گزیده های ناب اخلاقی از بزرگان

گزیده های ناب اخلاقی از بزرگان

آیت‌الله شیخ جواد کربلایی( ره )یکی از اساتید اخلاق حوزه علمیه می‌فرمودند:

جناب آیت‌الله بهجت (ره) در جدیت در نماز شب و گریه کردن در نیمه‌ های شب مخصوصا شبهای جمعه کوشا بودند. یکی از علما و مشاهیر به من فرمودند: نیمه شب جمعه‌ای در مدرسه سید در نجف اشرف دیدم که آیت‌الله بهجت با صدای حزین همراه ناله و در حالی که سر به سجده گذاشته بود مکرر به حق تعالی عرضه می‌داشت: معبودا جز تو چه کسی دارم که از او درخواست کنم که گرفتاری و رنجوری مرا برطرف نموده و در امورم نظری بیافکند.

فریادگر توحید ص160

******************************************************

از مرحوم آیت‌الله بهجت پرسیده شد: هر کس در سفر اول زیارت حضرت امام رضا (علیه‌السلام) حاجتی داشته باشد آن حضرت آن را برمی‌آورد، آیا این حرف درست است؟ مرحوم بهجت (ره) فرموده بودند: چنین معروف است ولی در هر سفر بلکه در همه جا و همیشه حضرت حوائج را برآورده می‌کند بلکه امام زاده‌های آنها سفره‌های رحمتند و چه بسا نسخه دردهای ظاهری و باطنی ما به دست یکی از آنها باشد خود را از زیارت مشاهد آنها محروم نکنیم.

در محضر بهجت ص277

******************************************************

مرحوم بهاری(ره):

اگر می‌خواهی بوئی از آدمیت بشنوی باید جهادی انجام دهی که سخت‌تر از جهاد با دشمنان است عرفا این جهاد را موت احمر ـ مرگ سرخ- می‌نامند معنی مجاهده این است که اول ایمان بیاوری دشمن‌ترین دشمنانت نفس تو همراه با شیطان‌های بیرونی دوستان و شریکان اوست. نفسی که سرمایه‌ات در اختیار اوست و در ارکان وجودت تصرف می‌کند.

تذکره المتقین ص56/55

******************************************************

مرحوم بهاری(ره) :

توبه از گناهان نخستین طریق سالکان الی الله راس المال فائزان (سرمایه رستگاران) کلید استقامت مریدان، اصل نجات و نگه دارنده از نابودی و هلاکت است. آیات قرآن و روایات معتبر و صحیح درباره‌ی اهمیت و فضیلت توبه رسیده است. خداوند متعال می‌فرماید. ان‌الله یحب التوابین به یقین خداوند توبه کنندگان را دوست دارد. همچنین پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) می‌فرمایند التائب من الذنب کمن لا ذنب له توبه کننده از گناه همانند کسی است که گناهی ندارد. برای ستایش توبه همین دو گفتار کافی است.

تذکرة المتقین ص41

******************************************************

بهاءالدینی(ره):

مرحله اول اخلاق اسلامی تهذیب نفس خود است که انسان به واسطه آن آتش را از خود دور می‌کند آن‌گاه نوبت به تدبیر منزل می‌رسد و مرحله سوم تهذیب اداره و تطهیر جامعه و دور کردن آن از آتش است. انسان کامل کسی است که این مرحله را طی کند. کسی صلاحیت اداره جامعه را دارد که این سه منزل را طی کرده باشد.

آیت بصیرت ص162

******************************************************

امام (ره):

تمام تعلیمات انبیاء برای نشان دادن مقصد است. راهی که انسان ناچار باید از آن عبور کند. انسان ناچار است از این عالم طبیعت به یک عالم دیگری عبور کند اگر سرخود باشد یک حیوانی است که از این عالم به عالم دیگر می‌رود و اگر چنانچه به راه انبیاء برود انسانیتش کامل می‌شود و هر چه بیشتر اطاعت کند بیشتر انسانیتش رشد می‌کند تمام کوشش انبیاء برای این بوده است که انسان را بسازند تعدیل کنند انسان طبیعی را مبدل کنند به یک انسان الهی .

صحیفه امام ج9 ص11

******************************************************

مرحوم آیت‌الله سید عبدالکریم کشمیری (ره):

درباره نماز حاجت می‌فرمودند: دو رکعت نماز حاجت خوانده شود و بعد از آن 5000 بار لا اله الا الله خوانده شود که برای روشنایی و نورانیت قلب خوب است. خودم چند ماه این نماز را می‌خواندم التبه عدد 20000 هم با همان دو رکعت نماز وارد شده است. ایشان نماز جعفر طیار که در کتاب مفاتیح آمده را نیز برای شفای یک سرطانی دستور داده بودند.

روح و ریحان ص104

******************************************************

مرحوم علامه طباطبائی (ره):

گوشه‌نشینی، ملازم با معرفت و یا موجب آن نیست ولی کسی که می‌خواهد اهل معرفت شود باید معاشرتش را مخصوصا با اهل غفلت و اهل دنیا کم کند و فرش هر مجلسی نباشد و کار شبانه روزی او در مجالس بیهوده صرف نشود و از معاشرتهای بی‌فایده و بی مغز تا می‌تواند اجتناب نماید و طوری نشود که با همه و در هر مجلسی حاضر شود هم چنین برای کسی که می خواهد اهل معرفت شود لازم است در خوردن حتی حلال میانه‌رو باشد و افراط نکند و شکمو و پرخور نباشد بلکه تا گرسنه نشده سر سفره حاضر نشود و تا اشتها دارد دست از غذا خوردن بردارد و از لحاظ خواب و سخن گفتن نیز باید حد اعتدال را مراعات نماید.

