پروپوزال نویسی
پروپوزال یا طرح تحقیق می تواند برای موارد مختلفی نظیر یک رساله کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکترا و یا یک طرح تحقیقاتی نوشته شود و اولین مبنای پذیرش دانشجو یا پژوهشگر به وسیله استاد ( یا کارفرما است) که البته در مراحل بعدی با مصاحبه حضوری و بررسی مشخصات و پیشینه حرفه ای او نیز تکمیل می شود. در این کارگاه هدف ما بیشتر نوشتن پروپوزال کارشناسی بوده است.
اجزای پروپوزال
پروپوزال باید شامل این موارد باشد: موضوع، عنوان، طرح مسئله، مقدمه، پیشینه تحقیق، چهارچوب نظری، پرسش‌های تحقیق، روش شناسی و منابع.
1)موضوع
موضوع چهارچوب کاری است که پژوهشگر انتخاب میکند. در بیشتر مواقع موضوع و عنوان یکی تصور می‌شوند اما منطق انتخاب عنوان و انتخاب موضوع یکی نیست. موضوع نشان دهنده حرکت پژوهشگر از یک میدان مانند زنان، جوانان، شهر تهران،... است. به طور مثال هویت موضوع یک پژوهشگر است و "بررسی انسان‌شناختی نمادهای هویت قومی در بازارچه مریوان استان کردستان" عنوان پژوهش وی است، به عبارت دیگر عنوان نشان می‌دهد که پژوهشگر در این پژوهش برکدام جنبه از موضوع متمرکز شده‌است.
- لزوم انتخاب موضوع
پژوهشگری که قصد ادامه ادامه کاربه صورت حرفه‌ای در حوزه انسان‌شناسی رادارد، نباید به صورت اتفاقی یا علایق دوره‌یی به انتخاب موضوع بپردازد بلکه باید برای خود یک خط سیر حرفه‌ای دراز مدت بر اساس یک موضوع ثابت در نظر بگیرد.
انتخاب سریع‌تر موضوع پیامدهای مثبتی دارد:
- کسب تخصص در حوزه موضوع: رقابت فشرده پژوهشگر را وامی‌دارد تا هر چه سریع‌تر وارد بازار کار شود و در این حالت داشتن تخصص بر روی یک موضوع برای پژوهشگر امتیاز بزرگی محسوب می‌شود.
- تسلط بر موضوع: پژوهشگر به هر میزان موضوع خود را سریع‌تر انتخاب کند فرصت بیشتری برای بررسی جنبه‌های مختلف موضوع، مطالعه کتب و منابع، تسلط بر مفاهیم و آشنایی با افراد مطرح را خواهد داشت که در رقابت فشرده برای ورود به بازار کار برای وی امتیاز بزرگی محسوب خواهد شد.
چگونگی انتخاب موضوع:
پژوهشگر برای انتخاب موضوع در مرحله اول باید بر اساس دغدغه‌های خود عمل کند. باید توجه کرد که علاقه به معنای نزدیکی فیزیکی یا تصورات ذهنی نیست بلکه به معنای محسوس بودن موضوع است. برای آزمایش میزان محسوس بودن موضوع پژوهشگر می‌تواند از تجربه زیست‌شده با موضوع یا مطالعه استفاده کند. به طور مثال پژوهشگری که گمان میکند به مطالعات روستایی علاقه‌مند است باید چند ماه مرتب به روستا برود و در میان روستاییان زندگی کند تا از میزان علاقه خود مطمئن شود. مطالعه راه دیگری برای انتخاب موضوع است، پژوهشگر با مطالعه منابع و کارهای انجام شده می تواند سریع‌تر به انتخاب موضوع بپردازد.
-پیامد منفی تغییر موضوع
تغییر مداوم حوزه کاری علاوه بر این که امکان کسب تخصص در موضوع را ازبین می‌برد شخصیت حرفه‌ای پژوهشگر را نیز زیر سوال می برد.
2)عنوان
عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل در پروپوزال نویسی است. عنوان مانند نمای بیرونی ساختمان است که علاوه بر این که نشان می‌دهد فرد به کجا وارد می‌شود نقش مهمی در جلب توجه افراد دارد. تطابق نداشتن عنوان و مطالب تحقیق باعث اختلال شناختی می‌شود و در نتیجه از علاقه خواننده خواهد کاست.
