مقدمه ای در مورد نماز

مقدمه ای در مورد نماز

عبادت كه هدف آفرينش انسان است، اسرارى دارد; اسرار عبادت غير از آداب و احكام آن است . احكام عبادت، همين واجبات است كه در كتاب‏هاى فقهى بيان شده است، مانند واجبات و اركان نماز . آداب نماز مانند آهسته دعا كردن، پاره‏اى از اين آداب در كتاب‏هاى فقهى آمده است و برخى در كتاب‏هاى اخلاقى، اما اسرار عبادات ارواح و باطن‏هاى عبادت است كه با باطن انسان در ارتباط است و انسان با باطن عبادت محشور مى‏شود، اين گونه بحث‏ها در كتاب‏هاى عرفانى بيان شده است .

در اين مقال به اسرار نماز - كه از مهم‏ترين عبادت‏هاست - پرداخته مى‏شود .

عبادات ظاهرى دارند و باطنى و سرى، به ما گفته‏اند كه آن اسرار را فراگيريم و بدان‏ها عمل كنيم . نماز خواندن و روزه گرفتن و وضو گرفتن و ديگر تكاليف جزء احكام الهى است . هر يك از احكام براى آن است كه انسان به اسرار آنها پى ببرد و آزاد شود .

مرحوم شهيد - رضوان الله تعالى عليه - نقل فرموده است (1) كه همواره رسول خدا (ص) بعد از نماز صبح، بين‏الطلوعين، در مسجد مى‏نشستند و به سؤال‏هاى مردم پاسخ مى‏دادند . روزى دو نفر نوبت گرفتند تا سؤالاتى طرح كنند . حضرت به اولى فرمود: گرچه شما قبل از آن برادر آمده‏ايد لكن نوبتتان را به ايشان بدهيد، چون شما اهل كرم و ايثاريد و او كار لازمى دارد و عجله دارد . اين ادب رعايت نوبت را حضرت در آن جا آموختند . بعد فرمودند: من بگويم شما براى چه آمده‏ايد يا شما مى‏گوييد؟ عرض كردند يا رسول الله! شما بفرماييد .

فرمودند: يكى براى ياد گرفتن مسائل حج آمده است و ديگرى براى مسائل وضو گرفتن، آن گاه سؤال‏ها را جواب فرمود:

اما معناى وضو گرفتن - شستن صورت و دست‏ها و مسح سر و پاها در وضو، رازى دارد: شستن صورت در وضو يعنى خدايا هر گناهى كه با اين صورت انجام دادم آن را شست‏و شو مى‏كنم كه با صورت پاك به جانب تو عبادت كنم و با پيشانى پاك سر بر خاك بگذارم . شستن دست‏ها در وضو يعنى خدايا از گناه دست‏شستم، و گناهانى را كه با دستم مرتكب شده‏ام، دستم را تطهير مى‏كنم . مسح سر در وضو يعنى خدايا از هر خيال باطل و هوس خام كه در سر پرورانده‏ام سرم را تطهير مى‏كنم و آن خيال‏هاى باطل را از سر به دور مى‏اندازم . مسح پا يعنى خدايا من از جاى بد رفتن پا مى‏كشم و اين پا را از هر گناهى كه با آن انجام داده‏ام تطهير مى‏كنم .

اگر كسى بخواهد نام مبارك حق تعالى را بر زبان آورد، بايد دهان را تطهير كند . مگر مى‏شود انسان با دهان ناشسته نام خدا را ببرد، بايد دهان را با آب مضمضه كند و بشويد .

اين گوشه‏اى از اسرار وضو گرفتن است . اگر ما مى‏بينيم از نماز و عبادت لذت نمى‏بريم براى آن است كه به اين اسرار آشنا نيستيم . آنها كه از عبادت لذت مى‏برند چيزى را به اين عبادت تبديل و تعويض نمى‏كنند .

مرحوم ابن بابويه نيز از امام هشتم نقل فرموده است كه امام رضا - سلام الله عليه - به يكى از شاگردانشان به نام محمد بن سنان مرقوم فرمود: «ان علة الوضوء التي من اجلها صار على العبد غسل الوجه و الذراعين و مسح الراس والقدمين . فلقيامه بين يدى الله تعالى و استقباله اياه بجوارحه الظاهرة و ملاقاته بها الكرام الكاتبين . فيغسل الوجه للسجود و الخضوع و يغسل اليدين ليقلبهما و يرغب بهما و يرهب و يتبتل و يمسح الراس والقدمين لانهما ظاهران مكشوفان يستقبل بهما كل حالاته و ليس فيهما من الخضوع والتبتل ما فى الوجه والذراعين‏» . (2)

فرمود: سر وضو گرفتن و غسل و مسح اين است كه انسان با اعضاى پاك متوجه خداوند سبحان گردد . آيا مى‏شود انسان با چشم گناه بكند و با همان چشم و صورت متوجه خداوند بشود؟ و اصولا اسرار الهى حقايقى است كه «لايمسه الا المطهرون‏» . (3) اگر حقيقت قرآن را جز افراد باطهارت نمى‏يابند، حقيقت اين عبادات را هم جز افراد پاك نمى‏يابند . آن گاه عبادت در كام انسان لذت پيدا مى‏كند و هيچ چيزى انسان را به خود مشغول نخواهد كرد .

