یادمان مهدی اخوان ثالث

به بهانه ی سالگرد درگذشت زنده یاد مهدی اخوان ثالث (04/ 06/ 1369)

چهارم شهريورماه سالروز درگذشت مهدي اخوان ثالث است.

مهدی اخوان ثالث متخلص به م. امید سال 1307 در مشهد به دنيا آمد. در سال 1327 به تهران‌ آمد و کار خود را با معلمی آغاز کرد و در ادامه به همکاری با مطبوعات، شرکت در کارهای سینمایی و نویسندگی و کار برای برنامه‌های رادیویی پرداخت.

در سال 1330 اخوان «ارغنون»، اولین مجموعه شعر خود، را منتشر كرد و در سال 1338 با انتشار مجموعه شعر «آخر شاهنامه» به شهرت زيادی رسيد.

اخوان ثالث از پیشکسوتان شعر نو فارسی است كه به ویژه در عرصه‌ی شعر نو حماسی سردمدار است.

اخوان ثالث معتقد بود که قالب‌های شعر فارسی همیشه زنده و پوياست و شاعر امروزی می‌تواند همچنان‌ که در قالب‌های نیمايی شعر می‌سراید، از قالب‌های کهن نیز استفاده کند. اخوان را می‌توان از نخستین شاعرانی برشمرد که به خوبی به تحلیل شعر نیمایی، به ویژه از لحاظ وزن و قالب پرداخته است.

همچنين زبان اخوان، زبانی مستقل و ویژه خود اوست و لحنی حماسی دارد.

تعدادي از شاعران و نويسندگان درباره شعر اخوان ثالث اين‌گونه ابراز نظر كرده‌اند:

جمال میرصادقی، داستان‌نویس، درباره اخوان گفته است: من اخوان را از «آخر شاهنامه» شناختم. شعرهای اخوان جهان‌بینی و بینشی تازه به من داد و باعث شد که نگرش من از شعر به کلی متفاوت شود و شاید این آغازی برای تحول معنوی و درونی من بود.

نادر نادرپور، شاعر، معتقد بود که هنر م. امید در ترکیب شعر کهن و سبک نیمایی و سوگ او بر گذشته مجموعه‌ای به وجود آورد که خاص او بود و اثری عمیق در هم‌نسلان او و نسل‌های بعد گذاشت.

هوشنگ گلشیری، داستان‌نويس، مهدی اخوان ثالث را رندی می‌داند از تبار خیام با زبانی بیش و کم میانه شعر نیما و شعر کلاسیک فارسی. او می‌گوید، تعلق خاطر اخوان را به ادب کهن هم در التزام به وزن عروضی و قافیه‌بندی، ترجیع و تکرار می‌توان دید و هم در تبعیت از همان صنایع لفظی قدما مانند مراعات نظیر و جناس و غیره.

مهدي اخوان ثالث چهارم شهریورماه سال ۱۳۶۹ در تهران درگذشت و در توس در کنار آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شد.

یادش گرامی و روانش مینوی باد.

ارغنون (۱۳۳۰)، زمستان (۱۳۳۵)، آخر شاهنامه (۱۳۳۸)، از این اوستا (۱۳۴۵)، منظومه شکار (۱۳۴۵)، پاییز در زندان (۱۳۴۸)، عاشقانه‌ها و کبود (۱۳۴۸)، بهترین امید (۱۳۴۸)، برگزیده اشعار (۱۳۴۹)، در حیاط کوچک پاییز در زندان (۱۳۵۵)، دوزخ اما سرد (۱۳۵۷)، زندگی می‌گوید اما باز باید زیست... (۱۳۵۷)، تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم (۱۳۶۸) و گزینه اشعار (۱۳۶۸) از جمله آثار منتشرشده‌ي اخوان ثالث هستند.

به دیدارم بیا هر شب

در این تنهایی تنها و تاریکِ خدا مانند

دلم تنگ است

بیا ای روشن، ای روشنتر از لبخند

شبم را روز کن در زیر سرپوش سیاهی ها

دلم تنگ است

بیا بنگر، چه غمگین و غریبانه

در این ایوان سرپوشیده

وین تالاب مالامال

دلی خوش کرده ام با این پرستو ها و ماهی ها

و این نیلوفر آبی و این تالاب مهتابی

بیا، ای هم گناهِ من در این برزخ

بهشتم نیز و هم دوزخ

به دیدارم بیا، ای هم گناه، ای مهربان با من

که اینان زود می پوشند رو در خواب های بی گناهی ها

و من می مانم و بیداد بی خوابی

در این ایوان سرپوشیده ی متروک

شب افتاده ست و در تالابِ من دیری ست

که در خوابند آن نیلوفر آبی و ماهی ها

پرستو ها

بیا امشب که بس تاریک و تنهایم

بیا ای روشنی، اما بپوشان روی

که می ترسم تو را خورشید پندارند

و می ترسم همه از خواب برخیزند

و می ترسم که چشم از خواب بردارند

نمی خواهم ببیند هیچ کس ما را

نمی خواهم بداند هیچ کس ما را

و نیلوفر که سر بر می کشد از آب

پرستوها که با پرواز و با آواز

و ماهی ها که با آن رقص غوغایی

نمی خواهم بفهمانند بیدارند

شب افتاده ست و من تاریک و تنهایم

در ایوان و در تالاب من دیری ست در خوابند

پرستو ها و ماهی ها و آن نیلوفر آبی

بیا ای مهربان با من!

بیا ای یاد مهتابی

یادمان مهدی اخوان ثالث

مطالب مشابه :

یادمان مهدی اخوان ثالث

تحلیل شعر باغ بی برگی

اخوان ثالث

مهدی اخوان ثالث

اخوان ثالث

پاسخ ماندگار اخوان ثالث به فروغ فرخزاد

نگاهی به شعر سنگستان سروده¬ی مهدی اخوان ثالث

قصه ی شهر سنگستان: مهدی اخوان ثالث

مستم و دانم که هستم من (نماز) (شعری از اخوان ثالث )