نكته‌اي جالب در تاريخ لرستان

لرستان ۲۲۰ سال است كه والي بومي ندارد !

رضا جايدري: سال گذشته مطلبي با عنوان « تاريخ تأسيس شهرداري خرم‌آباد » در يكي از نشريات نوشتم كه در آن ذكر شد بر اساس اسناد موجود، تاريخ تأسيس شهرداري خرم‌آباد زمستان سال ۱۳۰۲ شمسي است كه اين تاريخ را به اشتباه بر پيشاني يكي از ساختمان‌هاي شهرداري مركزي خرم‌آباد سال 1305 ثبت كرده‌اند.

چندي پيش، به هنگام برگزاري جلسه شوراي اداري استان در سالن همايش‌هاي استانداري، تصاويري از استاندارهاي قبلي لرستان روي ديوار شمالي سالن نصب شده بود كه توجهم را جلب كرد. وقتي به ترتيب انتصاب آن‌ها دقت كردم، متوجه اشتباهاتي در اين زمينه شدم.

خدا خير دهد به اکثر مسوولين استان ما كه براي پژوهش‌هاي تاريخي و فرهنگي، اهميت چنداني قائل نيستند! سال 1384 تصميم گرفتم اطلاعات مربوط به تآسيس نهادهاي دولتي در استان شامل اسامي رؤسا و مديران آن‌ها با ذكر مختصر خدمات مهم دوران مسؤوليت‌شان را در كتابي تحت عنوان « تاريخچه نهادهاي دولتي استان لرستان » مكتوب نمايم. بدين منظور، درخواستي خطاب به اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي و استانداري لرستان تنظيم نموده و به صورت رسمي از 11 مرداد 1385 طي نامه شماره 6455/13 (دوراني كه محمدرضا محسني‌ثاني استاندار لرستان بود) تلاشم را آغاز نمودم كه متأسفانه با عدم استقبال از سوي مسؤولين اكثر ادارات و نهادهاي استان مواجه شدم!

من و شما خواننده‌ي گرامي به خوبي مي‌دانيم كه اكنون در سال ۱۳۹۰ هجري شمسي مصادف با ۲۰۱۱ ميلادي زندگي مي‌كنيم. يعني: « عصر تكنولوژي و فناوري و اطلاعات »، اما گويي برخي، سليقه‌ي شخصي را مقدم بر خواسته جمعي يا منافع اجتماعي دانسته، شايد هم ترس و واهمه‌اي دارند كه در سنجش و قياس با مدير و مسوولي ديگر، ضعف‌هاي دوران تصدي آن‌ها آشكار شود، لذا از زير بار اين‌گونه تحقيقات و كارها شانه خاله مي‌كنند!

اكنون از اين طريق، بار ديگر از استاندار محترم لرستان و روابط عمومي استانداري خواهشمندم در اين زمینه همكاري نمايند.

الغرض، حاصل ۶ سال پژوهش شخصي كه از طريق مطالعه‌ي كتب معتبر تاريخي و بررسي بيش از دو هزار سند از عصر زنديه تا كنون حاصل شد، اطلاعات جالبي است كه اگر خداوند توفيق دهد طي سال‌هاي آتي، آن‌ها در اختيار علاقه‌مندان تاريخ لرستان قرار خواهم داد.

در توجه به اسامي و مدت زمان مسووليت واليان، نايب‌الحكومه‌ها، فرمانداران كل و استانداران لرستان كه از زمان تأسيس قاجاريه تا به امروز را شامل مي‌شود، آن‌چه جالب به نظر مي‌رسد اين است كه از دوران حكومت علي‌قلي ميرزا برادر آغامحمدخان قاجار تا دوران استانداري دكتر حبيب‌الله ده‌مرده آخرين استاندار لرستان كه محدوده زماني ۲۲۰ ساله‌اي را در بر مي‌گيرد، هيچ‌كدام از حكام و زمام‌داران اين ولايت، لرستاني نبوده‌اند! فقط در سال‌هاي ۱۲۴۸ و ۱۲۴۹ شمسي، فتح‌الله‌خان امرايي براي مدتي در حدود يك سال تا آمدن يكي از شاه‌زادگان قجري، نايب‌الحكومه لرستان بوده است كه البته وظيفه‌ي اصلي وي گردآوري ماليات مردم این خطه بوده است.

