نگاهی به دریاچه ارومیه

نگاهی به دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد  
دریاچه ارومیه
نام باستانی : چیچَست
240px-Lake_urmia.jpg
موقعیت ایران, آذربایجان شرقی
آذربایجان غربی
مختصات شرقی′۱۹°۴۵ شمالی′۴۲°۳۷ / ۴۵٫۳۱۷غرب ۳۷٫۷جنوب
خروجی اولیه تبخیر
مساحت آبخیز ۵۱٬۸۷۶ کیلومتر مربع
کشور منشا Iran
حداکثر طول ۱۴۰ کیلومتر
حداکثر عرض ۵۵ کیلومتر
مساحت سطح ۵٬۲۰۰ کیلومتر مربع
حداکثر عمق ۱۶ m (۵۲ ft)
ارتفاع از سطح آبهای آزاد ۱٬۲۶۷ متر
جزیره‌ها ۱۰۲
200px-L.OF_Shahi_daryacheh_oroumieh.JPG magnify-clip-rtl.pngنقشه درياچه اروميه در نقشه ایران در دوره افشاریه.
نام دریاچه در نقشه، دریاچه شاهی ذکر شده‌است.

دریاچه اُرومیهبا نام سابق دریاچه رضاییه در شمال غربی ایران و در منطقهٔ آذربایجان واقع شده‌است. این دریاچه طبق آخرین تقسیمات کشوری، بین دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی تقسیم شده‌است. دریاچهٔ ارومیه، بزرگ‌ترین دریاچهٔ داخلی ایران و دومین دریاچهٔ آب‌شور دنیا است.[۱] آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتاً از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود.

حوضهٔ آبریز دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶ کیلومتر مربع است[۲] که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور ایران را دربر می‌گیرد. این حوضه با داشتن دشت‌هایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران به‌شمار می‌رود.

200px-Lake_Urmia_2003.jpg magnify-clip-rtl.pngتصویر ماهواره ای از دریاچه ارومیه که در سال ۲۰۰۳ گرفته شده است.دو نیم شدن دریاچه به خاطر پل میان گذر دریاچه در مرکز آن مشخص است.

دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین آبگیر دایمی آسیای غربی است که در شمال غرب فلات ایران قرار گرفته‌است. پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی، از جالب‌ترین و نغزترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران در ایران به‌شمار می‌رود. در حال حاضر ۲۷ گونه پستاندار، ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، ۷ گونه دوزیست و ۲۶ گونه ماهی حیات وحش این دریاچه را تشکیل داده‌اند.[۳]

آب دریاچهٔ ارومیه بسیار شور و میزان نمک محلول در آن دو برابر اقیانوس‌ها است. به این دلیل، هیچ ماهی و نرم‌تنی به جز گونه‌هایی از سخت‌پوستان در آن زندگی نمی‌کنند و آب آن هیچ‌وقت یخ نمی‌زند. شناکنندگان نیز می‌توانند بر روی آب آن شناور بمانند.[۴]

دریاچهٔ ارومیه دارای ۱۰۲ جزیره‌است که همهٔ آن‌ها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوختهٔ طبیعی جهان به ثبت رسیده‌اند. جزیرهٔ اِشک، زیستگاه پرندگان زیبای کوچک، از جمله مرغ آتش و تنجه و همچنین تعدادی گوزن زرد ایرانی و گوسفند وحشی (قوچ و میش) به آن انتقال داده شده‌اند. برای گشت و گذار در دریاچه و جزیره‌های آن می‌توان از دو کشتی سهند و نوح، یا قایق‌های گوناگون در بندر گلمانخانه بهره گرفت.

