عملكرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در دولت نهم

خبرگزاري آريا- گزارش عملكرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي 88-1384 (تير 88) اعلام شد.
به گزارش سرويس اجتماعي آريا به نقل از روابط عمومي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي،عملكرد اين وزارتخانه از سا ل 1384 لغايت(تير 88) در سه بخش اعلام شد که در اين گزارش به بخش اول آن مي پردازيم .
بخش اول شامل:
مقدمه
بهداشت و پيشگيري
1. توسعه شبكه‌هاي بهداشتي- درماني و ارتقاي سلامت
2. پيشگيري و کنترل بيماريهاي واگير
3. پيشگيري و کنترل بيماريهاي غيرواگير و خاص
4. سلامت خانواده و جمعيت
5. سلامت کودکان
6. بهبود تغذيه جامعه
7. توجه به سلامت محيط
8. ارتقاي سلامت کار
درمان و مراقبت
9. گسترش خدمات تشخيصي- درماني
10. امور آزمايشگاههاي رفرانس و تشخيص طبي
11. ارتقاي سلامت رواني و اجتماعي
12. پيشگيري و درمان سوء مصرف مواد
13. تقويت مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي
14. توليد تجهيزات پزشكي

مقدمه
تلاش دولت در طي سالهاي اخير در راستاي ارتقاي سلامت و ايجاد شرايط لازم براي دسترسي عادلانه و فراگير آحاد ملت به خدمات بهداشتي درماني مناسب، قابل توجه بوده است.
با شروع دولت نهم «طرح پزشک خانواده» به طور ويژه بسط و گسترش يافت. تعداد پزشکان و ماماهاي طرح پزشک خانواده نسبت به سال 84، به ترتيب 4/4 و 24 برابر شده است. بهبود مطلوب شاخصهاي بهداشتي از نتايج موثر گسترش طرح پزشک خانواده است.
در بخش بهداشت گامهاي موثري براي کنترل، ريشهکني و حذف بيماريهاي واگير و غيرواگير صورت گرفت و موفقيت چشمگيري در اين زمينه کسب شده است که دريافت گواهي حذف تراخم از سوي سازمان جهاني بهداشت از اين جمله است. در طي اين مدت صدها خانه بهداشت، مرکز بهداشتي درماني شهري و روستايي و آزمايشگاه در کشور مورد بهرهبرداري قرار گرفت.
در بخش درمان در طي 4 سال اخير موفقيتهاي بزرگي حاصل شد که ترميم ضايعات نخاعي و توليد رده سلولهاي بنيادي از بزرگترين آنهاست. با ساماندهي شبکه اورژانس کشور، تعداد پايگاههاي اورژانس شهري و جادهاي از افزايش چشمگيري برخوردار شد. همچنين زمان رسيدن آمبولانس بر بالين بيماران نيز کاهش يافته است. گسترش درمانهاي تخصصي و فوق تخصصي، پيوند اعضاء و پزشکي هستهاي نيز در کشور از رشد مطلوبي برخوردار شده و در اين زمينه نيز پيشرفتهاي خوبي حاصل شده است.
در راستاي تحقق اهداف ماده 90 و 91 قانون برنامه چهارم توسعه مبني بر کاهش هزينه پرداختي از جيب مردم و تعميم عدالت در بهرهمندي از خدمات درماني براي روستائيان و عشاير، اقدامات موثري صورت گرفت.
در بخش توليد دارو در کشور موفقيتهاي چشمگيري حاصل شده است. توليد داروي مقابله با ايدز (با عنوان IMOD)، توليد داروي درمان زخم پاي ديابتي (با عنوانAngipars ) و توليد داروي دفراسيروکس براي درمان کم خوني بيماران تالاسمي براي نخستين بار در جهان از جمله بزرگترين اين دستاوردها است. همچنين داروهاي پيشرفته براي درمان بيماران ام.اس (اينترفرون بتا و نيگوليمود)، بيماران تالاسمي (دفرازپروکس)، بيماران سرطاني و هپاتيت سي (اينترفرون پگليه)، اينترفرون گاما و اريتروپوئتين بتا در طي اين مدت براي نخستين بار وارد بازار مصرف شد. هم اکنون بيش از 95% داروي مورد نياز کشور در داخل توليد ميشود و در حاليکه تدارک دارو و مواد اوليه دارويي از خارج از کشور با مشکلات عديده بينالملل و داخلي رو به رو است، آمار كمبود دارويي در كشور طي سال گذشته نسبت به سالهاي پيش كاهش قابل توجهي نيز داشته است. از طرفي با تلاش دولت نهم صادرات فرآورههاي دارويي در طي اين مدت بالغ بر250 ميليون دلار بوده است. در زمينه دسترسي مردم به داروخانهها در اين مدت 1554 داروخانه در سطح کشور ايجاد شده و بدين ترتيب هدف برنامه دولت در اين زمينه محقق شده است. همچنين در طي فعاليت دولت نهم رشد چشمگيري در توليد تجهيزات پزشکي به وجود آمد، و روشهاي کنترل کيفي براساس استانداردهاي روز جهاني تغيير يافت.
در بخش آموزش پزشکي به گسترش کمّي و کيفي مراکز آموزشي توجه شده است. در طي سالهاي88-84 مجوز تأسيس چند دانشکده و آموزشکده علوم پزشکي صادر شد و چندين رشته دکتراي تخصصي پزشکي PhD و رشته کارشناسي ارشد پزشکي ايجاد شد و ظرفيت پذيرش دانشجو در اين دو مقطع و همچنين ظرفيت پذيرش دستيار تخصصي و فوق تخصصي نيز افزايش داده شد. در کنار رشد کمّي، ارتقاي کيفيت آموزش پزشکي نيز مورد توجه قرار گرفت. در اين مدت طرح بومي گزيني دانشجو در برخي رشتهها، پذيرش دانشجويان ممتاز به مقاطع بالاتر بدون شرکت در آزمون ورودي و راهاندازي تله کنفرانس و تله مديسين در دانشگاههاي علوم پزشکي و آموزش مجازي از راه دور اجرا شده است. همچنين واحدهاي مديريت کيفيت مراکز آموزشي در دانشگاهها ايجاد شده است. به منظور کاهش روند مهاجرت براي تحصيل در رشتههاي علوم پزشکي به خارج از کشور 12 واحد بينالمللي دانشگاههاي علوم پزشکي تأسيس شد و پذيرش دانشجو در رشتههاي مرتبط آغاز شده است. همزمان با توجه به کيفيت آمــوزش پزشکي فعاليتهاي نسبتاً مطلوبي در زمينه تحقيقات و فنآوري پزشکي نيز صورت گرفته است.
در حوزه توسعه مديريت و منابع نيز گامهاي موثري در زمينههاي توجه به نيروي انساني بهداشت و درمان، امور عمراني، اصلاح ساختار و چابک سازي سيستم و... برداشته شد. همچنين براي اجراي صحيح و مبتني بر برنامههاي علمي وزارت متبوع، پروژه «اصلاح نظام سلامت» با هدف ايجاد سلسلهاي از تغييرات هدفمند مستمر براي بهبود کارايي و برقراري عدالت در برخورداري مردم از خدمات بهداشتي درماني، محافظت مردم در برابر خطرات ناشي از بار بيماريها، اصلاح نظام پرداخت و ... اجرا شده است.
در اين مجموعه به طور خلاصه به بخشي از فعاليتها و دستاوردهاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در طي 4 سال اخير اشاره ميشود. لازم به ذکر است اين مجموعه به استناد مطالب ارسالي و اطلاعات مورد تاييد حوزههاي معاونتهاي وزارت متبوع تهيه شده و براي بازبيني نيز مجدداً براي حوزه مربوطه ارسال شده است. اميد است اين مجموعه مورد استفاده شما عزيزان قرار گيرد.
اداره کل روابط عمومي
تير 1388
بهداشت و پيشگيري
•       توسعه شبكه‌هاي بهداشتي- درماني و ارتقاي سلامت
§ در طي اين مدت 430 خانه بهداشت،‌ 540 مركز بهداشتي درماني شهري و روستايي و 444 آزمايشگاه در كشور مورد بهره برداري قرار گرفت.
§ طرح پزشك خانواده كه فقط چند ماه قبل از تشكيل دولت نهم شروع شده بود، در اين مدت بسط و گسترش يافت و تاكنون بيش از 25 ميليون نفر جمعيت روستايي و شهري زير20 هزار نفر تحت پوشش ارايه خدمات پزشك خانواده قرار گرفتهاند. همچنين مراحل اجرايي گسترش اين طرح به شهرهاي بالاي 20 هزار نفر جمعيت آغاز شد.
§ تعداد پزشكان و ماماهاي طرح پزشك خانواده نسبت به سال 84، به ترتيب با 4/4 و 24 برابر افزايش، به 5922 پزشك و 4823 ماما رسيد. اقلام دارويي موجود در مراكز بهداشتي نيز با 5/4 برابر افزايش به 270 قلم رسيد.
§ارتقاي شاخص‌هاي بهداشتي از رشد خوبي برخوردار شد، بطوري‌كه ميزان مرگ نوزادان از 46/14 در صدهزار تولد زنده در سال 84 به کمتر از 12 در صدهزار تولد زنده در سال 88 كاهش يافت. همچنين ميزان مرگ مادران به علت عوارض زايمان و بارداري نيز از 27 به کمتر از 22 در صدهزار تولد زنده در سال 1388 بهبود يافته است.
§ ميزان مرگ كوكان زير 5 سال از 26 درهزارتولد زنده در سال 84 به کمتر از 20 در هزار تولد زنده در سال 88 رسيده است، همچنين مرگ كودكان زير يک سال نيز از 84/20 در هزار تولد زنده در سال 84 به کمتر از 18 در هزار تولد زنده در سال 88 كاهش يافته است.

