دایرة المعارف سبزوار

معرفی و نقد از: مهندس حجت حیدری

*دایرة المعارف بزرگ سبزوار،محمود بیهقی،جلد سوم، مشهد،انتشارات سنبله،1388،350 ص.

محمود بیهقی(متولد 1308 در سبزوار)دبیر بازنشسته‏ی‏ آموزش و پرورش مقیم مشهد،یک تنه کار تدوین دایرة المعارف پنج‏ جلدی سبزوار را بر عهده گرفته و تاکنون سه مجلد آن را به پایان‏ برده است.مطالب عمده‏ی این مجلد شامل نقشه و جمعیت سبزوار و فرهنگ مردم(زایش،زناشویی،رهایی و در گذشت)،آموزش و پرورش(از مکتب‏خانه‏ها و مدارس علمیه‏ی قدیم تا دانشگاه‏های‏ تربیت معلم و علوم پزشکی و آزاد و پیام نور امروز)،تشکیلات‏ مختلف مدنی(صحیه،مالیه،عدلیه،اقتصاد،مذهب،تعزیه،زورخانه‏ و ده‏ها مطلب دیگر)است.از جمله نکته‏های جالب این مجلد این‏ دایرة المعارف به مطالب زیر می‏توان اشاره کرد:

الف.در صفحه‏ی 73 این کتاب،عکسی دسته جمعی از هفتاد سال پیش دیده می‏شود که در ردیف نشسته،چهار نفر از مدرسین‏ علوم دینی به ترتیب از راست:سید علینقی امین،حاج شیخ علیرضا مدرس،حاج میرزا محمد تقی فقاهتی و حاج سید ابوالفضل فقاهتی‏ را و پشت سر چندین تن دیگر از فضلا و وعاظ و طلاب(از جمله‏ مرحومان حاج شیخ صادق صدیقی،حاج شیخ محمد میان آبادی، حاج سید جعفر مشکانی،حاج شیخ موسی مؤید و سید داشخانه‏ای) را نشان می‏دهد.

ب.در صفحه‏ی 76 این دایرة المعارف آمده است:«جناب آقای‏ میرزا محمد علیمحدی...صفحات 64 تا 73 کتاب تاریخ سبزوار را که اثر مرحوم آیت اللّه حاج سید علینقی امین است که کامل آن را خویشتن دارم...به من داده.»

ج.در صفحه‏ی 75 سند جالب ضمیمه که تصدیق طلبگی‏ صادره به امضای«رییس معارف و اوقاف ایالتی خراسان»و مورخ‏ 1314 شمسی است،گراور شده است که می‏نویسد:«وزارت معارف‏ و اوقاف و صنایع مستظرفه-اداره‏ی ایالتی معارف و اوقاف خراسان‏ -تصدیث طلبگی-نظر به ماده‏ی دوم قانون مصوبه‏ی دهم دی ماه‏ 1307،نظر به نظام‏نامه‏ی مصوبه‏ی هیات ممتحنه‏ی حوزه‏ی‏ سبزوار،چون آقای میرزا علینقی امین،دارنده‏ی ورقه‏ی هویت‏ نمره‏ی 8274 صادره از سبزوار،فرزند میرزا سید حسن در اردیبهشت 1314 از عهده‏ی امتحانات سال چهارم از دوره‏ی‏ متوسطه طبق نظامنامه‏ی امتحانات بر آمده،لذا به مشار الیه اجازه‏ی‏ ادامه‏ی تحصیل در علوم دینیه داده می‏شود.»

د.در صفحه‏ی 283 این مجلد نیز مطلبی در دو صفحه‏ی‏ کامل با عنوان«انجمن اسلامی دانش آموزان دیار سربداران»که به‏ همت پروفسور سید حسن امین تشکیل شده بود و به شرح‏ صفحه‏ی 49 مجله‏ی سربداران زمستان 1388(ویژه‏نامه‏ی پروفسور سید حسن امین)با انجمن اسلامی«دانش‏آموزان تهران»در پیوند و ارتباط بود،چنین سخن گفته است:«اولین انجمن اسلامی دیار سربداران به نام«انجمن اسلامی دانش‏آموزان دیار سربداران» بنیانگذاری شد که خوشبختانه مورد حمایت فکری و معنوی و مالی‏ عده‏یی از اهالی خیرخواه قرار گرفت و همه هفته بعدازظهر روزهای‏ جمعه با حضور تعدادی از دانش‏آموزان تشکیل می‏شد...با کنترل‏ شدید امنیتی مأموران شهربانی به ریاست سرهنگ وثوق...محمد یکی از بهترین دبیران مشهد شد،سید سعید[جلالی مزینانی‏]نیز در کسوت روحانیت در نهادهای انقلابی به هدایت پرداخت و سید حسن امین هم از برکات قرآن و در دروس مطلوب،به دانشگاه‏ گلاسگو و لندن کشانده شد.دکتری و پروفسوری گرفت و به‏ تدریس تا برگشت به تهران و اداره‏ی مجله‏ی پربار حافظ».

(دایرة المعارف بزرگ سبزوار،ج 3،صص 283-284)*

(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمونه‏ی خط محمود بیهقی(مؤلف دایرة المعارف سبزوار)

(1 صفحه - از 40 تا 40)

مجلات : زبان و ادبيات » حافظ » اردیبهشت 1389 - شماره 69 » معرف:حیدری، حجت (0 رای )

حجم: 5.38 کیلوبایت

حجم: 80.29 کیلوبایت

دایرة المعارف سبزوار

دایرة المعارف سبزوار

مطالب مشابه :

گوشه ای ار شکوه سبزوار(گنجینه ناشناخته ایران)

میل خسروگرد، سبزوار

شهر سوخته ای دیگر در سبزوار

جهت یابی - قبله یابی ( مطلب آموزشی مربوط به جغرافیای سوم راهنمایی )

جاذبه های سازمان یونسکو در ایران

آسیب شناسی فرآیند آموزش درس تاریخ

ناهمواری های ایران

پتانسیل های معدنی سبزوار

سفری هیجان انگیز به متمدن ترین شهر ایران +تصاویر

دایرة المعارف سبزوار