 وجه تسمیه

 

اين‌ درياچه‌ را در زبان‌ سريانى‌ ارميا، در ارمنى‌ اُرمى‌، در عربى‌ ارميه‌، در فارسى‌ و تركى‌ عهد عثمانى‌ اروميه‌ نوشته‌اند. نام‌ مذكور ايرانى‌ به‌ نظر نمى‌رسد. مؤلفان‌ دربارة نام‌ اين‌ درياچه‌ به‌ گونه‌هاي‌ مختلف‌ داوري‌ كرده‌اند: پورداود نام‌ اورميه‌ را تركيبى‌ از دو واژة آرامى‌ «اور» به‌ معناي‌ شهر و «مياه‌» به‌ معنای آب‌ نوشته‌ است‌. در هزوارش‌ پهلوي‌، نوشتة آرامى‌ «مياه‌» آب‌ خوانده‌ مى‌شود، ولى‌ در شهر ناميدن‌ «اور» جاي‌ ترديد است‌. «اور» در زبان‌ عبري‌ به‌ معناي‌ نور آمده‌ است‌ مينورسكى‌ با تكيه‌ به‌ متنى‌ سريانى‌ كه‌ در آن‌ اسم‌ مكانى‌ به‌ نام‌ ارميت‌ در كنار درياچه مزبور آمده‌است‌، نام‌اورميه‌ را «ارميه» (ارميا) و به‌ظاهر سريانى‌ خوانده‌ است‌. اين‌نام‌ در متون‌ اسلامى‌ به‌ صورت‌ اُرميه‌ و اُرمى‌ آمده‌ است‌. مردم‌ محلى‌ درياچة مزبور را اورمى‌ مى‌نامند. برخى‌ مؤلفان‌ ترك‌ اين‌ درياچه‌ را اروميه‌ يا روميه‌ نوشته‌، و چنين‌ پنداشته‌اند كه‌ منسوب‌ به‌ روم‌ شرقى‌ است‌. اين‌ نظر در همة موارد قاطع‌ نيست‌، زيرا در نوشته‌هاي‌ برخى‌ مؤلفان‌ معاصر ترك‌ نيز نام‌ درياچه‌ به‌ صورت‌ اورميه‌ آمده‌ است‌ (در متون‌ كهن‌ ايرانى‌ نام‌ اين‌ درياچه‌ به‌ صورت‌ چيچست با ياء مجهول‌ آمده‌ است‌ ) واژه اوستايى‌ چيچست‌ به‌ معناي‌ درخشنده‌ و شفاف‌ است‌ گمان‌ مى‌رود شوري‌ و ذرات‌ نمك‌ فراوان‌ موجب‌ درخشندگى‌ آن‌ شده‌ باشد. مؤلفان‌ عهد اسلامى‌ اغلب‌ از شوري‌ آب‌ اين‌ درياچه‌ ياد كرده‌اند.[۵]

در شاهنامة فردوسى‌ و در نسخه‌اي‌ از نزهة القلوب‌ نام‌ چيچست‌ به‌ صورت‌ خنجست‌ آمده‌ است‌ (بارتولد، كه‌ آن‌ را تصحيف‌ همين‌ اسم‌ دانسته‌اند ). از ديگر نامهای كهن‌ اين‌ درياچه‌، كبودان‌ است‌. استرابن‌ كه‌ در حدود سده 1م‌ مى‌زيسته‌، اين‌ درياچه‌ را كپوتا نوشته‌ است‌. پورداود معتقد است‌ نام‌ دو هزار سالة كپوتا بايد از واژة كپوت‌ (كبود) در زبان‌ پارسى‌ باستان‌ باشد. در منابع‌ اسلامى‌ نيز اين‌ نام‌ به‌ صورت‌ درياي‌ كبوذان‌ و كبودان‌ آمده‌ است‌.[۶]