§ ميزان دسترسي جمعيت شهري و روستايي به مراقبت‌هاي اوليه بهداشتي در سال 84، 92 درصد بود که هماکنون به بيش از 95 درصد افزايش يافته است.
§ با انگيزه رفع مشكلات بهداشتي حاشيه‌نشين‌هاي شهري، از سوي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي برنامه «داوطلبين سلامت» در تمام نقاط شهري گسترش پيدا کرد. به طوري كه هم اكنون اين طرح در 42 دانشگاه و دانشكده، 385 شهرستان، 2830 واحد بهداشتي فعال شهري و 3705 روستا در حال اجراست، در حال حاضر بيش از 126 هزار داوطلب سلامت در اين برنامه مشاركت داشته و حدود 4 ميليون خانوار را تحت پوشش دارند و 550 نفر رابط عشاير و 20000 رابط بهداشت روستايي نيز در اجراي اين برنامه مشاركت دارند.
•       پيشگيري و کنترل بيماريهاي واگير
§ در بخش بهداشت گام‌هاي موثري براي كنترل، ريشهكني و حذف بيماري‌هاي واگير و غيرواگير صورت گرفت و موفقيت چشمگيري در اين زمينه كسب شد كه دريافت گواهي حذف تراخم از سوي سازمان جهاني بهداشت از اين جمله است. با توجه به دستاوردهاي ارزنده در اين زمينه، براي نخستين بار جشن حذف، كنترل و ريشه‌كني بيماريهاي واگير در سطح ملي در بهمن 87 برگزار شد.
§ در سال 84، 70 درصد موارد «مالاريا» در كمتر از 48 ساعت پس از بروز علائم باليني كشف شده‌اند و هماکنون اين ميزان به بيش از 80 درصد افزايش يافته است. همچنين درمان90 درصد بيماران مبتلا به مالاريا در كمتر از 24 ساعت پس از تشخيص، شروع شده است.
§ براي پيشگيري و كنترل «بيماري ايدز» فعاليتهاي وسيعي صورت گرفته است که از جمله آن ميتوان به تدوين دومين برنامه کشوري کنترل و پيشگيري از اچآيوي و ايدز، توسعه پايگاه‌هاي بررسي ديده‌وري، افزايش مراكز ارايه دهنده خدمات پيشگيري، مراقبت و درمان اچآيوي و ايدز، برنامههاي آموزشي وسيع و... اشاره کرد.
§ با تقويت فعاليتهاي ايمنسازي، هماکنون پوشش ايمنسازي واکسن براي تمام واکسن به اهداف تعيين شده کشوري يعني بالاي 98% جمعيت هدف رسيده است. از سال 1385، بسيج ايمنسازي افراد 18 سال عليه بيماري هپاتيت ب نيز به برنامه افزوده شد و در حال اجراست.
§ ميزان بروز بيماريهاي مشترك بين حيوان و انسان كاهش چشم‌گير داشته است، به طوري كه ميزان بروز تب مالت به 30 درصد هزار نفر، ليشمانيوز جلدي به 35 درصدهزار نفر، سياه زخم به 2 درصدهزار نفر و كيست هيداتيك به 51/0 درصد هزار نفر و مرگ ناشي از هاري نيز به 10 مورد كاهش يافته است.
§ميزان بروز بيماري جذام طي سالهاي 87-84 کمتر از 02/0 در هر ده هزار نفر جمعيت بوده است و لذا حتي در سطح شهرستاني نيز در مرحله حذف جذام (که تعريف آن داشتن ميزان شيوع کمتر از 10 مورد در ده هزار نفر جمعيت است) قرار گرفتهايم.
§ميزان بيماريابي سل از 57 درصد در سال 84 به 67 درصد در سال 87 رسيده است. ميزان موفقيت درمان اين بيماري نيز در سال 86 به 83 درصد رسيده كه به دليل طولاني بودن دوره درمان، اين ميزان در سال 87 هنوز قابل محاسبه نميباشد. هماكنون ميزان بروز بيماري سل به 9/13 درصدهزار نفر جمعيت كاهش يافته است.
•       پيشگيري و کنترل بيماريهاي غيرواگير و خاص
§ نظام مراقبت عوامل خطر بيماريهاي غيرواگير که از سال 1383 بر اساس استراتژي "NCD Risk Factors Surveillance" در مركز مديريت بيماريها استقرار يافت، در اين مدت توسعه يافت و در سال 1387 نيز پنجمين دور از اين بررسيها در 30 هزار نمونه کشوري با موفقيت بررسي و الگوي عوامل خطر اين بيماريها در مناطق مختلف مشخص شد.
§ اجراي برنامه کشوري سلامت دهان و دندان دانشآموزان ابتدايي، زير 3 سال و سالمندان، بکارگيري دندانپزشکان در مناطق محروم، ساماندهي وضعيت کاردانهاي بهداشت دهان و دندان و پرستاران دندانپزشکي، ارتقاي سطح آگاهي اقشار جامعه نسبت به سلامت دهان و دندان با ارايه برنامههاي آموزشي متعدد، اجراي برنامههاي ويژه براي کنترل عفونت و بهبود استانداردهاي واحدهاي دندانپزشکي مراکز بهداشتي- درماني، درمان پالپ زنده، نظام پرداخت مبتني بر عملکرد، خريد خدمات دندانپزشکي، واگذاري مراکز بهداشتي- درماني به بخش غيردولتي از جمله فعاليتهاي چهار سال گذشته در زمينه سلامت دهان و دندان است.
§ خريد و توزيع 600 دستگاه يونيت DABI، توزيع 7 ميليون بطري دهانشويه، انجام خدمت فلورايدتراپي دندان شيري 96518 مورد، انجام خدمت فيشور سيلانت 95654 مورد، ترميم دندان كودكان زير 6 سال 159261 مورد، خريد و توزيع تجهيزات دندانپزشکي، چاپ و توزيع 15500 جلد كتب آموزشي، چاپ و انتشار پوستر، پمفلت و تراكت آموزشي به تعداد 400 هزار عدد از ديگر فعاليتها در زمينه سلامت دهان و دندان است.
§ افزايش تعداد بخشهاي دياليز خوني از 304 بخش به 377 بخش، افزايش تعداد بخشهاي دياليز صفاقي از 32 بخش به 42 بخش، ارتقاي كيفيت دياليز خوني با استفاده از بافر بيكربنات از رقم 20% به 85%، افزايش تعداد اهداكنندگان مرگ مغزي از 118 مورد به 203 مورد، افزايش تعداد پيوند كبد از 61 مورد به 197 مورد، افزايش تعداد پيوند قلب از 16 مورد به 52 مورد و افزايش تعداد پيوند ريه از 4 مورد به 11 مورد در مقايسه سالهاي 84 و پايان 87 صورت گرفته است.
§ انجام 7625 مورد پيوند كليه، خريداري 1100 دستگاه ماشين، درمان 1200 نفر مبتلا به هپاتيت C، بيماران تالاسمي و هموفيلي به صورت رايگان و ارايه خدمات درماني رايگان به بيماران تالاسمي، هموفيلي و اماس در مراكز دانشگاهي از جمله فعاليتها در طي اين مدت است.
§ پوشش برنامه بتاتالاسمي ماژور از 98% به 100%، افزايش تعداد زوج داوطلب ازدواج غربالگري شده از 804764 زوج به 983440 زوج، شناسايي زوجين ناقل از 77% به 86% (از 5144 زوج به 2850 زوج)، افزايش ارجاع به مراکز PND از 400% به 800%، کاهش بروز بتاتالاسمي ماژور از 40% به 75% (از 352 بيمار به 97 بيمار) از دستاوردهاي اجراي برنامه بتاتالاسمي ماژور در اين چهار سال است.
§ با اجراي آزمايشي طرح غربالگري در سال 83، پوشش برنامه كشوري غربالگري بيماري كمكاري مادرزادي تيروييد حدود 11% بود، با ادغام برنامه در نظام سلامت کشور در سال 84، پوشش برنامه تقويت شد و به 92% در سال 87 ارتقا يافت. از شروع برنامه، تعداد حدود 2.9 ميليون نوزاد غربالگري و تعداد 6300 بيمار مبتلا شناسايي و تحت درمان قرار گرفتند و بدين ترتيب از عقبماندگي ذهني آنها جلوگيري شد. ارزشيابي اين برنامه، حکايت از اجراي موفق اين برنامه دارد.
§ تدوين برنامه جامع پيشگيري و كنترل سرطان و اجراي آزمايشي آن در پنج دانشگاه علوم پزشكي، ارتقاي پوشش برنامه ثبت سرطان كشور از 70% در سال 83 به 90% در سال 88، انتخاب 30 قطب درمان براي اجراي درمان سرطانهاي شايع کشور، پوشش 76هزار بيمار سرطاني تحت حمايت درماني از اعتبارات بند–ب تبصره- 15 در دو سال گذشته، تدوين پروتكل طب تسكيني براي بيماران مرحله پيشرفته سرطان و انتخاب پنج واحد درماني طب تسكيني در پنج دانشگاه علوم پزشکي كشور از جمله فعاليتها در زمينه بيماري سرطان است.
§ از سال 1384 كه برنامه كشوري پيشگيري و كنترل بيماري ديابت در سيستم سلامت كشور ادغام شد، تاكنون دو دوره غربالگري و بيماريابي ديابت در مناطق روستائي كشور اجرا شد. در اين دوره چهار ساله بيش از 9 ميليون نفر غربالگري شدند كه در پي آن 300 هزار بيمار ديابتي و 97 هزار پرهديابتي شناسايي و تحت مراقبت قرار گرفتند. ارزشيابي برنامه، حکايت از اجراي موفق اين برنامه دارد.
§ در اين مدت با فعاليتهاي غيرمجاز انجمن خيريه حمايت از بيماران ديابتي برخورد و نسبت به اعمال خلاف اين انجمن هشدار داده شد، به نحوي كه سرانجام هيأت نظارت بر سازمانهاي مردم نهاد در وزارت كشور حكم به تعليق فعاليتهاي انجمن داد و پرونده اين انجمن به قوه قضائيه ارسال شد.
•       سلامت خانواده و جمعيت
§ اجراي وسيع طرح نظام جامع پايش و ارزشيابي خدمات مرتبط با برنامههاي سلامت خانواده (IMES) در سال 1384 در سراسر کشور و توليد بانک اطلاعاتي بسيار عظيمي از وضعيت شاخصهاي بهداشت باروري و كيفيت ارايه خدمات و نظام پشتيبان آن در سطوح محيطي.
§ تجزيه و تحليل اطلاعات طرح IMES و تهيه و انتشار گزارش توصيفي و تحليلي آن و همچنين بازنگري طرح پايش نظام پشتيبان ارايه خدمت در سطوح شهرستاني و بازنگري استانداردهاي خدمات بهداشت باروري و به روز کردن آنها با برنامههاي موجود دفتر سلامت خانواده.
§ اجراي برنامه ترويج شيوه زندگي سالم در دوره سالمندي از سال 1386 که طي آن حدود 37 هزار سالمند در 72 شهرستان آموزش استاندارد مبتني بر نياز را فراگرفتند.
§ از سال 1386 مراقبتهاي ادغام يافته و جامع سالمندي در 17 شهرستان به مرحله اجرا درآمد. در اين برنامه سالمندان به مراكز بهداشتي- درماني و خانههاي بهداشت فراخوانده شده و مراقبتهاي مرتبط با اختلالات دوران سالمندي به آنها ارايه ميشود. تا نيمه اول سال 87 حدود 55 هزار سالمند تحت مراقبتهاي ادغام يافته و جامع سالمندي قرار گرفتند.