-اهمیت عنوان:
روزانه هزاران متن در حوزه علوم اجتماعی تولید می‌شود. پژوهشگر برای موفقیت در این رقابت فشرده باید اثر خود را با استراتژی‌های خاصی ارائه کند. عنوان مناسب یکی از مهم‌ترین شیوه‌ها است که باعث دیده شدن و خوانده شدن کار می‌شود زیرا عنوان مناسب نشان دهنده حرفه‌ای بودن پژوهشگر است.
استراتژی انتخاب عنوان مناسب:
1-سادگی عنوان: محقق در انتخاب کلمات باید اصل را بر سادگی بگذارد و از هر نوع بازی با کلمات پرهیز کند.
2-مفاهیم عنوان: عنوان باید میدان تحقیق و رویکرد پژوهشگر را مشخص کند. به طور مثال عنوان "بررسی انسان شناختی مسئله بیکاری دختران جوان درشهر یزد" نشان دهنده روش انسان‌شناختی، رویکرد توسعه محور و میدان شهر یزد است.
3- اندازه عنوان: حداکثر کلمات عنوان باید ده کلمه باشد و پژوهشگر برای انتخاب هر کلمه باید دلیلی منطقی داشته‌باشد.
اهمیت اندازه و کلمات عنوان در جستجوی الکترونیکی بسیار زیاد است. سیستم گوگل به صورتی طراحی شده‌است که کلمات و ترکیب کلمات رایج در صدر لینک‌ها قرار بگیرند.(بهترین شیوه برای جستجوی ترکیب کلمات قرار دادن آنها داخل گیومه است)
3)طرح مسأله
پژوهشگر در طرح مسئله باید توضیح دهد که چرا این جنبه از موضوع به مسئله وی تبدیل شده‌است. طرح مسئله متعلق به پژوهشگر است و چرایی موضوع از زبان پژوهشگر توضیح داده می‌شود. به طور مثال پژوهشگر در طرح مسئله یک پروژه با عنوان " بررسی پیک نیک زنان با مطالعه تطبیقی میان تهران، بروجرد و قم" نباید به توضیح پیک نیک یا زنان یا شهرها بپردازد بلکه باید توضیح دهد که چرا پیک نیک زنان برای وی اهمیت یافته‌است. مهم ترین نکته در ارائه یک طرح مسئله مناسب بیان دیدگاه شخصی پژوهشگر است و این که وی با چه دید تازه‌ای موضوع را بررسی کرده‌است و یا چه یافته جدیدی به دست آورده‌است.
بیان تازگی و اصالت در طرح مسئله:
پژوهشگر چگونه می‌تواند در طرح مسئله ادعا کند که پژوهش وی حاوی یافته‌های جدیدی است؟
پیش فرض در انسان‌شناسی این است که درباره همه موضوع‌ها کار شده‌است و پژوهشگر زمانی می‌تواند ادعای رسیدن به یافته‌های جدید را داشته‌باشد که با ادبیات آن موضوع آشنایی کامل داشته‌باشد یا به گفته بزرگان آن حوزه استناد کند.
برای درک بهتر مفهوم تازگی باید به مهقوم دستاورد یک پژوهش یا contribution توجه کرد این واژه انگلیسی به معنای سهیم شدن در انباشت دانش یک موضوع است، به عبارت دیگر تازگی کار به معنای سهم آن در انباشت دانش است.
سوال مهم در ارتباط با تازگی کار این است که آیا امکان به وجود آوردن و رسیدن به یافته و نتیجه جدید وجود دارد؟ پاسخ به این پرسش مثبت است زیرا هر فرد ذهنیت متفاوتی دارد و این ذهنیت‌های متفاوت می‌توانند تا بی‌نهایت ترکیب شوند و ترکیب‌های شناختی جدیدی به وجود بیاورند.
-اهمیت طرح مسئله:
موسسات در انتخاب پژوهشگر ابتدا به طرح مسئله ارئه شده بسیار اهمیت می‌دهند و مولفه‌هایی مانند موضوع و تجربه‌کاری و... در مراحل بعدی اهمیت قرار دارند.
4)مقدمه
پژوهشگر در مقدمه مباحث کلی پروژه خود و سایر کارهای انجام شده را مطرح میکند. پژوهشگر می‌تواند با ارائه یک مقدمه مناسب زمینه را برای ورود خواننده به مطالب اصلی فراهم کند.
