راه‌های جذب جوانان به مساجد

۳ـ امکانات و فعالیت‌های مسجد

در بحث بررسی نقاط ضعف و قوت مسجدها، به اهمیت گستردگی فعالیت‌های مسجد
و امکانات آن اشاره شد. با توجه به ابزارها و شیوه‌های نوین فرهنگی، امروزه مسجدها
بدون امکانات و فعالیت‌های گوناگون و حساب شده نمی‌توانند با دیگر مراکز و ابزار به ظاهر فرهنگی رقابت کنند.

امکانات

با توجه به روحیات و فضای فرهنگی جامعه، مسجد برای جذب جوانان، باید دست کم در دو زمینه فعالیت داشته باشد: امکانات فرهنگی و امکانات ورزشی. اگر از سوی مسجد در محل، مکانی برای ورزش جوانان در نظر گرفته شود یا با برنامه ریزی و هماهنگی هیئت امنا، جوانان مسجد بتوانند از امکانات ورزشی در سطح شهر با تخفیف ویژه استفاده کنند، بسیار مناسب است.

کانون فرهنگی، روزنامه‌ها، مجله‌ها، کامپیوتر، کتاب‌خانه، نوارخانه، بانک سی دی و ویدئو کلوپ از امکانات فرهنگی مسجد است که با مدیریت صحیح، میتواند برای مسجد درآمدزا نیز باشد و به گسترش امکانات فرهنگی کمک کند.

فعالیت‌ها

مسجد برای جذب جوانان، باید فعالیت‌های گوناگونی انجام دهد تا هر گروه از جوانان
را با یک شیوه به سوی خود بکشاند.

برگزاری مسابقه‌ها

برگزاری مسابقه‌ها یکی از فعالیت‌های پردامنه و کم هزینه مسجد است که در صورت
مدیریت صحیح، در آمدزا نیز خواهد بود. جوانان روحیات گوناگونی دارند. برخی به ورزش، برخی به هنر و برخی به نویسندگی علاقه مند هستند. برای مثال، در ماه مبارک رمضان پس از نماز جماعت و سخنرانی، هر شب مسابقه‌های ورزشی برگزار شود. این نوع مسابقه‌ها با روحیه بیشتر جوانان سازگار است. برگزاری مسابقه‌های قرآن، خطاطی، نقاشی، نویسندگی، خاطره نویسی، عکاسی و طراحی، در موضوعی متناسب با مناسبت‌های مذهبی در رده‌های سنی گوناگون، فعالیتی مؤثر و مفید است. برخی از این مسابقه‌ها را می‌توان در سطح کل شهر و یا حتی کل کشور برگزار کرد. حضور امام جماعت در هنگام برگزاری مسابقه‌ها یا اعلام نتایج در ایجاد و گسترش ارتباط او با جوانان مؤثر است.

هم چنین مسابقه‌های حضوری به صورت پرسش و پاسخ در مسجد، هنگام مراسمی
که در مناسبت‌های مذهبی برگزار می‌شود، همراه با اهدای جوایز قابل توجه است.

سفرهای زیارتی و سیاحتی

جوانان، روحیه پر شور و با نشاطی دارند که در راه هدایت آنان باید از این روحیه استفاده کرد. مسافرت ابزار مناسبی در این راستا به شمار می‌رود. مسافرت علاوه بر اینکه سبب شادابی روح و روان می‌شود، ابزار فرهنگی و تبلیغاتی مناسبی است که اگر مسئولان اردو به آن توجه کنند، بسیار مفید خواهد بود. اردو و مسافرت‌های دسته جمعی جوانان از سوی مسجد که با حضور امام جماعت، برخی از اعضای هیئت امنا و
جوانان متعهد مسجدی و دیگر جوانان مسجد برگزار می‌شود از چند سو قابل توجه است:

الف) مکان و محل اردو

مسئولان اردو باید مکانی را انتخاب کنند که فقط تفریحی یا زیارتی نباشد، بلکه باید به هر دو جنبه توجه شود، برای مثال مشهد مقدس و مناطق جنگی جنوب هم جنبه زیارتی و هم جنبه سیاحتی دارد.