§ افزايش بوشش معاينات غربالگري و پزشکي عمومي در 100% جمعيت دانشآموزان مقاطع اول ابتدايي، اول راهنمايي و اول دبيرستان و استقرار نظام مراقبت پيشگيري از رفتارهاي پرخطر در جمعيت 18- 6 سال.
§ بازنگري شناسنامه بهداشتي مدرسه، تدوين شناسنامه سلامت دانشجويان و سربازان، تدوين برنامه استراتژيک سلامت جوانان، تدوين سند سلامت جوانان، تدوين سند سلامت باروري جوانان و بررسي وضعيت موجود سلامت جوانان از جمله ساير فعاليتها در زمينه سلامت جوانان و مدارس است.
§ شروع برنامه زايمان بيدرد دارويي و غيردارويي و همچنين تربيت حدود 300 نفر به عنوان عامل زايمان دوره ديده براي مناطق دورافتاده و محروم و راهاندازي كلاسهاي آمادگي براي زايمان.
§ استقرار كامل نظام كشوري مراقبت مرگ مادري در كشور و انتقال توليت آن از بخش بهداشت به بخش درمان دانشگاهها و تعميم كشوري برنامه مراقبتهاي خارج بيمارستاني.
§ تدوين و ابلاغ دستورالعمل شروع تغذيه با شيرمادر در ساعت اول زندگي، افزايش مرخصي زايمان از 4 ماه به 6 ماه و افزايش بيمارستانهاي دوستداركودك كه اقدامات دهگانه براي شيردهي موفق را اجرا مي كنند به 516 بيمارستان از 627 بيمارستان و زايشگاه واجد شرايط، از جمله فعاليتهاي موفق در زمينه شيردهي است.
§ در راستاي توجه به سلامت ميانسالان در طي اين مدت نسبت به تأسيس اداره سلامت ميانسالان اقدام شد که فعاليتهايي همچون توليد برنامه جامع سلامت بزرگسالان، طراحي و اجراي فاز اول پايلوت خدمات زنان ميانسال (برنامه يائسگي) و طراحي و اجراي برنامه روزهاي ملي سلامت مردان و زنان در اين زمينه انجام شده است.
§ بازنگري دستورالعمل روشهاي پيشگيري از بارداري و اضافه کردن روشهاي پيشگيري جديد همچون قرص لوونورجسترل و آمپولهاي يک ماهه ترکيبي پيشگيري از بارداري به برنامه کشوري.
§ استانداردسازي برنامه آموزش و ارايه خدمت وازکتومي بدون تيغ جراحي و کشوري کردن برنامه پايش پزشکان ارايه دهنده خدمت وازکتومي و همچنين راهاندازي مرکز بينالمللي آموزش وازکتومي بدون تيغ جراحي در شهرستان اروميه.
§ کشوري کردن برنامه پايش ماماهاي ارايهدهنده خدمات آييودي و تدوين بسته خدمت دوسطحي ارايه خدمت تنظيم خانواده و اجراي آزمايشي موفق آن از جمله ساير فعاليتها در زمينه تنظيم خانواده است.

