نقش مادر در تربیت فرزند

خانواده نهاد مقدسی است که ،دین و مکتب انسان ساز اسلام در میان سایر ادیان توجه ویژه ای به این کانون تربیت و مهد مودت و رحمت دارد و شقاوت جامعه بشری را وابسته به صلاح و فساد این نهاد می داند.تامین نیازهای عاطفی،معنوی و مادی از جمله مواردی است که دین مبین اسلام در تشکیل خانواده آنها را حایز اهمیت قلمداده کرده ازاین رو دستیابی به این اهداف والا و حفظ و حراست مستمر از آن، نیازمند توجه جدی به خانواده و پیاده ‌کردنقوانین مربوط بهآن است. در نهاد خانواده ،هر یک از افراد مسوولیت ها و وظایفی دارند که، با رعایت هر یک از این وظایف محیط خانواده محیطی پربار و سالم و روبه ترقیخواهد بود و افراد خانواده باید نسبت به حقوق و وظایف یکدیگر و زدودن نگرش‌های غلط جامعه آگاهی کامل داشته باشند. این در حالی است که اعضای خانواده به ویژه والدین نسبت به حفظ حرمت و صیانت خانواده از آفات و آسیب‌ها و توانا کردن اعضا در ابعاد شناختی و رفتاری برای هدایت آنها در مسیر الهی و رسیدن به حیات طیبه مسوول هستند. تربیت و عواطف اجتماعی به عنوان مهمترین ویژگی‌های نظام انسانی از خانواده نشات می‌گیرد و توجه به نقش محوری زن به عنوان محور عاطفه و تربیت و نقش محوری مرد در امر تربیت و تامین معیشت و اداره زندگی، امری ضروری است.

در محیط خانه و اجتماع برجسته ترین نقش ، نقش تربیتی مادر است ،اهمیت این نقش از آن جا روشن می شود که ،کودک نخستین بار در آغوش مادر قرار می گیرد و آداب و رسوم اجتماعی را از او می آموزد. اینجاست که نقش تربیتی مادر بعنوان اصلی ترین کانون تربیت خود را نشان داده و باید به دقت مورد تجزیه و تحلیل گردد .

آنچه که در شرایط امروز جهان در حال اتفاق افتادن است ، گویای این مسئله می باشد که ، تربیت فرزند نسبت به دوران پیش از این ، پیچیده و متفاوت شده است . دنیا به سرعت قابل تغییر است ،در گذشته دانش محدود بود امَا امروز دانش گسترش یافته است و در چنین شرایطی دیگر نمی شود ،بطور سنتی فرزندان خویش را تربیت نمود . شما اگر به تفریح و بازی کودکان دقت نموده و آنرا با نوع تفریح و بازی کودکان در گذشته مقایسه نمایید ، می توانید این تفاوتدر تربیت را بین گذشته و حال بخوبی حس نمایید .

کلمه«امَ » که در قرآن و روایات به طور فراوان ذکر شده، به معنای ریشه و سرچشمه است، چرا که کودک حداقل شش ماه و حداکثر نه ماه در رحم زن است و با تمام قوا ،جسم و روح خود را از مایه های وجود زن می گیرد و به طور دائم از کارگاه جسم و اعصاب و جان زن تغذیه می کند، از وجود او نسبت به کودک تعبیر به« امَ » شده است. درحقیقت مادر اصل، ریشه و سرچشمه وجود کودک است و کودک انعکاسی از واقعیات جسمی و روحی مادر و میوه ای از آن شجره مبارکه است . مدت اقامت نطفه در صلب پدر ، بسیار اندک ، ولی در رحم مادر نزدیک به دویست و هفتاد روز مهمان است . روی این حساب تمام یا اغلب گیرندگی و اثرپذیری او از مادر است و به همین علت حسابی که اسلام برای مادر باز کرده برای غیر او باز نکرده است. آثار وجودی مادر از جسم و  روان ، در جود کودک ظهور می کند و طفل در اکثراطوار و برنامه های حیاتش خود آگاه یا نا خود آگاه بر طینت مادر می طند. دختر قبل از اینکه ازدواج کند باید توجه داشته باشد ، یا به او توجه بدهند که مادر فرداست و مادر فردا باید از امروز در غذا ، رفت و آمد، معاشرت ، برخورد ، تربیت ، ادب و ایمان دقت کند ،تا موجد و مولد نسلی پاک ، سالم ، با ارزش و مؤدب به آداب باشد . این جمله زیبا را که از امپراطور فرانسه ناپلئون نقل می کنند، در کتابی در رابطه با زن دیدم ، از او پرسیدند ؛ کدام مملکت در نزد تو ارزشش از همه ممالک بالاتر است؟