در محضر علامه طباطبایی ص365

******************************************************

مرحوم بهاری (ره):

برای جبران کارهای گذشته باید از آغاز بلوغ بلکه بیش از آن همه کارهای خود را یادآوری و بررسی کند ببیند چه کارهایی انجام داده است؟ با چه کسی نشسته؟ مال چه کسی را از میان برده است؟ همه آنها را حساب کند و از صاحبان آنها یا وارثانشان درخواست حلالیت کند و اگر آن مال صاحب و وارث ندارد در صورت توان رد مظالم بپردازد. عبادتهای ترک شده را قضا کند. اگر کفاره دارد بپردازد. وجوهاتی – خمس و زکات – را که نپرداخته به دست صاحبانش برساند.

تذکرة المتقین ص46

******************************************************

آیت‌الله بهجت از آقا شیخ محمدعلی (ره) از شاگردان آقا میرزامحمدتقی (ره) نقل کرده است که در حجره یا خانه برای نماز شب بیدار شدم و در اطاق را باز کردم که برای تطهیر بیرون بروم، دیدم برف آمده و نمی‌شود بیرون رفت و تقریبا از نماز شب منصرف شدم و برگشتم که بخوابم از سوراخ لوله بخاری که در اتاق بود صدایی شنیدم که می‌گفت «عاشقی شیوه مردان بلاکش باشد» لذا از همان جا دوباره برگشتم. علمای سابق چه عباداتی انجام می‌دادند از یکی از آقایان که معاصر ایشان بود نقل شده که ایشان نماز صبح را با وضوی نماز مغرب و عشاء می‌خوانده است.

در محضر آیت‌الله بهجت ص266

******************************************************

علامه طباطبایی (ره):

مراقبه یعنی توجه باطنی انسان به خدا و روی نگرداندن از آن در همه احوال. مراقبه کمالی است که انسان را به مقصد نزدیک بلکه به مقصد می‌رساند. مراقبه این است که انسان در اوقات بیداری از اول صبح تا هنگام خواب از یاد خدا غافل نباشد و تمام گفتار و کردارش برای خداوند متعال و جلب رضای او باشد او را همه جا حاضر بر کارهای خود ناظر بداند و خویشتن را در محضر او بیابد در روایت آمده است : اعبدالله کانک تراه فان لم تکن تراه فانه یراک (بحار ج 25 ص 204 ) خدا را آنگونه عبادت کن که گویی او را می‌بینی و اگر تو او را نمی‌بینی او تو را می‌بیند.

در محضر علامه طباطبایی ص331

******************************************************

سفارش مرحوم نخودکی(ه) به فرزندش:

اول آنکه نمازهای بومیه خویش را در اول وقت آنها به جای آوری دوم آنکه در انجام حوائج مردم هر قدر که می‌توانی بکوشی و هرگز میندیشی که فلان کار بزرگ از من ساخته نیست زیرا اگر بنده خدا را در راه حق گامی بردارد خداوند نیز او را یاری خواهد فرمود. سوم آنکه سادات را بسیار گرامی و محترم شماری و هر چه داری در راه ایشان صرف و خرج کنی و از فقر و درویشی در این کار پروا ننمایی. چهارم از تهجد و نماز شب غفلت نکن و تقوا و پرهیز را پیشه خود ساز

نشان از بی نشانها ص31

******************************************************

مرحوم محمد بهاری (ره):

یکی از امور لازم برای رسیدن به مقامات معنوی مراقبه است. مراقبه یعنی غافل نبودن از حضور خداوند و آن قله رفیع و بالا برنده به مقام مقربان است. و هر جویای محبت و معرفت باید به این رشته محکم چنگ زند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) با اشاره به این مطلب می‌فرمایند: خدا را چنان پرستش کن که گویا او را می‌بینی زیرا اگر تو قابلیت دیدن او را نداری به یقین او تو را می‌بیند. پس در باطن همواره باید حالش به گونه‌ای باشد که گویا در خدمت مولای خود ایستاده و متوجه اوست.

تذکرة المتقین ص55-54

******************************************************

علامه طباطبایی(ره):

قضای نمازهای قضا شده واجب، واجب است ولی ما نباید به خصوص نوافل یومیه را کوچک بشماریم بلکه شایسته است در انجام آنها بکوشیم و نگوییم به جای نماز شب نماز قضای واجب بخوانم. زیرا نوافل نوری دارد که انسان به انجام واجبات بلکه به ترک محرمات می‌کشاند . لذا از آثار مثبت آن نباید غافل بود و نباید خود را از آن محروم ساخت. ملاحظه نمایید شبی که به نماز شب موفق می‌شوید چه قدر در انجام کارهای خیر موفق هستید و کارها در آن روز برای شما رو به راه است . به خلاف شبی که موفق به نماز شب نشده‌اید که به هرکاری دست می‌زنید و به هر چیز که رو می‌آورید می‌بینید که به بن‌بست می‌خورد.

در محضر علامه طباطبایی ص381

******************************************************

مرحوم کشمیری(ره):

از مستحبات نماز این است که انسان قبل از نماز سر سجاده بنشیند چرا که او زائر خداست انسان برای این که موقع نماز متوجه باشد و از مشغولیات روزمره دور شود مستحب است قبل از نماز کمی بنشیند و فکر کند که مقابل یک بی‌نهایت یک کریم یک عزیز یک غفور یک رحیم یک جواد یک واحد یک وتر یک احد و یک صمد دارد نماز می‌خواند.