س از تقسيمات كشوري در ادوار مختلف، محدوده کنونی لرستان بر اساس تصویب نامه شماره ۳۱۴۰/۱۲ در ۲۴ دي‌ماه ۱۳۴۰ از خوزستان منتزع به نام فرمانداري كل لرستان تشكيل شد و هادي‌ ضياء‌برنيا به عنوان اولين فرماندار كل لرستان انتخاب گردید.

پس از او 6 نفر ديگر به اسامي علي‌اصغر اديب‌محمدي، علي‌اصغر طاهري‌تفرشي، ابوالحسن معيني، جواد تبريزي، علي سجادي و هوشنگ ناظمي تا سال 1352 فرماندار كل لرستان شدند.

بالاخره در تاريخ ۹ مهر ۱۳۵۲ بر اساس تصويب‌نامه شماره ۲۳/۲۴۰۰/م هيأت دولت، فرمانداري كل لرستان به استانداري لرستان با مركزيت خرم‌آباد تبديل شد.(خرم‌آبادشناسي، سيدفريد قاسمي، انتشارات افلاك 1378)

تاريخ انتصاب استاندارهاي لرستان به ترتيب با مدت زمان استانداري در لرستان:

1. اميرحسين اميرپرويز 15/7/1352 اهل تبريز = 8 ماه

2. ابراهيم فرحبخشيان 12/3/1353 اهل تهران = 2 سال و 7 ماه و 7 روز

3. رضا صدقياني 19/10/1355 اهل سبزوار = يك سال و يك ماه و 20 روز

4. اقبال اقبال‌راد 11/12/1356 اهل خراسان = 8 ماه و 10 روز

5. پرويز سهرابيان 20/7/1357 اهل تهران= 5 ماه

6. حسين عالي 29/12/1357 اهل كاشان = يك سال و 5 ماه

7. حسين محلوج‌چي 28/4/1359 اهل كاشان= يك سال و 4 ماه و 20 روز

8. حسن(امير) عابديني 17/9/1360 اهل تهران= 2 سال و يك ماه و 10 روز

9. احمد انتظاري‌ملكي(سرپرست) 9/11/1362 اهل ملكان اردبيل= 5 ماه و 23 ماه

10. سيدمحمدعلي نقي‌جهرمي 5/4/1363 اهل جهرم فارس= 4 سال و 2 ماه و 24 روز

11. اصغر افشاري(سرپرست) 29/6/1367 اهل اصفهان= 3 ماه و 18 روز

12. احمد انتظاري‌ملكي 17/10/1367 اهل ملكان اردبيل = 5 سال

13. محمدجواد محمدي‌زاده 14/10/1372 اهل دزفول = 3 سال و 9 ماه و 13 روز

14. سيدحسن رسولي 27/6/1376 اهل كاشمر خراسان = 2 سال و 10 ماه و 5 روز

15. نورالله عابدي 2/4/1379 اهل بهبهان خوزستان= 2 سال و 3 ماه و 25 روز

16. قربان‌علي سعادت‌قره‌باغ 28/7/1381 اهل قره‌باغ آذربايجان‌غربي = 3 سال و 10 روز

17. محمدرضا محسني‌ثاني 8/8/1384 اهل سبزوار خراسان= يك سال و 6 ماه

18. سيدحسين صابري‌اناركي 2/2/1386 اهل انارك كرمان= 3 سال و 3 ماه

19. حبيب‌الله ده‌مرده 2/5/1389 اهل زابل سيستان و بلوچستان = 3 سال و 2 ماه و 3 روز

20. هوشنگ بازوند 6/7/1392 اهل نهاوند = ؟

نكته‌اي جالب در تاريخ لرستان

مطالب مشابه :

انتخابات ششمين دوره مجلس در لرستان(بخش اول)

حلالیت‌طلبی

اولين ساختمان بانك‌ملي خرم‌آباد

حكايات خواندني

نگاهي آماری به هشت دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي در خرم‌آباد

خرم‌آباد در عصر قاجار (بخش دوم)

پيامبر(ص): با مكتوب كردن، علم و دانش را نگهداري كنيد

نميري كُرِ لر ، شيرت حلالت

نكته‌اي جالب در تاريخ لرستان

سفرنامه عتبات عاليات(بخش چهارم)