آشنایی با قرآن (2)مأخذ نامگذاری سوره های قرآن (کاری از خانم یاد آفرین )

1-سوره الحمد به معنی ستایش : مأخذ نامگذاری با حساب کردن بسم الله آیه دوم سوره است . 2-سوره البقره به معنی گاو – گاو مخصوصی که دستور ذبح آن از طرف خداوند به قوم بنی اسرائیل داده شد،مأخذ نامگذاری آیه 67سوره بقره است. 3-سوره آل عمران به معنی عمران پدر حضرت مریم است، مأخذ نامگذاری آیه 33سوره است. 4-سوره نساء به معنی زنان (این سوره مشتمل بر احکام و حقوق زنان می باشد)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 5-سوره مائده به معنی سفره آراسته از غذا ( راجع به تقاضای حواریون عیسی است که از او می خواستند سفره آراسته از غذا برای آنان نازل کند) ، مأخذ نامگذاری آیه 112 سوره است. 6- سوره انعام به معنی چهارپایان (در این سوره حکم حلیّت و حرمت آن بیان شده است)، مأخذ نامگذاری آیه 136 سوره است. 7-سوره اعراف به معنی (محلی است میان بهشت و جهنم )، مأخذ نامگذاری آیه 45 سوره است. 8- سوره انفال به معنی بهره ها – غنائم جنگ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 9-سوره توبة به معنی بازگشتن از گناه و کاربد (در این سوره شرح توبه متخلّفین از جنگ تبوک آمده است)، مأخذ نامگذاری آیه 105 سوره است. 10-سوره یونس نام یکی از پیامبران الهی، مأخذ نامگذاری آیه 98 سوره است. 11-سوره هود نام یکی از پیامبران الهی، مأخذ نامگذاری آیه 53 سوره است. 12-سوره یوسف نام یکی از پیامبران الهی ، مأخذ نامگذاری آیه 4 سوره است . 13-سوره رعد صدای ابر و غرّش آن، مأخذ نامگذاری آیه 13 سوره است . 14-سوره ابراهیم نام یکی از پیامبران الهی ، مأخذ نامگذاری آیه 35 سوره است. 15-سوره حجر به نام شهری در شبه جزیره عربستان که قوم ثمود در آنجا ساکن بودند، مأخذ نامگذاری آیه 80سوره است. 16-سوره نحل به معنی زنبور عسل، مأخذ نامگذاری آیه68 سوره است. 17-سوره اسراء به معنی سیر در شب (منظور معراج حضرت محمّد «ص» از مسجد الحرام به مسجد اقصی و مابعد آن است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 18-سوره کهف به معنی غاری که در کوه به وجود آمده باشد(در این سوره از اصحاب کهف سخن رفته است)، مأخذ نامگذاری آیه 9 سوره است. 19-سوره مریم مادر حضرت عیسی (ع)، مأخذ نامگذاری آیه 27 سوره است. 20-سوره طه یکی از نامهای حضرت محمّد (ص) و یا رمزی میان خدا و پیامبرش (از حروف مقطعه است ) ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 21- سوره انبیاء به معنی پیامبران (در این سوره داستان زندگی بسیاری از پیامبران آمده است )، مأخذ نامگذاری زندگی انبیاء است که در این سوره آمده است. 22-سوره حج یکی از عبادات مهم اسلام است، مأخذ نامگذاری آیه 27 سوره است. 23-سوره مؤمنون به معنی ایمان آورندگان (در این سوره اوصاف ایشان را ذکر کرده است )، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 24- سوره نور به معنی روشنایی، مأخذ نامگذاری آیه 35 سوره است. 25-سوره فرقان به معنی جداکننده حق و باطل (یکی از نامهای قرآن است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 26-سوره شعراء به معنی کسانی که شعر می سرایند (در این سوره از شعرا سخن رفته است)، مأخذ نامگذاری آیه 224 سوره است. 27-سوره نمل به معنی مورچه (واقعه برخورد لشکر سلیمان با مورچگان در این سوره آمده است)، مأخذ نامگذاری آیه 18 سوره است. 28-سوره قصص به معنی حکایتها( در این سوره داستان حضرت موسی آمده است)، مأخذ نامگذاری آیه 25 سوره است. 29-سوره عنکبوت نام حشره ای ، مأخذ نامگذاری آیه 41 سوره است. 30-سوره روم منور دولت امپراطوری روم است، مأخذ نامگذاری آیه دوم سوره است. 31- سوره لقمان به نام لقمان حکیم است، مأخذ نامگذاری آیه 12 سوره است. 32-سوره سجده به معنی عمل پیشانی بر زمین نهادن برای عبادت خداوند، مأخذ نامگذاری آیه 15 سوره است. 33-سوره احزاب به معنی فرقه ها- طایفه ها –لشکرها ( منظور لشکرهای کفار مکه و سایر قبایل عرب است که برای جنگ با مسلمین به مدینه آمدند )، مأخذ نامگذاری آیه 20 سوره است. 34-سوره سباء نام قومی است، مأخذ نامگذاری آیه 15 سوره است. 35-سوره فاطر به معنی پدید آورنده ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است . 36-سوره یس(یاسین) یکی از حروف مقطعه قرآن است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 37-سوره صافّات به معنی صف کشندگان، فرشتگان صف کشیده ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 38-سوره ص (صاد) یکی از حروف مقطعه ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 39-سوره زمر به معنی گروهها (گروه گروه از دوزخیان و فرشتگان )، مأخذ نامگذاری آیه 71سوره است. 40-سوره غافر (مؤمن) به معنی آمرزنده ( در این سوره از مؤمن آل فرعون سخن رفته است )، مأخذ نامگذاری آیه سوم است. 41-سوره فصّلت (حم سجده) به معنی تفصیل داده شده (در آیات قرآن حق و باطل موشکافی شده است ) و اینکه در این سوره سجده واجب وجود دارد (حم سجده) گفته شده است، مأخذ نامگذاری آیه سوم سوره است. 42-سوره شوری به معنی مشاوره – مشورت کردن ، مأخذ نامگذاری آیه 38 سوره است. 43-سوره زخرف به معنی زینت ها – طلا ( در این سوره از نقره و طلا سخن رفته است)، مأخذ نامگذاری آیه 35 سوره است . 44- سوره دخان به معنی دود ، مأخذ نامگذاری آیه 10 سوره است. 45-سوره جاثیة به زانو درآمده ( در روز قیامت مردم به زانو در می آیند )، مأخذ نامگذاری آیه 27 سوره است. 46-سوره احقاف به معنی سرزمین قوم هود می باشد که گرفتار عذاب الهی شدند، مأخذ نامگذاری آیه 21 سوره است. 47-سوره محمّد نام پیامبر عظیم الشأن اسلام، مأخذ نامگذاری آیه دوم سوره است. 48-سوره فتح به معنی گشودن – پیروزی ( منظور پیروزی پیامبر در انعقاد قرارداد صلح حدیبیه است که راه را برای پیروزیهای بعدی هموار کرد)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 49-سوره حجرات به معنی حجره ها- خیمه ها ( حجره های منزل پیامبر ) ، مأخذ نامگذاری آیه 4 سوره است. 50-سوره ق (قاف ) از حروف مقطعه قرآن است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است . 