شیدا ص82

******************************************************

آیت‌الله بهاءالدینی (ره):

ما تقریبا حالت انزوا اختیار کردیم جهتش این بود که کا به مدرسه فیضیه و بالاها که می‌آمدیم از مسیر خیابان رد می‌شدیم به چهره‌ها برخورد می‌کردیم می‌دیدیم بعضی‌ها گویا منبع باروت هستند و در حال انفجار و اشتعال که خود و دیگران را بسوزانند و این حالتی بود که ما متوجه آن می‌شدیم و این را از چهره‌ها می‌خواندیم لذا گاهی از پس و پشت می‌رفتیم که آن چهره‌ها را کمتر ببینیم یا اصلا نمی‌رفتیم و الا روگردان از اجتماع نبودیم. در برخورد با چهره‌ها وقتی درون آنها را مشاهده می‌کردیم زده می‌شدیم.

سیری در آفاق ص315

******************************************************

مرحوم بهاری (ره):

کسی که سم خورده باشد و خواهان سلامتی و نجات خویش است باید فورا دست به کار شود و سم را از بدنش خارج سازد و اگر در این راه سهل انگاری کند نابود می‌شود. سم گناهان نیز همین است زیرا با سهل انگاری در توبه ممکن است انسان بمیرد و عاقبت به شر شود. بیشترین ترس پیامبران و اولیای خداوند از بدعاقبتبی است پس ای برادران حقیقت و دوستان راه بشتابید بشتابید به سوی توبه‌ای لطیف و پاک پیش از آنکه سم گناه در روح ایمان تأثیر گذارد.

تذکرة المتقین ص43

******************************************************

مرحوم بهجت(ره):

کجارفتند کسانی که با صاحب‌الزمان (عج) ارتباط داشتند؟ ما خود را بیچاره کرده‌ایم که قطع ارتباط نموده‌ایم و گویا هیچ چیز نداریم. آیا آنها از ما فقیرتر بودند؟ اگر بفرمائید به آن حضرت دسترسی نداریم، جواب شما این است که چرا به انجام واجبات و ترک محرمات ملتزم نیستید و او به همین از ما راضی است. زیرا (اورع الناس من تورع عن المحرمات) «پرهیزگارترین مردم کسی است که از کارهای حرام بپرهیزد» ترک واجبات و ارتکاب محرمات حجاب و نقاب دیدار ما از آن حضرت است.

در محضر آیت الله بهجت ص361

******************************************************

امام خمینی (ره):

هر چه درس بخوانید و بخوانیم اگر چنانچه به راه مستقیم نباشیم و معلومات خودمان را مهار نکنیم و نفس خودمان را مهار نکنیم و در این راه مستقیم نفس را نکشیم هر چه معلومات زیادتر بشود از انسانیت، انسان دورتر می‌شویم و مشکلتر می‌شود انسان خودش را برگرداند.

صحیفه امام ج2 ص4

******************************************************

مرحوم کشمیری(ره) :

معمولا برای هر رذیله با ضد آن درمان می‌کردند مثلا اگر کسی عصبانی است باید درباره حلم مطلب بخواند و اگر هم حلم ندارد خودش را به حلم بزند که به این عمل می‌گویند تحلم ، یعنی خود را ره حلم زدن یا اگر کسی زهد ندارد و هر غذایی می‌خورد هر جا می‌رود و هر کاری می‌کند می‌فرمایند تزهد کنند یعنی خودش را به زهد بزند.

براثر مداومت کم کم آن رذیله از بین می‌رود همچنین مناسب هر رذیله ذکری هم می‌دادند. مثلا برای از بین بردن عصبانیت، ذکر (یا حلیم) و ...

شیدا ص100

******************************************************

مرحوم آقانجفی اصفهانی(ره) :

ای فقیر! اول سلوک تصحیح خیال است که آن را (قلب سلیم) می‌نامند یعنی به غیر حق ـ مهما امکن – توجه ننماید و از حجب ظلمانی و خطورات موهومه قلب را فارغ نماید تا قابل فکر و ذکر و وصول به مقام فیض و محبت و عشق و معنا و علم مکاشفه و لدنی گردد که این را (محسن) می‌نامند که خداوند فرمود: «و کذلک نجزی المحسنین (انعام84)» ای فقیر! اگر سعادت و قرب و رضا را طالب هستی، از کثرت موهوم پرهیز کن تا آنکه به مقام معرفت توحید برسی .

در حریم وصال ص148

******************************************************

مرحوم کوهستانی(ره) :

دامادی انسان آن روزی است که انسان را پس از غسل آن هم با سدر و کافور و پوشاندن لباس سفید (کفن) – روی دست می‌گیرند و از هر طرف صدا می‌زنند «لا اله الا الله » اگر آن روز خدای بزرگ به من اجازه دهد سر از تابوت بیرون می‌آورم و خطاب به مردم می‌گویم: مردم قدر «لا اله الا الله » را بدنید ولی حیف که خدا چنین اجازه‌ای را نمی‌دهد.

.... انسان باید عادت به ذکر داشته باشد که در مواقع حساس مرگ و انتقال از این عالم بتواند طبق عادت همیشگی آن ذکر را بگوید.