ب) زمان اردو

زمان برگزاری اردو و مدت آن نیز در جهت دهی به محتوا و بار معرفتی و شناختی آن مؤثر است. برای مثال برگزاری اردو در روز عرفه در مناطق جنوب، برای برگزاری دعای عرفه مفید است؛ به گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که اردو دو روز پیش از روز عرفه و یک روز پس از آن به پایان می‌‌رسد؛ یعنی اردو فقط به جنبه مذهبی توجه نداشته باشد، بلکه مسائل تفریحی نیز رعایت شود.

هم چنین اردویی برای زیارت مسجد مقدس جمکران و برگزاری دعای توسل در شب‌های چهار‌شنبه مؤثر است. در صورت موافقت جوانان، مسافرت برای دیدار با علما و عرفا نیز پیشنهاد می‌شود.

ج) مسائل حاشیه‌ای

گاهی ممکن است زمان و مکان اردو همه اهداف مسئولان فرهنگی مسجد را برآورده نکند یا اینکه به دلیل روحیات و انتظارهای ویژه جوانان، برگزاری اردو یا مکان مطلوب ممکن نباشد. در این صورت، توجه به مسائل حاشیه‌ای اردو، گامی بلند و پنهان در راستای دست یابی به اهداف دراز مدت و گران سنگ تربیت دینی است. این مسائل، بدون اینکه سبب حساسیت جوانان حاضر در اردو بشود، به گونه‌ای غیر مستقیم بسیاری از مفاهیم دینی را به جوانان منتقل می‌کند و فضای کلی اردو را دینی می‌کند.

برای مثال فرض کنید کانون فرهنگی مسجد در تابستان، پس از به پایان رساندن امتحانات، اردوی چند روزه در مناطق سرسبز شمال برگزار می‌کند. این اردو از نظر زمان و مکان، مذهبی نیست و فقط سیاحتی است، ولی می‌توان فضای اردو را دینی کرد. در این راستا، توجه به نکات زیر لازم است:

۱ـ نام اردو بسیار
مهم است و در جهت دهی کلی آن مؤثر است. برای مثال نام اردو، به رنگ سبز انتظار یا منتظران یا سربازان جوان و دیگر مفاهیمی باشد که با فرهنگ مهدویت در ارتباط است.

۲ـ برگزاری مراسم
دعا و پخش اذان، نماز جماعت، سخنرانی دینی و مسابقه‌های کتبی و شفاهی با موضوع‌های احکام فقهی و مسائل عقیدتی بسیار مهم و مؤثر است.

۳ـ حضور امام جماعت در اردو و صحبت‌های موردی با جوانان، در آگاهی از نظریه‌ها و بحران‌های جوانان مؤثر است. حضور دیگر بزرگان مذهبی محل نیز مفید است.

۴ـ مدت زمانی که جوانان در اتوبوس هستند، صوت مذهبی مثل نوار تواشیح، مداحی، مولودی خوانی، قرآن باصوت زیبا و مناجات نامه پخش شود.

در کل باید اردو به سمتی پیش رود که علاوه بر بار معنوی روحانی، سبب دل زدگی جوانان نشود و آنان خاطره خوبی از اردو داشته باشند.