در اين حديث‏شريف سخن از ملاقات خدا و استقبال فرشتگان است . انسان ملائكه را مى‏بيند، سخنان آنان را مى‏شنود . اين كه مى‏بينيم ما نماز مى‏خوانيم و چيزى از نورانيت احساس نمى‏كنيم براى آن است كه نماز را با آداب و اسرار آن نخوانديم . خاصيت نماز، در معرفت‏باطن آن است . اگر انسان با اين اسرار آشنا شد و آن گاه در راه خدا شربت‏شهادت نوشيد، خون او با ديگر خون‏ها يكسان نيست .

هر شهيدى آن قدرت را ندارد كه نظام اسلامى را تحكيم كند . گاهى هزاران نفر بايد شهيد شوند تا سدى در برابر سيل بيگانگان باشند، گاهى يك نفر سيل را برمى‏گرداند . گرچه براى شهيد مقامى است‏بس عظيم، اما همه شهدا در يك درجه نيستند . آن كسى كه عارف‏تر و عالم‏تر و آگاه‏تر و با فرشتگان خدا در زمان حياتش ملاقات‏ها داشته است، خون او هم مؤثرتر است .

در وضو، شستن صورت با صابون لازم نيست، شستن صورت با نيت لازم است . اگر كسى صورت را با اين قصد بشويد كه خدايا براى وضو گرفتن و امتثال امر تو و نماز خواندن صورتم را از هر گناه شستم و تطهير كردم كه با چهره‏اى پاك به سوى تو و در خاك تو بيفتم، او به اسرار عبادت پى برده است و با فرشتگان ملاقات كرده و ملاقات مى‏كند . دست‏ها را مى‏شويد تا با دست پاك خدا را بخواند و به دعا برخيزد; و سر و پا را مسح مى‏كند چون در نماز سر او پيداست و پاهاى او به طرف قبله است، بايد با فكر و پاى پاك به طرف خداوند سبحان بايستد و لذت ببرد . اين گوشه‏اى است از آن چه در مورد وضو بيان فرموده‏اند .


مطالب مشابه :


آيا قرآن روي سر گرفتن و دعا کردن بدعت است + تصوير كتاب

وهابیت - آيا قرآن روي سر گرفتن و دعا کردن بدعت است + تصوير كتاب - پایگاه مستندِ نقد افکار




براي اين كتاب‌ها اجازه گرفته‌ايم

پرويس پس از مدتي ضرب گرفتن روي ميز مي زند تا نوبت به كتاب ديگري برسد. آخر سر كتاب‌ها را




آیا می‌توان در شب قدر «قرآن دیجیتالی» بر سر گرفت

یکی از اعمال شب‌های قدر، قرآن بر سر گرفتن است و از آنجایی که ممکن است برخی از این كتاب




پس از گاز گرفتن سر كودك 8 ساله؛ سگ مهاجم حبس شد

دانشجوی دامپزشکی - پس از گاز گرفتن سر كودك 8 ساله؛ سگ مهاجم حبس شد - دکتر صادق معتمدی - دانشجوی




مراحل گرفتن امریه سربازی (به نقل از کتاب از صفر تا صد گرفتن امریه سربازی)

۲-سر زدن به بخش کارگزینی اداره ها و سازمانهای دولتی که شما » كتاب روش امريه گرفتن




دقیق ترین و بروز ترین نمونه سوالات آئین نامه راهنمایی و رانندگی

جواب صفحه 6 كتاب آيين در چه مواردي سبقت گرفتن ممنوع است ؟ سر پيچ هاي تند و سربالايي ها كه




آداب غذا خوردن در ایران باستان

باژ گرفتن ايرانيان در سر كسي كه هر چه كرد نتوانست نوروز را از ريشه بركند، در كتاب




قرآن به سر بدعت است؟

قرآن براي خواندن و عمل كردن است نه براي سر گرفتن و ابو يوسف فسوي در كتاب المعرفة




مقدمه ای در مورد نماز

آداب نماز مانند آهسته دعا كردن، پاره‏اى از اين آداب در كتاب‏هاى سر وضو گرفتن و غسل و




برچسب :