درياچه اورميه‌ را درنوشته‌ها به‌نام‌جزيره‌های درون‌ آن‌ نيزخوانده‌اند. يكى‌ از اين‌ جزيره‌ها كبودان‌ است‌. شايد نام‌ جزيره‌ از نام‌ درياچه‌ و يا به‌ عكس‌ گرفته‌ شده‌ باشد. پورداود نام‌ جزيره‌ را برگرفته‌ از نام‌ درياچه‌ دانسته‌ است‌. بطلميوس‌ نام‌ درياچه‌ را مارگيانه‌ (مانتيانه‌، به‌ احتمال‌ مراغه‌) نوشته‌ است‌. هرودت‌ از قومى‌ با نام‌ ماتينوي‌ ياد كرده‌ كه‌ به‌ نام‌ مانتيانه‌ نزديك‌ است‌ مينورسكى‌ نام‌ مانتيانه‌ را با نام‌ مانّاها كه‌ در حوالى‌ اين‌ درياچه‌ مى‌زيسته‌اند، نزديك‌ دانسته‌ است‌ ابوالفدا درياچه مزبور را «بحيرة تلا» ضبط كرده‌، دژی را نيز بر كوهى‌ در اين‌ درياچه‌ به‌ همان‌ نام‌ ناميده‌، و مدعى‌ شده‌ است‌ كه‌ هلاكو اموال‌ خود را در آن‌ دژ نهاده‌ بود. طبري‌ از دژ نام‌ برده‌، و نوشته‌ است‌ كه‌ محمد بن‌ بعيث‌ در 220ق‌ به‌ دژي‌ در ميان‌ اين‌ درياچه‌ كه‌ شاهى‌ ناميده‌ مى‌شد، رفت‌. پورداود مى‌نويسد كه‌ اين‌ درياچه‌ را گاه‌ به‌ نام‌ يكى‌ از جزيره‌هاي‌ بزرگ‌ كوهستانى‌ آن‌ كه‌ «شاهى‌» نام‌ دارد، درياچة شاهى‌ خوانند. حمدالله‌ مستوفى‌ آن‌ را به‌ نامهاي‌ بحيرة چيچست‌، درياي‌ شورِ طسوج‌ (طروج‌) ناميده‌ است‌. اين‌ درياچه‌ را اصطخري‌ «بحيرة الشراة» نيز ناميده‌ كه‌ به‌ معناي‌ درياچة خوارج‌ است‌. اين‌ نام‌ به‌ احتمال‌ از آنجا ناشى‌ شده‌ كه‌ به‌ نوشتة ياقوت‌ در كوه‌ جزيرة وسط درياچه‌، دژي‌ استوار وجود داشته‌ كه‌ ساكنانش‌ بر واليان‌ آذربايجان‌ عاصى‌ بوده‌اند. محتمل‌ است‌ اين‌ همان‌ جزيرة شاهى‌ يا شاهو باشد كه‌ طبري‌ (همانجا) از آن‌ ياد كرده‌، و رشيدالدين‌ آن‌ را «شاهوتله‌» نوشته‌ است‌[۷]

تاریخچه

نام کهن این دریاچه چیچَست بوده‌است. این واژه، واژه‌ای است از زبان اوستایی و پارسی باستان و تلفظ آن چَئِچَستَ بوده‌است. دریاچهٔ چیچست در اسطوره‌های ایرانی نقشی بنیادین دارد. عرصهٔ بسیاری از رویدادهای مهم زندگی کیخسرو، کرانهٔ این دریاچه بوده‌است. دژ بهمن که کیخسرو در نبردی غول‌آسا و سهمگین آن را می‌گشاید و از چنگ دیوان به‌در می‌آورد، در نزدیکی همین دریاچه بوده و بسیاری از اسطوره‌های دیگر.

در دوران پهلوی به مناسبت پادشاهی رضاشاه پهلوی، به این دریاچه نام رضائیه داده شد.

دریاچهٔ ارومیه یکی از زیستگاه‌های طبیعی مهم در منطقهٔ آذربایجان که در عین حال برای ورزش‌های آبی همانند شنا، قایقرانی و اسکی روی آب نیز بسیار مناسب می‌باشد، در آستانهٔ خشک شدن است. این دریاچه که با سواحل زیبا و آب‌شور خود گردشگران بسیاری را در فصول مختلف و علی‌الخصوص در تابستان به‌سوی خود جلب می‌نماید، از نظر داشتن موادّ معدنی گوناگون، دارای یکی از کمیاب‌ترین منابع طبیعی بوده و امروزه با تهدیدی بسیار جدی روبروست.