مجله محلی

جوانان توان مندی‌ها و استعدادهای فراوانی دارند که استفاده بهینه از آنها و شکوفاسازیشان درایجاد اعتماد به نفس و مبارزه با تهاجم فرهنگی بسیار مؤثر است. یکی از این امور که در پرکردن اوقات فراغت و رشد علمی و اجتماعی جوانان بسیار مؤثر است، راه اندازی مجله محلی در مسجد است. این کار هر چند نخست با گرفتاری‌هایی رو به روست، ولی نخستین دست آورد‌های آن، تداوم کار را تقویت می‌کند. همه اعضای مسجد شامل نمازگزاران، هیئت امنا، کانون فرهنگی بسیج و امام جماعت، باید در انجام این طرح کمک کنند. مطالب این مجله با نظارت هیت امنا و امام جماعت و با نویسندگی جوانان محل در موضوع‌های اجتماعی و دینی و محلی چاپ و در خانه‌های محل، پخش شود.
هر یک از جوانان با توجه به توان‌ مندی‌ها و علاقه‌اش، قسمتی از کار را بر عهده می‌گیرد.
بهتر است برخی مطالب به وسیله امام جماعت و هیئت امنا نوشته شود. احکام فقهی، مسائل عقیدتی، تفسیر قرآن و روایت‌هایی به صورت گذرا و جالب،

شخصیت‌ شناسی شخصیت‌های بزرگ دینی و ملی، مطالب مورد علاقه جوانان با عنوان‌های گوناگون‌، همچون پسرها نخوانند، دخترها بدانند و مصاحبه با اعضای محل در رده‌های سنی و اجتماعی مختلف می‌تواند از مطالب این مجله باشد.

کلاس‌های آموزشی

یکی مهم ترین جنبه‌های مسجد، مسائل آموزشی است. هر چند بسیاری از جوانان از درس و کلاس گریزان هستند، ولی برگزاری برخی کلاس‌های آموزشی مورد علاقه جوانان در جذب آنان مؤثر است. کلاس‌های آموزشی ورزشی و هنری علاوه بر اینکه به امکانات زیادی احتیاج ندارد، مورد علاقه و اشتیاق جوانان نیز هست. این کلاس‌ها در رشته‌های خیاطی، گلدوزی، گل سازی، هنر‌های دستی، خطاطی، نقاشی و طراحی، عکاسی و فیلم برداری، ورزش‌های رزمی و شنا برای خانمها و آقایان، قابل برگزاری است. برای افزایش سطح کمی و کیفی کلاس‌ها، هیئت امنا باید با بخش آموزشی‌های فنی و حرفه‌ای وزارت آموزشی و پرورش‌ هماهنگی کند.

برگزاری برخی کلاس‌های کمک درسی، آموزش زبان و کامپیوتر در داخل مسجد یا خارج از مسجد، با برنامه ریزی و هماهنگی مسجد ممکن است.

۴ـ بها دادن به جوانان

جوانان روحیه ویژه‌ای دارند. ستایش خواهی و جلب توجه کردن دو نوع از خواسته‌های جوانان در زمینه ذهن و عاطفه است. بنابراین، بها دادن به جوانان، عامل مهمی در راستای تأمین خواسته‌ها و جذب آنان به مسجد است. البته این به معنای اختیار دادن زیاد و غیر منطقی به جوانان و یا پذیرش هر نوع نظر و سلیقه آنان نیست.

عضویت در هیئت امنا

هیئت امنا، هیئت مدیره مسجد است که همه فعالیت‌های مسجد را سمت و سو می‌دهد.
بنابراین، عضویت یکی از جوانان متعهد و مؤمن مسجدی در هیئت امنا به نوعی بها دادن به چوانان است. این اقدام باید سبب ایجاد رقابت سازنده میان جوانان، برای به دست آوردن این پست باشد.

نظر خواهی

شایسته است بزرگ‌ ترها، اعضای هیئت امنا و امام جماعت، برای فعالیت‌های گوناگون مسجد، نظر جوانان را جویا شوند و در صورت امکان، پیشنهادهایشان را اجرا کنند. این اقدام سبب خودباوری و احساس شخصیت در جوانان می‌شود. آنان از اینکه می‌بینند نظرهایشان در تصمیم گیری‌های مسجد اثر دارد، خوشحالند و مسجد را از خود می‌دانند. در نتیجه، پیوسته در مسجد حاضر خواهند شد.

