سیم کشی

تماس باجریان سه فاز در مداری كه سیم بندی القاء شونده آن (آرمیچر) از سه دسته سیم پیچ جدا كه هر كدام نسبت به هم 120 درجه الكتریكی اختلاف فاز دارند تهیه می شود.

انواع اتصال در سیستم سه فاز

در سیستم سه فاز معمولاً‌ از سه نوع اتصال استفاده می شود :

الف- اتصال ستاره

ب- اتصال مثلث

ج- اتصال مختلط

-محاسبه جریان و ولتاژ در اتصال ستاره

همانطور كه می دانیم در اتصال ستاره اختلاف سطح هر فاز با سیم نول ولتاژ فازی (UP) و اختلاف سطح هر فاز با فازی دیگر ولتاژ (Ul) را تشكیل می دهند. مقدار ولتاژ خط از مجموع دو ولتاژ فازی بدست می آید. به همین جهت برای بدست آوردن مقدار Ul باید برآیند دو ولتاژ فازی را رسم و مقدار آن را محاسبه نماییم. بدین ترتیب كه یكی از بردارها را در امتداد و به اندازه خودش رسم كرده و سپس بردار را با بردار پهلویش رسم می كنیم. رابطه روبرو برقرار است :

UL=(√3)UP

اما جریانی كه از هر كلاف عبور می كند همان جریان خط می باشد. یعنی در اتصال ستاره جریان خط مساوی جریان فاز است . IL=IP

-محاسبه جریان و ولتاژ در اتصال مثلث

در این روش كلافهای مصرف كننده یا مولد به شكل مثلث قرار می گیرند. همانطور كه می دانیم ولتاژ خط UL در اتصال مثلث همان ولتاژی است كه در دو سر كلاف قرار دارد یعنی در اتصال مثلث ولتاژ خط برابر با ولتاژ فاز است : UL = UP

اما جریانی كه از هر خط می گذرد مجموع برداری جریان دو كلاف بعدی است. پس جریان هر خط 73/1 برابر جریان هر فاز است :

IP=(√3)IL

جریان هر خط 73/1 برابر جریان هر فاز است :

-اتصال مختلط تركیبی از اتصالهای ستاره و مثلث می باشد.

توان در مدارهای سه فاز

در یك اتصال سه فاز توان كل از مجموع توانهای هر فاز بدست می آید :

P = P1+P2+P3

اگر بار متعادل باشد داریم :

P1 = P2 = P3 = Pph

پس توان كل می تواند سه برابر توان هر فاز باشد :

P = 3Pph

P = Up.lp.COSφ

در اتصال ستاره توان بصورت زیر بدست می آید :

UP=(√3)UL و ip=iL

P=(√3)IL.UL.Cosφ

در اتصال مثلث هم رابطه بالا صادق می باشد.

(((((((((((((( ادامه مطلب را بخوانید )))))))))))))))

روشهای اندازه گیری توان

معمولاً برای اندازه گیری در سیستم سه فاز از دو روش زیر استفاده می كنند :

الف- روش چهار سیم (3 واتمتری)

ب- روش سه سیم (2 واتمتری)

الف- روش چهار سیم :

در این روش با استفاده از 3 واتمتر كه سر راه هر فاز قرار می گیرد و سیم نول توان هر فاز جداگانه اندازه گیری شده و مجموع این سه واتمتر توان كل می باشد. اگر بار كاملاً متعادل باشد هر سه واتمتر دارای مقادیر مساوی می شوند. پس در یك بار متعادل فقط از یك واتمتر هم می توان استفاده كرد.

ب- روش سه سیم :

در این روش بدون سیم نول عمل می شود. دو واتمتر كه هر كدام بین دو فاز قرار می گیرد البته فاز وسط برای فازهای اول و سوم مشترك است توان كل از مجموع دو واتمتر بدست می آید.

مزایای سیستم سه فاز

1- در جریان تكفاز مقدار قدرت لحظه ای در قسمتهایی به صفر می رسد اما در جریان سه فاز هیچگاه توان لحظه ای صفر نمی شود چون اگر یكی از فازها مقدارش به صفر برسد فازهای دیگر دارای مقادیر هستند.

2- راه اندازی موتورهای آسنكرون : می دانیم كه برای گردش موتورهای آسنكرون احتیاج به میدان دوار است كه این میدان با جریان تكفاز ساخته نمی شود.

3- تبدیل جریان متناوب به جریان مستقیم : دامنه یكسو در تبدیل سیستم سه فاز به جریان مستقیم دارای ضربان كمتری نسبت به جریان یكسو شده توسط جریان متناوب تكفاز بوده و ضریب بهره آن زیاد است.

عایق كابلها

برای پوشش عایقی سیم ها از پلاستیك / لاستیك و یا از كاغذ استفاده می شود. امروز كابل با عایق پلی وینل pvc بیشتر از كابلهای دیگر بكار می رود. عایق دیگری بنام پلی اتیلن نیز وجود دارد. عایق اكثر كابلهای جریان قوی از كاغذ آغشته به روغن تهیه می شود.

از عایق لاستیكی در جاهایی كه احتیاج به چرخش زیاد باشد نیز استفاده می كنند.