5)پیشینه تحقیق
پژوهشگر در بخش پیشینه تحقیق نباید صرفا به ذکر منابع اکتفا کند بلکه باید مجموعه کارهای ارائه شده در این زمینه را با یک تحلیل منطقی با یکدیگر ترکیب کند و این امر مستلزم تسلط بر تمام یا بخش مهمی از ادبیات موضوع است. اهمیت پیشینه تحقیق در این است میزان اشراف محقق را به موضوع نشان می‌دهد.
6)چهارچوب نظری
پژوهشگر در این بخش با توجه به پبشینه تحقیق و طرح مسئله باید آن چه را در ذهن دارد بیان کند و نباید تنها ذکر نظریات دیگران بپردازد.
7)پرسش‌های تحقیق
در این بخش پژوهشگر طرح مسئله خود را به صورت ساده و در 5 تا 6 سوال مشخص مطرح میکند و در 5 تا 6 فصل یافته‌ها به آنها پاسخ می‌گوید.
8)روش‌شناسی
پژوهشگر در این بخش باید بیان کند که آن یافته جدیدی که در طرح مسئله ادعای رسیدن به آن را داشته‌است چگونه و با چه روش‌هایی می‌بیند و بررسی میکند و نیز ضرورت و میزان موثر بودن روش‌ها را مشخص کند.
بخش روش‌شناسی در پروژه‌های خارج از دانشگاه اهمیت کمتری دارد.
اندازه پروپوزال
شکل و اندازه پروپوزال توسط استاد( یا کارفرما) تعیین می‌شود. در این مورد توضیحات کافی بر روی پایگاه در صفحه روش و در بخش راهنمای تحقیق میدانی برای دروس انسان شناسی شهری و فرهنگ و توسعه وجود دارد، بنابراین در اینجا آنها را تکرار نمی کنیم
* * * * *
تحقيقات
اساس پيشرفت در هر كاري انجام تحقيقات گسترده است. در رياضيات هم تحقيقات حرف اول را در پيشرفت مي‌زند. اما تحقيق چيست؟ و چگونه مي توان يك تحقيق موفق را به انجام رساند؟
آنچه كه در حال حاضر "تحقيق" یا "پژوهش" ناميده مي‌شود عبارت است از كشف مطالب جديد با استفاده از روش‌هاي مدون و اطلاعات قبلي. در رياضيات هم تحقيق يعني كشف قضايا و نتايج جديد با استفاده از روش‌هاي منطقي و اطلاعات و قضاياي قبلي يعني اينكه با روش‌هاي منطقي و قضايا و فرمول‌ها و نتايج موجود و حتي با تعاريف جديد به قضايا و فرمول‌هاي جديدي دست پيدا كنيم. البته مي‌دانيد كه هر تحقيقي براي موضوع خاصي انجام مي‌شود. در رياضيات هم تحقيقات اغلب منجر به كشف مطالب جديد در رابطه با موضوع تحقيق مي‌شود.
اما چگونه مي‌توان يك تحقيقي موفق در رياضيات انجام داد؟ به عبارت ديگر چگونه مي‌توان مطالب جديد در رياضيات كشف كرد؟ آنچه از تجربيات دانشمندان رياضي و محققين اين رشته برمي‌آيد در موارد ذيل طبقه‌بندي مي‌شود:
1) تعميم مطالب موجود: اين روش قدرتمندترين روش تحقيق در رياضي مي‌باشد. در اين روش با تعميم يك فرمول يا قضيه، فرمول يا قضية كلي‌تري بدست مي‌آيد و اين روند ادامه مي‌يابد تا به يك نتيجة قابل توجه برسد. بطور مثال اعداد طبيعي را در نظر بگيريد؛ اعداد متشكل از زماني كه عمل تفريق در اعدد طبيعي تعريف شد مشكلي كه بوجود آمد اين بود كه مثلاً جواب جزو اعداد طبيعي نبود به عبارت ديگر اعداد طبيعي، اعداد منفي را شامل نمي‌شد. به همين جهت يك تعميم بر اعداد طبيعي زده شد و اعداد صحيح متشكل از بوجود آمد. پس از آن زماني كه عمل تقسيم در اعداد صحيح بكار گرفته شد مثلاً در اعداد صحيح جواب نداشت؛ كه با تعميم اعداد صحيح، اعداد گويا متولد شد و به همين ترتيب عمل جذر منجر به پيدايش اعداد اصم و سپس اعدا حقيقي گرديد و سرانجام جواب معادلة منجر به تعميم اعداد حقيقي به اعداد مختلط گرديد. ما نيز مي‌توانيم از اين روش استفاده كنيم، بدين ترتيب كه اگر در فرمولي مثلاً عدد بود بجاي آن بطور كلي را در نظر بگيريم و فرمول مورد نظر را تعميم دهيم. (اين روش بعداً بيشتر توضيح داده خواهد شد.)