واگذار کردن فعالیت‌های مسجد به جوانان

برخی از کارهای مسجد را می‌توان به طور کلی یا جزئی به جوانان واگذار کرد. برای مثال در یک مراسم، برنامه پذیرایی بر عهده جوانان باشد. این اقدام با روحیه پرشور و نشاط جوانان تناسب دارد و سبب ایجاد وارستگی جوانان به مسجد می‌شود.

۵ـ تبلیغات دینی

امروزه تبلیغات در انتقال، ترویج و حتی ایجاد یک فرهنگ در جامعه، نقش مهمی دارد. با توجه به جنبه‌های روانی و احساسی تبلیغات و اثرپذیری و روحیات جوان، به نظر می‌رسد با تبلیغات هوشمندانه دینی، بتوان جوانان را در مسیر دین داری و مسجد ثابت قدم نگاه داشت. در این باره بیان چند نکته لازم است:

الف) در فضاهای آموزشی، همچون دبیرستان‌ها و مدرسه‌ها، زمینه مناسبی برای تبلیغات وجود دارد. نصب پوسترهای رنگی و جذاب در قالب اطلاع رسانی، شیوه تبلیغاتی مناسب به شمار می‌آید. پخش جزوه و بروشور درباره مسجد در میان دانش آموزان نیز مفید به نظر می‌رسد.

ب) نصب پلاکاردهای زیبا، درباره فضیلت و آثار مسجد و نماز جماعت در مکان‌های حضور جوانان، همچون میدان‌های ورشی، قابل توجه است.

ج) پخش نوار مناجات از مسجد پیش از اذان و نماز و آماده سازی فضا، برای برگزاری نماز نیز از راه‌های تبلیغات هستند.

۶ـ حضور شخصیت‌های موجه و محبوب جوانان در مسجد

انسان در مراحل گوناگون زندگی خویش به الگو نیاز دارد؛ زیرا با افزایش سن و تجربه‌های ذهنی، تقلید به صورت آگاهانه صورت می‌گیرد و در حیطه اراده قرار می‌گیرد در این حال، فرد می‌کوشد خود را با شخص یا اشخاصی که افرادی قابل قبول هستند همسان کند و نگرش‌ها و ویژگی‌های رفتاری و اخلاقی آن فرد یا اشخاص را برای خود سر مشق قرار دهد.

یکی از خواسته‌های اجتماعی جوانان الگوپذیری است. او در جامعه، خواستار کسانی است که در رفتار و گفتار برای او الگو باشند. هیئت امنا باید شخصیت‌های محبوب جوانان را در سطح شهر شناسایی کرده و آنان را به مسجد دعوت کند تا در جمع نمازگزاران حاضر شوند یا اینکه اگر شخصیت برجسته و توانایی است، مراسم سخنرانی برای او تشکیل دهند. این کار با مشورت و همکاری خود جوانان امکان پذیر است. برای مثال :معلمان و مدیران به مسجد فراخوانده شوند. این کار باید از نظر تبلیغاتی و فرهنگی به خوبی پوشش داده شود. برای مثال با نصب پلاکارت در مقابل در مسجد به مدیر دبیرستان خیر مقدم گفته شود.

به طور کلی دعوت از هنرمندان، ورزشکاران و دیگر شخصیت‌های محبوب جوانان، برای حضور در میان نمازگزاران، حرکت مثبتی است که چگونگی آن را موقعیت جغرافیایی مسجد و سطح فرهنگی محل تعیین می‌کند.

۷ـ نظافت و تزیین مسجد

در بحث رونق و شکوفایی مسجدها درباره نظافت و معماری و ساختمان مسجد و اثرگذاری آن بر بالندگی و رشد مسجد گفتیم.