200px-Urmia_lake_1984_to_2011.gif magnify-clip-rtl.pngسیر عقب نشینی ساحل دریاچه بین سالهای ۱۳۶۳ و ۱۳۹۰ (براساس تصاویر ماهواره‌ای ناسا)

دوره افشاریه

نام دریاچه در نقشه ایران در دوره افشاریه، دریاچه شاهی (L. of Shahi) ذکر شده‌است. [۸]

 خشکیدن دریاچه

این دریاچه در خطر خشک شدن کامل قراردارد و طی ۱۳ سال گذشته ۶ متر کاهش سطح داشته‌ است. اختصاص ۹۰٪ منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد در پی گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی در پی حفر چاه از دلایل خشک شدن این دریاچه می‌باشند. کارشناسان ابراز داشته‌اند در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و زیست محیط منطقه را تغییر خواهد داد.[۹][۱۰] در اعتراض به خشک شدن دریاچه در فروردین سال ۱۳۹۰ اعتراضی صورت گرفت.[۱۱]

یکی از طرح‌هایی که برای نجات دریاچه ارومیه مطرح شده انتقال آب از نقاط دیگر به ویژه رود ارس است. به گفته نماینده ارومیه در مجلس نادر قاضی‌پور، تنها راه نجات دریاچه ارومیه آبهای رود ارس و شهرستان پیرانشهر است. اما این ایده با مخالفت‌هایی روبروست. روزنامه اقتصاد پویا در سرمقاله‌ای مقصر خشکیدن دریاچه ارومیه را مردم و نمایندگانی می‌داند که برای تأمین نیازهای کشاورزی و خانگی آذربایجان بارها خواستار انتقال آب رودخانه‌هایی که به دریاچه ارومیه می‌ریزند به نقاط دیگر شده‌اند و از حکومت درخواست داشتند تا آب این رودخانه‌ها برای تأمین نیاز باغ‌های مراغه و دیگر شهرهای استان استفاده شود و یا با فشار بسیار بر مسئولین طرح میان‌گذر دریاچه ارومیه را اجرایی کردند. بر اساس این نظریه برای نجات دریاچه ارومیه به جای خشکاندن ارس و از بین بردن زمین‌های بارور نقاط دیگر باید از مصرف آب کاسته و به وزارت نیرو اجازه داده شود تا آب رودخانه‌هایی را که به طور طبیعی به این دریاچه می‌ریخته‌اند دوباره به سوی آن رها کند.[۱۲]

در مرداد ماه سال ۱۳۹۰ مجلس شورای اسلامی با دو فوریت طرح انتقال آب به دریاچه ارومیه موافقت نکرد[۱۳] و این امر به احتمال زیاد به بحرانی تر شدن اوضاع دریاچه دامن خواهد زد، علاوه بر این پیش بینی میشود در صورت خشک شدن احتمالی دریاچه شاهد بارش باران نمک در بسیاری از استان های همجوار باشیم و در ادامه این امر منجر به آواره شدن ۱۳ میلیون نفر خواهد شد [۱۴]

 پارک ملی دریاچه ارومیه

 

پارك ملي درياچه اروميه با وسعت 462600 هكتار همچنین یکی از 9 ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران است.[۱۵]

 

  • 120px-Lake_urmia%2C_salt_crystals.jpg

    کریستال‌های نمک در دریاچه ارومیه

  • 120px-UrmiaLakeBridge.JPG

    پل روگذر دریاچهٔ ارومیه (شهید کلانتری)

