی باید رعایت مقررات نظام وظیفه را نسبت به موکل مذکور روا داشت.

ج ـ گواهی امضا

اصولا در مورد گواهی امضا چون نقل و انتقالی صورت نمی‏پذیرد، رعایت مقررات نظام وظیفه الزامی نیست.

3 ـ تقسیم بندی مقررات نظام وظیفه

الف ـ بر حسب مدارک قابل قبول مقررات نظام وظیفه

ماده 50 آئین نامه اجرائی قانون نظام وظیفه مدارک دال بر رسیدگی به وضع

______________________________

1. با توجه به بند ب ماده 10 قانون نظام وظیفه دریافت هر گونه وام و کمکهای کشاورزی و صنعتی و دامـداری و مسـکن از طـریق وزارتخانه‏ها و مؤسسات دولتی و وابسـته به دولت و نهادهای قانونی از سوی متقاضیان باید با رعایت مقـررات نظام وظیفه باشـد اما با توجه به عـدم دقـت و سهل انگاری احتمالی مراجع مذکور و کوتاهی دیوار دفاتر اسناد رسمی این مورد نیز اگر رعایت شود به خیر و صلاح نزدیکتر است.

کانون » شماره 31 (صفحه 38)ArmLeft.gif

مشمولین خدمت وظیفه عمومی را به شرح ذیل احصا نموده است:

ماده 50: مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت مشمولین خدمت وظیفه عمومی به شرح زیر می‏باشند:

الف ـ کارت پایان خدمت دوره ضرورت (زیر پرچم سابق)

ب ـ کارت معافیت دائم

ج ـ کارت معافیت موقت (کفالت یا پزشکی) در مدت اعتبار آن.

د ـ گواهی اشتغال به تحصیل براساس کارت معافیت تحصیلی معتبر.

ه ـ گواهی صادره از نیروهای نظامی و انتظامی مبنی بر استخدام در نیروهای مذکور.

و ـ گواهی صادره از نیروهای نظامی و انتظامی مبنی بر اشتغال به خدمت دوره ضرورت در نیروهای مذکور بدون داشتن غیبت اولیه.

ز ـ گواهی صادره از اداره وظیفه عمومی یا نواحی ژاندارمری در حد اختیار تفویضی توسط اداره وظیفه عمومی که حسب مورد به امضا رئیس اداره وظیفه عمومی و یا فرمانده ناحیه ذیربط خواهد رسید.

ح ـ گواهی اشتغال به تحصیل و یا خدمت در وزارت بهداری، وزارت آموزش و پرورش، سازمان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، آموزشگاه فنون هواپیمایی موضوع مواد 6، 7، 8 و 9 قانون خدمت وظیفه عمومی.

ط ـ احکام صادره از محاکم صالحه در مورد ثبت معاملات مشمولین.

ی ـ دفترچه آماده به خدمت بدون مهر غیبت در مدت اعتبار آن.

ک ـ کارت محرومیت از انجام خدمت وظیفه عمومی که باستناد قوانین قبلی صادر شده باشد.

تبصره ـ (اصلاحی سال 1365): اداره وظیفه عمومی بنا بر متقتضیات و حسب مورد می‏تواند مدارک لازم جهت انجام امور موضوع ماده 10 قانون را در مورد تجدیدنظر

کانون » شماره 31 (صفحه 39)ArmLeft.gif

قرارداده و اصلاحات لازم را از طریق شورای هماهنگی موضوع تبصره 2 ماده 21 قانون وظیفه عمومی تهیه و از طریق وزارت کشور جهت تصویب هیأت وزیران پیشنهاد نماید.

نکته مهم: از بین مدارک قابل قبول رسیدگی به وضع مشمولیت مشمولین خدمت وظیفه عمومی همه موارد بجز دفترچه آماده به خدمت (بند ی ماده 50 آئین نامه مذکور) شامل بند ی ماده 10 قانون نظام وظیفه می‏باشند، به عبارت دیگر شخصی که دفترچه آماده به خدمت داشته باشد متصدی دفترخانه نمی‏تواند سند رسمی نقل و انتقال قطعی اموال نامبرده را با دفترچه مذکور به ثبت رساند.

ب ـ بر حسب گروه سنی و موقعیت شغلی و اجتماعی

متولدین ذکور نظامی و انتظامی

1) فوق دیپلم، دیپلم، زیر دیپلم و فاقد سواد (متولدین 1338 و بعد از آن تا پایان 50 سالگی)

غیر نظامی 2) لیسانس، فوق لیسانس و دکترای غیر پزشکی (متولدین 1334 و بعد از آن تا پایان 50 سالگی)

3) دکترای پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی (متولدین 1328 و بعد از آن تا پایان 50 سالگی)

سرباز

نکته: اگر عناوین تحصیلی افراد ذکور هنگام تنظیم سند قید می‏گردد، مقررات نظام وظیفه باید نسبت به ایشان دقت شود و تا جایی که ممکن است از به کار بردن

کانون » شماره 31 (صفحه 40)ArmLeft.gif

عناوین تحصیلی دانشگاهی برای این افراد اجتناب شود تا قصوری پیش نیاید(1).

