صومعه سرا

شهرستان صومعه سرا با وسعتی حدود ۶۳۳ کیلومتر مربع و بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای سه بخش مرکزی ، تولمات ، میرزاکوچک جنگلی و هفت دهستان کسما ، طاهر گوراب ، ضیابر ، هندخاله ، لیفشاگرد ، گوراب زرمیخ ، مرکیه ، و سه شهر صومعه سرا ، مرجغل ، گوراب زرمیخ و یکصد و پنجاه و دو روستا می‌باشد . مرکز شهرستان یعنی صومعه سرا در فاصلهٔ تقریبی 23 کیلومتری مرکز استان قرار دارد.

این شهرستان حدود ۱۴۵۰۰۰ نفر ( سرشماری 75 )جمعیت دارد که رقمی حدود یک سوم آنها را جمعیت شهری و بقیه را ساکنان روستا تشکیل میدهند. ناهمواری‌ها ،جلگه و دشت صومعه سرا از شمال به تالاب انزلی و جنگل‌های مناطق تالابی و از جنوب به دشت حاصلخیز و مزارع برنج فومن و در قسمت غرب به مناطق کوهپایه‌ای و جنگلی ماسال محدود است . قسمت بیشتر شهرستان در ناحیه جلگه‌ای قرار داشته و در بخش میرزاکوچک جنگلی ارتفاعاتی باحداکثر هزار و دویست متر ارتفاع که پوشیده از جنگل است دیده می‌شود که دو منطقه ییلاقی شهرستان به اسامی گندرجی و خونپارجی در همین ارتفاعات وجود دارد .

صومعه سرا قبلا یکی از روستاهای بخش کسما و از توابع شهرستان فومن بشمار می‌رفت . در گذشته نسبت به آبادیهای اطراف خود از اهمیت کمتری برخوردار بوده لیکن امروزه به دلیل داشتن موقعیت بهتر از آبادیهای دیگر پیشی گرفته و به صورت مرکز شهرستان از اعتبار برخوردار است . صومعه سرا شهر زیبائی است که میان مزارع و باغهای وسیع قرار گرفته‌است برنج و توتون از محصولات مهم صومعه سرا ست و در کنار آن پرورش کرم ابریشم و چایکاری رواج زیادی دارد .

سبب نامگذاری صومعه سرا به دو علت است : اسم این شهر برگرفته از عارف بزرگ قرن چهارم و پنجم هجری شیخ عبدالله صومعه‌ای می‌دانند که امروزه مزارش در اول جاده صومعه سرا ـ فومن قرار گرفته‌است. برخی بر این باورند که چون در گذشته‌های دور در این منطقه گلی به نام (صومعه) وجود داشته و اسم آن از آنجا برگرفته شده‌است. از آنجائیکه در زبان گیلکی صومعه سرا را « سوماسرا» تلفظ می‌کنند،و با توجه به معنی کلمه «سوما» که زاهد و بی ریا معنی می‌دهد،گروهی این مساله را دلیل نامگذاری این منطقه میدانند. والبته قرار گرفتن تعداد قابل توجهی امامزاده و مسجد در این منطقه نیز از نکات قابل اشاره در نامگذاری این شهرستان می‌باشد.

خاک و زمین در شهرستان صومعه سرا به سه گروه تقسیم می‌شود . خاک تالابی که این خاک در شمال شهرستان و در حاشیه تالاب تشکیل یافته آب زیر زمینی در این نوع خاک‌ها بسیار نزدیک به سطح زمین و غالبا غرقاب است تا حدودی برای چرای احشام مورد استفاده قرار می‌گیرد و غالبا مراتع را تشکیل می‌دهند . خاک جلگه‌ای که معمولا از رسوبات رودخانه‌ها به وجود آمده و دارای پستی و بلندی اندکی هستند و بهترین خاک برای کشت انواع گیاهان متداول در منطقه خصوصا برنج است . خاک‌های کوهپایه‌ای که این نوع خاک در دامنهٔ کوههای البرز قرار داشته ،عمق خاک نسبتا خوب بوده و معمولا دارای شیب جنگلی می‌باشند و برای کشت گیاهان مناسب هستند . مقدار هجده هزارهکتار از اراضی شهرستان راجنگل تشکیل می‌دهد که عموما درارتفاعات و به طور پراکنده در نواحی جلگه‌ای قرار دارندوگونه هــــــای جنگلی ، افرا ، بلوط و توسکا در آن دیده می‌شود ، کاشت صنوبر در سالهای اخیر رایج و شهرستان به عنوان بیشترین تولید کننده این نوع چوب در ایران محسوب می‌شود .