51-سوره ذاریات به معنی پراکنده کنندگان مانند بادها،ابرها، ملائکه ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 52-سوره طور نام کوهی است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 53-سوره نجم به معنی ستاره ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 54-سوره قمر به معنی ماه ( در این سوره موضوع شقّ القمر بیان شده است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 55-سوره الرّحمن از صفات خداوند –بسیار بخشنده، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 56-سوره واقعة یکی از نامهای قیامت است به معنی واقع شونده ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 57-سوره حدید به معنی آهن، مأخذ نامگذاری آیه 25 سوره است. 58-سوره مجادلة بمعنی گفتگو کردن ( در این سوره موضوع گفتگوی زنی با پیامبر در مورد شوهرش بیان شده است) ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 59-سوره حشر به معنی جمع کردن- راندن (راندن یهودیان بنی النضیر از حوالی مدینه در این سوره آمده است) ، مأخذ نامگذاری آیه دوم سوره است. 60-سوره ممتحنة به معنی کسی که مورد آزمایش واقع شده – آزمایش شده ( موضوع زنانی که مسلمان شده بودند و شوهران کافر خود را در مکه رها کرده و در مدینه به پیامبر اسلام (ص) پناهنده می شدند در این سوره آمده است) ، مأخذ نامگذاری آیه 10 سوره است. 61-سوره صف به معنی ردیف ایستاده – صف به صف ایستادن، مأخذ نامگذاری آیه 4 سوره است. 62-سوره جمعة (نماز جمعه در این سوره بیان شده است)، مأخذ نامگذاری آیه 9 سوره است. -63سوره منافقون جمع منافق- آدم دورو (در این سوره از منافقان و توطئه آنان علیه مسلمانان سخن گفته است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 64-سوره تغابن به معنی پشیمانی – مغبون کردن – یکی از نامهای قیامت است، مأخذ نامگذاری آیه 9 سوره است. 65-سوره طلاق ( در این سوره قسمتی از احکام طلاق و سفارش درباره زنان آمده است )، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 66-سوره تحریم به معنی حرام کردن ( ومنظور از آن خطاب خداوند به پیامبر است که چرا چیزی را که خداوند بر تو حلال ساخته بر خود حرام می کنی )، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 67- سوره ملک به معنی پادشاهی – پادشاهی و اقتدار خداوند است زیرا تصرف در کارها تنها به دست قدرت اوست، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 68-سوره قلم (نون ) به معنی قلم ، ابزار نوشتن ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 69- سوره حاقّه به معنی حقانیت وقایع و به حق رسی، از نامهای قیامت است (زیرا جمیع حوادث قیامت وقوعش واجب و حق است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 70- سوره معارج به معنی نردبانها و جاهای بالا رفتن است، مأخذ نامگذاری آیه سوم سوره است. 71-سوره نوح نام یکی از پیامبران الهی است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 72-سوره جنّ به معنی موجودات ناپیدا(در این سوره موضوع ایمان آوردن عده ای از اجنّه به پیامبر مطرح شده است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 73- سوره مزّمّل به معنی گلیم بر خودپیچیده (پیامبر اسلام ((ص)) منظور است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 74-سوره مدّثّر به معنی رداء یا گلیم بر خود پیچیده (منظور پیامبر اسلام است) ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 75-سوره قیامه به معنی رستاخیز، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 76-سوره دهر به معنی روزگار، زمانه، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 77-سوره مرسلات به معنی فرستاده شدگان (منظور ملائکه یا بادها است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 78-سوره نبأ به معنی خیر (منظور خبر روز قیامت است)، مأخذ نامگذاری آیه دوم سوره است. 79-سوره نازعات به معنی فرشتگانی که مأمور گرفتن جانها هستند، کشندگان، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 80-سوره عبس به معنی روی ترش نمودن (منظور شخص نابینایی است که حضور پیامبر آمد و شخصی روی درهم کشید که در این سوره آمده است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 81-سوره تکویر به معنی درهم پیچیدن (منظور این است که خداوند روشنایی را از خورشید می گیرد و این پیش درآمد قیامت است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 82-سوره انفطار به معنی شکافته شدن ( منظور شکافته شدن و از هم گسستن آسمان است که پیش درآمد قیامت است)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 83- سوره مطفّفین به معنی کم فروشان (در این سوره از کم فروشی نکوهش شده است) ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 84-سوره انشقاق به معنی شکافته شدن (از هم گسسستن آسمانها و جاذبه های آن است که خبر از قیامت می دهد)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 85-سوره بروج به معنی برجها- یا ستاره های بزرگ ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 86-سوره طارق به معنی ظاهر شونده- ستاره درخشان، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 87-سوره اعلی به معنی برتر (یعنی پروردگار برتر است از هر چه تصور شود) ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 88-سوره غاشیة به معنی فروگیرنده –بیهوش کننده- همه گیر (یکی از نامهای قیامت) است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 89-سوره