•       سلامت کودکان
§ ارايه آموزش مراقبتهاي ادغاميافته ناخوشيهاي اطفال (برنامه مانا) براي بيش از 48 هزار نفر از پرسنل بهداشتي-درماني که در اين زمينه تعداد 2200 كارگاه در كشور برگزار شد. اين برنامه در، 329 شهرستان و حدود 20 هزار مركز بهداشتي-درماني و خانه بهداشت برگزار شد.
§ اجراي برنامه کودک سالم در 305 شهرستان و حدود 20 هزار مرکز بهداشتي-درماني و خانه بهداشت و آموزش حدود 48 هزار نفر از پرسنل بهداشتي-درماني از طريق برگزاري حدود 20 هزار کارگاه آموزشي. درصد پوشش ارايه برنامه مراقبتهاي ادغام يافته کودک سالم در سال 1384به ميزان 8/95 درصد رسيد.
§ در سال 1385 طراحي «نظام كشوري مراقبت كودكان 59-1 ماهه» آغاز شد و از ابتداي سال 1386در تمام دانشگاههاي علوم پزشكي، بهاجرا در آمد. هدف از اين طرح شناسايي عوامل موثر و انجام مداخله مناسب براي كاهش مرگ و مير كودكان 59-1 ماهه است تا بررسي مرگ در قالب يك نظام مراقبت انجام گيرد.
§ طراحي و چاپ کارت پايش رشد کودکان بر اساس منحنيهاي جديد سازمان جهاني بهداشت، تدوين پيشنويس آموزش پرهسرويس مانا و هماهنگي براي اجراي آن از تيرماه 1388، تدوين پيشنويس سند سلامت و سند ارتقاي تكامل كودكان، تدوين برنامه جامع ارتقاي سلامت کودکان در سال 1387 و برگزاري کارگاههاي آموزشي مرتبط از جمله ساير برنامههاي سلامت کودکان است.
•       بهبود تغذيه جامعه
§ در زمينه اصلاح الگوي مصرف روغن؛ اقداماتي همچون افزايش سهم توزيع روغن مايع در سيستم توزيع كالابرگي، كاهش توليد روغن جامد و كاهش ميزان اسيد چرب اشباع و ترانس در روغنهاي جامد، اجراي دستورالعمل اصلاح مصرف روغن در مراكز دولتي، تشكيل كميته فني بهبود كيفيت و آموزش عام و تخصصي از طريق رسانه‌هاي جمعي صورت گرفت.
§ پوشش 100% دختران دبيرستاني و 20% دختران راهنمايي كشور تحت برنامه آهنياري، تهيه و ابلاغ دستورالعمل تأمين ميان وعده غذايي و سبد غذايي بوفههاي مدارس و تغذيه رايگان مدارس شبانهروزي و استاندارد کردن برنامههاي تغذيهاي و آموزشي ارايه شده در روستامهدها از جمله اقدامات در زمينه بهبود تغذيه در مدارس است.
§ با راهاندازي 17 واحد توليدكننده نمك تصفيه شده يددار در كشور، هم اکنون 6/96 درصد نمك‌هاي خوراكي تصفيه شده داراي ميزان يد مناسب هستند و 7/98 درصد خانوارها از نمك يددار استفاده ميكنند. همچنين با اجراي برنامه پيشگيري و كنترل اختلالات ناشي از كمبود يد، 5/56 % دانش‌آموزان در محدوده مناسب دريافت يد قرار گرفته و در نتيجه شيوع گواتر به 5/6% کاهش يافت.
§ پوشش برنامه مداخلهاي بهبود وضع تغذيه كودكان براي يك ميليون كودك، ارايه سبد غذايي به چهل هزار كودك مبتلا به سوءتغذيه در برنامه حمايت تغذيهاي و كاهش 40 درصدي سوء تغذيه در كودكان تحت پوشش، كاهش سوء تغذيه کودکان 6 – 3 ساله خانوادههاي نيازمند در مناطق محروم و روستايي در بيش از 5000 روستا مهد به ميزان 40% از سال 86 تاكنون و تهيه نقشه سوء تغذيه كودكان زير 6 سال براي بهبود تغذيه کودکان انجام شده است.
§ افزايش 15درصدي راه‌اندازي مراكز مشاوره تغذيه، افزايش 50 درصدي برگزاري كلاس‌هاي آموزشي تغذيه براي مادران داراي كودك زير 6 سال از سال 84 تاكنون، اجراي برنامه غني‌سازي آرد با آهن و اسيدفوليك به صورت ملي از شهريور ماه 85، ترسيم منحني وزنگيري مادران باردار در پرونده مراقبتهاي ادغاميافته دوران بارداري براي اولين بار در كشور و طراحي و تدوين سبد مطلوب غذايي در بحرانها از جمله ساير فعاليتها در زمينه بهبود تغذيه جامعه است.
•       توجه به سلامت محيط
§ با تقويت و ارتقاي برنامههاي سلامت محيط و کار، هماکنون بيش از 3/89 درصد از خانوارهاي روستايي به آب آشاميدني سالم دسترسي داشته و 7/66 درصد آنها نيز به سيستم جمعآوري و دفع بهداشتي زباله دسترسي دارند. اين در حالي است که اين ميزان در چهار سال قبل 45% بوده است.