جوانان روحیه‌ای ‌ زیبا دوست و پر نشاط دارندو چنانکه فضای مسجد چنین ویژگی داشته باشد در جذب جوانان مؤثر است. نکات لازم برای هماهنگی شکل ظاهری مسجد با این ویژگی جوانان چنین است:

۸ـ برخوردها

شاید مهم ترین عاملی که سبب پر شور و نشاط شدن محیط می‌شود شیوه برخورد
اهل مسجد و نمازگزاران است. در این برخوردها باید علاوه بر رعایت احترام اجتماعی،
طراوت و سرزندگی وجود داشته باشد و در قالب برخوردهای خشک، مقدس نما و تعصب گرا (به اصطلاح پیرمردانه) خلاصه نشود.

جوان با دین این برخورها درباره حضور یا حاضر نشدن در مسجد تصمیم می‌گیرد.

۹ـ بیان مباحث مورد نیاز جوانان در مسجد

جنبه آموزشی و معرفتی مسجد، یکی از مهم ترین جنبه‌های آن است.

هیئت امنا و امام جماعت باید جلسه‌های ویژه‌ای را برای جوانان برپا و مطالبی را بر اساس نیازها و پیشنهادهای آنان مطرح کنند و در صورت لزوم، برای پربارتر شدن این جلسه‌ها می‌توان از کارشناسان و میهمانان نیز دعوت کرد. مسائل بلوغ، روابط دختر و پسر، ازدواج، تحصیل، بررسی آثار تحصیل و تربیتی نماز، نقش نماز در زندگی زوج‌های جوان و عشق مجازی یا حقیقی، از مسائلی است که جوانان با آن رو به رو هستند.

۱۰ـ تشویق :

تشویق، یکی ازمهم ترین ابزار تربیتی است که برای برانگیختگی و شکوفاسازی استعدادهای انسان برای رسیدن به کمال قابل بهره گیری است. نقش تربیتی و مثبت تشویق این است که نیروهای خفته آدمی را بر می‌انگیزاند و میل به تلاش و شادابی را فراهم می‌سازد. تشویق به جا و متناسب و متوازن با میزان و نوع عمل باشد و روحیات، گرایش‌ها و شخصیت فرد در نظر گرفته شود تا بیشترین تأثیر را داشته باشد.

تشویق، با دو خواسته جوان هم خوانی کامل دارد: جوان ستایش خواه است و می‌خواهد جلب توجه کند. جوان شیفته تحسین و تمجید است، به ستایش‌ها دل می‌بندد و حاضر است خود را فدای کسی کند که صلاحیت و شایستگی او را تأیید کرده یا به بیان توانایی‌هایی او پرداخته است. او برای جلب توجه دیگران حتی به عوامل زیان، بخشی همچون سیگار روی می‌اورد تا بتواند خود را نشان دهد.

تشویق جوانی که در مسجد حاضر شده به گونه‌ای که با شخصیت و روحیات او موافق باشد، پاسخی است به خواسته‌های درونی او در زمینه ذهن و عاطفه‌اش که دوام حضور او و آغاز حضور دیگر جوانان را نوید می‌دهد. با توجه به روحیات جوان، این تشویق نباید طوری باشد که نتیجه عکس داشته باشد؛ زیرا تشویق مستقیم این توهم را ایجاد می‌کند که جوانان در مقابل ارزش‌های مادی واکنش می‌دهند و جذب می‌شوند.

بنابراین، تشویق‌ها باید غیر مستقیم و حتی الامکان در مقابل انجام کاری باشد.

راه‌های جذب جوانان به مساجد

مطالب مشابه :

پنج راه برای جذب آقایان

راه های جذب همسر .. راه های جذب آقایان .. راه های جذب خانمها ..هدیه بدهید

حالت پسر ها هنگامه علاقه مند شدن به دختر

راه های جذب مردان

راه و روش های جذب دختر – راز هایی که پسر ها نمی دانند

شگفتی یک جمله عجیب در جذب آقایان

مواد منفجره در جذب احساسات دیگران چیست ؟

راه‌های جذب جوانان به مساجد

چگونه جذاب شویم؟

راه های جذب دختر ,روش های جذب دختر جذب پسر