فجر به معنی شکافته شدن – بامداد، صبح، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 90-سوره بلد به معنی شهر – منظور شهر مکه است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 91-سوره شمس به معنی آفتاب – خورشید ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 92-سوره اللّیل به معنی شب ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 93-سوره الضّحی به معنی صبحگاه – چاشتگاه ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 94-سوره انشراح به معنی گشاده شدن (منظوراین است که خداوند سینه و دل پیامبر را گشاده نمود و وسعت بخشید ) مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 95-سوره التّین به معنی انجیر، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 96-سوره علق به معنی خون بسته ، مأخذ نامگذاری آیه اول است. 97- سوره قدر به معنی اندازه – شب قدر، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 98-سوره بیّنه به معنی دلیل آشکار ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 99- سوره زلزال به معنی لرزش زمین – تکان دادن- که از علامت های قیامت نیز می باشد، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 100-سوره عادیات به معنی اسبهای دونده – ممکن است اشاره باشد به رفتن حضرت علی (ع) به غزوه ذات السلاسل ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 101- سوره قارعة بمعنی کوبنده – یکی از نامهای قیامت است، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 102- سوره تکاثر به معنی مباهات و فخر نمودن به مال بسیار و قوم بسیار ( کفار قریش برای فخر فروشی به کثرت خویش قبرهای قبیله خود رانیز می شمردند و به حساب می آوردند)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 103- سوره عصر به معنی زمانه – نمز عصر – عصر و زمان حضرت رسول اکرم (ص) یا امام عصر (امام زمان) ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 104- سوره همزه به معنی غمّاز و عیب جو، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 105-سوره فیل به معنی فیل یا پیل ( منظور سپاه ابرهه است که برای خراب کردن خانه خدا از یمن به طرف مکه حرکت کرد و ونابود شد)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 106-سوره قریش نام قبیله ای که حضرت محمّد (ص) از آن قیبله بود ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 107- سوره ماعون به معنی زکات، مأخذ نامگذاری آیه آخر است. 108- سوره کوثر به معنی خیر کثیر – حوضی در بهشت یا فاطمه زهراء (ع)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 109-سوره کافرون مراد از کافران در اینجا کافران قریش است که پیشنهادی به پیامبر (ص) دادند و پذیرفته نشد، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 110- سوره نصر به معنی یاری کردن ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 111-سوره لهب ابولهب (که از دشمنان پیامبر ((ص)) در مکه بود)، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 112- سوره اخلاص به معنی پاک و خاص کردن ( منظور پاک و خالص کردن معتقدات از هر گونه شرک )،ماخذ نامگذاری، اسم آن از معنای سوره گرفته شده است. 113- سوره فلق به معنی شکافتن – سپیده دم مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. 114-سوره النّاس به معنی مردم ، مأخذ نامگذاری آیه اول سوره است. جدول اطلاعات قرآن ( سوره، تعداد آیات ، کلمات، حروف) عدد سوره آیات کلمات حروف 1 الفاتحه 7 29 142 2 البقره 25500 286 6221 25500 3 آل عمران 14525 200 3480 14525 4 النساء 176 3745 16030 5 المائده 120 2804 11933 6 الانعام 165 3850 12254 7 الاعراف 206 3825 13877 8 الانفال 75 1095 5080 9 التوبه 129 4098 10488 10 یونس 109 1832 7567 11 هود 123 1715 7513 12 یوسف 111 1766 7166 13 الرّعد 43 855 3506 14 ابراهیم 52 831 3434 15 الحجر 99 654 2760 16 النحل 7707 128 2840 7707 17 الاسری 111 1533 6460 18 الکهف 110 1579 6360 19 مریم 98 982 3802 20 طه 135 1341 5242 21 الانبیاء 1168 4890 112 1168 4890 22 الحج 78 1291 5070 23 المؤمنون 118 1840 4802 24 النّور 64 1316 5680 25 الفرقان 77 892 3733 26 الشعراء 227 1297 5522 27 النمل 93 1149 4799 28 القصص 88 1441 5800 29 العنکبوت 69 1981 4195 30 الرّوم 60 819 3534 31 لقمان 34 542 2110 32 السجده 30 380 1500 33 الاحزاب 73 1280 5796 34 سباء 54 883 1512 35 الفاطر 45 797 3130 36 یس 83 729 3000 37 الصافات 182 820 3823 38 ص 88 732 3029 39 الزّمر 75 1192 4708 40 المؤمن 85 1199 4960 41 فصلت 54 796 3350 42 الشوری 53 866 3588 43 الزخرف 89 833 3400 44 الدخان 59 346 1431 45 الجاثیه 37 488 2191 46 الاحقاف 35 644 2598 47 محمّد(ص) 38 539 2349 48 الفتح 29 560 2438 49 الحجرات 18 343 1496 50 ق 45 357 1494 51 الذاریات 60 360 1287 52 الطّور 49 312 1500 53 النّجم 62 308 1405 54 القمر 55 342 1420 55 الرحمن 78 351 1636 56 الواقعه 96 378 1703 57 الحدید 29 544 2476 58 المجادله 22 473 1792 59 الحشر 24 445 1913 60 الممتحنه 13 348 1510 61 الصّف 14 221 900 62 الجمعه 11 180 720 63 المنافقون 11 180 776 64 التغابن 18 241 1070 65 الطلاق 12 248 1060 66 التحریم 12 246 1160 67 الملک 30 330 1300 68 القلم 52 300 1256 69 الحاقّه 52 256 1084 70 المعارج 44 216 1061 71 نوح 28 224 929 72 الجن 28 235 870 73 المزمّل 20 285 838 74 المدثّر 56 255 1010 75 القیامه 40 199 652 76 الدهر 31 240 1054 77 المرسلات 50 181 816 78 النباء 40 173 770 79 النازعات 46 139 753 80 عبس 42 133 533 81 التکویر 29 114 533 82 الانفطار 19 80 327 83 المطففین 36 177 830 84 الانشقاق 25 109 430 85 البروج 22 109 458 86 الطارق 