  • 90px-UrmiaLake.jpg

    "مشت عثمان"، کوچکترین جزیره دریاچه ارومیه

  • 120px-Kazem_Dashi.JPG

    منطقه زیبای کاظم‌داشی در ساحل غربی دریاچه ارومیه


  • 120px-Urumya_lake.jpg

    دریاچه ارومیه سال 1389


سرابها ورودخانه های اذربایجانغربی
رودها و چشمه ها left_pipe.gif
ver.gif

رودخانه ها و چشمه ها از جمله مهم ترین جاذبه های گردشگری طبیعی به شمار می روند و در بین طبیعت دوستان ازجایگاه ویژه ای برخوردار هستند . استان مرتفع آذربایجان غربی چون ديواری درجهت شمال و جنوب و جنوب خاوری امتداد يافته، منبع سرشاری از نزولات جوی را به صورت برف در خود ذخيره كرده و حوزه های پر آب و متعددی را ايجاد کرده است . محدوده شمالی درياچه اروميه تا رود ارس ، محدود باختر و جنوب درياچه اروميه و محدوده كرخه كه در منتهی اليه جنوب و جنوب باختری استان قرار دارد ، از اين جمله هستند. در جنوب درياچه اروميه ، در نواحی مرتفعی كه سرچشمه شاخه های اصلی سيمينه رود ، مهاباد رود ، زرينه رود و قزل اوزن است ، رودها به طرف درياچه اروميه جاری می شوند . اين رودخانه ها از يک سو وارد درياچه اروميه می شوند و از سوی ديگر در قسمت مهاباد به دليل جهت برخی از كوه های سردشت به طرف عراق سرازير می شوند. رودهای این استان كه از كوه های مرتفع سرچشمه می گيرند، از دره های عميق و دشت های وسيعی عبور می كنند كه هر كدام به نحوی دارای جاذبه های طبيعی - توريستی قابل توجهی هستند . در نقاط مختلف استان آذربایجان غربی آب های گرم متعددی با خواص ويژه وجود دارد كه در طول هزاران سال مورد استفاده مردم قرار گرفته است. اين چشمه ها يكی از منابع مهم صنعت جهانگردی منطقه به شمار می آیند . چشمه زندان سليمان ، چشمه (استخر) بوكان ، چشمه گراو ، چشمه معدنی زنبيل ، چشمه های معدنی ويشلق ، چشمه های معدنی ايواوغلی، چشمه شوربولاغ بيلوار ، چشمه معدنی زارعان (زوران)، چشمه معدنی دسته دره ، چشمه معدنی كلوانس ، چشمه معدنی شگفتی ، چشمه معدنی ميناس برخی از چشمه های مهم این استان به شمار می روند که قادرند اوقات فراغت گردشگران زیادی را پر کنند .

چشمه زندان سلیمان : در قسمت غربی کوه زندان قرار دارد و دارای دو مضحر می باشد . آب این چشمه در درمان بیماری های مجاری تنفسی و بیماری های جلدی مفید است .

چشمه رازی : در شش کیلومتری قطور قرار دارد . آب این چشمه به همراه گاز از زمین خارج می شود و در دامنه تپه ای جریان می یابد .

چشمه کلوانس : چشمه کلوانس در شمال غربی شهرستان خوی قرار دارد .

چشمه دسته دره : چشمه دسته دره نیز در 29 کیلومتری شمال غربی شهرستان خوی قرار دارد .

چشمه شاه آباد : در 30 کیلومتری جنوب شرقی ماکو قرار دارد . آب این چشمه همراه گاز فراوان در حوضچه ای جاری می شود .

چشمه گرادو : چشمه گرادو در غرب شهرستان مهاباد قرار دارد و از دو نقطه زمین خارج می شود .

چشمه زنبیل : در 36 کیلومتری شمال شرقی ارومیه در دامنه شرقی کوه زنبیل قرار دارد .

چشمه زارعان : در چهار کیلومتری غرب روستای زارعان در شمال شهرستان خوی قرار دارد .

رودخانه ارس ماكو : رود مرزي‌ ارس‌ از ديم‌ قشلاق‌ تا محل‌ بهم‌ پيوستن‌ آق‌ چاي‌ به‌ ارس ‌، حدود 135 كيلومتر ميان‌ آذربايجان‌ غربي و جمهوري‌ خود مختار نخجوان‌ جاريست ‌. اين‌ رود از كوههاي‌ هزار بركه‌ تركيه‌ سرچشمه ‌مي‌گيرد و سپس‌ با رودي‌ ديگر بنام‌ كورا در جمهوري‌ آذربايجان ‌، يكي‌ مي‌شود و بالاخره‌ به‌ درياي‌ خزر مي‌ريزد . اين‌ رود 1072 كيلومتر طول‌ دارد . پيرامون‌ سد ارس‌ در شرق‌ ماكو جنگل‌كاري‌ شده‌ و تفرجگاه‌ عمومي‌ است .