§در راستاي توجه به بهداشت اماکن عمومي، اماکن عمومي داراي معيارهاي بهداشتي و بهسازي مناطق شهري و روستايي به ترتيب به 6/89 و 1/81 درصد رسيده است. از طرفي ميزان دفع مطلوب فاضلاب بيمارستاني از 60.7% به 77% رسيده است.
§تدوين تفاهمنامه مشترك با وزارتخانههاي بازرگاني و صنايع و معادن در خصوص اجراي مصوب آئيننامه اصلاح ماده 13 در زمينه استعمال دخانيات در اماكن و مراكز تهيه و توزيع و همچنين اعمال ممنوعيت عرضه استعمال دخانيات در مراكز تهيه و توزيع مواد غذايي و ممنوعيت مصرف دخانيات در اماكن عمومي و توسعه مراكز مشاوره ترك دخانيات از 7 مركز به 140 مركز.
§تهيه ضوابط ماده 5 قانون مديريت پسماندها، اتخاذ سياست بيخطرسازي پسماندهاي بيمارستاني در مبدأ توليد با فناوري غيرسوز و تخصيص رديف اعتباري خاص جهت ساماندهي پسماندهاي بيمارستاني در بودجه از جمله فعاليتهايي است که در زمينه مديريت پسماندها صورت گرفته است.
§راهاندازي ستاد فوريتهاي سلامت محيط (EOC)براي اولين بار در اواخر اسفند ماه 86 در ستاد مرکزي وزارت متبوع و 40 دانشگاه علوم پزشکي و 311 شهرستان و در دستور كار قراردادن بررسي اثرات آلودگي هوا بر سلامت در حوزه دانشگاههاي علوم پزشكي بر اساس مصوبات طرح جامع عملياتي كاهش آلودگي هوا.
§فعال كردن كميسيون ماده 4 قانون حفاظت در برابر اشعه و بررسي و ارجاع 1765 پرونده مركز كار با اشعه براي اين کميسيون و همچنين برگزاري 9 جلسه مشترك با سازمان انرژي اتمي به منظور تجديد نظر در چگونگي صدور مجوز كار با اشعه.
§ارتقاي‌ وضعيت بهسازي اماكن بينراهي به ميزان 15%، افزايش شاخص حذف جوش شيرين از فرآيند توليد نان سنتي، بهروز کردن فهرست سموم مجاز حشرهكش و جوندهكش و تدوين چهار راهنما براي کنترل سلامت آب آشاميدني و آب استخرها از ديگر دستاوردها در زمينه سلامت محيط است.
§تدوين چندين آييننامه و دستورالعمل در خصوص سلامت «محيط» که از جمله آن ميتوان به مواردي همچون: آئيننامه بهداشت محيط مدارس، آئيننامه مراكز راديولوژي، دستورالعمل رعايت زنجيره سرد در حمل و نقل و نگهداري و عرضه فرآوريهاي يلبني، راهنماي بهداشت محيط و كنترل عفونتهاي بيمارستاني، دستورالعمل نمونهبرداري از يخ به منظور آزمون ميكروبي، دستورالعمل پايش PAH و MTBE در آب آشاميدني و... اشاره کرد.
§بررسي وضعيت شاخصهاي بهداشت آب و فاضلاب كشور، تصويب طرح شبنم، ترويج استفاده از نمك تصفيه شده يددار، مشاركت در خصوص طرح مكمل مبارزه با موش در تهران، مشاركت در كميته تخصصي و اجرايي تغييرات آب و هوايي و كنوانسيون كيوتو، طرح انتشار گازهاي گلخانهاي و برنامههاي اجرايي انطباق و مقابله با پديدههاي ناشي از تغيير اقليم و ... از جمله ساير فعاليتها در زمينه سلامت محيط است.
•       ارتقاي سلامت کار
§در طي اين مدت به طّب کار و مراقبت از بيماريهاي شغلي توجه ويژه شد و پوشش شغلي کارگران افزايش چشمگير داشته است. در اين خصوص دهها خانه بهداشت کارگري و ايستگاه بهگر راهاندازي شد. از طرفي شاغليني که به تشکيلات بهداشت حرفهاي در کارگاه دسترسي دارند از 38% به 41% و شاغليني تحت پوشش مراکز ارايه دهنده خدمات از 25% به 31% رسيده است.
§افزايش تعداد كارگاههاي تحت پوشش بازديد به ميزان حدود 6 هزار كارگاه و افزايش تعداد شاغلين تحت پوشش معاينه به ميزان 120 هزار شاغل. علاوه بر اين براي بهسازي كارگاههاي قاليبافي به ميزان حداقل20%، ادغام بهداشت قاليبافي در پروژه BDN در دو شهرستان، انجام معاينات پزشكي و ثبت آمار بيماريها و عوارض شغلي قاليبافان نيز اقدامات موثري انجام شد.