17 61 245 87 الاعلی 19 72 270 88 الغاشه 26 72 330 89 الفجر 30 137 577 90 البلد 2 82 330 91 الشمس 15 54 247 92 اللیل 21 71 302 93 الضحی 11 40 192 94 النشرح 8 27 103 95 التین 8 34 150 96 العلق 19 92 280 97 القدر 5 30 112 98 البیّنه 8 94 392 99 الزلزال 8 35 149 100 العادیات 11 40 163 101 القارعة 11 36 150 102 التکاثر 8 28 120 103 العصر 3 14 68 104 الهمزه 9 33 130 105 الفیل 5 23 96 106 قریش 4 17 93 107 الماعون 7 25 145 108 الکوثر 3 10 42 109 الکافرون 6 26 94 110 النصر 3 19 77 111 لهب 5 20 77 112 الاخلاص 4 15 47 113 الفلق 5 23 74 114 الناس 6 20 79 جدول اطلاعاتی قرآن (سوره،محل نزول...) نام سوره محل نزول در کدام جزءاست فاتحة الکتاب مکه یا مدینه ابتدای جزء1 بقره مدینه جزء1و2وابتدای جزء3 آل عمران مدینه جزء3و4 نساء مدینه جزء4و5و6 مائده مدینه جزء6و7 انعام مکه جزء7و8 اعراف مکه جزء7و8 انفال مدینه جزء9 توبه مدینه جزء10و11 یونس مکه جزء11 هود مکه جزء12 یوسف مکه جزء12و13 رعد مدینه جزء13 ابراهیم مکه انتهای جزء13 حجر مکه ابتدای جزء14 نحل مکه جزء 14 اسری یابنی اسرائیل مکه جزء15 کهف مکه اواسط جزء15و ابتدای جزء16 مریم مکه جزء16 طه مکه جزء16 انبیاء مکه جزء17 حج مدینه جزء17 مؤمنون مکه جزء18 نور مدینه جزء18 فرقان مکه انتهای جزء18و ابتدای جزء19 شعراء مکه جزء19 نمل مکه انتهای جزء19 و ابتدای جزء20 قصص مکه جزء20 عنکبوت مکه اواخر جزء20و ابتدای جزء21 روم مکه اوایل جزء21 لقمان مکه اواسط جزء21 سجده یا جزر یا مضاجع مکه اواخر جزء 21 احزاب مدینه انتهای جزء21 و ابتدای جزء22 سباء مکه اوایل جزء22 فاطریاملائکه مکه اواخر جزء22 یس مکه انتهای جزء22و ابتدای جزء23 صافات مکه اوایل جزء23 ص مکه اواسط جزء23 زمریاغرف مکه انتهای جزء23 و ابتدای جزء24 مؤمن مکه اوایل جزء24 سجده(فصلت) مکه انتهای جزء24 و ابتدای جزء25 شوری مکه اوایل جزء25 زخرف مکه اواسط جزء25 دخان مکه اواخر جزء25 جاثیة مکه انتهای جزء25 احقاف مکه ابتدای جزء26 محمد یا قتال مدینه اوایل جزء 26 فتح مدینه اواسط جزء26 حجرات مدینه اواخر جزء26 ق مکه انتهای جزء26و ابتدای جزء27 ذاریات مکه اوایل جزء27 طور مکه اوایل جزء27 نجم مکه اواسط جزء 27 قمر مکه اواسط جزء27 الرحمن مدینه اواسط جزء27 واقعه مکه اواسط جزء27 حدید مدینه انتهای جزء27 مجادله مدینه ابتدای جزء28 حشر مدینه اوایل جزء28 ممتحنه مدینه اواسط جزء28 صف مدینه اواسط جزء28 جمعه مدینه اواسط جزء28 منافقون مدینه اواسط جزء28 تغابن مدینه اواخر جزء28 طلاق مدینه اواخر جزء28 تحریم مدینه انتهای جزء28 ملک مکه ابتدای جزء29 قلم یا نون مکه اوایل جزء29 حاقّه مکه اوایل جزء29 معارج مکه اواسط جزء29 نوح مکه اواسط جزء29 جن مکه اواسط جزء29 مزمّل مکه اواسط جزء29 مدثر مکه اواسط جزء29 قیامة مکه اواسطجزء29 دهر یا انسان مدینه اواخر جزء29 مرسلات مکه اواخرجزء29 نباء یا عم مکه انتهای جزء29 النازعات مکه ابتدای جزء30 عبس یا اعمی مکه اوایل جزء30 کورت یا تکویر مکه اوایل جزء30 انفطار مکه اواسط جزء30 مطففین یا تطفیف مکه اواسط جزء30 انشقاق مکه اواسط جزء30 بروج مکه اواسط جزء30 طارق مکه اواسط جزء30 اعلی مکه اواسط جزء30 غاشیة مکه اواسط جزء30 فجر مکه اواسط جزء30 بلد مکه اواسط جزء30 شمس مکه اواسط جزء30 لیل مکه اواسط جزء30 ضحی مکه اواخر جزء30 انشراح مکه اواخر جزء30 تین مکه اواخر جزء30 علق مکه اواخر جزء30 قدر مکه اواخر جزء30 بیّنه مدینه اواخر جزء30 زلزال مدنیه اواخر جزء30 عادیات مکه اواخر جزء30 قارعه مکه اواخر جزء30 تکاثر مکه اواخر جزء30 عصر مکه اواخر جزء30 همزة مکه اواخر جزء30 فیل مکه اواخر جزء30 قریش مکه اواخر جزء30 ماعون مکه اواخر جزء30 کوثر مکه اواخر جزء30 کافرون مکه اواخر جزء30 نصر مدینه اواخر جزء30 لهب یا تبت یا مسد مکه اواخر جزء30 اخلاص مکه اواخر جزء30 فلق مکه اواخر جزء30 ناس مکه اواخر جزء30 نقش و اهميّت قرآن كريم در زندگي بشر
قرآن كريم در برگيرندة هدايت و سعادت انسان در دنيا و آخرت مي‎باشد و در تمام مراحل زندگي رهبر و راهنماي انسان به سوي كمال است. «اين قرآن به راهي هدايت مي‎كند كه مستقيم‎ترين راههاست...»(سوره اسراءآیه9) كساني كه با قرآن مأنوسند به كمك قران حق را از باطل تشخيص مي‎دهند.(سوره فرقان ،آیه1)قرآن كريم، انسان را به زندگي كردن با معيارها و ارزش‎هاي انساني و اسلام دعوت مي‎كند، حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي‎فرمايد: «هر كس قرآن را پيش روي خود قرار داد، رهبر و پيشواي او به بهشت خواهد بود وهر كس آن را به پشت سر افكند طرد كننده و سوق دهنده او به سوي جهنم خواهد بود».(1)قرآن مجيد عامل صعود به سوي بهشت،(سوره شوری،آیه7) مايه خرمي دلها2)) درياي بي‎كران معرفت(3) يگانه عامل توانگري است.(4)كه عامل اصلي هدايت‎گر و تربيت كننده افراد و جوامع بشري به سوي كمال و نيل به ارزشهاي اخلاقي و انساني است. درباره ارتباط وانس با قرآن كريم، لازم است چند نكته مورد توجه قرار گيرد: الف. چگونه مي‎توان با قرآن مجيد انس پيدا كرد؟ براي بهره‎مندي و اُنس با قرآن بايد مراحلي را طي كرد از جمله: 1. يادگيري قرآن؛ پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «خياركم من تعلم القرآن وعلّمه؛ (5) بهترين شما كسي است كه قرآن را بياموزد و آن را به ديگران نيز ياد دهد». 2. قرائت قرآن؛ حضرت امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي‎فرمايد: «من قرأ القرآن و هو شاب مؤمن اختلط القرآن بلحمه ودمه و جعله الله مع السفرة الكرام البررة...؛ (6 )كسي كه قرآن بخواند، درحالي كه جوان مؤمن است، قرآن با گوشت و خون او مخلوط شده و با فرشتگان بزرگوار و نيكو صفت همنشين مي‎شود». پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «نوروا بيوتكم بتلاوة القرآن...»