مهاباد رود : اين‌ رود از ميان‌ ارتفاعات‌ پيرانشهر و سردشت‌ مي‌گذرد و از بهم‌ پيوستن‌ دو شاخه‌ اصلي‌ بيطاس‌ و ده‌ بكر بوجود مي‌آيد . پس‌ از گذشتن‌ از شمال‌ غربي‌ مهاباد در غرب‌ سيمينه‌ رود و شرق‌ گدار(قادرچاي‌) وارد درياچه‌ اروميه مي‌شود . بر روي‌ اين‌ رودخانه‌ نيز سدي‌ احداث‌ گرديده‌ كه‌ علاوه‌ بر توليد برق‌ ، آب‌ مشروب‌ شهر را نيز تأمين‌ مي‌كند . سد انحرافي‌ ديگري‌ در 8 كيلومتري‌ مهاباد در محلي‌ بنام‌ يوسف‌ كندي‌ جهت‌ آبياري‌ اراضي‌ ساخته‌ شده‌ است‌ كه‌ مأمن‌ حيات‌ وحش‌ است‌ و زيبايي‌هاي‌ قابل‌ توجهي‌ دارد .

سيمينه رود ( تاتائو ) اروميه : اين‌ رودخانه‌ از ارتفاعات‌ اطراف‌ سقز (حوالي‌ زنجان‌ و ترجان‌) در جنوب‌ درياچه‌ اروميه سرچشمه‌ مي‌گيرد . شبكه‌ اصلي‌ آن‌ شتاوه‌ رود در جنوب‌ غربي‌ دهشهر كندي‌ است ‌. اين‌ رود پس‌ از عبور از بوكان و غرب‌ مياندوآب‌ و دشت‌ حاصلخيز شامات‌ به‌ باتلاق‌هاي‌ جنوب‌ شرقي‌ درياچه‌ اروميه‌ مي‌ريزد .

رودخانه زاب كوچك پيرانشهر : رود كلوي‌ (زاب‌) از گردنه‌ ميدان‌ با 2140 متر ارتفاع‌ از سطح‌ درياسرچشمه‌ مي‌گيرد و از شرق‌ به‌ غرب‌ جاري‌ مي‌شود و پس‌ از طي‌ دره‌اي‌ عريض‌ و مستقيم‌ و عبور از پيرانشهر، سردشت‌ در خاك‌ عراق‌ به‌ دجله‌ مي‌ريزد . اين‌ رودخانه‌ و دره‌ عميق‌ آن‌ يكي‌ از ديدني‌ترين‌ رودخانه‌هاي‌ استان‌ باارزش‌ها و جاذبه‌هاي‌ جهانگردي‌ است‌ .

زرينه رود(جغتوچاي) اروميه : اين‌ رودخانه‌ از كوه‌هاي‌ چهل‌ چشمه‌ كردستان‌ ، بين‌ سقز و بانه‌ سرچشمه‌ مي‌گيرد و پس‌ از عبور از شرق‌ مياندوآب‌ در جلگه‌ وسيع‌ آبرفتي‌ به‌ چند شاخه‌ تقسيم‌ مي‌شود و از گوشه‌ جنوب‌ شرقي‌ به ‌درياچه‌ اروميه‌ مي‌ريزد. طول‌ آن‌ 300 كيلومتر و حوزه‌ آن‌ بيش‌ از 1100 كيلومتر مربع‌ است ‌. بر روي‌ اين‌ رودخانه‌ يك‌ سد نسبتاً بزرگ‌ و يك‌ سد انحرافي‌ (نوروزمهر) احداث‌ شده‌ است‌ كه‌ حدود 70 كيلومتر با شهر مياندوآب‌ فاصله‌ دارد . ماهيان‌ بومي‌ رودخانه‌ عبارتند از : كپور ، سفيد ، اسپله‌ و زردماهي‌ كه‌ طول‌ برخي‌ از آنها به ‌يك‌ متر نيز مي‌رسد ، ماهيگيري‌ در اين‌ رودخانه‌ آزاد است‌ .