بر قله پارسایی ص 121

******************************************************

آیت‌الله بهجت (ره):

انبیاء و ائمه نیامده‌اند که بگویند مردم از دنیا هیچ بهره‌ای نداشته‌باشند بلکه آمده‌اند طریقه دنیاداری با سعادت و عزت ... را هم به مانشان بدهند ... انفاق احسان صداقت دوستی و محبت و در فکر هم بودن یکی از راه‌های سعادت دنیوی ماست اگر در فکر هم یار هم غمخوار هم باشیم در واقع در فکر خود هستیم و در نتیجه دنیای خود را هم نگهداری کرده‌ایم خدا تنبه دهد که از بی تنبهی شکست نخوریم و متنبه بشویم که چرا فکرنکردیم که پیروی از انبیاء و اولیاء چگونه دنیاداری کنیم.

در محضر آیت‌الله بهجت 384

******************************************************

مرحوم آیت‌الله محمدتقی آملی(ره):

برای رفع ظلمت احتیاج به علمی دارید که ریشه ظلمت را قطع و قمع نماید و باید که آن طاعت سنخیت با آن ظلمت داشته باشد. مثلا کسی که در طبعش صفت بخل است برای رفع این خلق ناپاک هر چه قدر نماز بخواند و روزه بگیرد و جهاد کند کمترین اثری برایش مترتب نمی‌شود بلکه به اداکردن خمس و زکات و انفاق در راه خدا و دستگیری از ضعفا و فقرا حاصل می‌شود زیرا اینها سنخیت با آن دارد.

درسهای اخلاق آیت‌الله آملی ص85

******************************************************

مقام معظم رهبری(دامت برکاته) :

ایشان (استاد مطهری) هنگامی که به مشهد می‌آمدند گاهی اوقات به منزل ما می‌آمدند اتاقی که ایشان شبها می‌خوابیدند یک در فاصله داشت با اتاقی که من می‌خوابیدم . ایشان همیشه وقت خواب مقید بود به خواندن قرآن صدای ایشان را شنیدم که هنگام تلاوت و نماز شب گریه می‌کردند. البته نماز شب خواندن زیاد داریم، اما نماز شب خوانی که در نیمه شب با آن حال اشک بریزد و گریه کند کم داریم.

سیمای فرزانگان ج1 ص230

******************************************************

آیت الله بهجت (ره) :

دعالی تعجیل فرج، دوای دردهای ماست. در روایات است که در آخرالزمان همه هلاک می‌شوند (الا من دعا بالفرج) مگر کسانی که برای فرج دعا کنند . ائمه ما با این بیان خیلی به اهل ایمان و شیعیان عنایت کرده‌اند تا خود را بشناسند اگر برای فرج دعا می‌کنید علامت آن است که هنوز ایمانتان پابرجاست. در آخرالزمان گرفتاری‌های اهل ایمان خیلی سخت می‌شود به حدی که در روایت آمده است «بعد ما ملئت ظلما و جورا » (بعد از آنکه زمین، از جور و ستم پر می شود)

در محضر آیت‌الله بهجت 363

******************************************************

آیت الله بهجت (ره) :

زیادی وسایل زندگی و اختلاف طبقات در شئون زندگی و معیشت دنیایی همیشه بوده است برای حضرت ابراهیم و حضرت سلیمان هم دنیا فراهم بوده است. زیادتی و کمی وسایل زندگی و اسباب رفاه و راحتی نه موجب خوبی و بدی اشخاص است و نه داشتن آن موجب راحتی درونی انسان می‌گردد. بلکه هنگام قضاوت درباره افراد تقید به عبادت و توجه و یاد خدا را باید لحاظ گردد. با این که سید مهدی بحرالعلوم (ره) زندگی مرفهی داشت در عین حال صاحب کرامات و مقامات علمی و عملی بود.

درمحضر آیت‌الله بهجت ص240

******************************************************

آیت الله کشمیری (ره) :

پدرم خودش این دعا را (یستشیر) می‌خواند و به خواندنش سفارش می‌کرد و می‌فرمود: پدرم آقا سید حسن کشمیری مرا وصیت کرد این دعا را بخوانم «این دعا را پیامبر (صلی الله علیه و آله) به امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) تعلیم داد و فرمود: «برای سختی و آسانی بخوان و به جانشینان خود هم تعلیم ده و از خودت دور مکن که گنجی است از گنج‌های عرش»

روح و ریحان ص97

******************************************************

مرحوم سیدعلی شوشتری(ره) :

«حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها) این ختم را تعلیم فرمود و بسیار مجرب است : چون به شدت و بلیه‌ای مبتلا شدی با حضور قلب هزار و یک مرتبه آیه کریمه (رب انی مسنی الضر و انت ارحم الراحمین(انبیاء 183) ) را با خضوع و خشوع و تضرع و زاری بخوانی، نجات خواهی یافت

مفتاح العاده ص 497

******************************************************

ملا حسین قلی همدانی(ره) :

و با کوشش تمام از ابتدای بیدار شدنت از خواب در همه لحظه‌ها تا زمان خوابیدن به مراقبت مشغول شو و در محضر مقدس الهی با ادب ملازم باش و بدان که با تو تمام جزء جزء و ذره ذره وجودت، اسیر قدرت خداوند هستی و احترام محضر شریف او را مراعات کن، و او را چنان عبادت کن که گویی او را می‌بینی پس اگر او را نمی‌بینی او حتما تو را می‌بیند و دائما متوجه بزرگی او و حقارت خود و بلندی او و پستی خود و عزت او و ذلت خود و بی نیازی او و حاجتمندی خود باش و از زشتی غافل بودنت از او غافل مباش با اینکه او دائما به تو توجه دارد و در برابر او چون بنده‌ای ذلیل و ناتوان بایست .