؛ خانه‎هاي خود را با تلاوت قرآن نوراني كنيد». تلاوت قرآن نيز خود داراي آدابي است از جمله: الف. مسواك زدن، پيامبر گرامي مي‎فرمايد: «نظفوا طريق القرآن قيل يا رسول الله و ما طريق القرآن قال افواهكم قيل بماذا قال بالسواك؛ (7 ) راه قرآن را پاكيزه نگه داريد. عرض شد يا رسول الله! راه قرآن چيست؟ فرمود: دهانهايتان. عرض شد: چگونه؟! فرمود: بوسيله مسواك كردن». ب. وضو و طهارت داشتن هنگام تلاوت قرآن؛ «لا يسمه الا المطهرون؛)سوره واقعه، ( 79جز پاكان بر آن دست نزنند». ج. پناه بردن به خداوند متعال پيش از قرائت قرآن؛ «فاذا قرأت القرآن فاستغذ بالله من الشيطان الرجيم؛ وقتي كه قرآن مي‎خواني از (شرّ) شيطان رانده شده به خداوند پناه ببر». د. قرائت قرآن با صداي خوش و دلنشين؛ پيامبر گرامي ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «لكل شيء حلية و حلية القرآن الصوت الحسن؛(سوره نحل،آیه98 )براي چيزي زيبايي و زينتي است و زينت قرآن صوت نيكو مي‎باشد». ه. قرائت قرآن همراه با خشوع؛ «الم يأن للذين ءامنوا ان تخشع قلوبهم لذكر الله و ما نزل من الحق...؛8(سوره حدید،آیه 7)يا وقت آن نرسيده است كه دل‎هاي مؤمنان در برابر ذكر خدا و آن چه از حق نازل شده خاشع گردد...» و. قرائت همراه با حزن و اندوه؛ پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «ان القرآن نزل بالحزن فاذا قرأ نموه فابكوا فان لم تبكوا فتباكوا» (9 )براستي قرآن همراه با حزن نازل شده است، بنابراين، هنگامي كه قرآن مي‎خوانيد گريه كنيد و اگر گريه نكرديد حالت گريه را به خود بگيريد». ز. تلاوت قرآن با ترتيل و شمرده؛ «ورتل القرآن ترتيلا؛(سوره مزمل،آیه4) قرآن را با دقت و تأني بخوان». 3. تدبر در قرآن؛ قاري قرآن بايد با توجه به معاني قرآن، آن راتلاوت كند و در آيات تفكر و انديشه نمايد و از آن‎ها پند گيرد، چنان كه حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي‎فرمايد: «(پرهيزكاران) در شب به پا خواسته و قرآن را شمرده و با تدبر تلاوت مي‎كنند، جان خويش را با آن محزون مي‎سازند و دواي درد خود را از آن مي‎گيرند هرگاه به آيه‎اي برسند كه در آن تشويق باشد، با علاقه و اميد به آن روي مي‎آورند و روح و جانشان با شوق بسيار در آن ذخيره مي‎شود و آن را همواره الگوي خود مي‎سازند و هرگاه به آيه‎اي برسند كه در آن بيم باشد، گوش‎هاي دل خود را براي شنيدن آن باز مي‎كنند و صداهاي ناله و برخورد زبانه‎هاي آتش در گوش‎شان طنين انداز است»10 4. عمل به قرآن؛ پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «ربّ تال للقرآن و القرآن يلعنه؛(11 )چه بسيار كساني كه قرآن را تلاوت مي‎كنند، در حالي كه قرآن بر آن‎ها لعن و نفرين مي‎فرستد». 5. حفظ قرآن؛ پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‎فرمايد: «لا يعذب الله قلبا وعي القرآن؛(12 ) خداوند قلبي را كه ظرف قرآن باشد، عذاب نمي‎كند». بنابراين، براي مأنوس شدن با قرآن، داشتن برنامه‎اي منظم و روزانه براي قرائت و عمل به موارد و عوامل مذكور لازم است. ب. چرا قرآن كريم در بين ما مهجور است؟ مهجوريت قرآن و فاصله گرفتن مردم به خصوص مسلمانان از مفاهيم و معارف قرآن علت‎هاي متعددي دارد از جمله: 1. تلاش و توطئه شياطين جني و انسي باعث شده كه مردم از مفاهيم و معارف بلند قرآن مجيد فاصله گرفته و در دام شيطان‎هاي وسوسه‎گر گرفتار آيند و با آموزه‎هاي قرآن كريم بيگانه شوند و قرآن در ميان آن‎ها به خصوص مسلمانان مهجور بماند، قرآن كريم مي‎فرمايد: «و قال الرسول! يارب ان قومي اتخذوا هذا القرآن مهجورا؛(سوره فرقان،آیه30) و پيامبر (خدا) گفت: «پروردگارا! قوم من اين قرآن را رها كردند (و از آن دوري جستند)». 2. فراموش كردن مفاهيم و معارف قرآن كريم وغفلت از آنها، باعث شده كه مردم به دستورها و پيام‎هاي راه‎گشا و هدايت‎گر اين كتاب مقدس توجه نكنند و فرهنگ قرآن در ميان مردم به دست فراموشي سپرده شود بسياري از مردم به جاي عمل به قرآن، تنها آن را به عنوان يك كتاب مقدس يا به قصد ثواب آن را تلاوت مي‎كنند و يا در مراسم ختم مرده‎گان آن را قرائت نموده و يا در كنار سفره عقد و يا درياچه‎اي سبز بر روي طاقچه از آن نگهداري مي‎كنند!! در حالي كه قرآن كريم براي هدايت و تربيت انسان‎ها نازل شده و مردم بايد با عمل به دستورها و فرمان‎هاي آن، براي رسيدن به كمال و نزديك شدن به خداوند را بپيمايند و در آيات آن تدبر و تفكر كنند ودر زندگي آن‎ها را بكار گيرند و پياده كنند؛ «... و انزلنا اليك الذكر لتبين للناس ما نزل اليهم و لعلهم يتفكرون؛(سوره نحل،آیه44). و ما اين ذكر (قرآن) را بر تو نازل كرديم تا آن چه به سوي مردم نازل شده است براي آن‎ها تبيين كني، شايد انديشه كنند». 3. حضرت علي ـ عليه السّلام ـ درباره مهجوريت قرآن كريم مي‎فرمايد: «... حاملان قرآن آن را واگذاشته و حافظان قرآن آن را فراموش مي‎كنند، پس در آن روزقرآن و پيروانش از ميان مردم رانده و مهجور مي‎گردند و هر دو غريبانه در يك راه ناشناخته سرگردانند و پناهگاهی ميان مردم ندارند، پس قرآن و پيروانش در ميان مردمند، ولي گويا حضور ندارند، با مردمند ولي از آن‎ها بريده‎اند؛ زيرا گمراهي و هدايت هرگز هماهنگ نشوند، گر چه كنار يكديگر قرار گيرند، مردم در آن روز، درجدايي و تفرقه هم داستان، و در اتحاد و يگانگي پراكنده‎اند، گويي آنان پيشواي قرآن بوده و قرآن پيشواي آنان نيست، پس از قرآن جز نامي نزدشان باقي نماند و آنان جز خطي را از قرآن نشناسند...». (13) 1. محمد بن يعقوب كليني، الكافي، تهران، دار الكتب الاسلامية، چاپ چهارم، ج 2، ص 598. 2 . علامه مجلسي(ره)، بحار الانوار، مؤسسه الوفا بيروت، سال انتشار 1404 ق، ج 2، ص 36. 3 عبد الحميد بن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، قم، كتابخانه آيت الله مرعشي نجفي، 1404 ق، ج 10، ص 194. 4 . محدث نوري، مستدرك الوسائل، قم، مؤسسه آل البيت، چاپ اوّل، ج 4، ص 236. 