مکتب زند و قاجار
مکتب نقاشی زند و قاجار به آثار نقاشی اطلاق می‌شود که در دوره زند شروع شد و تا دورهٔ قاجار و کمی پس از آن امتداد یافت. این شیوه به عنوان سبکی منسجم و مکتبی متشکل در نقاشی ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که همه ویژگی‌های موضوعی و کاربردی یک مکتب نقاشی را دارد. این شیوه بیشتر از تلفیق ویژگی‌های هنر نقاشی سنتی ایرانی با عناصر و شیوه‌های از نقاشی اروپایی شکل گرفت. هرچند آثاری نزدیک به این شیوه از دوره صفوی در ایران تاحدی مرسوم بود و «فرنگی سازی» نامیده می‌شد، اما ابتدا در دوره زند و در ادامه آن در دوره قاجار شکل مشخص خود را یافت. پرورش هنر نقاشی بیشتر وابسته به دربار بود و شاهان و شاهزادگان مهمترین سفارش دهندگان آثار هنری و تنها حامیان هنر بوده‌اند. در روزگار فتحعلی شاه سبک «دیوار نگاری» شروع شد. دیوار نگاره‌هایی زیبا از آقا محمدخان و فتحعلی شاه در کرج، در خرابه‌های «کوشکی» در نزدیکی مدرسه جدید کشاورزی به خوبی یادآور نقاشی دوره قاجار است.
نوشتار اصلی: عبدالله خان نقاش‌باشی
عبدالله خان از نقاشان خاصهْ فتحعلیشاه بود و از او تکچهره می‌کشید. او دیوارنگاره‌ای عظیم از مراسم سلام نوروزی فتحعلیشاه در تالار بار عام کاخ گلستان کشیده که اکنون از بین رفته‌است.عبدالله خان معمارباشی و نقاش‌باشی در بار فتحعلیشاه و ناصرالدین شاه بود و در بین سال‌های ۱۲۲۵-۱۲۶۶ق فعالیت داشت. مهارت عبدالله خان در کشیدن مجالس بزم و رزم و شبیه‌سازی بود و بیشتر کاخ‌های سلطنتی قاجار را تزیین و آراسته‌است. محمد شاه قاجار طی فرمانی او را به منصب باشیگری معماران و پیشه‌وران و سایر ارباب حرف و صنایع، به سان دورهٔ فتحعلی شاه، منصوب کرد. مهمترین اثر عبدالله خان دیوارنگارهٔ عظیم کاخ نگارستان با ۱۱۸ پیکرهٔ تمام قد در تهران بوده که از بین رفته‌است. در این دیوارنگاره، تاج گذاری فتحعلی شاه در میان فرزندانش آمده بود. از آثار آبرنگ عبدالله خان تصویر شاهزاده خانمی در درون یک شمسه همراه با ندیمهٔ اوست. از دیگر آثار منسوب به او، تصویر تمام قد فتحعلیشاه با ردای قرمز و جواهر نشان همراه با کلاه هشترخانی است (محفوظ در لندن، موزهٔ ویکتوریا و آلبرت، ۱۸۷۶-۷۰۷). عبدالله خان در حدود سال ۱۲۲۸ق در قصر سلیمانیه کرج دیوارنگاره‌ای از آقامحمد خان و فتحعلیشاه اجرا کرد (امروزه از بین رفته؛ ولی قطعه‌ای از آن در دانشکدهٔ کشاورزی کرج باقی مانده‌است).
علی اشرف
علی اشرف (متولد در حدود ۱۱۲۰ ه. ق) از نقاشان و استادان برجسته قلمدان نگاری بود و به موضوع گل و مرغ می‌پرداخت او شاگرد محمد زمان بود. از آثار او می‌توان به قلمدان شیخ صنعان و دختر ترسا، قلمدان گل و مرغ و قاب آیینه گل و مرغ اشاره کرد
آقا زمان
آقا زمان نقاش و قلمدان ساز عصر محمد شاه قاجار بود، که یا صاحب الزمان امضاء می‌کرد.