ساختمان كابلهای فشار قوی و حفاظت آنها :

قسمت اصلی ساختمان كابلها هادی و عایق آن است. ضمناً كابل را باید در مقابل پدیده های زیر حفاظت نمود :

الف- حفاظت در مقابل فشار و ضربه های مكانیكی

ب- حفاظت در مقابل زنگ زدگی و اكسید شدن هادی

پ- حفاظت در مقابل اثرات شیمیایی و پوسیدگی

ت- حفاظت در مقابل اثرات میدان الكتریكی و اتصال كوتاه شدن و میدان های خارجی و جریان زیاد

علایم اختصاری كابلها

علایم اختصاری كابلهای لاستیكی و پلاستیكی به شرح زیر است :

1-كابل با هادی مسی مطابق استاندارد VDE	N
2-كابل با هادی آلومینیومی مطابق استاندارد	NA
3-عایق پروتودور PVC اولین Y در توالی حرف	Y
4-عایق پروتونن PET اولین Y2 در توالی حرف	Y2
5-علامت كاغذ متالیزه دور عایق سیم	H
6-باندراژ محافظ فولادی	F
7-باندراژ محافظ فولادی	R
8-باندراژ محافظ فولادی به شكل نوار	B
9-هادی مسی متمركز در كابلهای فشار ضعیف	C
10-علامت سیم صفر كه بصورت لوله دور عایق سه سیم دیگر پیچیده شده	C
11-سیم زمین	C
12-كابل خرطومی	CW
13-غلاف مسی	S
14-مفتول نگهدارنده برای كابلها در هوا	T
15-غلاف پروتودور	Y
16-روپوش پروتونن	Y2

بعد از حروف اختصاری تعداد سیم های داخل كابل و مقطع آنها با عدد مشخص و نوع مقطع با حروف زیر تعیین می شود :

r : مقطع گرد s : مقطع مثلثی e : هادی یك رشته ای m : هادی چند رشته ای

معمولاً ولتاژ نامی فازی را با Vo و ولتاژ خطی را با حرف V بعد از علامات اختصاری ذكر می كنند.

مثال : مشخصات كابل زیر را بخوانید. NYY 3*50+ 25 sm

(0/6 / 1kv)

كابل سه فاز با هادی مسی به مقطع 50 میلی متر مربع و سیم نول به مقطع 25 میلی متر مربع با مقطع مثلثی چند رشته ای با عایق و غلاف پروتودور (pvc) برای ولتاژ 6/0 كیلو وات فازی و 1 كیلو ولت خطی بدون محافظ. چون این كابل دارای نوار محافظ نیست در جایی مصرف می شود كه هیچگونه فشار مكانیكی به آن وارد نشود.

فیوز

از فیوز برای محافظت سیم و كابل ودستگاههای اندازه گیری؛ ترانسفورماتور؛ ماشینهای الكتریكی و دیگر مصرف كننده ها در مقابل جریانهای اضافی و اتصال كوتاه استفاده می شود. البته فیوز در جایی بكار می رود كه ارزش نصب یك رله و یا یك كلید جریان را نداشته باشد.

فیوزها براساس مقدار ولتاژ و نوع ساختمان قطع كننده شان به انواع زیر تقسیم می شوند :

الف- فیوز حرارتی ذوب شونده

ب- فیوز حرارتی (بی متال)

پ- فیوز مغناطیسی

ت- فیوز توان بالا NH

ث- فیوز فشار قوی HH

الف- فیوزهای حرارتی ذوب شونده :

در فیوز ذوب شونده یك سیم حرارتی وجود دارد كه سر راه جریان بسته می شود و در اثر عبور جریان زیاد گرم شده و در درجه حرارت معینی ذوب می شود و مدار را قطع می كنند جرقه ای كه در زمان قطع ایجاد می شود باعث سوختن وسیاه شدن كنتاكت و عایق های اطراف می شود كه بایستی برطرف گردد.

برای برطرف نمودن اثر جرقه سیستم حرارتی را در داخل یك فشنگ چینی یا سفالی عبور می دهند و اطراف سیم را با ذرات كوارتز پر می كنند جرقه ایجاد شده در اثر قطع توسط براده كواتز خنك شده و از بین می رود.

برای تشخیص فیوز ساخته از پولك نشانه استفاده می كنند. این پولك توسط سیم نازكی محكم شده است.

این سیم نازل در هنگام ذوب شدن سیم داخل فیوز پاره شده و پولك توسط نیروی فنر كوچك كه در زیر آن قرار گرفته قدری به خارج پرتاب می شود و نشان می دهد كه فیوز سوخته است. ضمناً رنگ پولك فیوز نشان دهنده جریان اسمی فیوز است. (جدول1-1)

جریان نامی	2	4	6	10	16
رنگ پولك	صورتی	قهوه ای	سبز	قرمز	خاكستری
جریان نامی	20	25	35	50	63
رنگ پولك	آبی	زرد	سیاه	سفید	مسی

جریان نامی	80	100	125	160	200
رنگ پولك	نقره ای	قرمز	زرد	مسی	آبی

ب-فیوز حرارتی بی متال

فیوز حرارتی بی متال برای حفاظت در مقابل بار اضافی مدار را قطع می كند. بی متال در مقابل حرارت ناشی از بار اضافی لحظه ای تغییر شكل داده و باعث قطع مدار می شود.