تذکرة المتقین ص 192

******************************************************

مرحوم بهاری(ره):

و مواظبت کاملی در هر شبانه‌روز ان شاءالله بر ساعتی انقطاع از غیر خدا و خلوتی با خداوند جل جلاله داشته باش. همراه با مناجات و زاری و بریدن از غیر خدا و فروتنی و خشوع نسبت به خداوند و سزاوار است که این خلوت را در هر شب بین نماز مغرب و عشاء یا بعد از نماز عشاء قرار دهد.

پس آن سجده مورد نظر (سجد یونسیه) را به جای آورد و خدای را پس از سجده ذکر گوید و به هر میزانی که توفیق با او یاری می‌کند همراه حضور قلب کامل و توجه و روی آوردن برخدای تعالی به طور کلی و روی گرداندن کلی از غیر خدا گویا هیچ موجودی غیر خداوند جل جلاله نیست

تذکرة المتقین ص 176

******************************************************

مرحوک کشمیری (ره):

از اذکار اهل ولایت ذکر( نادعلی) است که صورت‌های مختلف آن از صغیر و کبیر درکتابها نقل شده است اما صورت (نادعلی) که استاد فرموده این است: " ناد علیا مظهر العجائب * تجده عونا لک فی النوائب * کل هم و غم سینجلی * بولایتک یا علی یا علی یا علی * یا اباالغوث اغثنی یا ولی الله ادرکنی بلطفک الخفی لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین " می‌فرمودند : اگر یاعلی در این ذکر صد بار گفته شود خوب است .می‌فرمودند: من از ناد علی خیر زیاد دیدم و هر مشکلی در نجف برایم پیش آمد می‌رفتم صحن حضرت امیرالمومین(علیه السلام) چند بار می‌خواندم مشکلم حل می‌شد.

روح وریحان ص 93-94

******************************************************

علامه حسن زاده (حفظه الله):

اگر دستودرالعمل می‌]واهی می‌خاهی مگر این آیه را تلاوت نکرده‌ای ؟( و من الیل فتهجد به نافله لک عسی ان یبعثک ربک مقاما محمودا )و مگر نشنیده‌ای ؟

دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند و اندر آن ظلمت شب اب حباتم دادنند

و مگر برایت نخوانده‌ام ؟

در خلوت شبهای تارت می‌توانی آری بکف سرچشمه آب بقا را

تازیانه سلوک ص10

******************************************************

مرحوم بهاری همدانی(ره):

برای رسیدن به مقامات معنوی حزن دائم لازم است یا از ترس عذاب اگر از صالحین است و یا از کثرت اشتیاق اگر از محبین است و با بیرون رفتن حزن از قلب فیوضات معنوی قطع می‌گردد.

زبان حال تقوی این است که می‌گوید «من فقط در قلب محزون ساکن می‌شوم» شاهد بر این مدعا سخن خداوند در حدیث قدسی است که فرمود «من نزد دل شکستگان هستم»

تذکره المتقین ص55

******************************************************

مرحوم بهجت(ره):

انسان در دنیا به ده درصد خواسته‌های خود می‌رسد کمتر کسی پیدا می‌شود که زندگی بروفق مراد او باشد. هر گونه عیش و نوش دنیا با هزار تلخی و نیش همراه است اگر کسی دنیا را این گونه پذیرفت و شناخت در برابر ناگواری ها و بدی‌های همسر و همسایه ها و. . . . . کمتر ناراحت می‌شود زیرا از دنیا بیش از این که خانه بلاست انتظار نخواهد داشت در ورایتی از امام صادق (علیه‌السلام) آمده است. مومن و بلا هم چون کفه ترازو هستند هر چه برایمانش افزوده شود بر بلا و مصیبتش افزوده می‌شود.

در محضر آیت الله بهجت ص302

******************************************************

مرحوم آیت الله سید محمد حسین تهرانی (ره):

روزی از ایشان (علامه لاهیجی انصاری (ره)) پرسیدم که در مواقع اضطرار و گرفتاری چه در امور دنیوی و یا در امور اخروی و بن بست کارها به چه ذکر مشغول شوم تا گشایش یا بد؟

در جواب فرمودند: پس از 5 بار صلوات و قرائت آیه‌الکرسی در دل خود بدون آوردن به زبان بسیار بگو « اللهم اجعلنی فی درعک الحصینه التی تجعل فیها من تشاء»

معاد شناسی ج7ص236

******************************************************

مرحوم بهاری (ره):

سالک تا آنجا که ممکن است روزه را ترک نکند خصوص سه روز از هرماه را که 5 شنبه اول و آخر و چهارشنبه وسط ماه است اگر مزاج او مساعد باشد و الا مراعات مزاج اولی است زیرا که بدن مرکوب انسان است اگر صدمه‌ای خورد از پا می‌افتد لذا نباید خیلی هم به هوای آن بچرخد تا اینکه یاغی شود که او را دیگر اطاعت نکند.

رعایت اعتدال در همه چیز جاری است افراط و تفریط هیچ کدام صحیح نیست در هیچ مرتبه. بر شما باد به انجام حسنه و نیکوکاری که نیکی بین دو بدی قرار گرفته یکی بدی افراط و دیگری بدی تفریط .