آقا صادق
آقا صادق نقاش و قلمدان‌نگار معروف دوره فتعلیشاه و ناصرالدین شــاه قاجار است که یا صادق الوعد امضــاء می‌کرد. آقا صادق سبک صفویه را با سبک اروپایی مخلوط می‌کرد
عبدالله خان
نوشتار اصلی: عبدالله خان نقاش‌باشی
عبدالله خان از نقاشان خاصهْ فتحعلیشاه بود و از او تکچهره می‌کشید. او دیوارنگاره‌ای عظیم از مراسم سلام نوروزی فتحعلیشاه در تالار بار عام کاخ گلستان کشیده که اکنون از بین رفته‌است.عبدالله خان معمارباشی و نقاش‌باشی در بار فتحعلیشاه و ناصرالدین شاه بود و در بین سال‌های ۱۲۲۵-۱۲۶۶ق فعالیت داشت. مهارت عبدالله خان در کشیدن مجالس بزم و رزم و شبیه‌سازی بود و بیشتر کاخ‌های سلطنتی قاجار را تزیین و آراسته‌است. محمد شاه قاجار طی فرمانی او را به منصب باشیگری معماران و پیشه‌وران و سایر ارباب حرف و صنایع، به سان دورهٔ فتحعلی شاه، منصوب کرد. مهمترین اثر عبدالله خان دیوارنگارهٔ عظیم کاخ نگارستان با ۱۱۸ پیکرهٔ تمام قد در تهران بوده که از بین رفته‌است. در این دیوارنگاره، تاج گذاری فتحعلی شاه در میان فرزندانش آمده بود. از آثار آبرنگ عبدالله خان تصویر شاهزاده خانمی در درون یک شمسه همراه با ندیمهٔ اوست. از دیگر آثار منسوب به او، تصویر تمام قد فتحعلیشاه با ردای قرمز و جواهر نشان همراه با کلاه هشترخانی است (محفوظ در لندن، موزهٔ ویکتوریا و آلبرت، ۱۸۷۶-۷۰۷). عبدالله خان در حدود سال ۱۲۲۸ق در قصر سلیمانیه کرج دیوارنگاره‌ای از آقامحمد خان و فتحعلیشاه اجرا کرد (امروزه از بین رفته؛ ولی قطعه‌ای از آن در دانشکدهٔ کشاورزی کرج باقی مانده‌است).
علی اشرف
علی اشرف (متولد در حدود ۱۱۲۰ ه. ق) از نقاشان و استادان برجسته قلمدان نگاری بود و به موضوع گل و مرغ می‌پرداخت او شاگرد محمد زمان بود. از آثار او می‌توان به قلمدان شیخ صنعان و دختر ترسا، قلمدان گل و مرغ و قاب آیینه گل و مرغ اشاره کرد
آقا زمان
آقا زمان نقاش و قلمدان ساز عصر محمد شاه قاجار بود، که یا صاحب الزمان امضاء می‌کرد.
آقا صادق
آقا صادق نقاش و قلمدان‌نگار معروف دوره فتعلیشاه و ناصرالدین شــاه قاجار است که یا صادق الوعد امضــاء می‌کرد. آقا صادق سبک صفویه را با سبک اروپایی مخلوط می‌کرد
مطالب مشابه :
قلمدان چیست و...
قلمدان‌سازی از دوران از قلمدان‌سازان معروف در دوره قاجار که قلمدان مقوایی می
مکتب زند و قاجار
آن در دوره قاجار شکل و شبیه‌سازی بود و و قلمدان‌نگار معروف دوره فتعلیشاه
قلمدان
قلمدان‌سازی از دوران از قلمدان‌سازان معروف در دوره قاجار که قلمدان مقوایی می
هنر پاپیه ماشه یا قلمدان‌سازی
که مکتب قزوین تا اواخر دوره قاجار یعنی حدود 70 تا 80 در مسیر حفظ هنر قلمدان‌سازی
مروري بر تاريخ فرش دوره قاجار و ناصرالدين شاه
کالسکه سازی در اصفهان نقاشی قلمدان و قاب دوره قاجار نه تنها از
نقاشی - مکتب نقاشی قاجار
نقاشی دوره قاجار که یک شیوهٔ دیگر نقاشی هم برای تزیین قلمدان، قاب منظره‌سازی
سیر نقاشی ایران
و بی‌رقیب در دوره قاجار، قلمدان‌سازی است که سازی در دوره قاجار گل و بته‌سازی
برچسب :
قلمدان سازی دوره قاجار