2) بررسي يك موضوع رياضي در شاخه‌اي غير از شاخة اصلي: در اين روش رياضيدانان مسئله‌اي را براي حل به شاخه‌هاي مختلف مي‌برند و در آن شاخه بررسي مي‌كنند تا به جواب برسند. اين روش، روشي نوين در تحقيقات رياضي است. بطور مثال مي‌توان يك مسئله يا قضيه در شاخة گراف را در شاخة جبرخطي مورد بررسي قرار دهيم؛ به اين ترتيب كه گراف را به صورت ماتريس درآورده و ماتريس معادل را در جبرخطي بررسي كنيم. بازدهي اين روش بسيار بالاست ولي به علت نو بودن، بطور وسيع استفاده نشده است. ما نيز مي‌توانيم از اين روش در تحقيقات خود استفاده كنيم.
3) يافتن موضوعات جديد در رشته‌هاي ديگر علمي: بنا به شواهد تاريخي، بسياري از مباحث رياضي ناشي از نياز ديگر رشته‌ها به مطلب مورد نظر بوده است. به عنوان مثال شاخة ديفرانسيل و انتگرال ناشي از نياز فيزيك مكانيك (مبحث حركت) به اين شاخه بوده كه توسط نيوتن به صورت كاربردي پايه‌ريزي شده است.
4) خلاقيت‌هاي فردي: اين روش تحقيق بطور قوي براي همگان ميسر نيست؛ چرا كه قدرت خلاقيت هر فردي با ديگري متفاوت است اما در سطوح مختلف براي همه ميسر است. در اين روش رياضيدانان با استفاده از قدرت تخيل خود مبادرت به كشف راه حل‌هاي جديد مي‌كنند كه ديگران به آن دست نيافته‌اند يا آن را تا انتها نرفته‌اند. لازم به ذكر است كه اين روش جالب‌ترين روش در تحقيقات رياضي مي‌باشد چرا كه با ارائة راه حل‌هاي جديد بر يك مسئله ديدگاههاي جديدي بر همگان مي‌گشايد. بطور مثال قضاياي آناليز رياضي مانند قضية «هاينه‌بورل» يا «بولتسانووايرشتراس» با عث ايجاد روش‌هاي جديد در اثبات قضاياي آناليز رياضي گرديده است. لازم به ذكر است كه قدرت خلاقيت و تخيل هر كسي قابل تقويت تا بي‌نهايت است و شيوة تقويت اين استعدادها نيز بسيار گسترده است. به عنوان مثال بكارگيري روش اول (تعميم مطالب موجود) باعث تقويت قدرت تخيل به ميزان زياد مي‌شود. خلاقيت هم در نتيجة تقويت قدرت تخيل حاصل مي شود حتي بعضي از روانشناسان معتقدند عبادت و راز و نياز باعث تقويت اين نيرو در انسان مي‌شود.
5) تشكيل گروههاي علمي: تجربه در دنيا نشان داده است كه تحقيقات موفق و گسترده ناشي از وجود يك گروه علمي شايسته و فعال در انجام تحقيقات بوده است. هرچند در رياضيات مي‌توان بطور فردي تحقيقات گسترده‌اي انجام داد ولي تشكيل گروههاي علمي روند تحقيقات را تسريع مي‌بخشد. مي‌توان يك گروه رياضي تشكيل داد و براي شروع كار اقدام به حل مسائل كتب درسي و غير درسي نمود و باعث تقويت نيروي لازم براي تحقيق در تمام اعضاي گروه شد. براي شروع كار نيازي نيست كه موضوع كار گروه يك تحقيق جامع باشد بلكه بهتر است ابتدا با موضوعات ساده مانند بررسي يك قضية ساده يا يك مسئله داخل كتاب شروع كرد و كم كم مسائل سخت‌تر و قضاياي پيچيده‌تر را بررسي كرد و سرانجام تحقيقات گسترده را پايه‌ريزي نمود. اين روش در دانشگاهها به علت وجود حس دوستي بين دانشجويان به سادگي قابل اجرا است.