§كاهش كارگاههاي داراي وضعيت نامناسب بدن حين انجام كار به ميزان 10%، كاهش شاغلين داراي وضعيت نامناسب بدن حين انجام كار به ميزان 2%، كاهش كارگاههاي داراي ابزار كار نامناسب به ميزان 6% درصد و كاهش شاغليني كه با ابزار كار نامناسب كار ميكنند به ميزان 3% از جمله دستاوردها در اين زمينه است.
§تدوين چندين آييننامه و دستورالعمل در خصوص سلامت «کار» که از جمله آن ميتوان به مواردي همچون: آييننامه كلينيكهاي طب كار بخش خصوصي، برچسبگذاري مواد شيميايي، دستورالعمل حمل و نقل مواد شيميايي، انبارداري مواد شيميايي، مراكز عرضه و فروش مواد شيميايي، پروتكل غربالگري بيماريهاي شغلي، تدوين معيارها و ضوابط بهداشت در محيطهاي اداري و... اشاره کرد.
§تدوين برنامه جامع ارائه خدمات طب كار، طرح كاهش و كنترل مواجهه با آلاينده، طرح طبقهبندي و برچسبگذاري مواد شيميائي برحسب استانداردهاي بينالمللي GHS، تدوين و اجراي طرح كنترل صدا، تدوين معيارها و ضوابط بهداشت در محيطهاي اداري، اجراي طرح كنترل عوامل جوي و روشنايي، اجراي طرح معاينات رانندگان وسائط نقليه سنگين با همكاري وزارت راه و استقرار سيستم نوين مديريتي سلامت در مدارس از جمله طرحهايي است که در اين مدت اجرا شده است.
§در زمينه ارتقاي ارگونومي فعاليتهاي زيادي از قبيل؛ کنترل يا حذف عوامل زيانآور ارگونوميکي به ميزان 10%، تهيه نرمافزار ارگونومي، الزام کارفرمايان به پيادهسازي اصول ارگونومي، برگزاري دورههاي آموزشي ارگونومي و تهيه فيلمهاي آموزشي، تجهيز آزمايشگاههاي معاونت بهداشتي دانشگاهها به وسايل ارگونوميکي مورد نياز و... صورت گرفت.
§افزايش ميزان استقرار سيستمهاي نوين مديريتي ايمني و بهداشت حرفهاي (OHSAS 18001 & H.S.E) در كارگاهها و كارخانجات و ارتقاي سطح آگاهي كارشناسان در زمينه اين سيستم و ترغيب كارفرمايان براي اقدام در جهت استقرار سيستم مديريت ايمني و بهداشت (OHSAS 18001) در كارگاهها و كارخانجات.
§تدوين بانك اطلاعاتي ابعاد آنتروپومتريكي كارگران 60-20 ساله در 36 بعد از ابعاد جنرال بدن، تعيين شاخصهاي آنتروپومتريكي براي قوميتهاي مختلف ايراني به تفكيك جنس، افزايش پوشش معاينات شغلي كارگران، تدوين استانداردهاي روشنايي مناسب در محيط كار، تدوين روشهاي نمونهبرداري شناسايي و آناليز گرد و غبار و حلالها و ... از جمله ساير فعاليتها در زمينه سلامت کار است.
§تدوين نمايه ملي ايمني شيميائي و نحوه اجرائي کردن استراتژي مديريت جامع مواد شيميائي و سموم، تدوين و مشاركت در تهيه دستورالعمل اجرائي كنوانسيون رتردام در راستاي مصرف، واردات، صادرات و انتشار سموم و مواد شيميائي خطرناك، تدوين برنامه پيشگيري از حوادث شيميايي، تهيه پيش نويس برنامه مديريت جامع ايمني شيميائي در حوزه وزارت متبوع بر اساس موافقتنامه بينالمللي (SAICM) تا افق 2020 با رويكرد تعهدات بينالمللي در برنامه ايمني شيميائي، مشاركت در برنامه ايمني اسباب بازي در قالب ايمني شيميايي و اسباب بازي از فعاليتهاي صورت گرفته در زمينه ايمني مواد شيميايي است.
§در خصوص بهداشت کشاورزي فعاليتهايي همچون: تدوين طرح بهداشت كشاورزي، تعيين شاخصهاي بهداشت کشاورزي، برگزاري كارگاههاي متعدد بهداشت کشاورزي، كاهش ميزان مواجهه با عوامل زيانآور کار در بخش کشاورزي، بهبود روشهاي انجام کار از نظر فاکتورهاي مهندسي انساني در کشاورزان در افراد آموزش ديده، تدوين دستورالعمل ثبت اطلاعات بهداشت حرفه اي کشاورزان و... صورت گرفت.
مراقبت و درمان
•       گسترش خدمات تشخيصي- درماني
§ در طي اين مدت 47 بيمارستان و 13 هزار تخت بيمارستاني مورد بهرهبرداري قرار گرفت. به طوري که تعداد بيمارستان‌هاي فعال كشور از 809 بيمارستان به 856 بيمارستان و تعداد کل تختهاي بستري نيز از 97600 تخت در سال 84، هماکنون به 110600 تخت رسيده است. همچنين هزاران تخت مراقبت‌ ويژه نيز مورد بهرهبرداري قرار گرفت.

§ با احداث 83 بخش دياليز، تعداد بخشهاي دياليز از 336 بخش در سال 84، هماکنون به 419 بخش رسيده است. تعداد دستگاههاي فعال دياليز کشور نيز از 2450 دستگاه در سال 84، هماکنون به بيش از 3000 دستگاه رسيده است. از طرفي هماكنون بيش از 90 مركز پيوند اعضا و نسوج در كشور فعال است و سالانه به طور ميانگين حدود 2000 مورد پيوند كليه و 4500 پيوند قرنيه در كشور انجام مي‌شود.
§ در بخش درمان در طي 4 سال اخير موفقيت‌هاي بزرگي حاصل شد كه ترميم ضايعات نخاعي و توليد رده سلول‌هاي بنيادي از بزرگترين آن‌هاست. گسترش درمان‌هاي تخصصي و فوق تخصصي، پيوند اعضا و پزشكي هسته‌اي نيز در كشور از رشد مطلوبي برخوردار شده و در اين زمينه نيز پيشرفت‌هاي خوبي حاصل شده است.
§ در راستاي تحقق اهداف ماده 90 و 91 قانون برنامه چهارم توسعه مبني بر كاهش هزينه پرداختي از جيب مردم و تعميم عدالت در بهرهمندي از خدمات درماني براي روستاييان و عشاير، طرح ارايه خدمات براساس تخفيف پلكاني (فرانشيز پلكاني) به تمام روستاييان و عشاير سراسر كشور تدوين و براي تصميم نهايي به حضور رئيس محترم جمهوري اسلامي ارسال شد و با هدف اولويت خدمات پيشگيرانه "تشكيل بيمه سلامت" بهجاي بيمه درمان پيشنهاد و در شوراي عالي بيمه مصوب شد.
§ همچنين در راستاي ماده 90 قانون برنامه چهارم نسبت به تعيين بيماري‌هاي مورد نظر و رايگان كردن هزينه‌هاي آنها مانند سرطان‌هاي شايع، بيماري‌هاي خاص، بستري شدگان در ICU و NICU، بيماران صعب‌العلاج و ... به‌صورت رايگان و با حداقل فرانشيز توسط بيمارستان‌هاي تحت پوشش اقدام شد.
§ براي اولين بار در ايران پزشكان ايراني افتخار آفريدند و بيماران ضايعه نخاعي از طريق تزريق سلول «شوان» تحت درمان قرار گرفتند. تيم تخصصي ترميم ضايعات نخاعي از 14 سال پيش در دانشگاه علوم پزشكي تهران با نگرش سيستمي پروژه تحقيقاتي خود را با آزمايش بر روي موش‌هاي آزمايشگاهي آغاز کرد. پس از دست‌يابي به نتايج ارزشمند بر روي حيوان، اولين پيوند ترميم ضايعه نخاعي در بهمن ماه 84 بر روي يك جانباز جنگ تحميلي انجام شد كه تاكنون هر دو هفته يك نفر تحت عمل پيوند قرار مي‌گيرد. مركز ضايعات نخاعي بيمارستان امام خميني(ره) هم‌اكنون در حال گسترش و توسعه است.
•       امور آزمايشگاههاي رفرانس و تشخيص طبي
§ تشکيل آزمايشگاه مرجع سلامت و ارزيابي كيفيت بيش از 1200 قلم فرآورده تشخيصي آزمايشگاهي، بررسي بيش از 40 قلم از تجهيزات آزمايشگاهي، ارسال نزديك به 40 هزار نمونه مجهول در بخشهاي آزمايشگاهي، همكاري در 15 طرح تحقيقاتي چند مركزي و ارائه 75 مقاله و خلاصه مقاله در نشريات معتبر خارجي و داخلي و كنگرهها، برگزاري دوره‌هاي آموزشي متعدد براي کارشناسان و دستياران آسيب شناسي و برگزاري دورههاي بينالمللي ايمني- زيستي از جمله فعاليتهاي «تحقيقاتي آزمايشگاههاي رفرانس» است.
§ 4250 مورد كارشناسي مدارك و صدور مجوز شركتهاي توليدكننده و واردكننده فرآوردههاي تشخيصي و 300 مورد بازديد و نظارت بر عملكرد اين شركتها، 514 مورد بررسي پروندههاي تأسيس و مسئول فني آزمايشگاههاي تشخيص طبي و صدور مجوزهاي قانوني، 498 مورد صدور موافقت اصولي تجهيز آزمايشگاههاي تشخيص طبي، 445 مورد صدور پروانه تأسيس و مسئوليت فني و 57 مورد بررسي و تائيد صلاحيت فني و ارزشيابي مدارک تحصيلي متقاضيان دريافت کارت نظام آزمايشگاهي و تفويض اختيار واحد صدور پروانه آزمايشگاههاي تشخيص طبي به دانشگاههاي علوم پزشکي از جمله فعاليتها در زمينه «آزمايشگاههاي تشخيص طبي» است.
§ راهاندازي سايت و مکانيزهکردن اطلاعات آزمايشگاههاي تشخيص طبي، تشكيل بانك اطلاعاتي فرآوردههاي تشخيصي آزمايشگاهي و شركتهاي مرتبط، ارزيابي و پايش ادارات امور آزمايشگاههاي دانشگاهها و ارتقا و گسترش بانک اطلاعاتي آزمايشگاهها در زمينه پرسنل و تجهيزات، استقرار نظام مراقبت از فرآورده‌هاي تشخيصي به منظور اطلاع از عملكرد فرآوردهها در آزمايشگاههاي تشخيص پزشكي، بازنگري آيين‌نامه‌ها، بخشنامهها و مقررات مربوطه از جمله فعاليتها در زمينه «مديريت اطلاعات آزمايشگاهي» است.