تذکره المتقین ص115

******************************************************

مرحوم بهاری (ره):

توبه لفظ نیست حال لازم دارد آن حال دارای در جات است همه اخلاق حقایقی دارد که انسان باید آن را احساس کند. آن‌ها مطالبی است که (لایمسه الا المطهرون)(جز پا کان به آن نمی‌رسند) حضرت آدم ، یک کلمه عرض کرد ربنا ظلمنا انفسنا)(پروردگارا ما به خود ستم کردیم) حقیر هم شبانه‌روز ان را تکرار می کند. همچنین حضرت ایوب یک کلمه عرض کرد (رب انی الضر) (همانا من در تنگنا و فشار قرار گرفتم) من هم می‌گویم ولی میان، آندو بسیار تفاوت است.

تذکرة المتقین ص 53-51

******************************************************

از حضرت آیت‌الله عبدالکریم کشمیری (ره) سوال شد: برای عموم طلبه‌ها چه توصیه‌ای می‌کنید تا به مقصدی که امام زمان (علیه‌السلام) می‌خواهند برسند، فرمود: نماز شب ،تهجد و بندگی

میناگر دل ص54-633

******************************************************

علامه طباطبایی(ره):

ذکر موجب زیادی معرفت و زیادی معرفت موجب زیادی محبت می‌شود تا مرحله فنا که در این صورت خوف و ترس از مطلوب در او نمی ماند خداوند سبحان می‌فرماید: (الا ان اولیاءالله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون) یونس 62

آگاه باشید که بر دوستان خدا نه بیمی است و نه آنان اندوهگین می‌شوند.

در محضر علامه طباطبایی ص330

******************************************************

آیت الله محمدتقی آملی(ره):

از ثمرات محبت مقام رضا است. چون بنده به خدا محبت پیدا کرد از او راضی می‌شود و این نه این که مخصوص محبت به خدا باشد بلکه هر کس به هر چه محبت پیدا کند افعال و اعمال محبوب قهرا در نظر او پسندیده است در مقام ابرار و منازل سالکین الی الله مقامی شامخ‌تر و پسندیده‌تر از مقام رضا نیست. همان طور که در آیه شریفه سوره مبارکه بینه آیه 8 رضایت حق تعالی را بالاترین نعمت بهشتی می‌داند (و رضوان من الله اکبر)

در جستجوی استاد ص211

******************************************************

مرحوم طباطبایی(ره):

اکثر افرادی که موفق به نفی خاطر شده و توانسته‌اند ذهن خود را پاک و صاف نموده و از خاطر مصفا کنند و بالاخره سلطان معرفت برای آنان طلوع نموده است، در یکی از دو حال بوه است:

اول در حین تلاوت قرآن مجید ..... دوم از راه توسل به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) زیرا که آن حضرت را برای رفع حجاب و موانع طریق، نسبت به سالکین راه خدا عنایتی عظیم است. همچنین می‌فرمود که : «راحتی مطلق در راحتی بالله است و لذت‌ها در محبت و انس با حضرت حق است ولی اکثر مردم از این فیض محرومند و راحتی را در دنیا جستجو می‌کنند

در محضر علامه طباطبایی ص22 و 200

******************************************************

مرحوم کشمیری(ره):

آقای قاضی(ره) می‌فرمودند: مسجد سهله صبح جمعه‌اش بهتر از شب جمعه‌اش است. ایشان زیارت ششم امیرالمؤمنین (ع) را بسیار عظیم‌الشأن دانسته و به انجام ذکر یونسیه حداقل 400 بار در سجده و تسبحات اربعه بعد از نماز و مراقبه، سفارش اکید داشتند. مرحوم آقای قاضی خواندن سوره قدر را صد مرتبه در شب و عصر جمعه دستور می‌دادند خود معظم‌له نوعا بین الطلوعین به قبرستان وادی‌السلام می‌رفتند. همان طور که در روایت وارد شده که بین الطلوعین به قبرستان بروید.

اسوه عارفان ص155

******************************************************

آیت‌الله ملا حسینقلی همدانی(ره):

شروع کن به نماز با قلب پاک از فقر و حسد و غل و غش مسلمانان و لباس فرش و مکان نمازت بید مباح باشد. اگر چه مکان غیر محل جبهه (پیشانی) نجس بودنش به نجاست غیر متعدیه نماز را باطل نمی‌کند ولی نبودنش بهتر است. و بایست به نماز ایستادن بنده در حضور مولای جلیل، با گردن کج و قلب خاضع و خاشع باشد. و بعد از فریضه صبح هفتاد بار استغفار و صد مرتبه کلمه طیبه توحید (لا اله الا الله) و دعای صباح مشهور بخوان. و تسبیح سوره نساء را بعد از فریضه ترک مکن

تذکرة المتقین ص211

******************************************************

آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی(ره):

در کتاب مصباح‌الشریعه است که امام صادق (ع) فرمود: توبه ریسمان خداوند و یاری احسان اوست و بنده باید در هر حالی بر توبه مداومت کند برای هر گروهی از بندگان توبه‌ای است 1- توبه انبیاء از آشفتگی درون است 2- توبه اولیا از رنگارنگ بودن خطورات است 3- توبه برگزیدگان از نفس است 4- توبه خالصان از پرداختن به غیر خداست 5- توبه عموم مردم از گناهان است

رساله لقاءالله ص70

******************************************************

حضرت امام (ره):

هر چه وجهه قلب به تدبیر امور و تعمیر دنیا بیشتر شد و علاقه افزون گردید غبار ذلت و مسکنت بر او بیشتر ریزد و ظلمت مذلت و احتیاج زیادتر آن را فرا گیرد.