پ-فیوز مغناطیسی

فیوزهای مغناطیسی نیز تابع شدت جریان هستند. در اثر بروز اضافه بار میدان مغناطیسی سیم پیچی فیوز قوی شده و براساس خاصیت جذب یك هسته آهنی مدار را قطع می كند. در این فیوزها زمان قطع خط را می توان بوسیله فنر تنظیم كرد. در بین فیوزهای مغناطیسی فیوز سریع نیز وجود دارد كه قطع مدار در زمان معینی تنظیم نمی شود بلكه فیوز با عبور جریان بیشتر از نامی خط فوراً قطع می گردد.

ت- فیوز توان بالا

در شبكه های فشار ضعیف با توان زیاد از فیوزهای NH استفاده می شود. این فیوزها دارای دسته ای می باشند كه توسط آن فیوزها در جای خود می اندازند و یا خارج می كنند و به آن فیوزكش گویند.

ث- فیوز فشار قوی

فیوزهای H.H برای فشار قوی مورد استفاده قرار می گیرند و خیلی بلندتر از فیوزهای معمولی تا 500 ولت است. برای حفاظت ترانسفورماتورهای توزیع و اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرند.

فیوز H.H فقط در جایی بكار برده می شود كه قدرت اتصال كوتاه از MVA400 تجاوز نكند. ساختمان فیوز H.H شبیه فیوز فشار ضعیف است. در داخل یك لوله چینی یا فیبری بزرگ سیم فیوز بصورت مارپیچ قرار گرفته و در دو انتها به دو کلاهك فلزی محكم شده است. سیم فیوز بطور آزاد در داخل براده كوارتز قرار گرفته یا مدار در داخل لوله دندانه است و سیم از داخل دندانه ها عبور كرده است. فیوزهای فشار قوی دارای یك سیم فرعی اند كه با قطع شدن آن دکمه ای به خارج پرتاب می شود و نشان می دهد كه فیوز سوخته است. می توان از حركت این دكمه برای مدار فرعی استفاده كرد كه از قطع فیوز در داخل اطاق فرمان اطلاع حاصل كرد.

انتخاب نوع فیوز

برای خطوط ساده فیوزهای ذوب شونده جهت حفاظت كافی است. اما در شبكه های گسترش یافته با مصرف كنندگان صنعتی تنها فیوزهای ذوب شونده كافی نیست. زیرا در صورت سوختن یكی از سه فیوز قبل از دو فیوز دیگر موتور تحت ولتاژ دو فاز باقی مانده و خطر سوختن آن در بین است. باید از فیوز بی متال و مغناطیسی استفاده كرد مقدار فیوز برای كابل یا سیم معلوم با توجه به شدت جریان مجاز عبوری از سیم و جریان نامی فیوز انتخاب می شود.

جداول زیر جریان مجاز سیم و فیوز را مشخص می كنند.

تعیین افت ولتاژ مجاز و انتخاب سطح مقطع هادی

خطوط هادی الكتریسیته در حقیقت مقاومتهای الكتریكی هستند كه از آنها جریان عبور می كند. با اتصال مصرف كننده به چنین خطوطی و عبور جریان از آنها در خط افت ولتاژ پدید می آید.

با توجه به قانون اهم : مقاومت خط × جریان مصرفی = افت ولتاژ

DU = l.R

در انتهای خط ولتاژ به اندازه DU2 كمتر از ولتاژ ابتدای خط است. آنچه كه برای مصرف كننده مهم است تامین توان نامی آن است.

برای رسیدن به انی امر باید نكات زیر را درگرفت :

الف- سطح مقطع كابل و در نتیجه مقاومت آن را باید طوری انتخاب كرد كه افت توان از حد معینی تجاوز نكند و در ضمن حرارت ایجاد شده در اثر عبور جریان از حد معینی تجاوز نكند.

ب- هادیها باید استحكام مكانیكی كهفی داشته باشند. حداكثر افت ولتاژ به درصد در شبكه های گوناگون مطابق جدول زیر می باشد :

ولتاژ نامی شبكه	220/330	KV6	KV30	KV60
حداكثر افت ولتاژ	%5/3	%5

افت ولتاژ قابل در فشار ضعیف برای مصرف كننده های مختلف چنین است :

1- افت ولتاژ در مورد مصرف كننده های روشنایی 5/1 درصد

2- افت ولتاژ در مورد مصرف كننده های الكترومغناطیسی مانند موتور و غیره 3 درصد

موازی بستن آلترناتورها :

اتصال یك آلترناتور با آلترناتور دیگر بطور موازی و یا اتصال آلترناتوری به یك شبكه جریان متناوب را عمل سنكرونیزاسیون می نامند. و برای سنكرونیزاسیون مناسب شرایط زیر لازم است :

الف- تساوی ولتاژ موثر آلترناتورها

ب- متناسب بودن سرعت به طوری كه فركانسها باهم برابر باشند.