6) كنجكاوي در هر موضوعي: اگر حس كنجكاوي را تقويت كنيم و ساده از كنار هر موضوعي نگذريم مي‌توانيم همانند نيوتن كه با افتادن سيب جاذبه را كشف كرد، قوانين و قضاياي جديد را كشف كنيم. اين روش بسيار مورد استفادة دانشمندان جهان بويژه دانشمندان اسلامي قرار گرفته است. بوعلي‌سينا نمونة بارز اين موضوع است كه با كنجكاوي زياد خود موفق به كشف داروهاي بسياري در طب و پايه‌گذاري فلسفة بوعلي‌سينا گرديد.
در پايان ذكر اين نكته ضروري به نظر مي‌رسد كه در هر كاري صبر، حوصله، پشتكار و تلاش براي رسيدن به موفقيت حرف اول را مي‌زند. در تحقيقات رياضي نيز اين موارد به اضافه تفكر به ميزان زياد براي رسيدن به هدف اساسي به نظر مي‌رسد. برنامه‌ريزي دقيق در تحقيقات رياضي امري لازم است؛ چرا كه اگر يك برنامة دقيق در خصوص تقسيم‌بندي ساعات شبانه‌روز براي امر تحقيقات و استفاده بهينه از امكانات موجود باشد موفقيت حتمي است. زياد فكر كردن بدون برنامه نتيجه‌اي جز خستگي رواني نخواهد داشت ولي اگر طوري برنامه‌ريزي كنيم كه ساعات مشخصي را به تحقيق اختصاص دهيم و ساعاتي را به امور روزمره ديگر، بازدهي كار بهتر است. آنچه از تجربه برمي‌آيد اين است كه اگر نسبت به يك مسئلة رياضي قبل از ساعت خواب تفكري عميق داشته باشيم احتمال پيدا كردن جواب در خواب يا روز بعد زياد است ولي در عوض بهم‌ريختگي الگوي خواب را در پي دارد. حال اگر در ساعات اول صبح تفكري عميق به مسئلة مورد نظر داشته باشيم نه تنها باعث كشف جواب مي‌شود (در خواب يا بيداري) بلكه ساعت زيستي بدن و الگوي خواب نيز حفظ مي‌شود. توصيه مي‌شود در صورت امكان حداقل يك ساعت قبل از خواب شبانه به مسئلة رياضي فكر نكنيد تا در استراحتتان خللي وارد نشود و صبح روز بعد شاداب و سرحال باشيد. سعي كنيد صبح زود يا در بين ساعات روز روي مسئلة مورد نظر بينديشيد. داشتن كاري غير مرتبط با رياضيات در طول روز بسيار مفيد خواهد بود؛ چرا كه به شما اين امكان را مي‌دهد كه از تمام قواي ذهني خود استفاده كنيد در عين اينكه سرحالي و نشاط را به دنبال دارد.
منبع : www.irden.com
مطالب مشابه :
پروپوزال نویسی
پروپوزال یا طرح تحقیق می تواند برای موارد مختلفی نظیر یک رساله کارشناسی، کارشناسی ارشد یا
آموزش پروپوزال نویسی
پروپوزال؛ پایان نامه؛ پزشکی و دندانپزشکی - آموزش پروپوزال نویسی - پذیرش نوشتن پروپوزال
پروپوزال و اشکالات عمده در پروپوزال نویسی
پروپوزال و اشکالات عمده در پروپوزال نویسی مقدمه . هدف كلي هر پروپوزال ترغيب خواننده
آموزش پروپوزال نویسی(قسمت اول)
آموزش پروپوزال نویسی. قسمت اول. بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران تازه کار درک درستی از معنا
آموزش پروپوزال نویسی - نحوه نگارش پروپوزال 1
گیاهان دارویی - آموزش پروپوزال نویسی - نحوه نگارش پروپوزال 1 - گیاهان دارویی - گیاهان دارویی
نحوه نگارش پروپوزال
پایان نامه - نحوه نگارش پروپوزال - چگونه پایان نامه » بیش نویسی و وقفه در
پروپوزال نویسی
علمی، آموزشی، اطلاع رسانی امید - پروپوزال نویسی - در این بخش، نکات عمده ای را که دانشجویان
آموزش پروپوزال نویسی - نحوه نگارش پروپوزال 2
ارشد حسابداری (( پیام نور ابوموسی )) - آموزش پروپوزال نویسی - نحوه نگارش پروپوزال 2 - ارشد
برچسب :
پروپوزال نویسی