5. علامه مجلسي، بحار الانوار، موسسه الوفا بيروت، ج 89، ص 186. 6 . محمد بن يعقوب كليني، الكافي، تهران، دار الكتب الاسلامية، ج 2، ص 603. 7 . همان، ص 610. 8. بحارالانوار، همان، ص 213. 9 . الكافي، همان، ص 615، حديد، آية 16. 10. شعيري، تاج الدين، جامع الاخبار، قم، انتشارات رضي، چاپ دوّم، ص 49. 11 . نهج البلاغه، معجم المفهرس، نشر مؤسسه امير المؤمنين ـ عليه السّلام ـ قم، خطبة 193، ص 12. 12. بحار الانوار، همان، ص 178. 13 . محمد دشتي، ترجمه نهج البلاغه، تهران، انتشارات زهد، چ 3، 1380، خطبه 147، ص 271. محتوی سوره های قرآن هر یک از سور قرآن حاوی مطالب و موضوعات متنوعی است که ذکر تمامی آنها از حوصله این مقاله خارج است، اما جهت آشنایی به بعضی از موضوعات به ترتیب زیر اشاره می شود: 1-محتوای سوره حمد این سوره به دو بخش تقسیم می شود: بخشی از حمد و ثنای خدا سخن می گوید و بخشی از نیازهای بنده . 2-محتوای سوره بقره بحثهایی پیرامون توحید و خداشناسی، معاد و زندگی پس از مرگ، اعجاز قرآن، بحثهایی درباره یهود و منافقان، تاریخ پیامبران مخصوصاً حضرت ابراهیم (ع) و حضرت موسی (ع) ، بحثهایی در زمینه احکام مختلف اسلامی از قبیل (نماز، روزه، جهاد ، حج، تغییر قبله ، ازدواج و طلاق، تجارت ، دین، ریا، انفاق ، قصاص ، تحریم قسمتی از گوشتهای حرام، قماز، شراب و بخشی از احکام وصیّت). 3- محتوای سوره آل عمران بحثهایی در زمینه ایمان و اسلام و استقامت در راه حمایت و گسترش اسلام، مبارزه منطقی با یهود و مسیحیت و مشرکان و پاره ای درسهای تربیتی و نفی عقاید باطل. 4- محتوای سوره نساء دعوت به ایمان و عدالت ،ذکر سرگذشت پیشینیان، قانون ارث، قوانین مربوط به ازدواج، قوانین کلی برای حفظ اموال عمومی، کنترل و نگهداری و بهسازی محیط خانواده، حقوق وظایف افراد جامعه در برابر یکدیگر ، معرفی دشمنان، لزوم اطاعت از رهبری، تشویق مسلمانان به مبارزه و اهمیت هجرت. 5- محتوای سوره مائده معرفی عقائد و معارف اسلامی، مسأله رهبری پس از پیامبر اسلام (ص)،مسأله اعتقاد به تثلیث در مسیحیت ، وفای به عهد ، عدالت اجتماعی ، شهادت به عدل، تحریم قتل نفس با ذکر داستان فرزندان آدم (ع) هابیل و قابیل، معرفی غذاهای حلال و حرام و قسمتی از احکام وضو و تیمّم . 6-محتوای سوره انعام مبارزه با شرک و بت پرستی ، دعوت به اصول سه گانه توحید-نبوت- معاد و ذکر اعمال و کردار و بدعتهای مشرکان . 7- محتوای سوره اعراف ذکر مسأله مبدأو معاد، داستان آفرینش آدم، ذکر سرگذست اقوام نوح و لوط و شعیبت (ع) و سرگذشت بنی اسرائیل و مبارزه حضرت موسی (ع) با فرعون. 8- محتوای سوره انفال ذکر مسائل مالی و اقتصادی اسلام از جمله : انفال و غنائم ، بیان صفات و امتیازات مؤمنان واقعی ، داستان جنگ بدر ، ذکر احکام جهاد، ذکر جریان شب تاریخی هجرت پیامبر (ع) از مکه به مدینه، وضع مشرکان و خرافات آنها قبل از اسلام ، بیان حکم خمس ، بیان برتری معنوی مسلمانان بر کفار، حکم اسیران جنگی ، بیان مبارزه با منافقان و راه شناخت آنان. 9- محتوای سوره توبه قطع رابطه با مشرکان ، بیان سرنوشت منافقان و نشانه های آنان، ذکر انحراف اهل کتاب از حقیقت توحید، بحثهای مربوط به جهاد، ستایش مجاهدان راه خدا، اشاره به زکات ، بیان پرهیز از تراکم ثروت ، لزوم تحصیل علم ، ذکر داستان هجرت پیامبر (ص) ، بیان مسأله ماههای حرام، موضوع گرفتن جزیه از اقلیتهای مذهبی. 10- محتوای سوره یونس تکیه بر مسأله مبدأ و معاد و مسأله وحی و مقام پیامبر اسلام(ص) ، بیان نشانه های عظمت خداوند، ذکر زندگی پیامبران از جمله : نوح (ع) ، موسی و یونس (ع) ، بیان لجاجت و سرسختی بت پرستان در برابر حق . 11- محتوای سوره هود ذکر سرگذشت پیامبران مخصوصاً حضرت نوح ، مبارزه با شرک و بت پرستی ، ذکر مسأله معاد، دستور استقامت کردن به مؤمنان ، ذکر سرگذشت هود و صالح و ابراهیم و لوط و حضرت موسی (ع) و مبارزات آنان. 12- محتوای سوره سوره یوسف تمام آیات این سوره جز چند آیه آخر در مورد سرگذشت جالب و شیرین و عبرت انگیز حضرت یوسف (ع) است. 13- محتوای سوره رعد بیان حقّانیت و عظمت قرآن، ذکر اسرار آفرینش آسمانها و بیان معاد، اشاره به تسبیح کردن رعد ،ذکر سجده آسمانیان و زمینی ها در برابر عظمت خدا، بیان مثالهای زیبا برای شناخت حق و باطل، ذکر وفای به عهد و صله رحم و صبر و استقامت و انفاق کردن در پنهان وآشکار و بیان سرگذشت اقوام یاغی و سرکش و تهدید کفّار. 14- محتوای سوره ابراهیم بیان داستان قهرمان توحید حضرت ابراهیم (ع) ، ذکر تاریخ انبیای گذشته مانند: حضرت نوح و موسی (ع) و قوم عاد و ثمود و بیان مسأله مبدأ و معاد. 15- محتوای سوره حجر سفارش به مطالعه در اسرار آفرینش، بیان مسأله معاد و کیفر بدکاران، ذکر اهمیت قرآن، بیان داستان آدم و سرکشی ابلیس،اشاره به سرگذشت اقوامی چون قوم لوط و صالح و شعیب (ع). 16- محتوای سوره نحل بیان پاره از از نعمتهای خداوند از قبیل باران و نور آفتاب ، انواع گیاهان و میوه ها و مواد غذایی و حیواناتی که خدمتگزار انسانها هستند، اشاره پر معنی و کوتاه به زنبور عسل، ذکر دلایل توحید، بیان معاد و تهدید مشرکان، دستور به عدل و احسان و هجرت و جهاد و نهی از فحشاء و ظلم و ستم و پیمان شکنی ، ذکر کوتاهی از حضرت ابراهیم (ع) . 17- محتوای سوره اسراء بیان دلایل نبوت، ذکر داستان معراج پیامبر (ص) ، بیان تاریخ پرماجرای بنی اسرائیل ، ذکر مسأله وجود حساب و کتاب در زندگی این جهان ، حق شناسی بخصوص در رابطه با پدر و مادر ، تحریم اسراف و تبذیر کردن و همچنین بخل و فرزند کشی (در جاهلیت بوده است) و زنا و خوردن مال یتیم و کم فروشی و تکبر و خونریزی ، بیان تأثیرقرآن در درمان هر گونه بیماری اخلاقی و اجتماعی ، ذکر معجزه بودن قرآن. 18- محتوای سوره کهف ذکر داستان اصحاب کهف،ذکر داستان ملاقات حضرت موسی و خضر ( هر چند نام خضر در این سوره نیامده است) و بیان درسی عمیق و زیبا در این باره، بیان ماجرای ذوالقرنین و یأجوج و مأجوج. 