پ- تساوی فازها

مهمترین سرفصلهای پایان نامه الکترونیک - پروژه تاسیسات الکتریکی - تاسیسات الکتریکی سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران

· ساختمان های اداری

· نیازمندیهای عمومی

· استانداردها

· اتصال ساختمانها

· ساختمانهای بلند مرتبه

· سیستمهای منبع توان

· منبع توان اصلی

· فیدرهای طبقات و تابلوهای توزیع

· منبع توان UPS اضطراری

· منبع توان ایمنی

· محاسبه تجهیزات انتقال

· دستگاه حفاظت اضافه بار/ اضافه جریان

· ظرفیت رزرو در هنگام وقوع خطا

· حفاظت اضافه بار كابلهای موازی

· ظرفیتهای عبور جریان

· حفاظت اتصال كوتاه

· حفاظت در برابر شوك الكتریكی هنگام تماس غیر مستقیم

· استفاده از دژنكتور

· بررسی سلكتیویته

· سلكتیویته كامل در منبع توان ایمنی

· ملاحظات ساختمانی لازم

· طراحی محل و فضای نصب

· ضمیمه DIN VDE 0108 Part1

· نواحی عملیاتی برای ترانسفورمها و سازه های ادوات سویچ

· داكتها و مسیرهای كابل

· مقاومت در برابر آتش

· ریلهای نگهدارنده

· مسیرهای حمل و نقل در ساختمانها

· اتصال زمین در ساختمان

· سازگاری الكترومغناطیسی (EMC)

· منبع توان بار

· تابلوهای توزیع طبقات

· استانداردها

· تابلوهای توزیع متمركز

· Instabus EIB

· تابلوهای توزیع غیر متمركز

· قابلیت انعطاف

· Instabus EIB

· نصب تابلوهای توزیع فرعی

· روشنایی

· تعاریف و كمیتهای اصلی روشنایی

· شدت نور (Luminous Intensity)

· شار نوری (Luminous Flux)

· درخشندگی (Luminance)

· توزیع شدت نور- منحنی پخش نور

· منابع نور

· تقسیم بندی چراغها براساس پخش نور

· مشخصات لامپ

· لامپهای رشته دار

· ساختمان عمومی لامپهای رشته دار

· ساختمان رشته

· شیشه یا حباب لامپ

· سرپیچ لامپها

· گاز داخل حباب

· مشخصات لامپهای رشته ای

· انواع لامپهای رشته دار

· لامپهای بخار جیوه

· ساختمان عمومی لامپهای بخار جیوه

· لامپهای متال هلاید (Metal Halide)

· لامپهای بخار سدیم

· لامپهای فلورسنت

· روش لومن برای محاسبه روشنایی

· روش لومن با استفاده از شاخص فضا

· مقدار E مبنا برای پرفضا و نوع چراغ پیشنهادی

· پریزهای عمومی برق

· سیم كشی روكار

· سیم كشی توكار

· برق رسانی به سیستم تهویه (فن كوئل)

· كابل و كابل كشی

· كابلهای پلاستیكی

· جدول باردهی و جریان مجاز كابلها

· انتخاب مقطع سیم كابل

· بار 60درصد

· طرز قرارگرفتن كابلها

· انتخاب سطح مقطع كابل

· افت ولتاژ در مدارهای تك فاز

· تعیین مقاطع سیمها و كابلها براساس جریان مجاز

· مدارهای تك فاز

· مدارهای سه فاز

· راندمان و ضریب قدرت موتورهای القایی سه فاز با رتور قفسی

· نصب سینی كابل و قفسه نردبانی (Ladder)

· سینی كابل

· دلایل انتخاب

· تعیین اندازه سینی كابل

· منظور كردن عوامل گروهی (ضرائب گروهی)

· انواع سینی كابل

· سینی كابل استاندارد

· سینی كابل مقاوم

· سینی كابل با لبه برگردانده شده

· پرداخت كاری روی سینی كابل

· نصب سینی كابل- چگونگی نصب سینی كابل

· ساخت

· نصب

· نردبان دندانه دار

· انواع نردبانهای دندانه دار

· تابلوهای الكتریكی

· تابلوهای فشار ضعیف

· طبقه بندی تابلوهای فشار ضعیف

· تابلوی اصلی

· تابلوی غیر اصلی

· تابلوی فرعی

· انواع و موارد كاربرد تابلوها

· تابلوی تمام بسته

· تابلوهای تمام بسته ایستاده

· تابلوهای تمام بسته دیواری

· اجزاء داخلی تابلوهای اصلی

· تابلوی فرمان وسایل موتوری

· تابلوهای فرعی روشنایی

· كلیدهای اتوماتیك، فیوزها و مدارها

· وسایل حفاظت جریان اضافی

· فیوزها

· فیوزهای تاخیر زمانی

· كلیدهای اتوماتیك مینیاتوری

· پست برق

· پست توزیع

· انتخاب محل پست

· پست

· انتخاب ترانسفورماتور

· انتخاب كلید قدرت (دژنكتوری)

· زمین كردن پست

· تابلوهای فشار ضعیف

· محل نصب تابلو

· كلیدهای فشار ضعیف

· كلید دستی

· كلید تیغه ای

· كلید گردان

· كلید فیوز

· كلید خودكار

· كلیدهای مغناطیسی (كنتاكتورها)

· كلیدهای فشار قوی

· سكسیونرها

· انواع آنها

· سكسیونر تیغه ای

· سكسیونر كشویی

· سكسیونر دورانی

· سكسیونر قیچی

· سكسیونر های قابل قطع زیر بار

· كلید قدرت (دژنكتور)

· انواع كلیدهای قدرت

· كلید روغنی

· كلید كم روغن

· كلید آبی

· كلید گاز سخت (جامد)

· كلید هوایی

· كلیدهای SF6

· كلید خلاء

· انتخاب ترانسفورماتور برای اتاق پست

· انتخاب كلید قدرت (دژنكتور)

· سیستم برق اضطراری

· سیستم برق بدون وقفه (UPS)