گفت : شهری که تعداد مادرانشان بیشتر باشد ، حیثیت مادر بودن باید برای زن ثابت و پابرجا بماند و گرنه نسل خوبی بوجود نخواهد آمد.

مادر در فرهنگ اسلام باید مادر بودن خود را برای تربیت و رشد فرزندان حفظ کند. مادر باید برای فرزندان مادری کند، تا فرزندان از نظر فکری و عاطفی کمبود پیدا نکنند.زن اگرخصوصیات مادری را از دست بدهد و خود را در عرصه گاه آزادی به معنای غربی بیندازد و با هرکس و ناکسی بگوید و بخندند و بنشیند و رفت و آمد کند ، به خود و شوهر و به فرزند به خاطر لذائذ جسمی و مادی بی اعتنا باشد، مادر نیست ، درنده ای است ،که به جان خانواده افتاده و گرگ خطرناکی است که، شرَ و کرامت و عفت و پاکی خانواده را به باد خواهد داد. مادر برای تحویل دادن فرزندی مودَب ، پاک ،با صلابت ، خردمند، باید دارای وجودی پاک، و فکری سالم ، و اخلاقی انسانی باشد.اینکه رسول اسلام به جوانانی که قصد ازدواج دارند سفارش می کند دختر از خانواده ای اصیل ،متین و دیندار بگیرید. به خاطر این است،که جلوی فساد نسل گرفته شود. دختری که اصالت خانوادگی از دست داده ، جلف و سبک، بی ادبی و بی تربیت ، بی وفا و بی نظم و از همه بدترشهوت ران و بی حجاب و هر ساعت با یک دوست پسر بسر می برد، قابلیت ازدواج ندارد ،او هدف حق را از آفرینش و خلقتش زیر پاگذاشته ، شئون زن بودن و مادر بودن را از کف داده،لیاقت بوجود آوردن فرزند صالح و شایسته را ندارد .

سرنوشت فرزند در دست مادر است .

قال رسول الله (ص) :

السَعید من َسِعدَ فِی بطنِ امّه و الشَقِیّ مَن شَقِیَ فِی بطن امّه

خوشبخت کسی است ؛ که در رحم مادرش خوشبخت می شود ، و بد بخت کسی است ؛ که در رحم مادرش بد بخت می شود.  (1

مرحوم فیض علیه الرحمه در تفسیر صافی ذیل آیه شریفه:

هو الذّی یصوّرکم فی الارحام کیف یشاء  - سوره آل عمران ؛ آیه 6

روایتی نقل می کند ، که برای همه مخصوصاً مادرها و پدرها تکان دهنده  است ،ایشان می فرماید:

وقتی دو ملک مصّور می آیند، تا صورت بچه را به تصویر بکشند . خطاب می شود ، ای دو ملک به پیشانی مادر نگاه کنید و سرنوشت بچه را رقم بزنید . فقط جای بداء هم بگذارید ، تا در صورت تغییر وی؛ سرنوشت او را تغییرمی دهیم ؛ وگرنه سرنوشت او همان سرنوشت مادرش است .  (2