§ در راستاي «مديريت تضمين کيفيت» اقداماتي همچون؛ تدوين استانداردهاي آزمايشگاهي با الگوبرداري از استانداردهاي معتبر جهاني، ساماندهي وضعيت نظارت بر آزمايشگاهها، اعتباربخشي آزمايشگاههاي داوطلب و پيشرو در اجراي استانداردهاي آزمايشگاهي و تشويق آنها با اهداي لوح کيفيت، تعيين و اعتباربخشي آزمايشگاههاي مرجع کشوري براي بيماريهاي تحت مراقبت به منظور ايجاد شبکه آزمايشگاهي، واگذاري فعاليتهاي اجرايي برنامه ارزيابي خارجي کيفيت به انجمنهاي علمي آزمايشگاهي و برگزاري دورههاي آموزشي متعدد انجام شده است.
§ در زمينه «مديريت آزمايشگاههاي بهداشتي» فعاليتهايي همچون؛ تعيين ساختار و استقرار نظام سطحبندي خدمات آزمايشگاهي، طراحي نظام ارجاع خدمات در آزمايشگاهها، توانمندسازي و تقويت آزمايشگاههاي مرجع دانشگاهي، تقويت برنامه پزشک خانواده و بيمه روستايي در بخش آزمايشگاه، نظام مراقبت آزمايشگاهي، طراحي و تقويت جايگاه آزمايشگاه در شرايط بحران، تقويت آزمايشگاههاي مرتبط با سلامت محيط و کار، تقويت برنامه تشخيص اعتياد در آزمايشگاهها و ارتقاي برنامه ايمني- زيستي صورت گرفته است.
•       ارتقاي سلامت رواني و اجتماعي
§ راهاندازي بيش از 1600 تخت روانپزشکي و افزايش تعداد آنها از 6600 تخت به 8200 تخت و افزايش جمعيت تحت پوشش برنامه ادغام بهداشت روان از 30 ميليون نفر (40%) به نزديک 40 ميليون نفر (بيش از 60%) در مقايسه چهار سال اخير، از جمله دستاوردهاي حاصله در زمينه سلامت روان است.
§ در راستاي انگ‌زدايي از بيماران روانپزشكي اقداماتي همچون؛ انجام بررسي مروري در زمينههاي شدت استيگما و عوامل موثر بر آن، تقويت نقش رسانهها در جهت افزايش آگاهي عمومي و اتخاذ شيوه‌هاي مناسب آموزشي و جلوگيري از گسترش مراكز تكتخصصي روانپزشكي، تخصيص 10% تخت‌هاي بيمارستان‌هاي عمومي به تخت روانپزشكي، برگزاري اولين همايش سلامت روان و بازديد مقام محترم وزارت از مركز روانپزشكي رازي در هفته سلامت روان انجام شده است.
§ افتتاح بخش روانپزشكي سايكوسوماتيك (رابط-مشاور) در بيمارستان امام خميني در هفته سلامت 88 که با راهاندازي آن، اولين گام در وارد کردن بخش روانپزشكي در بيمارستانهاي عمومي برداشته شد.
§ تدوين برنامه کشوري ارتقاي استانداردهاي بخشها و بيمارستانهاي روانپزشکي که در اين راستا اقداماتي همچون انجام پروژه تحقيقات اوليه ارزيابي استانداردهاي لازم، تهيه استانداردهاي اوليه مطابق با وضعيت استاندارد در دنيا و محدوديت هاي كشوري، برگزاري کارگاه ارتقاي خدمات بيمارستاني، تهيه چك ليست و اجراي آزمايشي چک‌ليستهاي نظارتي در 8 مركز روانپزشكي انجام شد.
§ گسترش برنامه ادغام بهداشت روان در نظام مراقبتهاي بهداشتي اوليه، در اکثر مناطق روستايي و بخشي از مناطق شهري از جمله فعاليتهايي است که به آن توجه شده و در اين راستا اقداماتي همچون؛ بيماريابي، درمان، پيگيري و مراقبت بيماران رواني تحت پوشش برنامه، ارزشيابي برنامه ادغام بهداشت روان، تهيه كوريكولوم آموزشي اختلالات روانپزشكي براي پزشكان عمومي، كوريكولوم دوره MPH بهداشت روان، برگزاري كارگاههاي كشوري سلامت روان و... صورت گرفته است.
§ برنامههاي «آموزش مهارتهاي زندگي» و «آموزش مهارتهاي فرزندپروري» که به ترتيب از سال 82 و 83 آغاز شده بود، در طي اين مدت به تمام کشور توسعه داده شد، تنها در سال 1386، تعداد 10هزار مربي آموزشي، 11هزار معلم و 110هزار دانشآموز، 105هزار والد و همچنين تعداد زيادي از اقشار جامعه در قالب گروههاي مختلف تحت پوشش اين دو برنامه، آموزشهاي لازم را دريافت کردند.
§ برنامه پيشگيري از خودكشي که از سال 80 آغاز شد، در 8 استان ديگر كشور توسعه يافت. علاوه بر اين، در زمينه پيشگيري از خودکشي اقداماتي همچون؛ بازبيني متون شناسايي و درمان افسردگي، ورود برنامه پيشگيري از خودكشي در بسته خدمتي پزشک خانواده، تدوين برنامه جامع پيشگيري از خودکشي براي مناطق با شيوع بالا، ثبت و جمع‌آوري موارد اقدام و مرگ و مير ناشي از خودکشي، ايجاد نظام ثبت هماهنگ براي آمار خودکشي از سال 87، اجراي آزمايشي برنامه جامع پيشگيري از خودکشي در PHC و اجراي طرح جامع پيشگيري از خودکشي در خوابگاههاي دانشجويي و... انجام شده است.
§ تدوين پيشنويس لايحه قانون سلامت روان، تدوين و اجراي آزمايشي پروتکل خدمات روانپزشکي پس از ترخيص ""After Care براي بيماران مبتلا به اختلالات روانپزشکي، راهاندازي مراکز سلامت روان جامعهنگر و تداوم حمايت رواني- اجتماعي در حوادث غيرمترقبه از جمله ساير فعاليتها در زمينه سلامت روان است.
•       پيشگيري و درمان سوء مصرف مواد