19- محتوای سوره مریم بیان سرگذشت حضرت زکریا و حضرت مریم و عیسی (ع) و ابراهیم قهرمان توحیدو فرزندش اسماعیل و ادریس و پاره ای دیگر از پیامبران بزرگ الهی، بیان مباحثی از قیامت ، نفی فرزند داشتن خداوند و بیان مسأله شفاعت. 20- محتوای سوره طه اشاره به عظمت قرآن و بیان صفات جلال و جمال خداوند، ذکر داستان حضرت موسی و گوساله پرستی بنی اسرائیل ، اشاره به مسأله معاد و بیان سرگذشت آدم (ع) و حوّا در بهشت و هبوط آنان. 21- محتوای سوره انبیاء اشاره به فرازهایی از حالات16 تن از پیامبران بزرگ الهی که عبارتند از: حضرت موسی، هارون، ابراهیم،لوط اسحاق ، یعقوب، نوح، داود، سلیمان ، ایوب ، اسماعیل ، ادریس ،ذولاکفل ،ذالنّون ( یونس ، زکریا و یحیی . همچنین اشاره به توحید و پیروزی حق علیه باطل. 22- محتوای سوره حج ذکر آیاتی در مورد معاد و بیان دلایل آن ، بررسی سرگذشت عبرت انگیز گذشتگان از جمله قوم نوح ، عاد،ثمود، قوم ابراهیم و لوط ، قوم شعیب و قوم موسی . بیان مباحثی در مورد مسأله حج و سابقه تاریخی آن از زمان حضرت ابراهیم و بیان مسأله قربانی کردن در حج و طواف ...، تشویق به نماز و زکات و امر به معروف و نهی از منکر و بیان توکل کردن به خداوند. 23-محتوای سوره مؤمنون بیان اوصاف مؤمنان ، بیان خداشناسی همراه با آوردن نشانه های مختلفی از نظام شگرف آفرینش انسان و حیوانات و گیاهان، بیان سرگذشت پیامبرانی چون : نوح، هود ، موسی و عیسی علیهم السلام، بحثهایی درباره معاد. 24- محتوای سوره نور این سوره را می توان سوره پاکدامنی و عفت و مبارزه با آلودگی های جنسی دانست. چرا که قسمت عمده دستوراتش بر محور پاکسازی اجتماع از طرق مختلف از آلودگیهای جنسی دور می زند. 25- محتوای سوره فرقان ذکر دلایل توحید و اشاره به منطق ضعیف مشرکان، ذکر نشانه های عظمت خداوند مانند: روشنایی آفتاب، ظلمت و تاریکی شب ، باد و باران ، زنده شدن زمین ، آفرینش آسمانها و زمین و خورشید و ماه و سیر منظم آنها، بیان صفات مؤمنان راستین. 26- محتوای سوره شعراء بیان عظمت قرآن، فرازهایی از سرگذشت هفت پیامبر بزرگ الهی که عبارتند از:ابراهیم ، نوح، هود، صالح، لوط، شعیب و حضرت موسی (ع) و مباحثی پیرامون شعرا. 27- محتوای سوره نمل اشاره به معاد، ذکر سرگذشت پنج پیامبر بزرگ الهی، بیان داستان حضرت سلیمان و ملکه سباء و سخن گفتن پرندگانی چون هدهد و حشراتی چون مورچه با آن حضرت. 28- محتوای سوره قصص ذکر تاریخچه بنی اسرائیل ، بیان داستان قارون آن مرد ثروتمند و مستکبر که سرگذشتی چون فرعون داشت و با این تفاوت که قارون در خاک فرو رفت و فرعون در آب غرق شد. 29- محتوای سوره عنکبوت بیان مسأله امتحان شدن انسانها، ذکر وضع منافقان، ذکر گوشه هایی از مبارزات پیامبران بزرگ الهی چون : حضرت نوح ، ابراهیم ، لوط ، شعیب و بیان مسأله توحید و ضعف و ناتوانی معبودهای ساختگی. 30- محتوای سوره روم پیشگویی پیروزی رومیان بر ایرانیان در جنگی که در آینده درگیر می شد، بیان گوشه ی از طرز فکر و حالات افراد بی ایمان، اشاره به مسأله مالکیت و حق ذی القربی و نکوهش رباخواری. 31- محتوای سوره لقمان اشاره به عظمت قرآن، ذکر قسمتی از سخنان حکمت آمیز لقمان به فرزندش، بیان دلایل توحید و اشاره کوتاهی به مسأله معاد و بیان علم غیب خداوند. 32- محتوای سوره سجده بیان عظمت قرآن ، ذکر آفرینش انسان از خاک و آب و روح الهی، ذکر معاد و انذار و بشارت، اشاره کوتاهی به تاریخ بنی اسرائیل. 33-محتوای سوره احزاب اشاره به پاره ای خرافات دوران جاهلیت( قبل از اسلام) مانند مسأله ظهار(یک شیوه طلاق در جاهلیت بوده است)، اشاره به جنگ احزاب، اشاره به همسران پیامبر که باید در همه امور الگو باشند، اشاره به داستان زید پسر خوانده پیامبر اسلام (ص)و ذکر مسأله حجاب. 34- محتوای سوره سباء بیان مسأله توحید و نبوت و معاد ، ذکر نعمتهای الهی ، بیان سرنوشت شکر گزاران و کافران، دعوت انسانها به تفکر و اندیشه و عمل صالح. 35- محتوای سوره فاطر بیان عظمت خداوند و مسأله توحید، اشاره به مسأله رهبری انیاء و مبارزه آنان با کافران، بیان اندرز و مواعظ الهی در زمینه های مختلف. 36- محتوای سوره یس بیان رسالت پیامبر اسلام(ص) و قرآن مجید و هدف نزول آن، اشاره به رسالت بعضی از پیامبران الهی، ذکر مباحثی درباره توحید، معاد و پایان جهان و بهشت و دوزخ. 37- محتوای سوره صافّات بحثی پیرامون گروههایی از ملائکه ، بیان عاقبت کافر، ذکر قسمتی از تاریخ انبیای بزرگ الهی مانند: حضرت نوح، ابراهیم ، اسحاق ، موسی و هارون ، الیاس ، لوط و یونس (ع) و بیان یکی از انواع شرک که عبارت باشد از اعتقاد به خویشاوندی خداوند با جنّ یا فرشتگان ، بیان پیروزی لشکر حق بر کفر و نفاق . 38- محتوای سوره ص ذکر مسأله نبوت پیامبر اسلام (ص)، اشاره به گوشه هایی از تاریخ پیامبران مخصوصا : حضرت داود، سلیمان و ایوب ، بیان سرنوشت کفار، بیان آفرینش انسان و مقام والای او و سجده کردن فرشتگان برای آدم. 39- محتوای سوره زمر بیان توحید و معاد ، بیان پاداش و عذاب در قیامت ، بیان اهمیت قرآن مجید ، اشاره کوتاه به سرگذشت اقوام گذشته و ذکر مسأله توبه . 40- محتوای سوره مؤمن طرح داستان حضرت موسی (ع) و فرعون ، اشاره به مؤمن آل فرعون، دعوت پیامبر(ص) به صبر و شکیبایی و اشاره به قیامت و توحید. 41- محتوای سوره فصّلت توجه دادن به قرآن ، اشاره به آفرینش آسمان و زمین و مراحل پیدایش کره زمین و کوهها و گیاهان و حیوانات، اشاره به سرگذشت اقوام مغرور و سرکش گذشته از جمله قوم عاد و ثمود و اشاره کوتاهی به داستان حضرت موسی (ع). 42- محتوای سوره شوری اشاره به وحی و ارتباط پیامبران با خداوند ، بیان یک سلسله مباحث اخلاقی مانند: استقامت، توبه ، عفو ، گذشت ، فرو نشاندن آتش خشم ، دوری از لجاجت و دنیا پرستی و جزع و فزع به هنگام بروز مشکلات. 