· طبقه بندی

· نوع كاربرد

· زمان بهره برداری

· موارد استفاده از نیروی برق اضطراری و سیستم برق

· بدون وقفه

· عمده ترین موارد تامین نیروی برق با استفاده از سیستم برق اضطراری در ساختمانها به قرار زیر است

· موارد استفاده از سیستم برق بدون وقفه

· استاندارد و مشخصات فنی مولدهای برق

· موتور دیزل

· تابلوی وسایل اندازه گیری موتور

· ژنراتور

· تابلو كنترل الكتریكی

· مشخصات فنی اضافی برای مولدهای برق اضطراری

· دستگاه سنكرونیزاسیون (همزمانی)

· اصول و روشهای نصب

· آزمون دستگاهها

· محاسبات برق اضطراری

· زمین كردن

· زمین كردن الكتریكی

· زمین كردن حفاظتی

· وسایل مورد نیاز در زمین كردن عبارتند از

· میل زمین

· زمین هم سطح

· شین زمین

· مقاومت گسترده میل

· مقاومت زمین

· استانداردهای مهم در زمین كردن

· جعبه اتصال آزمایش

· استاندارد مشخصات هادیها

· مفهوم حروف اختصاری بكار رفته در مبحث زمین كردن

· مشخصه های اصلی سیستم TN

· مقاومت الكتریكی اتصال به زمین

· سطح مقطع هادی مشترك حفاظتی- خنثی

· محاسبات چاه زمین

· برقگیرها

· كاربرد انواع برقگیر

· برقگیر الكترونیكی

· برقگیر رادیو اكتیو

· برقگیر قفس فاراده

· برقگیرهای میله ای ساده یا آرماتوری

· بررسی برقگیر الكترونیكی

· الكترود اصلی Pickup point

· واحد یونیزاسیون الكترونیكی

· ویژگی های برقگیر الكترونیكی

· سیستم صوتی

· اكو(ECHO)

· نویز (Noise)

· بلندگو

· انواع بلندگوها

· طریقه قرار گرفتن بلندگوها

· سیستم متقارن

· سیستم پراكنده

· سیستم مختلط

· محاسبه فشار صوتی مناسب

· بلندگوهای داخلی

· بلندگوهای خارجی

· كابل تغذیه سیستم صوتی

· طراحی سیستم اعلام حریق

· دتكتورهای حریق

· دتكتورهای دودی (Smoke Fire Detector)

· دتكتور دودی یونیزاسیون (Ionization Smoke Detector)

· دتكتور دودی فتوالكتریك یا نوری (Photoelectric Smoke Detector)

· دتكتورهای حرارتی (Heat Fire Detector)

· دتكتورهای شعله

· انتخاب دتكتور

· تابلوی كنترل مركزی (Central Control Panel)

· آژیرهای صوتی اعلام حریق

· شستی های اعلام حریق و مكانهای مناسب جهت نصب آنها

· Zone بندی

· سیم تلفن داخلی و سانترال

· سیستم تلفن داخلی

· شبكه كامپیوتری

· روش مش

· روش ستاره

· روش درخت

· روش باس

· روش حلقه

· روش هایبرید

· سیستم آنتن مركزی

· بدلیل شكیل تر شدن ساختمان

· دلایل اقتصادی

· دلایل فنی

· تجهیزات مورد استفاده در آنتن مركزی

· آنتن

· میكسر یا مخلوط كننده

· بوستر (تقویت كننده)

· وسایل انشعاب گیری یا تقسیم كننده (TAPOFF & SPLITER)

· TAPOFF دارای دو نوع خروجی می باشد

· اسپیلاترها

· كابلهای كواكسیال

· ملاحظات عملی در مورد پروژه

در طراحی تاسیسات الکتریکی ساختمان آزمایشگاههای تشخیص طبی موارد زیر مد نظر خواهد بود :

ـ بوجود آوردن حداکثر قابلیت انعطاف جهت مقابله با تغییرات احتمالی قسمتهای مختلف در آینده

ـ قابلیت اطمینان و تداوم تامین برق و اجتناب از قطع آن

ـ بی خطر بودن سیستم وجلوگیری از اتقالاتی که منجر به صدمه دیدن مصرف کنندگان شود .

ـ سهولت تعمیر و نگهداری

ـ طرح تاسیسات ارتباطی به شیوه ای که زمان لازم جهت ایجاد ارتباطات به حداقل ممکن برسد .

همچنین تلاش خواهد شد که تا حد امکان از تجهیرات ساخت کشور استفاده شود .

استانداردها :

در طراحی تاسیسات الکتریکی استانداردهای زیر مورداستفاده خواهد بود .

VDE

DIN

IEC

NFPA

سیستم روشنایی :

جهت تامین روشنایی لازم عمدتا؛ از لامپهای فلورسنت سقفی و بعضا“ از لامپ های رشته ای و چراغهای رومیزی استفاده خواهد شد .

کنترل روشنائی در فضاهای کوچک و معمولی عموما“ از محلی در کنار درب وروردی و در فضاهای بزرگ عمومی از محلی دور از دسترس عموم انجام خواهد شد . شدت روشنائی با توجه به روشنایی مورد نیاز و با در نظر گرفتن توان لامپ ، ارتفاع نصب ، رنگ سقف و دیوارها ، نوع حباب ، راندمان نوری چراغ ، ضریب استفاده در اثر مرور زمان ، فاصله چراغهای و نوع کاری که در محل انجام میشود ، محاسبه خواهد شد .