§ در راستاي درمان سوءمصرف مواد مخدر، ضمن راه اندازي 133 واحد دولتي درمان نگهدارنده با متادون در دانشگاههاي علوم پزشکي و تحت پوشش قرار دادن 92000 بيمار در درمان نگهدارنده با متادون، تسهيلات لازم براي راهاندازي مراکز درمان خصوصي درمان سوء مصرف مواد در بخش غيردولتي اعطا شده است. 7 مرکز آموزش درمان نگهدارنده با متادون نيز در 7 دانشگاه علوم پزشکي راهاندازي شده است. همچنين با ايجاد 80 کلينيک مشاوره ترک سيگار، هماکنون تعداد اين کلينيکها نيز به 140 واحد افزايش يافته است.
§ در راستاي درمان سوءمصرف مواد محرک، 5 واحد درمان سوءمصرف مواد محرک در 5 شهر بزرگ در سال 87 راهاندازي شد. همچنين نسبت به آموزش کارکنان واحدهاي درمان سوءمصرف محرکها اقدام شد. علاوه براين، در راستاي درمان سوءمصرف مواد، دورههاي متعدد آموزشي براي پزشکان برگزار و دستورالعملهاي لازم براي ارايه خدمات درمان سوءمصرف مواد نيز تدوين شد.
§ گسترش اجراي برنامه ادغام پيشگيري و درمان سوء مصرف مواد در نظام مراقبتهاي بهداشتي اوليه از سه شهرستان در سال 84 به ده شهرستان در سال 1387، ارايه مشاوره فردي و آموزشهاي گروهي به 220 هزار نفر در طي برنامه آگاهسازي و مهارتهاي زندگي (2/19 درصد جمعيت تحت پوشش)، سمزدايي 7100 بيمار مراجعه کننده و برنامهريزي ادغام برنامه در نظام شبکه و پزشک خانواده از جمله ديگر فعاليتها در اين زمينه است.
§ افزايش مراکز درمان سوءمصرف مواد از 294 مرکز به 1100 مرکز، مراکز گذري (DIC) از 12 مرکز به 71 مرکز، تيمهاي کمکرسان سيّار از 20 به 118 تيم، واحدهاي آگونيست از 110 به 1000 واحد، پوشش درمان نگهدارنده با متادون از 7800 به 92 هزار نفر در مقايسه سال 84 و 87 و توزيع سرنگ، کاندوم و وسايل تزريق ايمن رايگان به گروه هدف از جمله دستاوردهاي حاصله در اجراي برنامههاي کاهش آسيب است.
§ اجراي طرح «ساماندهي معتادان تزريقي بيخانمان» از سال 1386 با هماهنگي ستاد مبارزه با مواد مخدر و مشارکت نيروي انتظامي در 7 استان کشور. در راستاي اجراي اين طرح، خدمات غربالگري و درمان اقامتي معتادين بيخانمان در 7 مرکز استان توسط دانشگاههاي علوم پزشکي انجام شد و غربالگري 13221 بيمار و درمان 2145 بيمار در مراکز اقامتي درمان اجباري صورت گرفت.
§ در راستاي پيشگيري از مصرف مواد، اقدامات ارزندهاي همچون؛ تهيه و توزيع توليدات آموزشي شامل تهيه کتب آموزشي، لوح فشرده، پوستر، پمفلت و ...، اطلاعرساني گسترده در خصوص عوارض ناشي از سوءمصرف مواد، اجراي برنامه پيشگيري از مصرف مواد در خوابگاههاي دانشگاههاي علوم پزشکي کشور از سال 1384 و آموزش 11000 دانشجو تاکنون، تدوين برنامه راهبردي پيشگيري از سوءمصرف مواد، تدوين برنامه عملياتي و محتواي آموزشي پيشگيري از سوءمصرف مواد براي گروههاي هدف دانشآموزان، دانشجويان، کارگران، جانبازان و سربازان صورت گرفته است.
•       تقويت مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي
§ با ساماندهي شبكه اورژانس كشور، تعداد 931 پايگاه اورژانس شهري و جاده‌اي راهاندازي شد و تعداد اين پايگاهها با رشد 2.4 برابري از 683 پايگاه در ابتداي سال 84، به 1630 پايگاه در حال حاضر رسيده است. زمان رسيدن آمبولانس بر بالين بيماران نيز بهبود يافته و در حال حاضر در شهرهاي كوچك 7 دقيقه، در شهرهاي بزرگ 10 دقيقه و 13 دقيقه در مراکز جادهاي كاهش يافته است.
§ تعداد 1835 آمبولانس از سال 1384 تاکنون به سيستم اورژانس کشور افزوده شده است که تنها 750 دستگاه آن در سال 87 خريداري شده است. بدين ترتيب تعداد آمبولانسهاي 115 اورژانس با رشد 7/2 برابري به 2880 دستگاه رسيده است.
§ تعداد شهرهاي تحت پوشش "امداد هوايي" اورژانس 115 به 11 شهر در كل كشور افزايش يافته است. تعداد پايگاههاي طرح "امداد دريايي" و "امداد ساحلي" نيز به 42 پايگاه رسيده است.
§ در راستاي برنامه جامع همگاني اقداماتي از قبيل آموزش كمكهاي اوليه به 15 هزار نفر از عموم مردم، آموزش كمكهاي اوليه و اصول احياء به 10 هزار نفر از رانندگان تاكسي و اتوبوسهاي داخل شهري، برگزاري 12 كارگاه آموزشي نحوه احراز سلامت جسمي و رواني متقاضيان گواهينامه رانندگي براي پزشكان معاين ناجا، مصوب کردن آموزشهاي بدو و حين خدمت ويژه كاركنان مراكز مديريت حوادث و فوريتهاي پزشكي، اجراي طرح آموزش پليس امداد

عملكرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در دولت نهم

مطالب مشابه :

بحث ایمنی بیمار در بودجه بندی وزارت بهداشت

مديريت خطر و ايمني بيمار

عملكرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در دولت نهم

بیمارستان شفا

آموزش به بيماران مبتلا به هپاتيت

راهنماي مراقبت سرخجه و سندرم سرخجه مادرزادي (CRS)

آيين‌نامه اجرايي بند (د) ماده (۳۲) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران

روش131- روش هاي ارزيابي تست هاي آزمايشگاهي