صحیفه امام ج8ص267

******************************************************

علامه طباطبایی(ره):

توبه دو بازگشت از خداوند متعال به بنده و یک بازگشت از بنده به سوی خداوند سبحان است. نخست خداوند به بنده توبه و رجوع نموده و او را متوجه گناهش می‌کند سپس بنده به سوی خداوند توبه و بازگشت می‌کند. آن گاه خداوند با مغفرت به سوی بنده رجوع می‌کند و توبه او را می‌پذیرد. در حقیقت توبه نظیر آب کری است که همه چیز را پاک می‌کند وقتی خداوند متعال از ذات وجود گنه کار راضی شد گناه را به حسنه و کار نیک مبدل می‌سازد.

در محضر علامه طباطبایی ص202

******************************************************

مرحوم آیت‌الله شیخ محمدبهاری(ره):

حالت‌های پسندیده‌ای که در قلب انسان وارد می‌شود مانند حزن علم، حکمت و ... مثل میهمان اوست که اگر به خوبی از آن پذیرایی و احترام کردی، جای او را از کثافات و خس و خاشاک و حیوانات موذی پاک و تمیز نمودی و به او توجه کامل کردی باردیگر آن میهمان به دیدن آن خانه گام می‌گذارد و اگر آن را اذیت کردی بعید است که درون آن خانه گام بگذارد بنابراین اگر حال پیدا کردی، باید قدر آن را بدانی و ضایعش نکنی در غیر اینصورت بعید است بار دیگر روی آن را ببینی

تذکرة المتقین ص55

******************************************************

حضرت امام (ره):

بکوشید تا حجاب خودیت را بردارید و جمال جمیل او جل و علا را ببینید آن گاه است که هر مشکلی آسان و هر رنجی و زحمتی گواراست. نمی‌شود که انسان هم خودپرست باشد و هم خداپرست. نمی‌شود که انسان هم منافع خودش را ملاحظه کند و هم منافع اسلام. باید یکی از این دو تا باشد.

صحیفه امام ج18 ص333

******************************************************

آیت الله بهاءالدینی (ره):

در حدیث امده است «خداوند عزیز موجودی را محبوبتر از عقل خلق نفرموده است» اگر انسان بندگی خدا کند و به عبودیت حق گردن نهد عاقل می‌شود و تحت ولایت الهی درمی‌آید. انبیاء و اولیاء زیرک بوند چون عاقل بوند و در این نشئه به معاصی آلوده نگشتند. حرکات الهی و عقلانی دارای قدرتی است که جواب وسوسه‌های نفس را می‌دهد. انسان به احوال خود بصیر و آگاه است و خوب می‌داند که اسیر و بنده نفس نیست بنده خدا است و این نیز از برکت عقل است

آیت بصیرت ص150

******************************************************

مرحوم آیت الله قاضی(ره):

هیچ وقت صورت درویشی و صوفی‌گری و امثال این حرفها را اعتنایی نداشت بلکه عرفان را یک صورت والائی از زندگی انسانهای مسلمان صیح الاسلام می‌دانست و سیره بارز شاگران است اول ایشان معروف است. توصیه ایشان به هرکس نزد ایشان می‌آمد این بود که برو آنچه از نیکی که می‌دانی در ست عمل کن در نهایت دقت و سعی و بدان که تو عارف خواهی بود و معلوم است که هیچ مرد مسلمانی یافت نمی‌شود که خوبی‌ها و بدی‌ها را درست نداند بله کاهلی در عمل است

دریای عرفان ص102

******************************************************

مرحوم آیت االه کشمیری(ره):

مرحوم سیدهاشم حداد می‌فرمود: ذکر یونسیه در سجده و دیگر ذکر (یا الله یا الله یا رب) یک ساعت زمانی در سجده برای تقویت روحی خیلی اثر دارد. درباره آنها که قبض شدید دارند دستور می‌دادند (الم نشرح لک صدرک) چند بار خوانده شود مؤثر است و شرح صدر می‌آورد.

روزی از آقای حداد پرسیدم ذکر یونسیه چرا تا (الضالمین) است و تا ننجی المؤمنین نیست؟ فرمود: تا (کنت من الظالمین) است به دلیل آن که تا به این جا برای عبد است و بقیه استجابت و نجات مؤمنین، از خداست.

گفتم: (کلام الملوک الکلام)

آفتاب خوبان ص29

******************************************************

آیت الله بهاءالدینی (ره):

کسانی که در اصول و فروع از ولایت کناره‌گیری کردند از اسلام دور و از حقایق آن، تهی گشتند. اهل بیت (علیهم السلام) معدن حکمت و علمند و این دستگاه شیعه است که ولی تربیت می‌کند. برنامه شیعه انسانها را به حرکت در می‌آورد.

رضای ولی الله در پیشرفت و حرکت ما به سوی انسانیت است. ائمه (ع) دست انسانها را می‌گیرند و به سوی هدایت و مبدأ نور می‌برند و معنای هدایت این است که بشر از ظلمت‌هائی که دارد از پستی‌هایی که گرفتار آن است رها شده و به سوی نورها راه پیدا کند.