روى شهر چای : روى شهر چای به بکشلو چای یا بردسیر نیز معروف است و از داخل شهر ارومیه می گذرد .

رود نازلو : از کوه های ایران و ترکیه سرچشمه می گیرد .

رود چای : آب روضه چای از ارتفاعات "کانی گوزال" در کلهر سرچشمه می گیرد .

رود باراندوز چای : این رود از کوه های مرزی ایران و ترکیه و کوه های حد فاصل "کدارچای" و " باراندوز چای" سرچشمه می گیرد .

رود زولاچای : رود زولاچای از بهم پیوستن رودهای "خورخوره" ، "زولا" ،" اریک" و " ریز علی چای" به وجود می آید .

 

ver.gif
right.gif bottom.gif left.gif

flash.gif
آبشارها left_pipe.gif
ver.gif

آبشار شلماش: آبشار شلماش مهم ترین و مشهورتری آبشار سراسر استان آذربایجان غربی است که در منطقه سردشت واقع شده و به شدت مورد توجه گردشگران و طبیعت دوستان است. هم جواری اين آبشار با دره ای سرسبز و زيبا و جنگل های پراكنده، ‌زيبايی ويژه ای به آن بخشيده و از دلایل اصلی شهرت آن است.

آبشار قلعه جوق ماکو : چشم انداز آبشار قلعه جوق ماکو نیز از منظره های زیبای طبیعت است که ارتفاعی حدود 80 متر دارد و فضای سبز اطراف آن یکی از جاذبه های گردشگری استان آذربایجان غربی به شمار می آید .

سایر آبشارها : آبشار سدوک ارومیه ، آبشار کوه‌های دالاپر ، فرنگی ، راندوسر ، شوند ، شهیدان ، ستاره لوند و بروینه از دیگر آبشارهای استان


دریاچه ها وتالابهای استان اذربایجانغربی
دریاچه ها و تالاب ها و جزایر left_pipe.gif
ver.gif

درياچه‌هاي‌ سدهاي‌ استان‌ آذربايجان‌ غربي‌ عبارتند از : درياچه‌ سد بوكان‌ ، درياچه‌ سد انحرافي‌ مياندوآب ‌، درياچه‌ سد مهاباد ، درياچه‌ سد انحرافي‌ يوسف‌ كندي . پيرامون‌ اين‌ درياچه‌ها و مانداب‌هاي‌ كنار رود ارس‌ و بركه‌هاي‌ اطراف‌ درياچه‌ اروميه‌ كه‌ هر كدام‌ از آنها جلوه‌اي‌ زيبا دارد و مأمن‌ حيات‌ وحش‌ محسوب‌ مي‌شود .