بخشهای مختلف	میزان روشنائی
روشنائی عمومی آزمایشگاهها و فضاهای جنبی اختصاصی	700 لوکس
روشنائی میزکار آزماشگاهها و فضاهای جنبی اختصاصی	700 لوکس
اتاق معاینه و نمونه گیری آزماشگاهها و فضاهای جنبی اختصاصی	400 لوکس
شستشو و استریل مرکزی آزماشگاهها و فضاهای جنبی اختصاصی	350 لوکس
راهروها	150 لوکس
ورودی و انتطار	200 لوکس
روشنائی عمومی اداری	300 ـ 250 لوکس
ماشین نویسی	400 ـ 300 لوکس
اطاق کنفرانس	300 ـ 250 لوکس
سرویسهای بهداشتی و رختکن	120 لوکس
انبار مواد	150 لوکس
آماده سازی مواد	300 لوکس
موتورخانه	200 لوکس
اتاق برق	200 لوکس

چراغها با خطوط مجزا بوسیله سیمهائی با مقطع مناسب ، به تابلوهای فرعی هدایت خواهند شد . لوله های برق از نوع فولادی بوده و بصورت روکار و توکار اجرا می شود .

سیستم پریز :

جهت تغذیه دستگاههای الکتریکی عموما“ از پریز تک فاز و بعضا“ از پریز سه فاز استفاده خواهد شد و برای کلیه پریزها و اتصالات الکتریکی کنتاکت زمین منظور می شود . تعداد و محل دقیق پریزها در مرحله دوم وبا توجه به معماری و تاسیسات طرح مشخص خواهد شد ولی قبلا“ بعضی از محلها و انواع پریزهای مورد استفاده ذکر می شود .

ـ برای دفاتر کار و اداری

ـ در کنار دستشوئی ها

ـ برای استفاده وسایل آزمایشگاهی بر روی میز آزمایشگاه

ـ برای وسایل و تجهیزات الکتریکی کم مصرف ثابت و متحرک

ـ برای آبسردکن ها

ـ برای تغذیه فن کوئلها

ـ برای تغذیه تجهیزات الکتریکی کم مصرف در آبدارخانه

ـ برای تغذیه تجهیزات الکتریکی کم مصرف در کارگاه و انبار وسائل

نوع پریزها با توجه به شرایط محل و قدرت تجهیزات بشرح زیر خواهد بود .

ـ پریز برق ارت دار یک فاز تو کار برای استفاده وسائل همگانی با آمپراژ حداکثر 16 آمپر

ـ پریز برق ارت دار یک فاز و سه فاز توکار یا روکار برای استفاده در فضاهای مرطوب برای استفاده در فضاهای مرطوب مانند قسمت شستشو و ستریل مرکزی .

- پریز برق ارت دار تک فاز و سه فاز مخصوص آزمایشگاهی .

-پریزهای برق ارت دار روکار یا تو کار از نوع ضد جرقه برای فضاهائی که امکان وجود گازهای قابل اشتعال وجود دارد .

- پریزهای برق ارت دار سه فاز توکار یا روکار برای تجهیزات خاص تا حداکثر 25 آمپر .

سیستم توزیع برق :

جهت برق رسانی به مصرف کننده ها در هر قسمت یک تابلوی فرعی در نظر گرفته خواهد شد . این تابلوها که هر یک به طور مجزا از تابلوی اصلی تغذیه خواهند شد ، برق مورد نیاز مصارف روشنائی و پریزها را تامین خواهند کرد .شبکه تغذیه کننده تابلوها عموما توسط کابل با عایق پی وی سی و سطح متقاطع متناسب با قدرت مورد نیاز و شبکه مصرف کننده عموما توسط سیم با عایق پلاستیکی و هادی مس افشان تامین خواهد شد . حداقل سطح مقطع سیمهای مدار روشنائی 5/1 میلی متر و در مورد پریزها 5/2 میلی متر خواهد بود .

از آنجا که تجهیزات آزمایشگاهها و مصرف آنها می تواند در طی زمان تغییر کند ، در داخل آزمایشگاه یک تابلوی فرعی منظور می شود تا اعمال تغییرات به سادگی امکان پذیر گردد .

تعداد سیمها در هر لوله چنان خواهد بود که نسبت سطح مقطع داخلی لوله از چهل درصد تجاوز نکند و مدار روشنائی و پریزها کاملا از یکدیگر تفکیک خواهد شد .

مقطع کابلها و سیمها به نحوی انتخاب می شود که ضمن تحمل جریان لازم ، افت ولتاژ تا آخرین حد با در نظر گرفتن کلیه عوامل مربوطه از 5% تجاوز نکند تا اطمینان حاصل شود که ولتاژ ورودی در مورد مصرف کننده های تک فاز از 220 ولت و در مورد مصرف کننده سه فاز از 380 ولت کمتر نباشد . تابلوهار فرعی از نوع دیواری و توکار انتخاب می شوند . کلیه تابلوهای فرعی در مدار ورودی دارای کلید گردان و فیوز خواهند بود . مدارهای خروجی جهت روشنائی و پریزهای عمومی به ترتیب توسط کلیدهای مینیاتوری تک فاز 10 آمپر محافظت می شوند . همچنین مجموعه ای از کلیدها مینیاتوری توسط فیوز 35 آمپر محافظت می شوند . جهت تغذیه وسایل برقی ثابت و دستگاههای تهویه و امثال آن مدارهای جداگانه ای منظور می گردد . در مورد تغذیه موتورهال از فیوز به عنوان حفاظت در بربر بار اضافه و کنتاکتور جهت قطع و وصل و کلید گردان جهت ایزوله کردن مدار استفاده خواهد شد .