آیت بصیرت ص157

******************************************************

مرحوم آیت الله ملکی تبریزی (ره):

سالک راه خدا را بعد از توبه لازم است از مشارطه مراقبه محاسبه. در اول صبح مشارطه بانفس نماید با مشارطه شریک و سهیم در اعز و انفس سرمایه‌ها و در عرض روز تا وقت خواب، مراقبه کامل و در وقت خواب، محاسبه کامل از تمام آنچه در این مدت صرف کرده است از وقتش و از قوای ظاهری و باطنی و آنچه از نعمتهای الهی در آن صرف کرده است یا مهمل گذاشته همه اینها به قراری که علمای اخلاق نوشته‌اند عمل نماید وقت خواب انسان محاسبه نفس و علاج خیانتهای نفس را به قدر طاقت برخودش مخمر نماید و آنچه فعلا ممکن است از توبه و تدارک بکند و آنچه تأخیر لازم است عزم جدی برآن داشته باشد و بداند حالا که می‌خوابد خواب در واقع برادر مرگ است.

رساله ص 100

******************************************************

حضرت امام خمینی (ره):

تمام کتب آسمانی که بر انبیاء، نازل شده است برای این بوده است که این موجودی که اگر سر خود باشد خطرناک‌ترین موجود عالم است تحت تربیت و تعلیم الهی واقع بشود و بهترین موجود است و افضل تمام خلایق بشود.

صحیفه ج 13 ص171

******************************************************

ملاحسینقلی همدانی(ره):

پس ای عزیز چون این کریم رحیم زبان تو را مخزن کوه نور یعنی ذکر اسم شریف قرار داده بی حیائی است مخزن سلطان را آلوده به نجاسات و قاذورات غیبت و دروغ و فحش و اذیت‌ و غیرها من المعاصی نمودن و بی شک چون وقت در مراقبت نکرده‌ای نمی‌دانی که از جوارح سبعه یعنی گوش و زبان و چشم و دلت و پا و بطن و فرج، چه معصیتها می‌کنی و چه آتش ها روشن می‌نمایی اگر بخواهم شرح این مفاسد را بیان نمایم در کتا نمی‌گنجد در یک ورق چه می‌توانم بکنم تو که هنوز جوارحت را از معاصی پاک نکرده‌ای چگونه منتظری که در شرح احوال قلب چیزی به تو بنویسم پس بشتاب به سوی توبه راستین پس بشتاب در کوشش و مراقبت

تذکرة المتقین ص192

******************************************************

آیت الله بهاءالدینی (ره):

بنده از ابتدای تحصیل بر این باور بودم که ابتدا باید به باطن رسید و به فکر و اندیشه امام دست یافت. سپس به جسم و ظاهر یا به زیارت امام پرداخت. زیرا توجه به باطن آثار بسیاری در برخواهد داشت و به طور طببعی و خود جوش کارساز خواهد بود. براساس این عقیده بود که درباره زیارت امام رضا (ع) به دوستان خود توصیه میکردم که معرفت شناخت و آشنایی با سخنان و کلمات امام و حجت الهی مهمتر از کارهای ظاهری است. با آن شناخت و ارتباط می‌توان به شخص ایشان به طور مستقیم نزدیک شد و از وجود آن حضرت بهره‌های فراوان برد. از این رو (با وجود آنکه) تا سن هجده سالگی به مشهد مشرف نشدم ولی بهره‌های فراوانی از حضرت رضا نصیبم شد .

آیت بصیرت ص88

******************************************************

آیت الله ملکی تبریزی (ره):

جناب عالم جلیل و حکیم بزرگوار بی بدیل آخوند ملاحسینقلی همدانی (ره) به یکی از طلاب راه آخرت عمل توبه را تلقین فرمودند، دو سه روز به جهت انجام این مهم غائب شد بعد که آمد دیدیم بدنش که چاق و نشیط و رنگش که خیلی آبدار بود، بدنش کأنه نصف شده رنگش زرد و پریشان گردید که عادتا در یکی دو روز ریاضت متوقع نبود که این مقدار تغییر در صورت پدیدآید، بعد معلوم شد که مردانه عمل کردن و یکی دیگر را شنیدیم که در مجلس توبه‌اش شش ساعت مشغول گریه زاری بود.

رساله لقاءالله ص98

******************************************************

آیت الله بهجت(ره):

درباره راه رسیدن به محضر امام عصر (ع) فرمودند: مؤمن باید خود را در همه حال در محضر آن حضرت بییند توجه داشته باشید که هر کاری می‌کنید در محضر اوست. او حتی از خیال شما آگاه است حتی افرادی مانند سیدمرتضی کشمیری ضمیر افراد را می فهمیده‌اند چه رسد به امام عصر (عج)

زمزم عرفان ص355

******************************************************

آیت الله بهاءالدینی (ره):

اگر می‌خواهید موفق به فهم و درک کلمات انبیاء کلمات کتاب خدا، کلمات نهج‌البلاغه کلمات صحیفه سجادیه شوید، باید مزکی شوید اگر مزکی شدید درک می‌کنید آنچه را مستحکم اراده کرده است. معلوم نیست بفهمید، ولی مص

گزیده های ناب اخلاقی از بزرگان

مطالب مشابه :

متن دعای ناد علی کبیر

دعای نادعلی

اسلام علیک یا جواد الائمه علیه السلام ( بفرمائید روضه )

گزیده های ناب اخلاقی از بزرگان

شعر سیدحمیدرضا برقعی برای امام علی(ع)

تحقیقات درسی جهت استفاده دانشجویان

سوره بقره، آیه 58

فراخوان متن تهیه شده از طرف سرکار خانم صدیقه دهقان تفتی

حاج محمدرضا شاهنگین (مشکین)، نمایندة بنیاد در اصفهان

زبان بند مهم