4 ـ اشکال اساسی بر آئین نامه قانون نظام وظیفه

ـ به موجب تبصره یک ماده 51 آئین نامه مذکور چنانچه مسؤولین یا متصدیان سازمانهای مجری ماده 10 قانون خدمت وظیفه عمومی امور مندرج در ماده مذکور را بدون ارائه مدرک دال بر رسیدگی به وضع مشمول (موضوع ماده 50 آئین نامه) انجام دهند امور انجام شده از درجه اعتبار ساقط است؟!

ـ امور مربوط به دفاتر اسناد رسمی (نقل و انتقال غیر قهری اموال) در تنظیم و ثبت اسناد رسمی چگونه با عدم رعایت مقررات نظام وظیفه از درجه اعتبار ساقط می‏شود؟

ـ با توجه به مواد 1287 و 1292 قانون مدنی و مواد 70، 92، 93 و 99 قانون ثبت اسناد و املاک کشور تبصره ماده مذکور در آیین‏نامه حداقل نسبت به دفاتر اسناد رسمی از طرف دیوان عدالت اداری قابل ابطال و لغو شدن می‏باشد.

______________________________

1. رجوع شود به تبصره ماده 49 آئین نامه اجرائی قانون وظیفه عمومی.

کانون » شماره 31 (صفحه 41)ArmLeft.gif

5) جداول پیوست

غیرمالی مالی
رضایت تعهد اقرار وکالت2 وصیت اجاره وقف رهنی 1 هبه صلح (منقول و غیر منقول) قطعی (منقول و غیر منقول) نوع سند
تقسیم نامه عهدی تملیکی
ندارد ندارد ندارد ندارد ندارد ندارد دارد ندارد دارد دارد دارد دارد دارد اخذ مدرک مشمولیت نظام وظیفه

1. رجوع شود به پاورقی صفحه 37

2. رجوع شود به پاورقی صفحه 37

غیر نظامی (تحصیل کرده و فاقد سواد) سرباز وظیفه 3 نظامی و انتظامی اشخاص ذکور مشمول
1. کارت پایان خدمت دوره ضرورت 2. کارت معافیت دائم 3. کارت معافیت موقت (کفالت یا پزشکی) در مدت اعتبارآن 4. گواهی اشتغال به تحصیل بر اساس کارت معافیت تحصیلی معتبر 5. کارت محرومیت از انجام خدمت وظیفه عمومی گواهی صادره از نیروهای نظامی و انتظامی مبنی بر اشتغال به خدمت گواهی صادره از نیروهای مذکور مبنی بر استخدام مدارک موردنیاز

3. رجوع شود به مبحث «نکته مهم» صفحه 39

دکترای پزشکی، دندانپزشکی، دامپزشکی، داروسازی4 دکترای غیرپزشکی، فوق لیسانس، لیسانس4 فوق دیپلم، دیپلم، زیر دیپلم، بی سواد مدرک تحصیلی
همگی متولدین 1328 به بالا همگی متولدین 1334 به بالا همگی متولدین 1338 به بالا سال افراد ذکور مشمول مقررات نظام وظیفه

4. رجوع شود به مبحث «نکته» صفحه 40

کانون » شماره 31 (صفحه 42)ArmLeft.gif
کانون » شماره 31 (صفحه 43)ArmLeft.gif

قال رسول الله :

قلب المؤمن عَرش الله

قلب و دل مؤمن جایگاه عرش الهی است.

کانون » شماره 31 (صفحه 44)ArmLeft.gif

پایان مقاله


مطالب مشابه :


گزارش- اداره نظام وظیفه

گزارش- اداره نظام وظیفه که معمولا سر و کار بيشتر ساعت از ۱۰ صبح گذشته است




سخا نظام وظیفه - سخا سازمان وظیفه عمومی - کد سخا نظام وظیفه - کد سخا چیست - سربازی

سخا نظام وظیفه براي کار + نوشته شده توسط مدیر وبلاگ در جمعه پانزدهم آذر ۱۳۹۲ و ساعت




بخش اول: پذیرش، سرباز معلمی یا ... ؟!

خدمت نظام وظیفه به عنوان سابقه ی کار نیز از آن می از صبح ساعت 7 صبح الی 2 بعد




مصاحبه مازیار ناظمی با سردار صدر السادات

با مسئولین نظام وظیفه مصاحبه کند ، منتها این کار را نکردم 5 6 ساعت پیش ، مازیار




اعزام به خدمت

( اطلاعاتی که پیش از این هم برای نظام وظیفه فکر می کردیم این کار نهایتا حدود 4-3 ساعت




از خدمت سربازی

صبح ساعت 7 رفتم نظام وظیفه ما هم اخوشحال شدیم چون یه کم کار ناتمام داشتم ساعت ۷:۳۰ کلاس




رشته کار دانش گرایش کامپیوتر متقاضی شرکت در گروه تجریی برای رشته پزشکی

سه شنبه 15 بهمن1392 ساعت دارم دررشته کار دانش گرایش بودن وضعیت نظام وظیفه




اجرای مقررات نظام وظیفه در دفاتر اسناد رسمی

نوشته شده توسط ابوالقاسم شم آبادی در ساعت نظام وظیفه در نظام وظیفه در دستور کار




برچسب :