سیستم اتصال به زمین :

برای کلیه تجهیزات و مدارات الکتریکی ، شبکه اتصال زمین در نظر گرفته می شود . این شبکه عموما در مورد پریزها ، تجهیزات برقی ، پمپ ها ، چیلرها و مصرف کننده های تک فاز با استفاده از سیم سوم و در مورد مصرف کننده های سه فاز عموما با استفاده از سیم پنجم آنها می باشد .

شینه زمین تابلوها از طریق سیم لخت مسی به شبکه اتصال زمین متصل خواهد شد . حداقل قطر سیم زمین تجهیزات 5/2 میلی متر و سیم اتصال به چاه زمین 16 میلی متر خواهد بود . الکترود یا صفحه زمین از جنس مس خواهد بود که در نقاط مختلف نزدیک تابلوی اصلی تعبیه می شود و جهت آماده سازی چاه آن از نمک و زغال استفاده خواهد شد . تعداد الکترودها یا صفحات با توجه به مقاومت زمین چنان خواهد بود که مقاومت مربوطه از پنج اهم بیشتر نشود .

برآورد قدرت الکتریکی مورد نیاز :

جهت تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز می باید با توجه به مصارف عمومی ، تجهیزات و سیستمهای تاسیساتی برآوردی از میزان مصرف به عمل آید . بدیهی است که انجام برآورد دقیق در این مرحله میسر نبوده و رقم قطعی مصرف پس از انجام طراحی های تفصیلی مرحله دوم و در هماهنگی با معماری ، تاسیسات و پس از تعیین بار تجهیزات با کمک دستگاه بهره بردار ، به دست خواهد آمد . علی هذا جهت کسب تصویری از نیازهای الکتریکی آزمایشگاه با توجه به ارقام تجربی موجود ، ذیلا انرژی الکتریکی مرود نیاز به سه بخش روشنائی و پریزهای عمومی ، تجهیزات و تاسیسات مکانیکی تقسیم شده و برآورد اولیه ای از مصرف به عمل آمده است .

الف : انرژی الکتریکی مورد نیاز روشنائی و پریزهای عمومی :

با توجه به سطح زیر بنا و اعداد مربوطه کل انرژی الکتریکی مورد نیاز روشنائی وپریزهای عمومی جهت آزمایشگاهها به شرح زیر خواهد بود .

آزمایشگاه بزرگ 26 کیلووات

آزمایشگاه متوسط 16 کیلو وات

آزمایشگاه کوچک 10 کیلو وات

ب ـ انرژی الکتریکی مورد نیاز تجهیزات :
با توجه به آنکه بار مصرفی تجهیزات در این مرحله بطور کامل مشخص نیست ، برآورد اولیه آن بر حسب مصرفی معادل 65 وات در متر مربع جهت آزمایشگاهها ، اتاق دستگاهها و قسمت شستشو و استریل مرکزی منظور خواهد شد که به این ترتیب برآورد اولیه این بار بشرح زیر خواهد بود :

آزمایشگاه بزرگ 15 کیلووات

آزمایشگاه متوسط 9 کیلو وات

آزمایشگاه کوچک 6 کیلو وات

ج ـ انرژی الکتریکی مربوط به تاسیسات مکانیکی :

تجهیزات مربوط به تاسیسات مکانیکی شامل تجهیزات الکتریکی هواساز ، هواکش ، پمپهای سیستم سرمایش و گرمایش ، پمپهای آتش نشانی و امثال آن می باشد .

جدول شماره یک :

نوع فضا	مصرف روشنائی و پریزهای عمومی بر حسب وات در مترمربع
آزمایشگاه	65
اتاق دستگاهها	65
آماده سازی محیط کشت	35
اتاق میکروسکوپی اختصاصی	35
انبار بلوک واسلاید	15
شستشو و استریل مرکزی	65
تقسیم و برچسب زنی نمونه	35
انبار مواد	15
تهیه مواد شیمیائی اصلی	35
تعمیرگاه وسائل	35
معاینه ونمونه گیری	50
اداری و کنفرانس	35
استراحت و غذاخوری	25
آبدارخانه	35
سرویسها ور ختکن	15
اتاق زباله	15
موتورخانه و اتاق برق	25
فضاهای عمومی و راهروها	15

با توجه به آنکه انرژی مصرفی جهت بار برودتی بیش از بار حرارتی است و این دوبار هیچگاه بطور همزمان وجود نخواهد داشت . لذا در محاسبات فقط انرژی الکتریکی بار برودتی در نظر گرفته خواهد شد .

با توجه به جدول بارهای تاسیساتی و مصارف مربوط به روشنائی و پریزهای عمومی و تجهیزات برآورد کل مصرف برق آزمایشگاههای شهرهای مختلف با 15 % رزرو در جدول شماره دو آمده است .