به علت یکسان بودن گونه خاک و اقلیم زبان قسمت اعظم شهرستان در منطقه جلگه‌ای گیلکی و در نواحی کوهپایه‌ای و ارتفاعات تنیان در بخش میرزاکوچک جنگلی و همچنین روستاهای طالش محله ، چکوور و لارسر در بخش مرکزی مردم با گویش طالشی و در روستای گاز گیشه به علت تعدد کرد مهاجر ( از گذشته‌های دور) با زبان کردی تکلم می‌کنند همچنین گروهی آذری زبان به عنوان مهاجر از استان ههای اردبیل و زنجان به طور پراکنده و خصوصا در محله‌ای موسوم به زیده سرا در شهر صومعه سرا سکونت دارند .

آداب و رسوم رایج در شهرستان صومعه سرا که برخی به فراموشی سپرده شده را می‌توان به شرح زیر برشمرد: لافند بازی که بیشتر در جشن‌های عروسی ، عید نوروز و یا در بازارهای هفتگی اجرا می‌شد،کشتی گیله مردی که امروزه همچنان پا برجاست و یادگار قدرت و دلاوری مردم این خطه‌است و ریشه در تاریخ دارد ، نوروز خوانی که از رسوم آخر هر سال است و هم اکنون کم و بیش رواج دارد و نماد ورود بهار می‌باشد، عروس گولی از دیگر مراسم قبل از حلول سال نو به شمار می‌رفت این نمایش همراه با آواز دارای مفاهیم اخلاقی و تزئینی خاصی بود. گل گل چهارشنبه از مراسم کهن ایرانیان که در گیلان و در صومعه سرا با عنوان چهارشنبه سوری رایج است که در غروب سه شنبه آخر سال و در شب چهارشنبه انجام می‌شود و هنگام پریدن از آتش می‌خوانند : زردی بشه ، سرخی بایه ، نکبت بشه دولت بایه . سیزده سال به عنوان آخرین مراسم نوروز که مردم بیشتر به کنار رودخانه‌ها و در دل جنگل‌ها می‌روند و به صورت گروهی آخرین روز نوروز را گرامی می‌دارند . شب چله که از مراسم باستانی ایرانی است که معمولا چنین شبی اهل خانواده و خویشان گردهم می‌آیند و معمولا از تنقلات و آجیل استفاده می‌نمایند . گیشه بوری که یکی از مراسم مربوط ازدواج بوده که این مراسم با صدای ساز و نقاره و ترانه خوانی و شادمانی عروس و داماد و دیگر مهمانان همراه است

صنایع دستی : مرواربافی ( سبد بافی ) ، حصیربافی که با سـاقه گیاه لی (گیاه مرداب) و صوف انجام می‌شود، سرامیک سازی و ... خاص صومعه سرا است.

تالاب یا مرداب صومعه سرا اززیباترین مردابهای خاور میانه بوده و از نظر زیست محیطی حایز اهمیت است.تالاب صومعه سرا و( انزلی ) درسال ‪ ۱۳۴۹در كنوانسيون رامسر به عنوان تالاب بين‌المللي شناخته شد.البته قسمت اعظم و مهم این تالاب در صومعه سرا واقع است وقسمتی کوچک را نیز در شهرستان بندر انزلی می بینیم که به دلیل رسیدگی فراوان این نام برای عموم مردم ایران شناخته شده تر میباشد.شهرستان صومعه سرا به دليل قرار گرفتن در حاشيه جنوبي تالاب انزلي سالانه پذيراي پرندگان مهاجري از قبيل كيلار، فيلوش، خوتكاي پرسفيد و معمولي است که حایز اهمیت بین المللی میباشد. و هر ساله تعداد زیادی از گردشگران و محققان بین المللی را به سوی خود میکشاند .<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

صومعه سرا

مطالب مشابه :

صومعه‌سرا

یک ایرانی در استرالیا متهم به قاچاق انسان شد

صومعه سرا (1)

صومعه سرا در يك نگاه

مصاحبه با خانواده شهید هوشمند

مهاجرت

شهرستان صومعه‌سرا

دانلود اهنگ پرستوی مهاجر محمد امیدوار تهرانی

صومعه سرا