درياچه اروميه: استان‌ آذربايجان‌ غربي بزرگترين‌ درياچه‌ كشور يعني‌ درياچه‌ اروميه‌ را در كنار خود جاي‌ داده‌ است ‌. اين‌ درياچه‌ در ارتفاع‌ 1267 متري‌ از سطح‌ دريا واقع‌ شده‌ است ‌. طول‌ آن‌ حدود 130 تا 140 كيلومتر وعرض‌ آن‌ بين‌ 15 تا 50 كيلومتر متغير است‌ و عمق‌ متوسط‌ درياچه‌ را 50 تا‌ 60 متر تخمين‌ زده‌اند . آب‌ درياچه ‌اروميه‌ بي‌ نهايت‌ شور و ميزان‌ نمك‌ محلول‌ آن‌ دو برابر اقيانوس‌ها است‌ و به‌ همين‌ علت‌ نيز آب‌ آن‌ هيچوقت‌ يخ ‌نمي‌زند . از زمان‌هاي‌ قديم‌ آب‌ درياچه‌ اروميه‌ به‌ علت‌ املاحي‌ كه‌ در آن‌ محلول‌ است ‌، مورد توجه‌ بيماران ‌امراض‌ جلدي‌ و اطباء محل‌ بوده‌ است ‌. گل‌هاي‌ طبي‌ در درمان‌ بيماريهاي‌ دردبندها ، پي‌ها و ماهيچه‌ها (بر اثررماتيسم‌ يا عفونت‌) و بعضي‌ از بيماريهاي‌ زنانه‌ و نيز در درمان‌ ضربه‌هاي‌ وارده‌ به‌ استخوانها ، بندها وقسمت‌هاي‌ نرم‌ اندام‌ مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد . فصل‌ آب‌ تني‌ معمولاً از اوايل‌ تير تا نيمه‌ دوم‌ مرداد طول‌مي‌كشد و از اين‌ زمان‌ به‌ بعد آب‌ درياچه‌ سرد مي‌شود . درياچه‌ اروميه‌ جزاير و شبه‌ جزيره‌هاي‌ متعددي‌ دارد كه‌ از اهميت‌ توريستي‌ قابل‌ توجهي‌ برخوردارند . اين‌ درياچه‌ داراي‌ 102 جزيره‌ كوچك‌ و بزرگ‌ است‌ كه‌ اهم‌ آنها عبارتند از : كبودان‌ (قويون‌ داغي‌) ، اشك ‌، اسپير و آرزو .

دریاچه طبیعی مارمیشو : با وسعت پنج هکتار در 45 کیلومتری غرب شهرستان ارومیه قرار دارد . آب این دریاچه از چشمه های طبیعی و نزولات جوی تأمین می شود و محل زیست انواع آبزیان است .

جزیره‌ كبودان ‌: يكي‌ از بزرگترين‌ جزاير درياچه‌ اروميه ‌، جزيره‌ كبودان‌ است‌ كه‌ يك‌ چشمه‌ و يك‌ قنات‌ كوچك‌دارد . قسمت‌ اعظم‌ پوشش‌ گياهي‌ آنرا علف‌هاي‌ كوتاه ‌، درختان‌ پسته‌ وحشي ‌، سرو كوهي ‌، بادام‌ وحشي ‌، شيرخشت‌ و گوجه‌ فرنگي‌ تشكيل‌ مي‌دهد . اين‌ جزيره‌ در شرق‌ اروميه‌ با وسعت‌ 3175 هكتار و در ارتفاع 1521 متري‌ قرار دارد . نوع‌ ساحل‌ آن‌ سنگي‌ و ماسه‌اي‌ است‌ و براي‌ شنا


مطالب مشابه :


دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه نام باستانی: چیچَست; موقعیت: ایران, آذربایجان شرقی آذربایجان غربی: مختصات




ارومیه از دید ویکی پدیا

دریاچه ارومیه نام باستانی دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین پهلوی، به این دریاچه نام




نگاهی به دریاچه ارومیه

نگاهی به دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه نام باستانی : دریاچه اُرومیهبا نام سابق




نگاهی به دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه نام باستانی : چیچَست; موقعیت: ایران, آذربایجان شرقی آذربایجان غربی: مختصات




ارومیه سرزمین تفاهم و همزیستی مسالمت آمیز

گروهی معتقدند که نام باستانی این شهر و تاریخی ارومیه، دریاچه ارومیه سنگ مشت




چی چست – به طرف دریا

چی چست نام باستانی دریاچه ارومیه است نامی و رانندگی، نام ساحل دریاچه ارومیه




مطالعات جغرافیایی

تنها می دانیم که کرانه های باختری دریاچه ارومیه را در نام باستانی شهر ارومیه و دریاچه




معرفی جاذبه های گردشگری ارومیه

نام باستانی این شهر و این رشته‌کوه که در غرب دریاچه‌ی ارومیه و در امتداد مرز ایران و




مشاهیر

منطقه شمال دریاچه ارومیه باستانی ، تاریخی در دسترس نبود و نام اين شاعر در




برچسب :