سیستم برق اضطراری :

بمنظور حفظ تداوم فعالیتهای جاری در صورت قطع برق از نیروی برق اضطراری استفاده می شود . با توجه به برآورد اولیه بارهای برقی ، قسمتهای تحت پوشش عبارت خواهند بود از :

ـ کلید روشنائی و پریزهای عمومی

ـ تجهیزات

ـ هواکش ها

ـ سیستم آتش نشانی

با توجه به موارد فوق جهت هر آزمایشگاه یکدستگاه دیزل ژنراتور پیش بینی خواهد شد که به تابلو توزیع اصلی متصل می شود . تابلو به دو قسمت تقسیم خواهد شد . یکی قسمت فیدر عادی و دیگری فیدر اضطراری که در حالت قطع برق فقط به مصرفه کننده های مورد نظر برق رسانده شود . جهت انتقال نیروی برق به تابلوهای مصرف کننده برای هر دو حالت عادی و اضطراری از یک کابل استفاده خواهد شد .

سیستم های جریان ضعیف :

این سیستمها بطور عمده عبارتند از تلفن ، اعلام حریق ، صوتی و کنترل که ذیلا“ بطور مشروح آورده می شوند .

الف ـ سیستم تلفن داخلی :

شبکه اصلی تلفن با استفاده از کابل های تلفن می باشد که خطوط تلفن را در جعبه تقسیمهای مربوطه در ورودی ترمینالها جهت توزیع در نقاط مشخص تحویل می دهد . شبکه از این مرحله به بعد با استفاده از سیمهای مخصوص تلفن است که پریزهای واقع در نقاط مختلف را به جعبه تقسیمهای تلفن متصل می نماید .

انتخاب پریزهای تلفن بر حسب نیازهای فضاهای مختلف و با توجه به موقعیت پریزهای برق خواهد بود کلیه خطوط فرعی تلفن با استفاده از سیمهای سه رشته مخصوص و به قطر 6/0 میلیمتر و لوله محافظ آنها از نوع فولادی خواهد بود .

با توجه به برآورد نیازهای تلفن در آزمایشگاهها پیش بینی دستگاه تلفن بشرح زیر خواهد بود .

آزمایشگاه سطح 6 حداقل سه خط خارجی و 20 خط داخلی

آزمایشگاه سطح 5 حداقل دو خط خارجی و 16 خط داخلی

آزمایشگاه سطح 4 حداقل دو خط خارجی و 9 خط داخلی

آزمایشگاه سطح 3 حداقل یک خط خارجی و 4 خط داخلی

آزمایشگاه سطح 2 2 خط داخلی

آزمایشگاه سطح 1 1 خط داخلی

ب ـ سیستم اعلام حریق :

سیستم اعلام حریق مجهز به اعلام کننده های اتوماتیک ، شاسی اعلام کننده ، زنگ و مرکز اعلام حریق می باشد که در اطلاعات و پذیرش قرار خواهد گرفت . در آزمایشگاهها و انبار از دتکتور دودی و حرارتی استفاده می شود . در هنگام آتش سوزی مرکز با دادن فرمان به کنتاکتور دستگاهها و هواکش ها ، آنها را خاموش کرده واز توسعه حریق جلوگیری خواهد کرد .

ج ـ سیستم صوتی :

این سیستم شامل کانال های ورودی و سیستمهای توزیع و بلندگوهای سقفی می باشد و آزمایشگاهها و راهروها و فضای انتظار را تحت پوشش خواهد داشت و در آزمایشگاهها کنترل حجم صدا نیز تعبیه خواهد شد .

سیستم صوتی معمولا“ از یک مرکز پخش صدا ( دک صوتی ) متشکل از پری آمپلی فایر ، آمپلی فایر قدرت ، میکروفن رومیزی و بلندگوها تشکیل می شود .

د ـ مدارهای کنترل :

هدف از کاربرد مدارهای کنترل ایجاد شرایطی مناسب جهت عملکرد صحیخ سیسمتهای تاسیساتی و بعضا“ برقی است . این مدارها عموما“ با استفاده از سیم کابل کنترل جهت اینترلاک بین اجزاء شکل می گیرند . جهت برقراری این نوع کنترل ها بین نقاط و قسمتهای ضروری لوله ، سیم و کابل لازم پیش بینی خواهد شد .

ه ـ سیستم کامپیوتری پذیرش مراجعین و کنترل ورود و خروج :

این سیستم قادر خواهد بود مشخصات و سوابق بیمار را توسط ترمینال ثبت نماید . این اطلاعات می توانند شامل نام ، جنس ، سن ، تاریخ مراجعه ، نام پزشک و اطلاعات مربوط به نتایج آزمایشهای انجام شده و به روز کردن وضعیت بیمار باشند . این اطلاعات را می توان در صورت نیاز درترمینالهای مختلف در سرپرستی ،بایگانی ، آزمایشگاه یا هر مکان دیگری مشاهده و بررسی نمود . جهت حفظ اطلاعات محرمانه و دسترسی کنترل شده به اطلاعات ، میتوان امکان دستیابی استفاده کنندگان به اطلاعات را بطور جداگانه تعیین نمود .و از این سیستم همچنین میتوان جهت امور اداری و مالی و ثبت ورود و خروج کارکنان استفاده نمود .

سیم کشی

مطالب مشابه :

درس کارگاه سیم کشی1

آموزش نقشه ها و مدارات برق ساختمان

سیم کشی

پروژه تاسیسات الکتریکی ساختمان

درس کارگاه سیم کشی1

رشته برق

انواع نقشه‌های مدارهای الکتریکی

2665 پروژه تاسیسات الکتریکی ساختمان کامل (طراحی و محاسبه)