بعضی ها شاید به این تصمیم الهی اعتراض نمایند ، در حالی که ، اگر عقلایی بی اندیشند ، به این مسئله خواهند رسید . ٩ ماه این بچه در رحم مادر و با مادرست در همه حال ، در گناه و غیر گناه ، بعد از بدنیا آمدن در طول شیر خوارگی و تا ۶سالگی یعنی بهترین دوران فراگیری و تربیت باز هم با مادر است ، خوب اگر این مادر در این دوران گندم بکارد ، می شود ،بگوییم خدایا این گندم را تبدیل به گل محمدی کن ، پس عدالت خداوند کجاست ، فرق این مادر با مادری که گل محمدی گاشته و آنقدر زحمت کشیده چیست .لذا مادر به مانند باغبانی است که ، هرچه بکارد ، همان برداشت می نماید .

امام خمینی (قدس سره)  به حق گفته اند که، از دامن زن مرد به معراج می رود.

پیامبر مکّرم اسلام (ص) می فرمایند :

«  الجنة تحت اقدام الامّهات  » (3

در مضمون این روایت دو مطلب وجود دارد.

۱- جایگاه و عظمت مادر در پیشگاه الهی

۲- نقش تربیتی مادر

نا پلئون بناپارت می گوید :

برای تربیت پسرهای خوب ، ناچاریم مادرهای خوب تربیت کنیم .

این حرف مسلم و از بدیهیات اولیه است که اخلاق ، عادات و عقاید مادر در تمام طول عمر اولاد دخیل است یعنی اینکه هر خلق ،عادت و عقیده که در طفولیت از مادر به طفل سرایت کرد ؛ در تمام مدت عمر اصل و مبنای اعمال و افعال و حرکات اوست ، شیخ سعدی هم همین معنی را در نظر گرفته و در این مقام گفته است که :

خوی بد در طبیعتی که نشست     نرود تابروز حشر از دست (3)

در داستان تخم مرغ دزد ، شتر دزد می شود ، بوضوح اثر تربیتی مادران را می توان شاهد بود .

منابع :

1-  کنز العّمال ؛ خبر 490

2- تفسیر روح البیان ؛ جلد 1 ؛ ص104

3- مستدرک الوسائل، ج 15، ص 181 .

4- چرند و پرند ؛ علی اکبر دهخدا ؛  ص ۱۲۳

اولین مسجدنت ایران


مطالب مشابه :


تأثیر مادر در تربیت دینی فرزند

تأثیر مادر در تربیت دینی فرزند شعر كودكانه مادران موظف اند در مورد اساسی ترین




تربیت فرزندان

چطور می‌توانید کاری کنید که فرزند یک قدم در تربیت با او در این مورد حرف




جملاتی درباره با تربیت فرزند

مخصوصا در مورد تعلیم و تربیت بچه سهم پدر خیلی بیشتر از مادر است. تربیت فرزند, شعر عکس




نقش شعر در تربیت کودک

نقش شعر در تربیت به فرزند. متضمن آگاهي‌هاي مورد نياز كودك در زمينه‌هاي




تربیت هم زمان فرزند و والدین در روش تربیتی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم

89 در مورد روایت پیامبر در باب تربیت فرزند خواندم. به مصداق شعر "هرکسی از ظن خود شد




قرآن درباره تربیت فرزند چه می گوید ؟

» ذکر عنوان 114 سوره قرآن کریم در قالب شعر . که در موضوع تربیت فرزند و در مورد




احادیث و روایاتی در مورد تربیت فرزندان

احادیث و روایاتی در مورد تربیت پس در کار تربیت فرزند، چنان رفتار کن که اگر شعر کودکانه




نقش پدر در تربیت فرزند

شعر دو کاج. قانون نقش پدر در تربیت فرزند در اسلام پدر دارای مقام ارجمند و چهره ای برجسته




نقش مادر در تربیت فرزند

نقش مادر در تربیت فرزند تربیت خود را نشان داده و باید به دقت مورد تجزیه و شعر آیه روز




برچسب :