43- محتوای سوره زخرف اشاره به اهمیت قرآن و نبوت پیامبر اسلام ، مبارزه با تقلیدهای کورکورانه ، اشاره به ارزش های باطلی که حاکم بر افراد بی ایمان است، بیان اندرزهای سودمند و مؤثر. 44- محتوای سوره دخان بیان عظمت قرآن بر اینکه در شب قدر نازل شده است، اشاره به سرگذشت حضرت موسی و قوم بنی اسرائیل در مقابل فرعون ، اشاره به هدف آفرینش و بیهوده نبودن خلقت آسمان و زمین. 45- محتوای سوره جاثیه بیان عظمت قرآن، ذکر پاره ای از ادعاهای طبیعی مسلکان و پاسخ قاطع به آنها، اشاره کوتاهی به سرنوشت بعضی اقوام گذشته چون بنی اسرائیل ،دعوت به عفو و گذشت در عین قاطعیت و عدم انحراف از حق، اشاره به حوادث تکان دهنده قیامت ، مخصوصاً مسأله نامه اعمال که تمامی کارهای انسان را بی کم و کاست در بر می گیرد. 46- محتوای سوره احقاف ذکر عظمت قرآن، اشاره به داستان قوم عاد که ساکن سرزمین احقاف بودند ، اشاره به گسترش و عمومیت دعوت پیامبر اسلام تا آنجا که غیر از انسانها طایفه جنّ را نیز شامل می شود. 47- محتوای سوره محمّد (ص) بیان مسأله ایمان و کفر و مقایسه حال مؤمنان و کافران، بیان مسأله جهاد ، ذکر شرح حال منافقان ، بررسی سرنوشت اقوام گذشته ، بیان آزمایش الهی به تناسب مسأله جنگ ، ذکر مسأله انفاق که آن نیز نوعی جهاد است و نقطه مقابل آن بخل . 48- محتوای سوره فتح اشاره به پیروزی اسلام و تأکید بر تحقق خواب پیامبر (ص) مبنی بر وارد شدن به مکه و انجام مناسک عمره، اشاره به حوادث صلح حدیبیه و مسأله بیعت رضوان ، اشاره به مقام پیامبر (ص) و هدف والای ایشان ، معرفی کسانی که از شرکت در جهاد معاف هستند، اشاره به ویژگیهای پیروان پیامبران اسلام (ص) و صفات مخصوص آنها. 49-محتوای سوره حجرات بیان آداب برخورد با پیامبر بزرگ اسلام (ص) ، اشاره به یک سلسله اصول اخلاق اجتماعی اسلام،بیان دستوراتی که در زمینه چگونگی حل و فصل اختلافات داخلی که احیانا در میان مسلمانان روی می دهد، اشاره به اینکه ایمان تنها به گفتار نیست. 50- محتوای سوره ق تقریباً تمام آیات این سوره بر محور معاد دور می زند و مباحثی چون ثبت اعمال و اقوال ، مرگ و انتقال از این جهان به جهان دیگر، حوادث قیامت و استدلال بر مسأله معاد را مطرح می نماید. البته در این میان به اقوام طغیانگر گذشته چون فرعون و قوم عاد و قوم لوط و قوم شعیب و تبّع اشاره می کند. 51- محتوای سوره الذّاریات بیان مسأله معاد، اشاره به توحید ، ذکر داستان فرشتگانی که میهمان حضرت ابراهیم شدند، اشاره به داستان حضرت موسی (ع) و قوم عاد و ثمود و قوم نوح. 52- محتوای سوره طور اشاره به نعمت ها و مواهب الهی برای مؤمنان در قیامت ،اشاره به نبوت پیامبر (ص) ، بیان مسأله توحید و معاد ، ذکر عذابهای الهی برای کافران . 53- محتوای سوره النّجم اشاره به تماس مستقیم پیامبر (ص) با پیک وحی (جبرئیل) ، اشاره به معراج پیامبر (ص) ، بیان خرافات مشرکان در مورد بتها, بازگذاشتن راه توبه ، ذکر اقوام گذشته مانند: قوم عاد و ثمودو نوح و لوط. 54- محتوای سوره قمر بیان نزدیکی قیامت و موضوع شق القمر ، اشاره به قوم سرکش نوح و مسأله طوفان ، ذکر داستان قوم عاد و ثمود و مخالفتشان با حضرت صالح و مساله ناقه (شتر) ، اشاره به قوم لوط و سخنی کوتاه در مورد مؤمن آل فرعون. 55- محتوای سوره الرّحمن اشاره به نعمت های الهی، اشاره به چگونگی خلقت جنّ و انسان، بیان نشانه های خداوند در زمین و آسمان ، ذکر نعمتهای ابدی جهان آخرت و عذابهای دردناک مشرکان و کافران. 56- محتوای سوره واقعه بیان نشانه های ظهور قیامت و گروه بندی انسانها، ذکر مقامات مقربین و اصحاب یمین و انواع مواهب الهی برای آنها، ذکر اصحاب شمال و مجازاتهای دردناک آنها در دوزخ ، بیان حالت احتضار و انتقال از این جهان. 57- محتوای سوره حدید بیان توحید و صفات خداوند که حدود بیست و هفت صفت از صفات الهی در آن آمده است . اشاره به عظمت قرآن، ذکر انفاق در راه خدا ، اشاره به عدالت اجتماعی که از اهداف مهم انبیاء است. مذمّت و نگوهش رهبانیت و انزوای اجتماعی 58- محتوای سوره مجادله اشاره به حکم ظهار،بیان دستورهایی در آداب مجالست از جمله منع کردن از نجوی (درگوشی حرف زدن) ، بحث در مورد منافقان و دعوت به حزب ا.... 59 -محتوای سوره حشر اشاره به تسبیح کردن عمومی موجودات در برابر خداوند ، اشاره به ماجرای درگیری مسلمانان با یهودیان پیمان شکن مدینه و اشاره به منافقان مدینه، بیان صفات جمال و جلال خدا و اسماء حسنی . 60- محتوای سوره ممتحنه بیان مسأله (حب فی ا...) و (بغض فی ا...) و نهی از طرح دوستی با مشرکان، اشاره به زنان مهاجر و آزمایش و امتحان آنها. 61- محتوای سوره صفّ دعوت به هماهنگی گفتار و کردار و پرهیز از سخن گفتن بدون عمل کردن، دعوت به جهاد، اشاره به پیمان شکنی بنی اسرائیل ، بشارت عیسی (ع) به آمدن پیامبر اسلام (ص) ، تضمین پیروزی اسلام بر همه ادیان ، اشاره به زندگی حواریّین حضرت عیسی(ع). 62- محتوای سوره جمعه بیان توحید و هدف بعثت پیامبر اسلام (ص) ، ذکر مسأله معاد، اشاره به برنامه سازنده نماز جمعه و بعضی خصوصیات این عبادت بزرگ ، اشاره به تسبیح عمومی موجودات ، دستور موکّد برای انجام نماز جمعه و تعطیل کسب و کار برای شرکت در آن. 63- محتوای سوره منافقین محور اصلی این سوره منافقان است که شامل نشانه های آنان، بر حذر داشتن مؤمنان از توطئه های آنها می باشد و همچنین توصیه به انفاق در راه خدا و غافل نشدن از ذکر او. 64- محتوای سور

آشنایی با قرآن (2)مأخذ نامگذاری سوره های قرآن (کاری از خانم یاد آفرین )

مطالب مشابه :

اس ام اس های زیبای تبریک تولد حضرت مسیح (ع)

آشنایی با قرآن (2)مأخذ نامگذاری سوره های قرآن (کاری از خانم یاد آفرین )

اشعار میلاد پیامبر اکرم(ص) و امام صادق (ع)

نمونه سوالات تستی دین و ندگی سال سوم دروس 1تا5

نام های قرآنی - نام های پیامبران در قرآن کریم

سجده طولانی ....

زندگینامه حضرت پیامبر

مانی (پیامبر نقاش)